EXAMINATION OF THE SCIENTIFIC PROCESS SKILLS AND ATTITUDES TOWARDS SCIENTIFIC RESEARCH OF PROSPECTIVE SCIENCE TEACHERS

Yıl 2016, Sayı: 42, 47 - 58, 01.12.2016

Asiye Bahtiyar Bilge Can

Öz

One of the main purposes of Science Course
Curriculum which aims to train all individuals as science literate is to
provide individuals develop solutions for problem by adopting scientific
process skills and scientific research approach in the process of understanding
the relationship between human and environment and exploring nature. In this
context, this research is aimed to examine the scientific process skills and
attitudes towards scientific research of prospective science teachers, and
determine the relationship between the two. As a quantitative research method,
relational model was used for the research. The participants consisted of 95
prospective science teachers attending a faculty of education in Aegean region
of Turkey. The data was collected by “Scientific Process Skills Test” and
“Scale of Attitude towards Scientific Research”. The data was analyzed with
SPSS (Version 20. 0) using descriptive statistics and correlation. Results
point out a positive relationship between the scientific process skills and
attitudes towards scientific research of prospective science teachers.

Anahtar Kelimeler

Prospective Science Teachers, Science Process Skills, Attitude towards scientific research

FEN ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİ İLE BİLİMSEL ARAŞTIRMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Öz

Tüm bireylerin bilim okuryazarı olarak
yetişmesini amaçlayan Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nın temel
amaçlarından biri, doğanın keşfedilmesi ve insan-çevre arasındaki ilişkinin
anlaşılması sürecinde, bireylerin bilimsel süreç becerilerini ve bilimsel
araştırma yaklaşımını benimseyip sorunlara çözüm üretmesini sağlamaktır. Bu
bağlamda araştırmada, fen öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerileri ile
bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi ve ikisi arasındaki
ilişkinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Nicel araştırma yöntemlerinden
ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı araştırmanın örneklemini, Ege
bölgesindeki bir eğitim fakültesinde üçüncü sınıfta öğrenim gören 95 fen
öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada very toplama aracı olarak “Bilimsel
Süreç Beceri Testi (BSBT)” ve “Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutum Ölçeği (BATÖ)”
kullanılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler, SPSS (Versiyon 20.0)
kullanılarak analiz edilmiş, betimsel istatistik yöntemlerinin yanı sıra BSBT
ve BATÖ arasındaki ilişkinin incelenmesi için korelasyon katsayısı
hesaplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler sonucunda, fen öğretmen
adaylarının bilimsel süreç becerileri ile bilimsel araştırmaya yönelik
tutumları asında olumlu yönde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fen Öğretmen Adayları, Bilimsel Süreç Becerileri, Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutum

Kaynakça

• Arı, E. (2008). Yapılandırmacı Yaklaşım ve Öğrenme Stillerinin Genel Kimya Laboratuar Uygulamalarında Öğrencilerin Başarısı Bilimsel İşlem Becerileri ve Tutumları Üzerine Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Balcı, A. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve İlkeler (8. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Baştürk, R. (2010). Bütün Yönleriyle SPSS Örnekli Nonparametrik İstatistiksel Yöntemler. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Biçer, N., Bozkırlı, K. Ç. ve Er, O. (2013). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), 50, Erzurum, 327-341.
• Çakmak, Z., Taşkıran, C. ve Bulut, B. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi (ADYÜEBD), 5 (2), 266-287.
• Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik Mesleği ve Özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 19(2), 207-237.
• Çepni, S. ve Çil, E. (2011). Fen ve Teknoloji Programı (Tanıma, Planlama, Uygulama ve SBS'yle İlişkilendirme) İlköğretim 1. ve 2. Kademe Öğretmen El Kitabı (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Ersoy, Y. (13 Eylül 2011). Fen/Fizik Öğretiminde Bazı Yetersizlikler-I: Öğretmen Eğitimi ve Yeterliklerinden Bir Demet. (04.04.2016 tarihinde http://www.f2e2-ogretmen.com/dagarcigimiz/f2e2-71.pdf adresinden alınmıştır).
• Germann, P. J. (1994). Testing a model of science process skills acquisition: an interaction with parents' education, preferred language, gender, science attitude, cognitive development, academic ability, and biology knowledge. Journal of Research in Science Teaching, 31(7), 749-783.
• Kanlı, U. (2007). 7E Modeli Merkezli Laboratuvar ile Doğrulama Laboratuvar Yaklaşımlarının Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerinin Gelişimine ve Kavramsal Başarılarına Etkisinin Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Karslı, F. ve Ayas, A. (2010). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilimsel Süreç Becerileri Konusundaki Farkındalıkları ve Performansları, 9. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, 23-25 Eylül, İZMİR.
• Korkmaz, Ö., Şahin, A. ve Yeşil, R. (2011a). Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutum Ölçeği Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. International Online Journal of Educational Sciences, 2011, 3(3), 1169-1194.
• Korkmaz, Ö., Şahin, A. ve Yeşil, R. (2011b). Öğretmenlerin Bilimsel Araştırmalara ve Araştırmacılara İlişkin Düşünceleri. Kuramsal Egitimbilim, 4 (2), 109-127.
• Küçükoğlu, A., Taşgın, A. ve Çelik, N. (2013). Öğretmen Adaylarının Bilimsel Araştırma Sürecine İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme (Eğitim Bilimleri Bölümü Örneği). Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 173 (173), 11-24.
• Laçin-Şimşek, C. (2010). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen ve Teknoloji Ders Kitaplarındaki Deneyleri Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Analiz Edebilme Yeterlilikleri. İlköğretim Online, 9(2), 433-445. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr.
• MEB (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
• Önen, S. A. (2011). Öğretmen Adaylarının Eğitime Yönelik İnançları İle Epistemolojik İnançlarının Mesleklerine Yönelik Tutumlarına Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 293-301.
• Polat, M. (2014). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutumları. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı, 18, 77-90.
• Sinan, O. ve Uşak, M. (2011). Biyoloji Öğretmen Adaylarının Bilimsel Süreç Becerilerinin Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 15, s. 333 - 348.
• Schwartz, R. S., Lederman, N.G. & Lederman, J. S. (2008). An Instrument to Assess Views of Scientific Inquiry: The VOSI Questionnaire, Paper presented at the annual meeting of the National Association for Research in Science Teaching, March 30-April 2, 2008. Baltimore, MD.
• Şahin, A. (2011). Öğretmen Algılarına Göre Etkili Öğretmen Davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1).
• Yavuz-Konokman, G., Tanrıseven, I. ve Karasolak, K. (2013). Öğretmen Adaylarının Eğitim Araştırmalarına İlişkin Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). 14(1), 141-158.
• Yenilmez, K. ve Ata, A. (2012). Matematik Öğretmeni Adaylarının Bilimsel Araştırmalara Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Bildiri e-Kitabı, 27-30 Haziran 2012, Niğde Üniversitesi, Niğde.
• Yıldırım, M., Atila, M. E., Özmen, H. ve Sözbilir, M. (2013). Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının Bilimsel Süreç Becerilerinin Geliştirilmesi Hakkındaki Görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 3, Aralık 2013, ss.27-40.