Fransa Hayat Bilgisi (Dünyayı Sorgulamak) Dersi Öğretim Programının Disiplinlerarasılık Bağlamında İncelenmesi

Yıl 2023, Sayı: 56, 862 - 889, 22.06.2023

İlyas Kara , Ahmet Tokmak

https://doi.org/10.53444/deubefd.1259712

Öz

Fransa’daki ilkokullarda Hayat Bilgisi dersi kapsamında okutulmakta olan Dünyayı Sorgulamak Dersi Öğretim Programını disiplinlerarasılık bağlamında incelemeyi amaçlayan bu çalışmada nitel araştırma yaklaşımlarından biri olan doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda Dünyayı Sorgulamak adlı dersin Fransa’daki ilkokulların 1., 2. ve 3. sınıf seviyelerinde okutulduğu, öğretim programının genel yapısının; genel amaçlar – beceriler – içerik (temalar, konular, kazanımlar, alt kazanımlar, eğitim durumları) – öğrenmelerin kesişmesi şeklinde oluşturulduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretim programında yer alan genel amaçların ayrıntılı bir biçimde açıklandığı tespit edilmiştir. Öğretim programında çeşitli kategorilerde toplamda 14 becerinin yer aldığı belirlenmiştir. Öğretim programının içerik bölümünde; temaların ve konuların yer aldığı, her konuya yönelik ana kazanımların, ana kazanımlar kapsamındaki alt kazanımların ve bu alt kazanımlara yönelik değinilmesi gereken hususların bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra her kazanımla ilgili eğitim durumlarına (öğrenciler için kaynaklar, örnek aktiviteler ve örnek durumlar) yönelik bilgilerin verildiği tespit edilmiştir. Öğretim programının son bölümünün “öğrenmelerin kesişmesi” olarak adlandırıldığı ve dersin disiplinlerarası yönüne ilişkin açıklamaların yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Programda değerlendirmeye yönelik herhangi bir bölümün olmadığı ve içerik bölümünde yer alan eğitim durumlarında da değerlendirmeyle ilgili bilgilere yer verilmediği saptanmıştır. Öğretim programında içeriğin sınıf seviyelerine göre değil de ilkokulun ilk üç sınıfını kapsayacak şekilde bir bütün olarak düzenlendiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Fransa, Hayat Bilgisi, Dünyayı Sorgulamak, Öğretim Programı, Disiplinlerarasılık

Investigation of French Life Sciences (Questioning the World) Curriculum in the Context of Interdisciplinarity

Öz

In this research, which aims to study the Curriculum of Questioning the World, which is taught within the scope of Life Sciences course in primary schools in France, in the context of interdisciplinarity, a qualitative research approach, document analysis method was used. The data of the study were analyzed by descriptive analysis method. The research concluded that the course, Questioning the World is taught at the 1st, 2nd and 3rd grades of primary schools in France, and the general structure of the curriculum is designed as the intersection of general objectives - skills - content (themes, topics, achievements, sub-achievements, educational situations) - learning. It was determined that the general objectives in the curriculum were defined in detail and the curriculum included a total of 14 skills in various categories. The content section of the curriculum included themes and subjects, main outcomes for each subject, sub-achievements within the scope of main achievements and issues to be addressed for these sub-achievements. In addition, it was determined that information on educational situations (resources, sample activities and sample situations for students) related to each outcome was given. The last section of the curriculum, "intersection of learning" included definitions about the interdisciplinary aspect of the course. It was found that there was not an evaluation section in the curriculum and the educational situations in the content section did not include information about evaluation. It was observed that the content of the curriculum was designed as a whole to cover the first three grades of primary school rather than designing according to grade levels.

