Öğretmenlerin Algıladıkları Örgütsel Güven, Umut ve Motivasyon Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Yıl 2022, Sayı: 53, 240 - 262, 30.06.2022

Tuba Akpolat , Ebru Oğuz

https://doi.org/10.53444/deubefd.1028782

Cited By: 1

Öz

Bu makalenin amacı öğretmenlerin motivasyonları, algıladıkları örgütsel güven ve umut düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırma nicel araştırma modellerinden ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın örneklemini uygun örnekleme ile belirlenmiş 306 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verileri Örgütsel Güven Ölçeği, Umut Ölçeği ve Motivasyon Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizi SPSS26 istatistik programı yardımıyla yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, bazı demografik değişkenlere göre öğretmenlerin örgütsel güven, umut ve motivasyon düzeyleri arasında anlamlı farklılıklar olduğu görülmüştür. Bununla birlikte öğretmenlerin örgütsel güven ve umut düzeyleri ile motivasyonları arasında pozitif yönde bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

güven, motivasyon, umut, öğretmen

Kaynakça

• Ada, Ş., Akan, D., Ayık, A., Yıldırım, İ., & Yalçın, S. (2013). Öğretmenlerin motivasyon etkenleri, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 151-166.
• Adams, J. S. (1963). Towards an understanding of inequity. The Journal of Abnormal and Social Psychology, 67 (5), 422-436. https://doi.org/10.1037/h0040968
• Akçay, V. H. (2012). Pozitif psikolojik sermayenin iş tatmini ile ilişkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 123-140.
• Akdemir, B., & Açan, A. M. (2017). Psikolojik sermaye ve iş tatmini ilişkisini belirlemeye yönelik bir araştırma. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 8(2), 57-79.
• Akman, Y., & Korkut, F. (1993). Umut ölçeği üzerine bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(9), 193-202.
• Akman, Y. (2016). Öğretmenlerin psikolojik sermaye algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 268-277. DOI: http://dx.doi.org/10.14582/DUZGEF.729
• Alferder, C. P. (1969). An empirical test of a new theory of human needs, Organizational Behavior and Human Performance, 4, 142-175. https://doi.org/10.1016/0030-5073(69)90004-X
• Allport, G. W. (1940). Motivation in personality: reply to Mr. Bertocci. Psychological Review, 47(6), 533–554. https://doi.org/10.1037/h0059220
• Arslan, M. M. (2009). Teknik ve endüstri meslek lisesi öğretmenlerinin örgütsel güven algıları. Eğitimde Kuram ve Uygulama Dergisi, 5(2), 274-288.
• Aslan, İ. (2017). Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye algıları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Siirt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siirt.
• Bakioğlu, A. (1996). Öğretmenlerin kariyer evreleri, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi 2. Ulusal Eğitim Sempozyumu, 18-20 Eylül, Türkiye
• Blomqvist, K. (1997). The many faces of trust. Scandinavian Journal of Management, 13(3), 271-286. https://doi.org/10.1016/S0956-5221(97)84644-1
• Bökeoğlu, Ö. Ç., & Yılmaz, K. (2008). İlköğretim okullarında örgütsel güven hakkında öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54(54), 211-233.
• Davidson, E. (2007). The pivotal role of teacher motivation in tanzanian education, The Educational Forum, 71 (2), 157-166. https://doi.org/10.1080/00131720708984928
• Demir, K. (2015). The Effect of Organizational Trust on the Culture of Teacher Leadership in Primary Schools. Educational Sciences: Theory and Practice, 15(3), 621-634. DOI 10.12738/estp.2015.3.2337
• Doğan, S., & Aslan, M. (2018). Psikolojik sermaye, içsel motivasyon ve iş tatmini ilişkisi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(3), 112-125. DOI: 10.25287/ohuiibf.423129.
• Dörnyei, Z. (2005). The Psychology of The Language Learner: Individual Differences in Second Language Acquisition. New Jersey: Mahwah.
• Dweck, C. S., Mangels, J. A., & Good, C. (2004). Motivational effects on attention, cognition, and performance, In D. Yun Dai and R. J. Sternberg (Eds). Motivation, Emotion, and Cognition, (p.41-55), New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Erkuş, A., & Fındıklı, M. A. (2013). Psikolojik sermayenin iş tatmini, iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisine yönelik bir araştırma. Istanbul University Journal of the School of Business Administration, 42(2), 302-318.
• Feldman, D. B., Rand, K. L., & Kahle-Wrobleski, K. (2009). Hope and goal attainment: Testing a basic prediction of hope theory. Journal of Social and Clinical Psychology, 28(4), 479-497.
• Ganta, V. C. (2014). Motivation in the workplace to improve the employee performance. International Journal of Engineering Technology, Management and Applied Sciences, 2(6), 221-230.
• Herzberg, F., Mauser, B., & Snyderman, B.B. (2017). The Motivation to Work. New Brunswick: Transaction Publishers.
• Hoy, W. K., Gage, C. Q., & Tarter, C. J. (2006). School mindfulness and faculty trust: Necessary conditions for each other? Educational Administration Quarterly, 42(2), 236-255.
• Kappagoda, U. W. M. R., Othman, H. Z. F., & Alwis, G. (2014). Psychological capital and job performance: The mediating role of work attitudes. Journal of Human Resource and Sustainability Studies, 2 (2), 102-116. Doi: 10.4236/jhrss.2014.22009
