Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının E-Portfolyo Kullanımları: Bir Durum Çalışması

Yıl 2021, Sayı: 52, 666 - 691, 31.12.2021

Büket Şerefli , Erdi Erdoğan

https://doi.org/10.53444/deubefd.986765

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı; Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının elektronik portfolyo (e-portfolyo) sürecine yönelik deneyimlerinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, araştırma nitel araştırma temelinde durum çalışması olarak tasarlanmıştır. Çalışma grubunun belirlenmesinde amaçsal örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya 10 Sosyal Bilgiler öğretmen adayı dâhil edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak odak grup görüşmesi, araştırmacı günlüğü ve yansıtma raporlarından yararlanılmıştır. Veri toplama araçlarından elde edilen veriler nitel içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda e-portfolyo kullanımının Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarına akademik öz düzenleme, kalıcı öğrenme, zamanı verimli kullanma, iş yükünü azaltma, sınav kaygısını önleme, değerli hissetme, beceri, değer ve yeterlilik kazanımı gibi kişisel; ürün düzenleme, depolama ve koruma, ürüne erişim ve maliyeti azaltma gibi dijital etkilerde bulunduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra e-portfolyo sürecinde akran ve akademisyen-öğrenci etkileşiminin ön plana çıktığı sonucuna da ulaşılmıştır. Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının e-portfolyo sürecinde teknoloji okuryazarlığı ve yabancı dilbilgisi yeterlikleri gibi birey kaynaklı, internet bağlantısı ve teknolojik donanımdan kaynaklanan aksaklıklar gibi teknoloji kaynaklı sorunlarla karşılaştıkları ulaşılan diğer sonuçlardır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, e-portfolyo, durum çalışması, öğretmen adayı

Kaynakça

• Akçıl, U., & Arap, İ. (2009). The opinions of education faculty students on learning processes involving e-portfolios. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 395-400.
• Akgün, E., & Kölemen, C. Ş. (2020). E-portfolyo oluşturmanın öğrencinin akademik öz düzenleme becerisine etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 49(227), 117-140.
• Aktay, S., & Gültekin, M. (2014). İlköğretimde webfolyo uygulaması: Öğretmen ve öğrenci görüşleri. Ilköğretim Online, 13(3), 806-819.
• Alexiou, A., & Paraskeva, F. (2010). Enhancing self-regulated learning skills through the implementation of an e-portfolio tool. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 3048-3054.
• Anagün, Ş. S., Atalay, N., & Kandemir, C. M. (2018). E-Portfolio implementation experiences of prospective primary school teachers. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 9(2), 102-124.
• Anderson, R.S. (1998). Why talk about different ways to grade? The shift from traditional assessment to alternative assessment. New Directions for Teaching and Learning, 74, 5-16.
• Atılgan, H. (2019). Değerlendirme ve not verme. H. Atılgan (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (315-367). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Barış, M. F., & Tosun, N. (2013). Sosyal ağ ve e-portfolyo entegrasyonu: Facebook örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 122-129.
• Barrett, H. C. (2000). Create your own electronic portfolio. Learning and Leading with Technology, 27(7), 14-21.
• Birgin, O. (2008). Alternatif bir değerlendirme yöntemi olarak portfolyo değerlendirme uygulamasına ilişkin öğrenci görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 1-24.
• Butler, P. (2006). A review of the literature on portfolios and electronic portfolios. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/239603203_A_Review_Of_The_Literature_On_Portfolios_And_Electronic_Portfolios
• Chantanarungpak, K. (2015). Using e-Portfolio on social media. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 186, 1275-1281.
• Chou, C.-M. (2012). Influence of teachers' perceived e-portfolio acceptance on teacher evaluation effectiveness in taiwan. Australasian Journal of Educational Technology, 28(4), 719-739.
• Cochran-Smith, M., & Lytle, S. L. (1993). Inside outside: Teacher research and knowledge. New York: Teacher College.
