Identification of Geological Hazards in Railways and Its Contribution to Disaster Risk Management

Yıl 2024, Sayı: 20, 123 - 140, 31.07.2024

Emre Aytuğ Özsoy

https://doi.org/10.47072/demiryolu.1307133

Öz

Nowadays, the number of disasters is increasing day by day due to the effects of climate change and global warming. When looking at the distribution of disasters on a world scale, Earthquake undoubtedly ranks first. As it is known, our country experienced the Kahramanmaraş earthquake on February 6, 2023, which closely affected 11 provinces. After these two earthquakes that occurred at short intervals, our loss of life and property became a sad picture. When we examine the aftermath of the earthquake in terms of Transportation-Logistics, unfortunately the land-air and railway connections of 11 provinces were disrupted in the first 72 hours of the disaster. When we examine this table specifically for railways, the importance of determining Geological Hazards in Railways has once again emerged: Geological factors such as Earthquake, Landslide, Subsidence-Collapse and mud flow are the leading geological hazard risks in railways. These risks are not singular, but can create double or triple effects during an earthquake. In this study, possible geological risks in railways were determined and the contribution of these risks to disaster risk management was examined and solution suggestions were presented in this context.

Anahtar Kelimeler

Railways, Geological Hazards, Earthquake, Disaster Risk Management

Proje Numarası

-

Demiryollarında Jeolojik Tehlikelerin Belirlenmesi ve Afet Risk Yönetimine Katkısı

Öz

Günümüzde iklim değişikliği ve küresel ısınmanın etkisiyle her geçen gün yaşanan afet sayısı artmaktadır. Afetlerin dünya ölçeğinde dağılımına bakıldığında Deprem şüphesiz ilk sırayı almaktadır. Bilindiği üzere ülkemiz 11 ilimizi yakından etkileyen 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremlerini yaşamıştır. Kısa aralıklarla ve şiddeti yüksek olan bu iki deprem sonrası can ve mal kayıplarımız üzücü bir tablo haline gelmiştir. Deprem sonrasını Ulaştırma-Lojistik açısından incelediğimizde 11 ilin kara-hava ve demir yolu bağlantıları afetin ilk 72 saatinde maalesef sekteye uğramıştır. Demiryolları özelinde bu tabloyu incelediğimizde Demiryollarında Jeolojik Tehlikelerin belirlenmesinin önemi bir kez daha ortaya çıkmıştır: Deprem, Heyelan, Oturma-Çökme ve Taşkın-çamur akması gibi jeolojik etkenler demiryollarında jeolojik tehlike risklerinin önde gelenidir. Bu riskler tekil olmayıp deprem sırasında ikili üçlü etkiler yaratabilmektedir. Yapılan bu çalışmada Demiryollarında Jeolojik olası riskler belirlenerek bu risklerin afet risk yönetime katkısı incelenmiş ve bu kapsamda çözüm önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Demiryolu, Jeolojik Tehlikeler, Deprem, Afet Risk Yönetimi.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• [1] N. Kazancı, “Doğal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni” 25: 63-66,2018
• [2] A.M.C. Şengör, “Jeolojik Takvim.” Cogita 22 (1), 1-46, 2000
• [3] A.M.C.Şengör ve Y.Yılmaz, “Tethyan evolution of Turkey: A plate tectonic approach, Tectonophysics “75(3-4):181-190,1981
• [4] AFAD, “https://www.afad.gov.tr/kahramanmarasta-meydana-gelen-depremler-hk-34”,2023
• [5] S.N. Yalçın ve A, Erel, “Yüksek Hızlı Demiryollarında Altyapının Önemi Ve Tasarım İlkeleri”, 7. Ulaştırma Kongresi, İnşaat Mühendisleri Odası, İstanbul, Türkiye, 2007
• [6] C. Kolukırık, “Taşıtların Yatay Hareketlerinden Kaynaklı Düşey Yüklerin Matematiksel Değerlendirilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, 2017
• [7] C. Esveld, “Modern Railway Track”, Second Edition, MRT Productions, 2001
• [8] TCDD, Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı, “Demiryolu Güzergâh Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütlerinin Yapılmasına Ait Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi”,2015
• [9] Yin, L.; Zhu, J.; Li,W.;Wang, J. Vulnerability Analysis of Geographical Railway Network under Geological Hazard in China. ISPRS Int. J. Geo-Inf. 11, 342, 2022
• [10] F. Çeçen, “6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremlerinin demiryolu üstyapısına etkilerinin saha gözlemleri ve sonlu eleman analizleriyle incelenmesi,” Demiryolu Mühendisliği, no. 18, pp. 59-72, July 2023. doi: 10.47072/demiryolu.1294730
• [11] R. Ulusay, “ 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri Saha Gözlemleri”, Çağrılı Konuşmacı, Kil 2023 Ulusal Sempozyum, Eskişehir
• [12] C.Ayday ve H.Alan, “Eskişehir- Sivrihisar Yht Güzergahında Obruk Oluşumu ve Riskleri Hakkında Rapor”, Eskişehir Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları, 2020
• [13] F. Arık, 2018, “Obruklar, Orta Anadolu’da Obruk Oluşumları ve Çözüm Önerileri”. Maden ve İnsan, 1(3), 45-54.9,2018
• [14] JMO, “Tekirdağ Çorlu Tren Kazası Yeri İnceleme Raporu” Ankara: Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları, ISBN: 978-605-01-1219-1, 2018
• [15] UNISDR, “The United Nations Office for Disaster Risk Reduction” terminolgy disaster risk, 2009