Examining the Attitudes of Gifted Students Towards the History of Mathematics as a General Culture: A Mixed Method Research

Yıl 2023, Sayı: 57, 1319 - 1340, 30.09.2023

Ramazan Divrik , Veli Toptaş

https://doi.org/10.53444/deubefd.1263854

Öz

The study aims to determine the effect of activities enriched with the history of mathematics on the attitudes of gifted students towards the history of mathematics in general culture and to examine students’ views on the history of mathematics. Explanatory Sequential Design, one of the mixed research design types, was used in the study. By this design, 28 students studying at the 5th-grade level of the Science and Art Center are included in the quantitative part, and eight students selected among these students were included in the study group in the qualitative part. In order to determine the attitudes of the students towards the activities enriched with the history of mathematics, the “Scale of Attitude towards the History of Mathematics as General Knowledge” was used. A “Semi-structured Interview Form” was prepared to obtain the students’ opinions. The data were analyzed with non-parametric tests. In the qualitative part, the data were analyzed by content analysis. As a result of the study’s quantitative data analysis, it was determined that the activities enriched with the history of mathematics significantly affected the attitudes of gifted students regarding general culture. As a result of the analysis of qualitative data, it was revealed that the students found the activities enriched with the history of mathematics to provide general culture, to support permanent learning, to gain love for mathematics, and to be fun and exciting. It can be suggested that the history of mathematics can be considered an intellectual activity or teaching material that will contribute to increasing the general culture level of students.

Anahtar Kelimeler

History of mathematics, general culture, attitude, student opinions, gifted student

Proje Numarası

Çalışma proje kapsamında yürütülmemiştir.

Özel Yetenekli Öğrencilerin Genel Kültür Olarak Matematik Tarihine İlişkin Tutumlarının İncelenmesi: Karma Yöntem Araştırması

Öz

Araştırmanın amacı, matematik tarihi ile zenginleştirilmiş etkinliklerin özel yetenekli öğrencilerin genel kültür bağlamında matematik tarihine yönelik tutumları üzerindeki etkisini tespit etmek ve matematik tarihine ilişkin öğrencilerin görüşlerini incelemektir. Araştırmada karma araştırma desen türlerinden Açıklayıcı Sıralı Desen kullanılmıştır. Bu desene uygun olarak nicel bölümde Bilim ve Sanat Merkezi 5. sınıf düzeyinde öğrenim gören 28 öğrenci, bu öğrenciler arasından seçilen 8 öğrenci ise nitel bölümde çalışma grubuna dâhil edilmiştir. Matematik tarihi ile zenginleştirilmiş etkinliklere yönelik öğrencilerin tutumlarını belirlemek amacıyla “Genel Kültür Olarak Matematik Tarihine Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Öğrencilerin görüşlerinin alınmasında ise “Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” hazırlanmıştır. Veriler non-parametrik testler ile analiz edilmiştir. Nitel bölümde ise veriler içerik analiziyle çözümlenmiştir. Nicel verilerin analizi sonucunda matematik tarihi ile zenginleştirilmiş etkinliklerin özel yetenekli öğrencilerin genel kültür olarak tutumları üzerinde anlamlı bir etki ortaya koyduğu belirlenmiştir. Nitel verilerin analizi sonucunda, öğrencilerin matematik tarihi ile zenginleştirilmiş etkinlikleri genel kültür kazandırıcı, kalıcı öğrenmeyi destekleyici, matematiğe yönelik sevgi kazandırıcı, eğlenceli ve ilgi çekici buldukları ortaya çıkmıştır. Matematik tarihinin öğrencilerin genel kültür seviyelerinin artmasına katkı sunacak entelektüel bir etkinlik veya öğretim materyali olarak değerlendirilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Matematik tarihi, genel kültür, tutum, öğrenci görüşleri, özel yetenekli öğrenci

Destekleyen Kurum

Araştırma kapsamında destek alınan kurum yoktur.

Proje Numarası

Çalışma proje kapsamında yürütülmemiştir.