• Corwin, T. (2003). Electronic portfolios. Campus-wide information systems. Erişim adresi: https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/10650740310455586/full/html
• Çepni, S. (2015). Performansların değerlendirilmesi. E. Karip (Ed.), Ölçme ve değerlendirme içinde (2-5). Ankara: Pegem Akademi.
• Çukurbaşı, B., & Kıyıcı, M. (2018). Öğretmen adaylarının öğretimde internet teknolojilerini kullanmaya yönelik tercihlerindeki değişimin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(3), 765-776.
• Demirezen, S., & Keleş, H. (2020). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin teknopedagojik alan bilgisi yeterliliklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi (IJONASS), 4(1), 131-150.
• Demirli, C., & Gürol, M. (2007). An overview of the electronic portfolio process. E-Journal of New World Sciences Academy, 2(3), 254-271.
• Doğan, N. (2019). Temel kavramlar. N. Doğan (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (2-28). Ankara:Pegem Akademi.
• Driessen, E., Van Tartwijk, J., Van Der Vleuten, C., & Wass, V. (2007). Portfolios in medical education: why do they meet with mixed success? A systematic review. Medical Education, 41(12), 1224-1233.
• Erdoğan, T. (2006). Yabancı dil öğretiminde portfolyoya dayalı değerlendirmenin öğrenci başarısı ve derse yönelik tutumlarına etkisi (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Erten, P. (2015). Çevrimiçi işbirlikli öğrenme ortamında e-portfolyo uygulamasının akademik başarıya, tutumlara, motivasyona ve kalıcılığa etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
• Gennip, N. A., Segers, M. S., & Tillema, H. H. (2009). Peer assessment for learning from a social perspective: the influence of interpersonal variables and structural features. Educational Research Review, 4(1), 41–54.
• Gilman, D. A., Andrew, R., & Rafferty, C. D. ( 1995). Making assessment a meaningful part of instruction. NASSP (National Association of Secondary School Principals) Bulletin. 79 (573). 20-24.
• Glesne, C. (2015). Nitel araştırmaya giriş (Çev.ed. A. Ersoy & P. Yalçınoğlu). Ankara: Anı.
• Gomez, E. (2000). Assessment portfolios: Including English language learners in large-scale assessments. ERIC Digest. Erişim adresi: https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED447725.pdf
• Gök, B., Baş, Ö. & Ayaz, M., (2020). Sınıf öğretmenlerinin e-portfolyo hakkındaki görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 1085-1104.
• Gömleksiz, M. N., & Koç, A. (2010). Bilgisayar okuryazarlığı becerisi ediniminde e-portfolyo sürecinin öğrenen performansına ve tutumlarına etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 75-96.
• Grace, M. (1993). Implementing a portfolio system in your classroom. Reading Today, 10(61), 26-27.
• Gülbahar Güven & Köse, F. (2006). Öğretmen adaylarının değerlendirme için elektronik portfolyo kullanımına ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39(2), 75-93.
• Güler, N. (2020). Eğitim sürecinde hedef davranışlar ve hedef davranışların ölçülmesi. S. Tekindal (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (280-323). Ankara: Pegem Akademi
• Gürol, M., & Demirli, C. (2006, Nisan). E-portfolio sürecinde öğrenci motivasyonu. VI Uluslararası Eğitim Teknolojileri Konferansında sunulan sözlü bildiri, Gazimağusa.
• Güven, E., & Aydoğdu, M. (2009). Portfolyonun 6. sınıf fen ve teknoloji dersi vücudumuzda sistemler ünitesi’nde başarı ve kalıcılığa etkisi. Journal of Turkish Science Education, 6(2), 115-128.
• Heath, M. (2005). Are you ready to go digital?: The pros and cons of electronic portfolio development. Library Media Connection, 23(7), 66.
• Hewett, S. M. (2004). Electronic portfolios: Improving instructional practices. TechTrends, 48(5), 26-30.
