KAMU İÇ DENETİM GENEL RAPORLARININ İÇERİK ANALİZİ

Yıl 2022, Sayı: 25, 27 - 57, 31.07.2022

Ali Arkın

Öz

Çalışmanın temel amacı, yaklaşık 15 yıldır Türk Kamu Yönetiminde yürürlükte bulunan 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun önemli bileşenlerinden biri olan iç denetim faaliyetinin idareler tarafından üretilen bilgiler üzerinden bir değerlendirmeye tabi tutmaktır. Çalışma, idareler tarafından üretilen iç denetim faaliyet raporlarının İç Denetim Koordinasyon Kurulunun konsolide ettiği genel raporları üzerinden “belge tarama” yöntemi kullanılarak yapılan bir içerik analizi araştırmasından oluşmaktadır. Çalışma kapsamında, 2008-2019 yılları arasında yayınlanan 12 adet Kamu İç Denetim Genel Raporu ele alınarak idareler, denetim türleri, iç kontrol ve kurumsal risk yönetimi, denetim konusu ve denetlenen birimler üzerinden içerik analizi yapılmıştır. Çalışmada, nitel verilerin analizi için MAXQDA 2018 programı kullanılmıştır.
Çalışmada yapılan analizler sonucu elde edilen bulgulara göre,tüm raporlamalar içinde Özel Bütçeli İdarelerin %33,5 ve Mahalli İdarelerin %32,6 oranında bir dağılıma sahip olduğu görülmektedir. İdarelerde yapılan Sistem Denetimi miktarında 2008 yılından itibaren artan bir eğilim göze çarpmaktadır. 2019 yılında bu eğilimde bir düşme görünmektedir. Uygunluk denetimi için ise 2008 ve 2019 yılları hariç olmak üzere denetim için bir ana eksen oluşturduğu görünmektedir. Denetim türlerine bakıldığında; 4341 adet Uygunluk Denetimi, 3340 adet Sistem Denetimi, 1065 adet Sistem ve Uygunluk Denetimi, 147 adet Mali Denetim, 134 adet Bilgi Teknolojileri Denetimi, 55 adet Performans Denetimi, 33 adet Sistem, Uygunluk ve Mali Denetimi, 24 adet Uygunluk ve Mali Denetim, 16 adet Bilgi Teknolojileri ve Sistem Denetimi, 11 adet Sistem ve Mali Denetim, 6 adet Bilgi Teknolojileri ve Uygunluk Denetimi, 3 adet Performans Denetimi ve Uygunluk Denetimi ve 1 adet Sistem ve Performans Denetimi gerçekleştirilmiştir. İdareler tarafından 206 adet İç Kontrol ve 7 adet Kurumsal Risk Yönetimi konulu iç denetim faaliyeti yürütülmüştür. Çalışma sonucunda idarelerin kurumsal sürdürülebilirlik açısından, ilerleyen yıllarda Performans Denetimi ve Bilgi Teknolojileri Denetimi ile Kurumsal Risk Yönetimi çalışmalarına önem vermeleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

İç denetim, Denetim Raporu, İçerik Analizi, İç Kontrol

CONTENT ANALYSIS OF PUBLIC INTERNAL AUDIT GENERAL REPORTS

Öz

The main purpose of the study is to evaluate the internal audit activity, which is one of the important components of the Public Financial Management and Control Law No. 5018, which has been in force in the Turkish public administration for about 15 years, on the basis of the information produced by the administrations. The study consists of a content analysis research conducted by using the "document scanning" method on the general reports of the internal audit activity reports produced by the administrations, which are consolidated by the Internal Audit Coordination Board. Within the scope of the study, 12 Public Internal Audit General Reports published between 2008-2019 were handled and content analysis was carried out on administrations, audit types, internal control and corporate risk management, audit subject and audited units. In the study, the MAXQDA 2018 program was used for the analysis of qualitative data.
According to the findings obtained as a result of the analyzes made in the study, it is seen that the Special Budget Administrations have a 33.5% and the Local Administrations have a 32.6% distribution among all the reports. An increasing trend has been observed in the amount of System Audits carried out in administrations since 2008. In 2019, this trend seems to decline. For the compliance audit, it seems to form a main axis for the audit, except for the years 2008 and 2019. Looking at the types of audit; 4341 Compliance Audits, 3340 System Audits, 1065 System and Compliance Audits, 147 Financial Audits, 134 Information Technology Audits, 55 Performance Audits, 33 System, Compliance and Financial Audits, 24 Compliance and Financial Audits, 16 Information Technologies and System Audits, 11 System and Financial Audits, 6 Information Technologies and Compliance Audits, 3 Performance Audits and Compliance Audits and 1 System and Performance Audit were carried out. According to the reports whose content analysis was made, 206 Internal Control activities and 7 Enterprise Risk Management activities were carried out by the administrations. As a result of the study, it is recommended that administrations give importance to Performance Audit and Information Technology Audit and Enterprise Risk Management studies in the coming years in terms of corporate sustainability..

Anahtar Kelimeler

Internal Audit, Audit Report, Content Analysis, Internal Control

Kaynakça

• Akdenizli, B. (2012). Gazete Haberciliğinde İçerik Çözümleme Yöntem ve Tekniği: Sunum ve Temsil Üzerine Bir Uygulama ve Değerlendirme. Ö. Güllüoğlu (Der.). İletişim Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri Yazılı Metin Çözümleme (s. 133-162), Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Arens A. A., Elder R. J. ve Beasley M. S. (2014). Auditing and Assurance Services, an Integrated Approach. Pearson Education Limited.
• Callahan, C. ve Soileau, J. (2017). “Does enterprise risk management enhance operating performance?”. Advances in Accounting, 37, 122-139.
• Güredin, E. (2007), Denetim ve güvence hizmetleri. Ankara: Arıkan Yayınları.
• Hansen, A. (2003). İçerik Çözümlemesi, İletişim Araştırmalarında İçerik Çözümlemesi içinde. (Ed.) Murat Sadullah Çebi, Ankara: Alternatif Yayınları, 49-102.
• IIA (The Institute of Internal Auditors). (2009), International stveards for the professional practice of ınternal auditing (Stveards).
• IIARF (The Instute Auditors Research Foundation). (2003), International stvearts for the prefossional of ınternal auditing. USA: Türkiye İç Denetim Enstitüsü.
• İDKK (İÇ DENETİM KOORDİNASYON KURULU). (2020). 2019 Yılı kamu iç denetim genel raporu. Ankara.
• Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar ilkeler teknikler. (32.baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• KİDR (KAMU İÇ DENETİM REHBERİ). (2013). Ankara
• Neuman, L. (2007). Toplumsal Araştırma Yöntemleri, 2. Cilt. (S. Özge, Çev.). İstanbul: Yayınodası.
• Neşeli, A. E. (2010), Türk bankacılık sisteminde iç denetim ve iç kontrol sistemlerinin analizi ve uluslararası denetim standartlarına uyumlaştırılması kapsamında bir değerlendirme: örnek bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE.
• SAYIŞTAY. (2020). Kamuda stratejik yönetim kurumsal risk yönetimi iç kontrol sistemi. Ankara.
• Demirbaş, T. (2013), İsveç Sayıştayı El Kitabı. http://www.sayistay.gov.tr/yayin/ yayinicerik/aras16isvecsayistay.pdf. (Erişim Tarihi: 11.04.2021).
• COSO. (2004). Enterprise Risk Management Framework. http://www.coso.org/documents/COSO_ERM_Executive Summary.pdf. (Erişim Tarihi: 13.04.2021)