Kaynakça

• Albayrak, Ö. (2011). Matematik tarihiyle işlenmiş olan derslerin matematik özyeterlik algısına ve matematik başarısına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Boğaziçi Üniversitesi.
• Ataman, A. (2000). Üstün yetenekli çocuklar. Özel eğitime giriş. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Ay, B. (2019). Matematik tarihi tabanlı modelleme etkinlikleri ile 7. sınıf öğrencilerinin negatif tam sayılar konusundaki anlamalarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Baki, A. (2008). Kuramdan uygulamaya matematik eğitimi (4. Baskı). Harf Eğitim.
• Baki, A., & Bütüner, S. Ö. (2013). 6-7 ve 8. sınıf matematik ders kitaplarında matematik tarihinin kullanım şekilleri. İlköğretim Online, 12(3), 849-872.
• Baki, A., & Gürsoy, K. (2018). Does using history of mathematics make sense? The views of teacher candidates. Journal of Pedagogical Research, 2(2), 78-90.
• Baş, M. (2019). Historical development of mathematics and use of the history of mathematics in mathematics education. TAY Journal, 3(1), 1-22.
• Başıbüyük, K. (2018). Cebir ve sayılar öğretiminde matematik tarihi kullanımının başarı ve tutuma etkisi ve sınıf içi yansımalar [Yayımlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Bidwell, J. K. (1993). Humanize your classroom with the history of mathematics. The Mathematics Teacher, 86(6), 461-464.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (28. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Can, A. (2019). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (7. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Ceylan, S. (2021). Investigation of the elements of the history of mathematics in secondary school Mathematics coursebooks. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 12(1), 320-348. http://doi.org/10.16949/turkbilmat.701479
• Charalambous, C., Panaoura, A., & Philippou, G. (2009). Using the history of mathematics to induce changes in preservice teachers’ beliefs and attitudes: insights from evaluating a teacher education program. Educational Studies in Mathematics, 71, 161-180.
• Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2018). Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi (Çev. Ed. Y. Dede & S. B. Demir). Anı Yayıncılık.
• Çepni, S. (2012). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Celepler Matbaacılık.
• Danacı, D., & Şahin, Ö. (2021). Matematik tarihi etkinliklerinin yedinci sınıf öğrencilerinin niceliksel muhakeme beceri gelişimine etkisi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 87-105. https://dx.doi.org/10.17240/aibuefd.2021.21.60703-647219
• Delice, A. (2018). Karma yöntem desen seçimi. Y. Dede & S. B. Demir (Çev. Ed.), Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi içinde (ss. 61-116). Anı Yayıncılık.
• Dursun, Ş., & Dede, Y. (2004). Öğrencilerin matematikte başarısını etkileyen faktörler: matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
• Erdoğan, A., Eşmen, E., & Fındık, S. (2015). Ortaokul matematik ders kitaplarında matematik tarihinin yeri: Ekolojik bir analiz. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 42(42), 239-259.
• Ersoy, E. (2015). Matematik tarihi kullanımının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin akademik başarısı, hatırda tutma düzeyi ve motivasyonu üzerindeki etkileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi.
• Ersoy, E., & Öksüz, C. (2016). İlkokul 4. sınıflarda matematik tarihi kullanımının öğrenciler üzerindeki etkileri. İlköğretim Online, 15(2), 408-420. http://dx.doi.org/10.17051/io.2016.16857
• Fasanelli, F., Arcavi, A., Bekken, O., Silva, J. C., Daniel, C., Furinghetti, F., et al. (2002). The political context. In J. Fauvel & J. Van Maanen (Eds.) History in mathematics education (pp. 1-33). Kluwer Academic Publishers.
• Fried, M. N. (2001). Can mathematics education and history of mathematics coexist? Science ve Education, 10, 391-408.
• Furinghetti, F., & Radford, L. (2008). Contrasts and oblique connections between historical conceptual developments and classroom learning in mathematics. In L. English (Ed.), Handbook of international research in mathematics education (2nd Edition, pp. 626-655). Taylor and Francis.
• Gazit, A. (2013). What do mathematics teachers and teacher trainees know about the history of mathematics? International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 44(4), 501-512.