• Jaekel, K. S. (2020). Benefits and challenges: Implementing e-portfolios in a graduate student affairs preparation program. College Student Affairs Journal, 38(2), 172-185.
• Kabilan, M. K., & Khan, M. A. (2012). Assessing pre-service English language teachers’ learning using e-portfolios: Benefits, challenges and competencies gained. Computers & Education, 58(4), 1007-1020.
• Kan, A. (2019). Ölçmenin temel kavramları. H. Atılgan (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (19-42). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kan, A., (2007). Portfolyo değerlendirme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(32), 133-144.
• Karakuş, M. (2010). Çağdaş denetim yaklaşımları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 181-200.
• Kilmen, S. (2019). Ölçme ve değerlendirmede temel kavramlar. R. N. Çıkrıkçı (Ed.) Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (1-24). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Korkmaz, H., & Kaptan, F. (2002). Fen eğitiminde öğrencilerin gelişimini değerlendirmek için portfolyo kullanımı üzerine bir inceleme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 167-176.
• Korkmaz, H., & Kaptan, F. (2005). Fen eğitiminde ögrencilerin gelişimini değerlendirmek için elektronik portfolyo kullanımı üzerine bir inceleme. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4(1), 1303-6521.
• Kutlu, Ö., Karakaya, İ., & Doğan, D. (2017). Ölçme ve değerlendirme: Performansa ve portfolyoya dayalı durum belirleme. Ankara: Pegem Akademi.
• Ledoux, M. W., & McHenry, N. (2006). Electronic portfolio adoption for teacher education candidates. Early Childhood Education Journal, 34(2), 103-116.
• Lin, Q. (2008). Preservice teachers' learning experiences of constructing e-portfolios online. The Internet and Higher Education, 11(3-4), 194-200.
• Lorenzo, G., & Ittelson, J. (2005). An overview of e-portfolios. Educause learning initiative, 1(1), 1-27.
• Mason, R., Pegler, C., & Weller, M. (2004). E‐portfolios: An assessment tool for online courses. British Journal of Educational Technology, 35(6), 717-727.
• Matthews, B., & Ross, L. (2010). Research methods: A practical guide for the social sciences. Pearson.
• Maxwell, J. A. (1992). Understanding and validity in qualitative research. Harvard Educational Review, 62(3), 279-300.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. Ankara: Nobel.
• Meyer, B., & Latham, N. (2008). Implementing electronic portfolios: Benefits, challenges, and suggestions. Educause Quarterly, 31(1), 34.
• Mıhladız, G. (2007). İlköğretim fen bilgisi öğretiminde portfolyo uygulamasının öğrencilerin akademik başarılarına ve derse yönelik tutumlarına etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. United States of America: Sage Publications.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2018). Sosyal Bilgiler dersi öğretim programı. Erişim adresi: https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686SOSYAL%20B%C4%B0LG%C4%B0LER%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%20.pdf
• Mills, G. E. (2007). Action research: A guide for the teacher researcher (3th edition). New Jersey: Pearson.
• Milman, N., & Kilbane, C. (2005). Digital teaching portfolios: Catalysts for fostering authentic professional development. Canadian Journal of Learning and Technology/La revue canadienne de l’apprentissage et de la technologie, 31(3).
• Ngui, W., Pang, V., & Hiew, W. (2020). Designing and Developing an e-Portfolio for Second Language Learners in Higher Education. International Journal of Information and Education Technology, 10(5) 362-366.
• Nicolaidou, I. (2013). E-portfolios supporting primary students' writing performance and peer feedback. Computers & Education, 68, 404-415.
• Özçelik, D. A. (2018). Ölçme ve değerlendirme. Ankara:Pegem Akademi.
• Özgür, H. (2016). Facebook sosyal ağına entegre e-portfolyo yazılımının akademik başarı ve öğretim sürecinde kullanımına yönelik tutuma etkisi. Sakarya University Journal of Education, 6(1), 38-56.