Anahtar Kelimeler

France, Life, Sciences, Questioning the world, Curriculum, Interdisciplinarity

Kaynakça

• Aladağ, E. & Şahinkaya, N. (2013). Sınıf öğretmen adaylarının grafikler ile ilgili görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 309-328.
• Alquati, R. (2022). Analyses sur la formation. Cahiers du GRM, 20, 1-11. https://doi.org/10.4000/grm.3978
• Alp, E. (2010). Disiplinler arası öğretim yaklaşımının öğrencilerin olasılık konusundaki akademik başarılarına ve öğrenmenin kalıcılığına etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Apostel, L. (1970). Interdisciplinarty; problems of teaching and research in universities. Organisation for Economic Co-operation and Development.
• Arslan, Y. (2018). Ortaokul ve lise beden eğitimi ve spor dersi programları. A. Uzunöz & V. Aktepe (Editörler), Özel Eğitim Yöntemleri Cilt 2 içinde (s. 71-97). Pegem Akademi.
• Arslantaş, B. (2006). İlköğretim 4. sınıf beden eğitimi dersi futbol temel becerilerinin disiplinlerarası öğretim yaklaşımına göre öğretiminde model bir uygulama. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Aybek, B. (2001). Disiplinlerarası (bütünleştirilmiş) öğretim yaklaşımı. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3, 1-7.
• Bangert-Drowns, R. L., Kulik, J. A. & Kulik, C. L. C. (1991). Effects of frequent classroom testing. The Journal of Educational Research, 85(2), 89-99. https://doi.org/10.1080/00220671.1991.10702818
• Berthod, L. & Laroque, L. (2021). Lectures réelles et lectures prescrites au CP : quelle articulation possible ?. Strenæ, 19, 3-15. https://doi.org/10.4000/strenae.8828
• Bolat, Y. (2016). Kavram temelli disiplinler arası yaklaşıma göre tasarlanan ünitenin otantik değerlendirmesine yönelik bir eylem araştırması. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Çukurova Üniversitesi.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Cervetti, N., Barber, J., Dorph, R., Pearson, P. & Goldschmidt, P. (2012). The impact of an integrated approach to science and literacy in elementary school classrooms. The Journal of Research in Science Teaching, 49(5), 631-638.
• Cone, T. P., Werner, P., Cone, S. L. & Woods, A. M. (1998). Interdisciplinary teaching through physical education. Champaign, IL: Human Kinetics Publishing.
• Corbin, J. & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Thousand Oaks: Sage.
• Çelik, İ. (2017). Tarih öğretiminde disiplinler arası ilişkilendirmelerin kullanımı. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karabük Üniversitesi.
• Demir, E. (2009). İlköğretim ikinci sınıflarda uygulanan disiplinler arası bütüncül öğretim yaklaşımının etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Demirel, Ö. (2012). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme (19. Baskı). Pegem Akademi.
• Demirel, Ö. Tuncel, İ., Demirhan, C. & Demir, K. (2008). Çoklu zekâ kuramı ile disiplinlerarası yaklaşımı temel alan uygulamalara ilişkin öğretmen-öğrenci görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(147), 14-25.
• Ekiz, D. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yayıncılık.
• Erickson, H.L. (1995). Stirring the head, heart and soul. Redefining curriculum and ınstruction. Corwin Press.
• Forster, N. (1994). The analysis of company documentation. C. Cassell & G. Symon (Ed.) içinde, Qualitative Methods in Organizational Research, a Practical Guide (s. 147-166). SAGE publication.
• Görgen, İ. (2017). Program geliştirmede temel kavramlar. H. Şeker (Haz.) Eğitimde Program Geliştirme Kavramlar Yaklaşımlar (s. 1-18). Anı Yayıncılık.
• Güney Manavoğlu, A. (2022). Okul öncesi öğretmenlerinin öğrencilerine kazandırmaya çalıştığı 21. yüzyıl becerileri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Haider, M. & Fölling Albers, M. (2020). Auswirkungen von analogiemodellen auf den aufbau konzeptuellen wissens im sachunterricht der grundschule – beispiel stromkreis. Unterrichtswissenschaft: Zeitschrift für Lernforschung, 48, 469–491. https://doi.org/10.1007/s42010-020-00077-5
• Hoepfl, M. C. (1997). Choosing qualitative research: A primer for technology education researchers. Journal of Technology Education, 9(1), 47-63.
• İpekçi, S. (2018). Altıncı sınıf matematik öğretim programı ile bütünleştirilmiş değerler eğitimi program tasarısının etkililiğinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• ]acobs, H. H. (1989). The growing need for interdisciplinary curriculum content. H.H. ]acobs (Ed.), Interdisciplinary Eurrieulum: Design and Implementation. ASCD.
• Kara, N. (2021). Hayat bilgisi dersinin disiplinler arası öğretimi açısından incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
• Kara, İ. (2022). Fransa’daki ortaokullarda vatandaşlık eğitiminin incelenmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Karakuş, M. & Aslan, S. (2016). İlkokulda disiplinler arası öğretime yönelik mevcut durumun incelenmesi. İlköğretim-Online, 15(4), 1325-1344. https://doi.org/10.17051/io.2016.29013
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
