Gazların Kinetik Teorisi Konusunun Öğretiminde Üç Farklı İşbirlikli Öğrenme Yönteminin Etkisi

Yıl 2020, Sayı: 49, 24 - 42, 30.06.2020

Emre Yıldız , Şeyma Çalıklar Ümit Şimşek

Öz

Bu
araştırma “Gazların Kinetik Teorisi” konusunun öğretiminde Okuma-Yazma- Oyun
(OYO), Takım-Oyun-Turnuva (TOT) ve sanal ortamda işbirlikli öğrenme (SOİÖ)
yöntemlerinin fen bilimleri öğretmen adaylarının akademik başarıları, kimya
tutumları ve okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisini belirlemek
amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nicel araştırma modelleri içerisinde yer alan
deneysel araştırma desenlerinden öntest-sontest karşılaştırma gruplu yarı
deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi 2015-2016 eğitim öğretim
yılında Atatürk Üniversitesi Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalında öğrenim gören
88 öğretmen adayından oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak; akademik başarı
testi, kimya tutum ölçeği ve okuduğunu anlama testi kullanılmıştır. Elde edilen
verilerin analizinde betimsel istatistikler ve tek faktörlü ANOVA’dan
yararlanılmıştır. Uygulama sonunda öğretmen adaylarının akademik başarıları
açısından OYO, TOT ve SOİÖ arasında OYO ve SOİÖ lehine ve akademik başarı ile
okuduğunu anlama becerileri açısından OYO ile SOİÖ arasında OYO lehine anlamlı
fark olduğu belirlenmiştir. Ayrıca öğretmen adaylarının kimya tutumları
arasında anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiştir.  

Anahtar Kelimeler

Akademik başarı, İşbirlikli öğrenme, Kimya tutum, Okuduğunu anlama, Okuma-Yazma-Oyun, Sanal Ortamda işbirlikli öğrenme