• Guillen, M. (2010). Dünyayı değiştiren beş denklem, matematiğin gücü ve şiirselliği (G. Tanrıöver, Çev.). TÜBİTAK Popüler Bilim Yayınları.
• Gulikers, I., & Blom, K. (2001). A historical angle’, a survey of recent literature on the use and value of history in geometrical education. Educational Studies in Mathematics, 47(2), 223-258.
• Haverhals, N., & Roscoe, M. (2010). The history of mathematics as a pedagogical tool: teaching the integral of the secant via Mercator’s projection. The Montana Mathematics Enthusiast, 7(2-3), 339-360.
• Ho, W. K. (2008). Using history of mathematics in the teaching and learning of mathematics in Singapore. 1st RICE, Raffles Junior College.
• İncikabı, L., Kepceoğlu, İ., & Küçükoğlu, U. (2019). Ortaokul matematik ders kitaplarında yer verilen matematik tarihi içeriklerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45, 144-158.
• Jankvist, U. T. (2009). A categorization of the “whys” and “hows” of using history in mathematics education. Educational Studies in Mathematics, 71(3), 235-261.
• Ju, M. K., Moon, J. E., & Song, R. J. (2016). History of mathematics in korean mathematics textbooks: Implication for using ethnomathematics in culturally diverse school. International Journal of Science and Mathematics Education, 14(7), 1321-1338. http://dx.doi.org/10.1007/s10763-015-9647-0
• Küçükoğlu, U. (2019). Ortaokul öğrencilerinin matematik tarihi bağlamında hazırladıkları dijital öyküler üzerine bir araştırma: Matematik nasıl doğmuştur? [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
• Kwan, A. C. K., & Yuen, M. (2013). “Mathematics in the workplace”: A pilot enrichment programme for mathematically talented primary students in Hong Kong. Gifted and Talented International, 28(1-2), 85-98. https://doi.org/10.1080/15332276.2013.11678405
• Lim, S. Y. (2011). Effects of using history of mathematics on junior college students’ attitudes and achievement. In Proceedings of AAMT-MERGA Conference 2011 Mathematics: Traditions and New Practices, 455-463.
• Lim, S. Y., & Chapman, E. (2015). Effects of using history as a tool to teach mathematics on students’ attitudes, anxiety, motivation and achievement in grade 11 classrooms. Educational Studies in Mathematics, 90(2), 189-212. http://dx.doi.org/10.1007/s10649-015-9620-4
• Lodico, M. G., Spaulding, D. T., & Voegtle, K. H. (2006). Methods in educational research: From theory to practice. Jossey-Bass Publishers.
• Marshall, G. L. (2000). Using history of mathematics to improve secondary students’ attitudes toward mathematics [Unpublished doctoral dissertation]. Illinois State University.
• Mersin, N. (2019). Ortaokul öğrencileri için matematik tarihi destekli etkinliklerin geliştirilmesi ve öğrenciler üzerindeki yansımalarının incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Mersin, N., & Durmuş, S. (2018). Matematik tarihinin ortaokul matematik ders kitaplarındaki yeri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 997-1019.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage Publications.
• Miller, R. C. (1990). Discovering mathematical talent. Reston, VA: Council for Exceptional Children, ERIC Clearinghouse on Disabilities and Gifted Education. ERIC Document Reproduction Service No: ED 321 487.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2018). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=329
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2021). Çerçeve programlar: Bilim ve sanat merkezleri Matematik dersi öğretim programı. Mebbis/Bilsem Modülü: https://bilsem.meb.gov.tr/BLS00002.aspx
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2022). Bilim ve sanat merkezleri ilköğretim matematik alanı yardımcı ders materyali. https://www.meb.gov.tr/ozel-yetenekli-ogrenciler-icin-19-alanda-yardimci-ders-materyalleri/haber/25814/tr
• National Council of Teachers of Mathematics [NCTM] (2000). Principles and standards for school mathematics. NCTM.
• Özcan, D. (2014). Anadolu Lisesi öğrencilerine uygulanan matematik tarihiyle zenginleştirilmiş öğretim programının matematik başarısına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Özgün Koca, S. A., & Şen, A. İ. (2006). Ortaöğretim öğrencilerinin matematik ve fen derslerine yönelik olumsuz tutumlarının nedenleri. Eurasian Journal of Educational Research, 23, 137-147.
