FACILITIES PROVIDED TO PASSENGERS IN FIQH

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 10, 98 - 110, 15.12.2017

Nusret Dede

Öz

The journey is to leave the place of residence of the human and to trawel to a remote place. Sometimes in terms of religious rules and fulfilment, it was recognised ease for the pessenger. İncluding tayammum, to perform a short prayer, to combine two prayer in one time, to take zakat for the stranded pesengers.

Anahtar Kelimeler

Travelling, azimah, license, fasting, prayer, combining, performing shortly

FIKIHTA YOLCUYA SAĞLANAN KOLAYLIKLAR

Öz

Yolculuk insanın ikamet ettiği yerden ayrılarak uzak bir yere seyahat etmesidir. Dini hükümlerin bazen şartlarında bazen edasında yolcuya birtakım kolaylıklar tanınmıştır. Bunlar arasında su bulamayınca teyemmüm yapmak, namazları cem etmek, kasr etmek (kısa kılmak), yolda kalanın zekât alabilmesi sayılabilir. 

Anahtar Kelimeler

Yolculuk, azimet, ruhsat, oruç, mest, namaz, cem’, kasr, cuma, bayram, teyemmüm

Kaynakça

• Aktan, Hamza, ‘‘Seferilikte Zaman ve Mesafe Kriteri’’, Seferilik ve Hükümleri Tartışmalı İlmi Toplantı, İstanbul, Haziran 2-3 1995, İstanbul: Ensar Neşriyat, 1997, 227-238.
• Akyüz, Vecdi, Mukayeseli İbadetler İlmihali, İstanbul, İz yayıncılık, 2000.
• Atar, Fahrettin, ‘‘Genel Olarak Seferilik ve Hükümleri’’, Seferilik ve Hükümleri Tartışmalı İlmi Toplantı, İstanbul, Haziran 2-3 1995, İstanbul: Ensar Neşriyat, 1997, 13-36.
• Atar, Fahrettin, ‘‘Sefer’’, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XXXVI, 294-298.
• Baktır, Mustafa, ‘‘Azîmet’’ TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), IV, 330.
• Bardakoğlu, Ali, ‘‘Kurban’’ TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XXVI, 433-435.
• Bayındır, Abdülaziz, ‘Seferilikte Namazların Birleştirilmesi’, Seferilik ve Hükümleri Tartışmalı İlmi Toplantı, İstanbul, Haziran 2-3 1995, İstanbul: Ensar Neşriyat, 1997, 381-382.
• Bayraktar, İbrahim, ‘‘Bayram’’, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA),V, 259-261.
• Beşer, Faruk, ‘‘Seferilik Açısından Kadınlar’’, Seferilik ve Hükümleri Tartışmalı İlmi Toplantı, İstanbul, Haziran 2-3 1995, İstanbul: Ensar Neşriyat, 1997, 337-344.
• Bilmen, Ömer Nasuhi, Hukuk-ı İslamiyye ve Istılahat-ı Fıkhiyye Kamusu, İstanbul, Bilmen Yayınevi, 1970, I-X.
• Boynukalın, Mehmet, ‘‘Teyemmüm’’, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XXXXI, 50-52.
• Buhari, Muhammed b. İsmail, Sahih, I-VIII, İstanbul, 1979.
• Cürcani, Ali b. Muhammed, et-Ta’rîfât, Mısır, 1938.
• Çalış, Halit, İslam’da Kolaylaştırma İlkesi, Konya, Yediveren, 2004.
• Doğanay, Ekrem, Müsafirin Namazı ve Sefer İle İlgili Fıkhi Hükümler, Ankara, Elif Matbaası, 1984.
• Döndüren, Hamdi, ‘‘Seferilik Şartları ve Tabilik-Metbuluk’’, Seferilik ve Hükümleri Tartışmalı İlmi Toplantı, İstanbul, Haziran 2-3 1995, İstanbul: Ensar Neşriyat, 1997, 171-200.
• Dönmez, İbrahim Kâfi, ‘‘Oruç’’, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XXXIII, 414-416.
• Dönmez, İbrahim Kâfi, ‘‘Ruhsat’’, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XXXV, 207-210.
• Ebu Davud, Süleyman b. el-Eş’as es-Sicistânî, Sünen, I-IV, y.y,, Beyrut.
• Erdoğan, Mehmet, ‘‘Sefer Hükümleri ve Ahkâmın Değişmesi’’, Seferilik ve Hükümleri Tartışmalı İlmi Toplantı, İstanbul, Haziran 2-3 1995, İstanbul: Ensar Neşriyat, 1997, 409-432.
• Erdoğan, Mehmet, ‘‘Mesh’’, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XXIX, 301-303.
• Erkal, Mehmet, ‘‘Zekât’’, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XXXXIV, 197-207.
• İbn Hanbel, Ahmed, Müsned, I-VI, Kahire, 1895.
• İbn Kudâme, Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed, el-Muğni, Beyrut, 1972.
• İbn Nüceym, Zeynüddîn b. İbrâhîm b. Muhammed el-Mısrî, el-Eşbah ve’n-nezair, Kahire, 1968.
• İbn Rüşd, Ebu’l-velîd b. Ahmed el-Hafîd, Bidayetü’l-müctehid ve nihayetü’l-muktesıd, İstanbul, 1933.
• İbnü’l-Hümâm, Muhammed b. Abdülvahid, Tahrir, Mısır, 1350.
• Karaman, Hayreddin, ‘‘Cuma Namazı’’, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), VIII, 85-89.
• Koçak, Zeki, ‘‘Erzurum Müftüsü Osman Bektaş Hocanın Sefer Risalesi –Tahkikli Neşr, Tercüme ve Değerlendirme-’’, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 43 (2015), 52-77.
• Komisyon, Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye
• Müslim, İbnü’l-Haccâc, Sahih, I-V, Beyrut.
• Nesâî, Ahmed b. Şuayb, Sünen, I-VIII, Beyrut.
• Serahsî, Şemsüleimme, Usul, Beyrut, 1973.
• Şaban, Zekiyyüddin, İslam Hukuk İlminin Esasları, çev. İbrahim Kâfi Dönmez, Ankara, 1990.
• Ünal, Halit, ‘‘Cem’’, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), VII, 277-278.
• Yaşaroğlu, M. Kamil, ‘‘Namaz’’, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XXXII, 350-357.
• Yavuz, Yunus Vehbi, ‘‘Seferilik Şartları’’, Seferilik ve Hükümleri Tartışmalı İlmi Toplantı, İstanbul, Haziran 2-3 1995, İstanbul: Ensar Neşriyat, 1997, 291-313.
• Yavuz, Yunus Vehbi, Bir Sosyal Güvenlik Kurumu Olarak Zekât, Bursa, 2004.
• Yavuz, Yunus Vehbi, Başlangıcından Günümüze Cuma Namazı, Bursa, 2005.
• Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Sefer Risalesi, (Hak Dini Kur’an Dili VIII ve IX içinde).
• Yeniçeri, Celal, ‘‘İslam’da Seferilik ve Hükümleri’’, Seferilik ve Hükümleri Tartışmalı İlmi Toplantı, İstanbul, Haziran 2-3 1995, İstanbul: Ensar Neşriyat, 1997.
• Yıldırım, Enbiya, ‘‘Seferde Yatsı Namazının Sabah Namazıyla Birleştirilmesi’’, Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, VI (2011), 1-11.