Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Hadis ve Sünnet Algısı Üzerine Bir Araştırma: Seben İzzet Baysal Meslek Yüksekokulu Örneği

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 2, 613 - 648, 30.11.2020

Macit Demirer , Arif Durğun

https://doi.org/10.33931/abuifd.806652

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin hadis ve sünnet algılarını ve maneviyatlarının hadis ve sünnet algıları üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmada Seben İzzet Baysal Meslek Yüksekokulu’nda eğitim gören 322 öğrenciye ulaşılmıştır. Araştırma için gerekli etik kurul kararları alınarak internet üzerinden öğrencilere anket linki gönderilmiştir. Gönüllülük esasına göre 178 ön lisans öğrencisi ankete katılmıştır. Katılımcıların %78,1’i kız, %21,9’u erkektir ve yaş ortalaması 20,47± 1,877’dir. Katılımcıların cinsiyet, yaş, sınıf, bölüm, yaşanılan yer, aile yapısı, ailenin ikamet birimi ve baba eğitim düzeyi değişkenlerine göre hadis ve sünnet algısı ile maneviyat düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Öğrencilerin anne eğitim düzeyi değişkeninde hadis ve sünnet algısı toplam puanı ve bilgi alt boyutunda; öğrencilerin öğrenim gördükleri lise türü değişkeninde hadis ve sünnet algısı bilgi alt boyutunda; dini bilgilerini edinim şekli değişkenine göre hadis ve sünnet algısı biliş alt boyutu ve toplam puanında anlamlı ilişki bulunmuştur. Katılımcıların hadis ve sünnet algısı ile maneviyatları arasında pozitif yönlü (r=0,461 p=0,000) %46,1’lik korelasyon tespit edilmiştir. Maneviyatın sünnet ve hadis algısı üzerindeki etkisini belirlemek için yapılan regresyon analizinde maneviyatın hadis ve sünnet algısındaki etkisinin 0.117 birim olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin Hadis ve sünnet algısı düzeylerinin (38,59±7,67) ve maneviyat düzeylerinin (107,09±14,96) yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca bu çalışmada 10 madde ve iki alt boyuttan oluşan Hadis ve Sünnet Algısı Ölçeği (HSÖ) geliştirilmiştir. Geliştirilen ölçeğin geçerliğini sınamak amacıyla açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Ölçeğin toplam varyansın %63,86’sını açıkladığı ve ardından yapılan doğrulayıcı faktör analizinde ise ölçeğin uyum endekslerini karşıladığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hadis, Sünnet, Maneviyat, Hadis ve Sünnet Algısı, Üniversite Öğrencileri

A Study on Vocational School Students' Perception of Hadith and Sunnah: Seben İzzet Baysal Vocational School Example

Öz

The aim of this study is to examine university students' perceptions of hadith and sunnah and the effect of their spirituality on perceptions of hadith and sunnah. 322 students studying at Seben İzzet Baysal Vocational School were reached in the research. The necessary ethical committee decisions for the research were made and a questionnaire link was sent to the students online. 178 associate degree students participated in the survey on a voluntary basis. 78.1% of the participants are girls and 21.9% are boys, and the average age is 20.47 ± 1.877. No significant difference was found between the perception of hadith and sunnah and spirituality levels according to the variables of gender, age, class, department, place of residence, family structure, family's residence unit and father's education level. Hadith and sunnah perception in the mother education level variable of the students in the total score and knowledge sub-dimension; Hadith and sunnah perception in the knowledge sub-dimension of the high school type variable that students attend; A significant relationship was found in the perception of hadith and sunnah cognition sub-dimension and total score according to the variable of acquiring religious knowledge. A positive correlation of 46.1% (r = 0.461 p = 0.000) was found between the participants' perception of hadith and sunnah and their spirituality. In the regression analysis performed to determine the effect of spirituality on the perception of sunnah and hadith, it was found that the effect of spirituality on the perception of hadith and circumcision was 0.117 units. It was found that the students' perception of hadith and sunnah (38.59 ± 7.67) and their spirituality level (107.09 ± 14.96) were high. In addition, the Perception of Hadith and Sunnah Scale (HSS), consisting of 10 items and two sub-dimensions, was developed in this study. Exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis were conducted to test the validity of the developed scale. It was concluded that the scale explained 63.86% of the total variance and in the confirmatory factor analysis performed afterwards, the scale met the fit indexes.