• Katılmış, A., Ekşi, H. & Öztürk, C. (2010). Sosyal bilgiler dersi kazanımlarıyla bütünleştirilmiş bilimsellik odaklı karakter eğitimi programının etkililiği. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 50-87.
• Kaya, E. (2018). Hayat bilgisi, sosyal bilgiler ve fen bilgisi derslerinin temeli: Toplu öğretim sistemi. Pegem Akademi.
• Keçe, M. & Merey, Z. (2011). İlköğretim sosyal bilgiler kazanımlarının sosyal bilimler disiplinlerine ve disiplinler arası anlayışa uygunluğunun belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 110-139.
• Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 170-189.
• Lahire, B. (2021). Culture écrite et inégalités scolaires. Sociologie de « l’échec scolaire » à l’école primaire. Presses universitaires de Lyon.
• Lake, K. (1994). Integrated curriculum. Northwest Regional Educational Laboratory.
• Macit, B. B. (2020). 6. Sınıf Matematik öğretim programıyla bütünleştirilmiş değerler eğitiminin yaratıcı drama yöntemiyle etkililiğinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
• Marzano, R. J. (2006). Classroom assessment ve grading that work. ASCD. Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programı (1. 2. ve 3. Sınıflar). MEB.
• Ministère Français De L'éducation Nationale (2015). Programme de questıonner le monde. https://www.education.gouv.fr/au-bo-special-du-26-novembre-2015-programmes-d-enseignement-de-l-ecole-elementaire-et-du-college-3737
• Möller, K. (2014). Vom naturwissenschaftlichen sachunterricht zum fachunterricht – der übergang von der grundschule in die weiterführende schule. Zeitschrift für Didaktik der Naturwissenschaften, 20(1), 33-43.
• Newell, W. H. (2001.) A theory of interdisciplinary studies. Issues in Integrative Studies, 19, 1-25.
• Öztürk, İ. H. (2019). Disiplinler arası yaklaşım temelli geliştirilen öğretim programı tasarımının fen eğitiminde eleştirel düşünme becerilerine, sorgulayıcı öğrenme becerileri algısına, derse yönelik tutumlarına ve akademik başarılarına etkisinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.
• Sidekli, S. & Gökdemir, A. (2016). Hayat Bilgisi öğretiminde tarih ve çocuk. S. Güven ve S. Kaymakcı (Editörler), Hayat Bilgisi Öğretimi içinde (s. 4s01-437). Pegem Akademi.
• Simon, C. E. (2015). Effects of interdisciplinary experiential pedagogy on elementary social studies. [Unpublished master’s thesis]. Saint Mary’s College of California.
• Stember, M. (1998). Advancing the social sciences through the interdisciplinary enterprise. (Ed. W. H. Newell). Interdisciplinarity: Essays from the Literature. College Entrance Examination Board.
• Strauss, A. & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. London: Sage
• Şahbaz, N. K & Çekici, Y. E. (2012). Disiplinler arası bir disiplin olarak Türkçe eğitimi. Electronic Turkish Studies, 7(3), 2367-2382.
• Tay, B. (2017). Hayat Bilgisi: hayatın bilgisi. B. Tay (Ed.), Etkinlik Örnekleriyle Hayat Bilgisi Öğretimi içinde (s. 1-43). Pegem Akademi.
• Tay, B. & Uçuş Güldalı, Ş. (2017). Hayat Bilgisi öğretiminde okul dışı öğrenme çevreleri. B. Tay (Ed.), Etkinlik Örnekleriyle Hayat Bilgisi Öğretimi içinde (s. 225-256). Anı Yayıncılık.
• Tertemiz, N. & Çakmak, M. (2000). Bütünleştirilmiş program modelleri ve ilköğretim matematik dersi. Milli Eğitim Dergisi, 152, 34-42.
• Tezcan, Ö., Baysal, Z. N. & Nemli, B. D. (2017). Hayat bilgisi ders bütünlüğünün ve gerekliliğinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 476-492. https://doi.org/10.14582/DUZGEF.759
• Travers, M. (2001). Qualitative research through case studies. SAGE Publications.
• Turhan Türkkan, B. (2017). Sosyomatematiksel konularla bütünleştirilmiş matematik öğretimi: Sosyal adalet ve eşitlik değerlerine ilişkin farkındalık ile problem kurma becerisi geliştirmeye yönelik bir eylem araştırması. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Çukurova Üniversitesi.
• Turna, Ö. & Bolat, M. (2015). Eğitimde disiplinlerarası yaklaşımın kullanıldığı tezlerin analizi. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 34(1), 35-55.
• Türk Dil Kurumu (2005). Büyük Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu.
• United Nations Educational Scientific and Cultural Organization (UNESCO). (1986, December 5). Report on promotional activities (Report No. CC-86/CONF. 003/10). https://whc.unesco.org/archive/repcom86.htm
• White, D. J. & Carpenter, J. P. (2008). Integrating mathematics into the introductory biology laboratory course. Proquest Science Journals, 8(1), 22–38.
• Yalçın, O. (2020). Disiplinler arası bağlam temelli öğrenme yaklaşımına dayalı fizik öğretim programının uygulanma süreci ile öğrencilerde bilişsel ve duyuşsal açıdan yarattığı değişimin incelenmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Çukurova Üniversitesi.
• Yıldırım, A. (1996). Disiplinlerarası öğretim kavramı ve programlar açısından doğurduğu sonuçlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 89-94.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6. Baskı). Seçkin Yayıncılık.