Kaynakça

• Ağgül, Ö. (2016). Bitki ve hayvanlarda üreme, büyüme ve gelişme ünitesinin öğretiminde okuma-yazma-uygulama yönteminin öğrencilerin akademik başarıları, epistemolojik tutumları ve okuduğunu anlamaları üzerine etkisi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.451210)
• Ajjan, H., & Hartshorne, R., (2008). Investigating faculty decisions to adopt Web 2.0 technologies: Theory and empirical tests. The Internet and Higher Education, 11(2),71-80.
• Akçay, N.O. (2012). Kuvvet ve hareket konusunun öğretilmesinde işbirlikli öğrenme yöntemlerinden grup araştırması, okuma-yazma-sunma ve birlikte öğrenmenin etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Akçay, N.O., Doymuş, K., Şimşek, Ü. & Okumuş, S. (2012). The effect of cooperative learning model on academic achievement in physics. Energy Education Science and Technology Part B, 4(4), 1915-1924.
• Akkuş, S. (2013). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin işbirlikli öğrenme modeli hakkında bilgilendirilmesi, bu modeli sınıfta uygulamaları ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesi: Muş il örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Aksoy G. & Gürbüz, F. (2013). The effects of reading-writing-application technique and learning together technique on increasing 6th grade students’ academic achievement and students’ opinions about these techniques. Energy Education Science and Technology Part B, 5(1) 19-26.
• Aksoy, G. & Doymuş, K. (2011). Fen ve teknoloji dersi uygulamalarında işbirlikli okuma-yazma-uygulama tekniğinin etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 381-397.
• Aksoy, G. (2013). The effects of learning together and reading-writing- application techniques on increasing 6th grade students’ ability of graphic and academic achievement. Energy Education Science and Technology, Part B, 5(1) 61-68.
• Aladejana, F., & Aderibigbe, O. (2007). Science laboratory environment and academic performance. Journal of Science Educational and Technology, 16, 500-506.
• Alghamdi, A. (2017). Impact of jigsaw on the achievement and attitudes of saudi arabian male high school science students (Order No. 10659846). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global. (1970449405). Retrieved from https://search.proquest.com/docview/1970449405?accountid=8403
• Arslan, A. (2016). İşbirlikli öğrenme modelinin fen öğretimi laboratuar uygulamaları dersinde akademik başarı, kalıcılık ve tutuma etkileri (Doktora tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.445653)
• Avcı, F. (2015). Maddenin yapısı ve özellikleri ünitesine yönelik işbirlikli öğrenmeye dayalı öğretim programının bilişsel ve duyuşsal alan değişkenlerine etkisi (Doktora tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.396617)
• Avci, M. (2018). 6.sınıf fen bilimleri dersi "Vücudumuzda sistemler" ünitesinin işbirlikli öğrenme modeliyle öğretiminin öğrenci başarısına etkisi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.514625)
• Balcı, A. (2009). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Ankara: Pegem AYayınevi.
• Ballıel, B. (2014). Webquest destekli işbirlikli öğrenme yaklaşımının öğrenme ürünlerine etkisi (Doktora tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.349037)
• Barata Aksoy, Ş. (2017). 7. sınıf fen ve teknoloji dersi "insan ve çevre" ünitesinin işbirlikli öğrenme modeliyle öğretiminin öğrenci başarısına etkisi (Elazığ ili örneği) (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.477529)
• Bartlett-Bragg, A. (2006). Reflections on pedagogy: Reframing practice to foster informal learning with social software. 20 Mart 2016 tarihinde http://www.dream.sdu.dk/ uploads/files/Anne %20Bartlett-Bragg.pdf sitesinden alınmıştır.
• Bayat, S., Kılıçaslan, H., & Şentürk, Ş. (2014). Fen ve teknoloji dersinde eğitsel oyunların yedinci sınıf öğrencilerinin akademik başarısına etkisinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2).
• Bıyıklı, F. (2015). İşbirlikli öğrenme yönteminin Genel fizik laboratuvarı-I dersinde öğrencilerin akademik başarılarına, laboratuvar malzemelerini tanıma ve kullanma becerilerine etkisi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.406018)
• Christison, M.A. (1990). Cooperative learning in the EFL classroom. English Teaching Forum, 28.6-9.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Earlbaum Associates.
• Cooper, J., Prescott, S., Cook, L., Smith, L., Mueck, R., & Cuseo, J. (1984). Cooperative Learning and College Instruction- Effective Use of Student Learning Teams.
• California State University Foundation Publication, 41-65.
