Matematik Eğitiminde Etkinlik Temelli Öğretim: Öğretmenlerin Etkinlik Değerlendirmeleri

Yıl 2023, Sayı: 58, 3158 - 3184, 27.12.2023

Gülbahar Bakırcı , Mehmet Fatih Özmantar

https://doi.org/10.53444/deubefd.1359320

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmenler tarafından kullanılan etkinlik değerlendirme kriterlerini tanımlamak ve bu kriterlerin, bir etkinliğin niteliksel özellikleriyle nasıl uyum sağladığını ortaya koymaktır. Çalışma, nitel araştırma metotlarından biri olan durum çalışması yöntemiyle yürütülmüştür ve dört ilköğretim matematik öğretmeni katılımcı olarak dahil edilmiştir. Araştırma sürecinde, katılımcı öğretmenlerden kendi tercih ettikleri etkinlik metinlerini değerlendirmeleri ve ayrıca kendilerine sunulan bir etkinlik metnini incelemeleri istenmiştir. Toplanan veriler, özel bir etkinlik değerlendirme ve geri bildirim çerçevesi kullanılarak analiz edilmiştir. Bu araştırmanın bulguları, öğretmenlerin etkinlik değerlendirme sürecinde belirli odak noktalarına sahip olduğunu göstermektedir. Özellikle, öğretmenlerin etkinlikleri değerlendirirken materyal ve yönerge bileşenlerine yoğunlaştıkları, ancak etkinliklerin matematiksel potansiyelini sınırlı bir şekilde ele aldıkları belirlenmiştir. Araştırmanın sonuçları, öğretmenlerin etkinlik seçimi ve uygulama süreçlerinin daha etkili bir şekilde yapılandırılmasına yönelik önerilerle sonuçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Etkinlik, etkinlik temelli öğretim, etkinlik değerlendirme

Proje Numarası

119K773

Activity-Based Instruction in Mathematics Education: Teachers' Activity Evaluations

Öz

The primary objective of this research is to identify the criteria used by teachers for evaluating activities and to explore how these criteria align with the defining qualities of the activities. The study employs a case study methodology, a qualitative research approach, and includes four elementary mathematics teachers as participants. During the research, these teachers were asked to evaluate activity texts of their choice and to assess a provided activity text. The data collected were analyzed using a specific framework for activity evaluation and feedback. Findings from this study reveal that teachers exhibit particular focus areas when evaluating activities. Notably, it was observed that while teachers concentrate on the materials and instructions components in their evaluations, they tend to assess the mathematical potential of the activities in a limited manner. The conclusions of the research offer recommendations for structuring teachers' processes of activity selection and implementation more effectively.