• Özyenginer, E. (2006). Bilgisayar dersinde elektronik portfolyo yöntemi kullanımı üzerine bir çalışma (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Parker, M., Ndoye, A., & Ritzhaupt, A. D. (2012). Qualitative analysis of student perceptions of e-portfolios in a teacher education program. Journal of Digital Learning in Teacher Education, 28(3), 99-107.
• Patton, M. Q. (2014). Qualitative research & evaluation methods: Integrating theory and practice (4th ed.). United States of America: Sage Publications, Inc.
• Paulson, F. L., Paulson, P. R., & Meyer, C. A. (1991). What makes a portfolio a portfolio. Educational Leadership, 48(5), 60-63.
• Polat, M. ve Köse, Y. (2013). Okullarda bir performans değerlendirme araci olarak eportfolyo kullanimina yönelik ilköğretim öğretmenlerinin görüşleri. Bilgisayar ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 57-82.
• Poole, P., Brown, M., McNamara, G., O'Hara, J., O'Brien, S., & Burns, D. (2018). Challenges and supports towards the integration of ePortfolios in education. Lessons to be learned from Ireland. Heliyon, 4(11), 2-23.
• Sata, M., & Karakaya, I. (2020). Investigation of the use of electronic portfolios in the determination of student achievement in higher education using the Many-Facet Rasch Measurement Model. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 15(1), 7-21.
• Semerci, Ç. (2015). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. E. Karip (Ed.), Ölçme ve değerlendirme içinde (232-292). Ankara:Pegem Akademi.
• Shriner, M., Clark, D. A., Nail, M., Schlee, B. M., & Libler, R. (2010). Social studies instruction: Changing teacher confidence in classrooms enhanced by technology. The Social Studies, 101(2), 37-45.
• Stake, R. E. (2010). Qualitative research: Studying how things work. Guilford Press.
• Struyven, K., Blieck, Y., & De Roeck, V. (2014). The electronic portfolio as a tool to develop and assess pre-service student teaching competences: Challenges for quality. Studies in Educational Evaluation, 43, 40-54.
• Totter, A., & Wyss, C. (2019). Opportunities and challenges of e-portfolios in teacher education. Lessons learnt. REM-Research on Education and Media, 11(1), 69-75.
• Turgut, M. F. & Baykul, Y., (2019). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara:Pegem Akademi.
• Tüfekçi Aslim, S. (2014). Yapılandırmacı yaklaşım. S. Büyükalan-Filiz (Ed.) Öğrenme öğretme kuram ve yaklaşımları içinde (336-351). Ankara: Pegem Akademi.
• Ülker, F. T., Ünlü, S. & Usta, E. (2021). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının e-portfolyo kullanımına yönelik görüşlerinin incelenmesi: Bir eylem araştırması. Turkish Journal of Primary Education, 6(1), 1-17.
• Valencia, S. (1990). Assessment: A portfolio approach to classroom reading assessment: The whys, whats, and hows. The Reading Teacher, 43(4), 338-340.
• Yeşilyaprak, B., & Uçar, E., (2019). Öğrenmeden öğretime. B. Yeşilyaprak (Ed.), Eğitim psikolojisi gelişim-öğrenme-öğretim içinde (338-428). Ankara: Pegem Akademi.
• Yin, R. K. (2018). Case study research and applications: Design and methods. Thousand Oaks, California: Sage.
• Yusuf, B. (2017). Using an e-portfolio for teaching and teacher continuous learning: A process for professional development enhancement. In Amzat, I. H., & Valdez, N. P. (Eds.), Teacher Empowerment Toward Professional Development and Practices (pp.295-307). Singapore: Springer.
• Zeybek, G. (2019). Veritabanı organizasyonu dersinde elektronik portfolyo uygulamalarının akademik başarıya etkisi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(4), 1045-1058.