Türkiye’de yeni bir domates zararlısı, Lasioptera sp. (Diptera:Cecidomyiidae) ve Akdeniz Bölgesi’ndeki yayılışı

Yıl 2016, Cilt: 33 Sayı: 2, 211 - 220, 15.12.2016

Hasan Deda Büyüköztürk Mustafa Gökhan Bilgin Mehmet Keçeci

https://doi.org/10.16882/derim.2016.267903

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmada, ülkemizde domateste ilk olarak saptanan Lasioptera cinsine ait zararlının
tanımı, zarar şekli ve bu zararlıya ait gözlemlere yer verilmiştir. Ayrıca
zararlının Akdeniz Bölgesi’nde yayılış alanları belirlenmiştir. Zararlı ilk
olarak 2011 yılı Mayıs ayında, Mersin ili Erdemli ilçesinde toplam 6 da’lık iki
serada tespit edilmiştir. 2014-2015 yıllarında yapılan çalışmalarda ise zararlı,
ayrıca Mersin ili Silifke ilçesi, Antalya ili Kepez, Kaş, Demre ve Aksu
ilçelerinde de belirlenmiştir. Bu türün zararı genellikle koltuk alma işlemi
sonucu açılan yaralar veya gövdede herhangi bir neden sonucu oluşan
yaralardaki kalluslar üzerinde, yaprakların dip kısımlarında yada yaralanmış
gövdelerde görülmektedir. Larvalar gövdenin öz kısmında beslenerek bitki
dokusunda bozulma ve oyuklara neden olmaktadır. Gövdenin öz kısmında,
kahverengi ve koyu gri renklenme biçiminde görülen zararlanmalar, 5-6 cm’ye
kadar uzayabilmektedir. Bitki dokusu içerisinde beslenmesi nedeniyle
mücadelesinin zor olan bu zararlının yayılmasının önlenmesi ve bu konuda
özellikle iç karantina tedbirlerinin uygulanması, yoğun olarak görüldüğü alan
olan seralarda bulaşıklığın önlenmesi için havalandırması iyi ve pencereleri tül
ile kapatılmış yüksek modern sera yapımının özendirilmesi ve mücadelesiyle
ilgili çalışmaların yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Lasioptera sp., Domates, Zararlı, Cecidomyiidae, Sera

Kaynakça

• Doğanlar, M. (2011). Parasitoids complex of the olive leaf gall midges, Dasineura oleae (Angelini 1831) and Lasioptera oleicola Skuhravá, 2011 (Diptera:Cecidomyiidae) in Hatay Turkey, with descriptions of new genus and species from Tetrastichinae (Hymenoptera: Eulophidae). Türkiye Entomoloji Dergisi, 35(2):245-264.
• Gagné, R.J. (2010). Update for a Catalog of the Cecidomyiidae of the World. Digital Version 1. USDA, Washington, DC, 493 pp. http://www.ars.usda.gov/SP2UserFiles/Place/80420580/Gagne_2014_World_Cecidomyiidae_Catalog_3rd_Edition.pdf. Accessed date: 10 May 2016.
• Hepdurgun, B., & Önder, F. (2000). Lasioptera berlesiana Paoli (Dipt.:Cecidomyiidae) Zeytin kızılkurdu'nun tanınması ve yayılışı üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 24(2):133-142.
• Korkmaz, E.M., Örgen S.H., Gencer, L., Ülgentürk, S., & Başıbüyük, H.H. (2010). Orta Anadolu Bölgesi buğday tarlalarındaki bazı ekin zararlıları ve parazitoitlerinin saptanması. Türkiye Entomoloji Dergisi, 34(3):361-377.
• Mani M.S. (1973). Plant Galls of India. Published by Palgrave MacMillan, 354 pp., United Kingdom.
• Perdikis, D., Lykouressis, D., Paraskevopoulos, A., & Harris, K.M. (2011). A new insect pest, Lasioptera sp. (Diptera: Cecidomyiidae), on tomato and cucumber crops in glasshouses in Greece. OEPP/EPPO Bulletin, 41:442-44.
• Sertkaya, E., Telli, T., & Yiğit, A. (2006). Antakya ve çevresinde Biber galsineği, Asphondylia capsici Barnes (Diptera: Cecidomyiidae)’nin zarar durumu ve parazitoitleri. Turkish Journal of Entomology, 30(3):223-234.
• Skuhravá, M. (1997). Family Cecidomyiidae. In: Contributions to A Manual of Palaearctic Diptera, Vol. 2, Nematocera and Lower Brachycera. (Eds.Papp L & Darvas B), pp. 71–204. Science Herald, Budapest.
• Skuhravá, M., Bayram, Ş., Çam, H., Tezcan, S., & Can, P. (2005). Gall midges (Diptera, Cecidomyiidae) of Turkey. Türkiye Entomoloji Dergisi, 29(1):17-34.
• TÜİK, (2013). Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr. Erişim tarihi: 01 Eylül 2013.
• Yaşarakıncı, N., & Hıncal, P. (2000). İzmir ilinde örtü altında yetiştirilen patlıcanda bulunan zararlılar ile bunların doğal düşmanları ve popülasyon gelişmeleri üzerinde çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 40(1-2):29-48.