Anahtar Kelimeler

activity, activity based teaching, activity evaluation

Proje Numarası

119K773

Kaynakça

• Aydın, S. (2009). Okul öncesi eğitimcilerinin matematik öğretimiyle ilgili düşünceleri ve uygulamalarının değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Becker, J. P., & Shimada, S. (1997). The Open-Ended Approach: A New Proposal for Teaching Mathematics. National Council of Teachers of Mathematics, 1906 Association Drive, Reston, VA 20191-1593.
• Brewer, J. H. & Daane, C. J. (2002). Translating Constructivist Theory into Practice in Primary-Grade Mathematics, Education, 123 (2), 416-421.
• Bingölbali, E., & Özmantar, M. F. (2014). Matematiksel zorluklar ve çözüm önerileri. Ankara: Pegem Akademi. Bozkurt, A. (2012). Matematik öğretmenlerinin matematiksel etkinlik kavramına dair algıları. Eğitim ve Bilim, 37(166).
• Bozkurt, A., Özmantar M. F., Agaç, G. & Güzel, M. (2022). Matematik Öğretiminde Etkinlik Tasarımı ve Uygulamaları: Bir Değerlendirme Çerçevesi. Pegem Akademi.
• Çatak, M. (2011). An elementary mathematics teacher‟s pedagogical reasoning in selecting learning activities. [Doktoral dissertation]. Middle East Technical University, Ankara.
• Clarke, D., & Roche, A. (2018). Using contextualized tasks to engage students in meaningful and worthwhile mathematics learning. The Journal of Mathematical Behavior, 51, 95-108. https://doi.org/10.1016/j.jmathb.2017.11.006
• Creswell, J. W. (2017). Eğitim Araştırmaları. Nicel ve Nitel Araştırmanın Planlanması Yürütülmesi ve Değerlendirilmesi. Çev. Ed. Halil Ekşi. İstanbul: EDAM Yayıncılık.
• Dede, Y., Doğan, M. F., & Aslan-Tutak, F. (Ed.). (2020). Matematik eğitiminde etkinlikler ve uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Doyle, W., & Carter, K. (1984). Academic tasks in classrooms. Curriculum inquiry, 14(2), 129-149.
• Durmuşçelebi, M., & Çetinkaya, M. (2018). Öğretmenlerin öğrenen özerkliğini destekleme ve sergileme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 8(1), 330-348.
• Griffin, P. (2009). What Makes a Rich Task?. Mathematics teaching, 212, 32-34.
• Güzel, M. (2020). Matematiksel Öğrenme Etkinliklerinin Tasarım ve Uygulama Niteliğinin Değerlendirilmesi İçin Bir Model Önerisi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gaziantep Üniversitesi
• Güzel, M., Bozkurt, A., & Özmantar, M. (2020). Öğretimsel Dokümanlardaki Etkinliklerin Amaçlarının Ortaokul Matematik Öğretmenlerinin Perspektifinden İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(3), 875-896.
• Güzel, M., Bozkurt, A., & Özmantar, M. (2021). Matematik Öğretmenlerinin Etkinlik Tasarım ve Uygulama Süreçlerinde Yaptıkları Değerlendirme ve Müdahalelerin İncelenmesi. Journal of Computer and Education Research, 9(18), 513-545.
• Henningsen, M., & Stein, M. K. (1997). Mathematical tasks and student cognition: Classroom-based factors that support and inhibit high-level mathematical thinking and reasoning. Journal for Research İn Mathematics Education, 28(5), 524-549.
• Hsu, W. M. (2013). Examining the types of mathematical tasks used to explore the mathematics instruction by elementary school teachers. Creative Education, 4(6), 396-404.
• Jonhson, H., L., Coles, A., & Clarke, D., (2017). Mathematical tasks and student: navigating “tensions and intensions” between designers, teachers and students. ZDM The İnternational Journal On Mathematics Education 49 (6), 813-822.
• Kaya, A., & Azar, A. (2010). “İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Matematik Ders Kitaplarındaki Etkinliklere İlişkin Öğretmen Görüşleri”. Milli Eğitim Üç Aylık Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 39(189),269-291.
• Kılıç, H., Pekkan, Z. T., & Karatoprak, R. (2013). Materyal kullaniminin matematiksel düşünme becerisine etkisi/the effects of using materials on mathematical thinking skills. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 544-556.
• Lee, H. S., Coomes, J., & Yim, J. (2019). Teachers’ conceptions of prior knowledge and the potential of a task in teaching practice. Journal of Mathematics Teacher Education, 22(2), 129-151.
• Levenson, E. S. (2022). Exploring the relationship between teachers’ values and theirchoice of tasks: the case of occasioning mathematical creativity. Educational Studies in Mathematics, 109(3), 469-489.
• Liljedahl, P., Chernoff, E., & Zazkis, R. (2007). Interweaving mathematics and pedagogy in task design: a tale of one task. Journal of Mathematics Teacher Education, 10(4-6), 239–249. doi:10.1007/s10857-007-9047-7
• Manches, A., O’Malley, C., & Benford, S. (2010). The role of physical representations in solving number problems: A comparison of young children’s use of physical and virtual materials. Computers & Education, 54, 622-640.
• Maxwell, J. A. (2008). Designing a qualitative study (Vol. 2, pp. 214-253). The SAGE handbook of applied social research methods.
• Oğuz, A. (2013). Öğretmenlerin öğrenen özerkliğinin desteklenmesine ilişkin görüşleri. International Journal of Human Sciences, 10(1), 1273-1297.
• Özbey, N., & Özmantar, M. F. (2023). Material Features That Determine the Activity Preferences of Mathematics Teachers. e-Kafkas Journal of Educational Research, 10(1), 18-36.
• Özbey, N. (2023). Ortaokul Matematik Öğretmenlerinin Etkinlik Tercihlerinde Belirleyici Olan Olgular. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
• Özgen, K., & Alkan, H. (2011). Matematik öğretmen adaylarının öğrenme stiline göre etkinliklere yönelik tercih ve görüşlerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(41), 325-338.
• Özmantar, M. F., Bozkurt, A., Demir, S., Bingölbali, E., & Açıl, E. (2010). Sınıf öğretmenlerinin etkinlik kavramına ilişkin algıları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 379-398.
• Özpolat, V. (2013). Öğretmenlerin Mesleki Önceliklerinde Öğrenci Merkezli Eğitim Yaklaşımının Yeri. Milli Eğitim Dergisi, 43(200), 5-27.
• Sapkota, B. (2022). Preservice Teachers' Conceptualizations of Mathematical Tasks. The Mathematics Educator, 30(2), 3-32.
• Schoenfeld, A. H. (1994). Reflections on doing and teaching mathematics. Mathematical thinking and problem solving, 53-70.
• Sevimli, E. (2022). Matematik Öğretmenlerinin Çevrimiçi İstatistik Öğrenme Platformu Kullanarak Geliştirdikleri Etkinliklerin Değerlendirilmesi. Journal of History School, 60, 3033-3067.
• Smith, M. S., and Stein, M. K. (1998). Selecting and creating mathematical tasks: From research to practice. Mathematics Teaching in the Middle School, 3(5), 344-350.
• Stein, M. K., & Smith, M. S. (1998). Mathematical tasks as a framework for reflection: From research to practice. Mathematics Teaching in the Middle School, 3(4), 268-275.
• Stein, M. K. (2019). “That’s what happened to the Tape-Roll Toss task”.
• Suri, H. (2011). Purposeful sampling in qualitative research synthesis. Qualitative research journal, 11(2), 63-75.
• Toprak, Ç., Uğurel, I., &Tuncer, G. (2014). Öğretmen adaylarının geliştirdikleri matematik öğrenme etkinliklerinin seçilen konu, amaç, uygulama şekli bileşenleri açısından analizi. Turkish Journal of Computer And Mathematics Education (TURCOMAT), 5(1), 39-59.
• Uğurel, İ., Bukova-Güzel, E., & Kula, S. (2010). Matematik Öğretmenlerinin Öğrenme Etkinlikleri Hakkındaki Görüş ve Deneyimleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 103-123.
• Van de Walle, J. A., Karp, K. S. ve Bay-Williams, J. M. (2013). Elementary and middle school mathematics: Teaching developmentally.(8.baskı). New Jersey: Pearson Education.
• Watson, A., Othani, M., (2015). Task design in mathematics education: An ICMI study. Berlin: Springer.
• Yin, R. K. (2014). Getting started: How to know whether and when to use the case study as a research method. Case study research: design and methods, 5, 2-25.