• Kaya, A., Balay, R., & Demirci, Z. (2014). Ortaöğretimde görev yapan öğretmenlerin psikolojik sermaye düzeylerinin incelenmesi (şanlıurfa ili örneği). Electronic Journal of Social Sciences, 13(48), 47-68.
• Keser, S., & Kocabaş, İ. (2014). İlköğretim okulu yöneticilerinin otantik liderlik ve psikolojik sermaye özelliklerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 20(1), 1-22.
• Locke, E. A. (1968). Toward a theory of task motivation and incentives. Organizational Behavior and Human Performance, 3 (2), 157-189. https://doi.org/10.1016/0030-5073(68)90004-4.
• Lopez, S. J., Snyder, C. R., & Teramoto-Pedrotti, J. (2003). Hope: Many definitions, many measures. In S. J. Lopez and C. R. Snyder (Eds.), Positive Psychological Assessment: A Handbook of Models and Measures (pp. 91–107). Washington, DC: American Psychological Association.
• Luthans, F., Luthans, K. W., & Luthans, B. C. (2004). Positive psychological capital: Beyond human and social capital. Business Horizons, 47 (1), 45-50. doi 10.1016/j.bushor.2003.11.007
• Luthans, F., &Youssef, C. M. (2004). Human, social, and now positive psychological capital management: Investing in people for competitive advantage, Management Department Faculty Publications, 33(2), 143-160. doi 10.1016/j.orgdyn.2004.01.003 Luthans, F., Youssef, C.M., & Avolio, B. J. (2007). Psycological Capital: Developing the Human Competitive Edge, New York: Oxford University Press.
• Maslow, A. H. (1954). Motivation and Personality. New York: Harper &Row.
• Mayer, R. C., Davis, J. H., & Schoorman, F. D. (1995). An integrative model of organizational trust. Academy of management review, 20(3), 709-734.
• McClelland, D. C., Koestner, R., & Weinberger, J. (1989). How do self-attributed and implicit motives differ?. Psychological Review, 96(4), 690-702.
• McDougall, W. (2003). An Introduction to Social Psychology, New York: Dover Publications.
• Mishra, A. K. (1996). Organizational responses to crisis: The centrality of trust. In R. M. Kramer & T R. Tyler (Eds.), Trust in Organizations: Frontiers of Theory and Research, (p.261-287). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Moulden, H. M., & Marshall, W. L. (2005). Hope in the treatment of sexual offenders: The potential application of hope theory. Psychology, Crime & Law, 11(3), 329-342. https://doi.org/10.1080/10683160512331316361
• Özer, N., Demirtaş, H., Üstüner, M., & Cömert, M. (2006). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel güven algıları. Ege Eğitim Dergisi, 7(1), 103-124.
• Özler, N. D., & Yıldırım, H. (2015). Örgütsel güven ile psikolojik sermaye arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 5(1), 163-188.
• Polat, S. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları, örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış doktora tezi), Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Robbins, S. P., & Coulter, M. (2005). Pricciples of Management, New Jersey: Prentice Hall.
• Seligman, M. E., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55(1), 5–14.
• Schoorman, F. D., Mayer, R. C., & Havis, J. H. (2007). An integrative model of organizational trust: Past, present, and future. The Academy of Management Review, 32(2), 344-354.
• Snyder, C. R. (1994). The psychology of hope: You can get there from here. New York: Free Press.
• Snyder, C. R. (1995). Conceptualizing, measuring, and nurturing hope. Journal of Counseling & Development, 73, 355–360. Doi:10.1002/j.1556-6676.1995.tb01764.x
• Snyder, C. R. (Ed.). (2000). Handbook of hope: Theory, Measures, and Applications. Academic press.
• Snyder, C. R., Harris, C., Anderson, J. R., Holleran, S. A., Irving, L. M., Sigmon, S. T., Yoshinobu, L., Gibb, J., Langelle, C., & Harney, P. (1991). The will and the ways: development and validation of an individual-differences measure of hope. Journal of personality and social psychology, 60(4), 570-585.
• Steers, R. M., Mowday, R. T., & Shapiro, D. L. (2004). The future of work motivation theory. Academy of Management Review, 29(3), 379-387.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (Sixth edition). United States: Pearson Education
• Tösten, R., & Özgan, H. (2017). Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayelerine ilişkin algılarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(62), 867-889. https://doi.org/10.17755/esosder.306900
• Timuroğlu, M. K., & Çelik, E. (2018). Örgütsel güvenin motivasyona etkisi: Erzurum ili kamu hastaneleri üzerine bir uygulama, AKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20 (1), 69-86. DOI NO: 10.5578/jeas.67012
• Vink, J., Ouweneel, E., & Le Blanc, P. (2011). Psychological resources for engaged employees: Psychological capital in the job demands-resources model, Gedrag en Organisatie, 24 (2), 101-120.
• Vrieling, E., Bastiaens, T., & Stijnen, S. (2012). Effects of increased self-regulated learning opportunities on student teachers’ motivation and use of metacognitive skills. Australian Journal of Teacher Education, 37(8), 102-117. http://dx.doi.org/10.14221/ajte.2012v37n8.6
• Vroom, V. H. (1964). Work Motivation. New York: John Wiley & Sons.
• Yılmaz, K. (2006). Güven ölçeği’nin geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 69-80.