• Coşkun, H., Akarsu, B. & Karaiper, A.İ. (2012). Bilim öyküleri içeren eğitsel oyunların fen ve teknoloji dersindeki öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(1), 93- 109.
• Çavdar, O. (2012). Fen bilgisi öğretmen adayları ve ilköğretim öğrencilerinin sosyal ağları kullanım amaçları ve eğitsel bağlamda kullanımları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Çavdar, O. (2016). İşbirlikli öğrenme yönteminin iyi bir eğitim ortamı için yedi ilke ve modellerle birlikte kullanılmasının 7. sınıf maddenin yapısı ve özellikleri ünitesinin anlaşılmasına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Demitra, & Sarjoko (2018). Effects of handep cooperative learning based on ındigenous knowledge on mathematical problem solving skill. International Journal of Instruction, 11(2), 103-114. https://doi.org/10.12973/iji.2018.1128a
• Doymuş, K., Karaçöp, A., & Şimşek, U. (2010). Effects of Jigsaw and Animation Techniques on Students’ Understanding of Concepts and Subjects in Electrochemistry. Educational Technology Research and Development, 58(6), 671-691.
• Erdamar, N. (2017). İşbirlikli öğrenme yönteminin 11. sınıf öğrencilerinin atomun yapısı ve atom modelleri konusundaki kavramsal başarılarına etkisi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.485987)
• Eymur, G., & Geban, Ö. (2016). The collaboration of cooperative learning and conceptual changes: Enhancing the students‘ understanding of chemical bonding concepts. International Journal of Science and Mathematics Education, 15(5), 853-871. doi.org/10.1007/s10763-016-9716
• Fabian, K., Topping, K. J. & Barron, I. G. (2018). Usıng mobıle technologıes for mathematıcs: effects on student attıtudes and achıevement. Educational Technology Research and Development, 66, 1119-1139. doi.org/10.1007/s11423-018-9580-3.
• Geban, Ö., Ertepınar, H., Yılmaz G., Altan, A. & Sahbaz, F. (1994). Bilgisayar destekli eğitimin öğrencilerin fen bilgisi başarılarına ve fen bilgisi ilgilerine etkisi, I. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, 7–11.
• Genç, M., & Şahin, F. (2015). İşbirlikli Öğrenmenin Başarıya ve Tutuma Etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(1).
• Ghufron, M. A., & Ermawati, S. (2018). The Strengths and Weaknesses of Cooperative Learning and Problem-based Learning in EFL Writing Class: Teachers and Students’ Perspectives. International Journal of Instruction, 11(4), 657-672. https://doi.org/10.12973/iji.2018.11441a.
• Goltz, S.M., Hietapelto, A.B., Reinsch, R., & Tyrell, S. (2008). Teaching teamwork and problem solving concurrently. Journal of Management Education, 32(5), 541-562.
• Göktaş, E. (2017). Eğitim politikası bağlamında işbirlikli öğrenme ve geleneksel öğrenme yöntemlerinin başarı ve tutuma etkisinin meta analitik biçimde incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• Grant, N. (2008). On the usage of social networking software technologies in distance learning education, proceedings of society for ınformation technology and teacher education, International Conference, Chesapeake, 3755-3759.
• Hand, B., Prain, V., Lawrence, C., & Yore, L. D. (1999). A writing-in-science framework designed to improve science literacy. International Journal of Science Education, 21, 1021–1035.
• İyi, E. (2018). Farklı işbirlikli öğrenme yöntemlerinin fen bilimleri öğretmen adaylarının akademik başarı ve epistemolojik inançları üzerine etkisi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.512583)
• Karamustafaoğlu, O., & Kaya, M. (2013). Eğitsel oyunlarla “yansıma ve aynalar” konusunun öğretimi: yansımalı koşu örneği. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi, 3(2), 41-49.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, S., & Elgün, A. (2015). Eğitsel oyunlar ile desteklenmiş fen öğretiminin ilkokul öğrencilerinin akademik başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 329-342.
• Kılıç, Y. (2016). İşbirlikli öğrenme yönteminin 5. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersi vücudumuzun bilmecesini çözelim ünitesinde sahip oldukları kavram yanılgılarını gidermedeki etkisi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.450246)
• Kibirige, I., & Lehong, M. J. (2016). The effect of cooperative learning on grade 12 learners' performance in projectile motions, South Africa. EURASIA Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 12(9), 2543-2556. DOI: https://doi.org/10.12973/eurasia.2016.1250a
• Koç Y. (2014). Okuma-yazma-uygulama ve öğrenci takımları başarı bölümleri yöntemlerinin öğrencilerin akademik başarıları üzerine etkisi: madde ve ısı ünitesi. Ekev Akademi Dergisi, 18(58), 191-210.