• Özlü-Ünlü, Ö., Arslanoğlu, A., & Yıkmış, A. (2022). Özel gereksinimli bireylere matematik öğretiminde somut-yarı somut-soyut öğretimin kanıta dayalı uygulama olarak belirlenmesi. Ankara University Faculty of Educational Sciences Journal of Special Education, 23(4), 931-960. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.938438
• Panasuk, R. M., & Horton, L. B. (2012). Integrating history of mathematics into curriculum: what are the chances and constraints? International Electronic Journal of Mathematics Education, 7, 3-20.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods. Sage Publications.
• Radford, L., Bernard, A., Fried, M. N., Furinghetti, F., & Sinclair, N. (2014). History of mathematics and mathematics education. In Fried, M. N. & Dreyfus, T. (Eds.), Mathematics ve mathematics education: Searching for common ground (pp. 89-110). Springer, Advances in Mathematics Education series.
• Reimer, L., & Reimer, W. (1995). Connecting mathematics with its history: A powerful, practical linkage. Connecting Mathematics Across the Curriculum, 104-114.
• Renzulli, J. S. (1986). The three ring conception of giftedness: A developmental model of creative productivity. In R. J. Sternberg & J. E. Davidson (Eds.), Conceptions of giftednes (pp. 53-92). Cambridge University.
• Rickey, V. F. (1995). My favorite ways of using history in teaching calculus. Swetz, In F., Fauvel, J., Bekken, O., Johansson, B. & Katz, B. (Eds.), Learn from the Masters (pp. 123-134). The Mathematical Association of America.
• Sertöz, S. (2002). Matematiğin aydınlık dünyası (16. Baskı). TÜBİTAK Popüler Bilim Yayınları.
• Silverman, D. (2005). Doing qualitative research: A practical handbook. Sage Publications.
• Siu, M. K. (2004). No, I do not use history of mathematics in my class. Why? In S. Kaijser (Ed.), History and pedagogy of mathematics: Proceedings of the history and pedagogy of mathematics (pp. 375-376). HPM.
• Sözen, S. (2013). Sınıf ve matematik öğretmenlerine göre matematik tarihinin matematik öğretimine katılması üzerine bir olgubilim çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Tokay, E. (2019). Sayılar ve işlemler ile bazı geometrik kavramların öğretiminde matematik tarihi kullanımının, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin akademik başarısına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi.
• Tortop, F., & Bahadır, E. (2022). “MEB ve IB 12. sınıf matematik ders kitaplarının matematik tarihi açısından karşılaştırılması”. Ulakbilge, 75, 865-879. http://dx.doi.org/10.7816/ulakbilge-10-75-05.
• Tözluyurt, E. (2008). Sayılar öğrenme alanı ile ilgili matematik tarihinden seçilen etkinliklerle yapılan dersler hakkında lise son sınıf öğrencilerinin görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu [TÜBİTAK] (2022). Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Rehberi 2204-B. https://tubitak.gov.tr/sites/default/files/2750/ortaokul_proje_rehberi_2022_v3.pdf
• Tzanakis, C., & Arcavi, A. (2000). Integrating history of mathematics in the classroom: An analytic survey. In J. Favuel & J. van Manen (Eds.), History in mathematics education (pp. 201-240). Kluwer Academic Publishers.
• Tzanakis, C., & Thomaidis, Y. (2012). Classifying the arguments and methodological schemes for integrating history in mathematics education. Crossroads in the History of Mathematics and Mathematics Education, 247-294.
• Yenilmez, K. (2011). Matematik öğretmeni adaylarının matematik tarihi dersine ilişkin düşünceleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 79-90.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, C. (2008). Matematiksel düşünme (5. Baskı). Remzi Yayınevi.
• Yıldız, C. (2013). Ortaokul matematik öğretmenlerinin matematik tarihini derslerinde kullanma durumlarının incelenmesi: HİE’den yansımalar [Yayımlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi. Yıldız, C., & Baki, A. (2016). Matematik tarihinin derslerde kullanımını etkileyen faktörlere ilişkin öğretmen görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 451-472.
• Zekâ Var. (2020a, 1 Mayıs). Matematik hikâyeleri 1. bölüm Mısır’da doğan güneş [Video]. YouTube. https://youtu.be/IPct6tRG4Cc?feature=shared
• Zekâ Var. (2020b, 12 Mayıs). Matematik hikâyeleri 20. bölüm MUSTAFA KEMAL ATATÜRK Atatürk ve matematik [Video]. YouTube. https://youtu.be/KymHDE32wCU?feature=shared