Anahtar Kelimeler

Hadith, Sunnah, Sprituality, Perception of Hadith and Sunnah, Undergraduate Students

Kaynakça

• Aytaç, Mustafa, Öngen, Burcu. "Doğrulayıcı Faktör Analizi İle Yeni Çevresel Paradigma Ölçeğinin Yapı Geçerliliğinin İncelenmesi". İstatistikçiler Dergisi: İstatistik ve Aktüerya 5 / 1 (Mart 2012), 14-22.
• Büyüköztürk, Şener. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık, 2002.
• Colye, Joanne. “Spirituality And Health: Towards a Framework for Exploring the Relationship Between Spirituality and Health” Journal of Advanced Nursing 37/6 (March 2002), 589-597.
• Genç, Yusuf, Durğun, Arif. “Manevi Bakımın Gerekliliği ve Bakım Hizmeti Veren Meslek Elemanlarının Manevi Bakıma İlişkin Düşünceleri”. Turkısh Studies Comperative Religious Studies 13/9 (Spring 2018), 45-66. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13478
• Genç, Yusuf, Durğun, Arif, Kara, Hüseyin Zahid, Çakır, Rahman. "İnternet Kullanımının Üniversite Öğrencilerinin Yalnızlık Algılarına Etkileri". Akademik İncelemeler Dergisi 13 / 2 (Ekim 2018), 301-336. https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.329440
• Genç, Yusuf, Durğun, Arif. "Sağlık Çalışanlarının Dini Tutum Düzeyleri". Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 20 / 38 (Aralık 2018), 253-281. https://doi.org/10.17335/sakaifd.430099
• Hati̇boğlu, İbrahim. "Sünnet ve Hadis (Seyyed Hossain Nasr)". Hadis Tetkikleri Dergisi 4 / 1 (Haziran 2006), 113-125. Jung, Carl Gustav. Din ve Psikoloji. çev. Raziye Karabey. İstanbul: İnsan Yayınları, 3. Baskı, 2017.
• Kalaycı, Şeref vd. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti., 2006.
• Kaptanoğlu Yıldırım, Ayşegül. Sağlık Alanında Hipotezden Teze: Veri Toplama ve Çözümleme Serüveni. İstanbul: Beşir Kitabevi, 2013.
• Karagöz, Yalçın. SPSS-AMOS-META Uygulamalı İstatistiksel Analizler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, Güncellenmiş 2. Basım, 2019.
• Kayri, Murat. “Araştırmalarda Gruplar Arası Farkın Belirlenmesine Yönelik Çoklu Karşılaştırma (Post-Hoc) Teknikleri”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 19/1 (Ocak 2009), 51-64.
• Özdamar, Kazım. Eğitim, Sağlık ve Davranış Bilimlerinde Ölçek ve Test Geliştirme Yapısal Eşitlik Modellemesi IBM, SPSS, IBM SPSS AMOS ve MINITAB Uygulamalı. Eskişehir: Nisan Kitabevi, 2016.
• Şirin, Turgay. “Maneviyat Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Turkısh Studies Social Sciences 13/18 (Summer 2018), 1283-1309. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13996
• Teki̇n, Mustafa. "Sünnet ve Toplumsal Dinamikler / Sunnah and Social Dynamics / السنة والحراك المجتمعي". İlahiyat Akademi / 7-8 (Aralık 2018), 163-174.
• Ürkmez, Ahmed. "Sosyal Kesimler ve Sünnet Algıları Araştırması: Malatya (Hadis Alan Yorumu)". Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi / 28 (Haziran 2012), 97-128.
• Yeşil, Mahmut, Va’z Edebiyatında Hadisler. Ankara: TDV Yayınları, 1. Baskı, 2001.
• Zencirkıran, Memet. Sosyoloji. Bursa: Dora Basım-Yayın Dağıtım, Yenilenmiş 7. Baskı, 2018.