• Koç, Y. (2014). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin işbirlikli öğrenme modeli hakkında bilgilendirilmesi, bu modeli sınıfta uygulamaları ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesi: Ağrı il örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Koç, Y., Yildiz, E., Çaliklar, Ş., & Şimşek, Ü. (2016). Effect of Jigsaw II, reading-writing-presentation, and computer animations on the teaching of “Light” Unit. Educational Research and Reviews, 11(20), 1906-1917.
• Leikin, R., & Zaslavsky, O. (1997). Facilitating student interactions in mathematics in a cooperative learning setting, 350. Journal of Research in Mathematics Education, 28(3), 331-359.
• Lo, H-C. (2013). Design of online report writing based on constructive and cooperative learning for a course on traditional general physics experiments. Educational Technology & Society, 16 (1), 380-391.
• McCall, M. O. (2017). The effects of individual versus cooperative testing in a flipped classroom on the academic achievement, motivation toward science, and study time for 9th grade biology students (Order No. 10266260). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global. (1891348844). Retrieved from https://search.proquest.com/docview/1891348844?accountid=8403
• McKee, E., Williamson, V.M., & Ruebush, L.E. (2007). Effect of a demonstration laboratory on student learning. Journal of Science Education and Technology, 16, 395-400.
• Mcmillan, J. H., & Schumacher, S. (2006). Research in education: Evidence-Based inquiry. Sixth Edition. Boston, MA: Allyn and Bacon.
• Nelson-Legall, S. (1992). Children's Instrumental Help-Seeking. It's Role in the Social Acquisition and Construction of Knowledge. In Lazarowitz Ed. Interaction In Cooperative Groups: Theoretical Anatomy of Group Learning,120-141, NY,NY: Cambridge University Press.
• Odabaşı, H. F., Mısırlı, Ö., Günüç, S., Timar, Z., Ersoy, M., Som, S.,Dönmez, F. İ., Akçay, T. & Erol, O. (2012). Eğitim için yeni bir ortam: Twitter. Anadolu Journal of Educational Sciences International (AJESI), 2(1), 89-103.
• Önder, F., & Sılay, İ. (2015). İşbirlikli Öğrenme Yönteminin Farklı Öğrenme Stillerine Sahip Öğrencilerin Fizik Dersi Başarısına Etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(2), 843-860.
• Öztürk, B. (2017). Maddenin tanecikli yapısının öğretiminde iyi bir eğitim ortamı için yedi ilke ve modellerle desteklenen işbirlikli öğrenme yöntemlerinin uygulanması (Doktora tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.458816).
• Rabgay, T. (2018). The Effect of Using Cooperative Learning Method on Tenth Grade Students’ Learning Achievement and Attitude towards Biology. International Journal of Instruction, 11(2), 265-280. https://doi.org/10.12973/iji.2018.11218a.
• Siegel, C. (2005). An ethnographic inquiry of cooperative learning implementation. Journal of School Psychology, 43(3), 219–239.
• Şimşek, Ü. (2007). Çözeltiler ve kimyasal denge konularında uygulanan jigsaw ve birlikte öğrenme tekniklerinin öğrencilerin maddenin tanecikli yapıda öğrenmeleri ve akademik başarıları üzerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Turgut, S., & Turgut, İ. G. (2018). The effects of cooperative learning on mathematics achievement in Turkey: A meta-analysis study. International Journal of Instruction, 11(3):663-680. doi 10.12973/iji.2018.11345a
• Webb, N. M., Sydney, H., & Farivor, A.M. (2002). Theory in to practice, College of Education, 41(1) 13-20.
• White, R.T., & Gustone, R.F. (1989). Metalearning and conceptual change. International Journal Science Education, 11(5), 577-586.
• Wyman, P. J. (2018). Academic achievement with cooperative learning using homogeneous and heterogeneous groups (Order No. 10787105). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global. (2036863749). Retrieved from https://search.proquest.com/docview/2036863749?accountid=8403
• Yıldız, E. (2008). 5E modelinin kullanıldığı kavramsal değişime dayalı öğretimde üst bilişin etkileri: 7. sınıf kuvvet ve hareket ünitesine yönelik bir uygulama. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Zorlu, F. (2016). Fen bilimleri dersinin öğretiminde solomon araştırma deseninin işbirlikli öğrenme modeline uygulanmasının etkililiğinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye.
• Zorlu, Y. (2016). Ortaokul fen ve teknoloji dersinde işbirlikli öğrenme modeli ve modellemeye dayalı öğretim yöntemine dayalı etkinliklerin öğrencilerin öğrenmeleri üzerindeki etkileri (Doktora tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.429615)