Covid-19 Pandemi Döneminde Öğretmenlerin Sosyal Ağ Kullanımlarının İncelenmesi

Yıl 2024, Sayı: 59, 75 - 97, 29.03.2024

Fadime Bilici , Esra Keleş

https://doi.org/10.53444/deubefd.1323264

Öz

Bu araştırmada öğretmenlerin Covid-19 pandemi döneminde sosyal ağları kullanım durumları incelenmiştir. Araştırmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Katılımcılar Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda çalışan 432 gönüllü öğretmenden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak 29 sorudan oluşan bir anket kullanılmıştır. Soruların analizinde içerik analizi ve basit istatistik analiz kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre pandemi sürecinin etkisi ve uzaktan eğitimin uygulanmasıyla, öğretmenlerin sosyal ağlarda iletişim kurduğu kişiler aile, yakın arkadaşlar ve öğrenci grupları olmuş, sosyal ağları kullanım süreleri ise artmıştır. Sosyal ağları kullanım amaçlarının ise daha geniş bir yelpazeye yayıldığı görülmektedir. Katılımcıların çoğunluğunun sosyal ağların hayatlarına olumlu etkilerinin daha fazla olduğunu ifade ettiği görülmektedir. Öğretmenlerin pandemi döneminde sosyal ağ kullanım amaçlarının, pandemi öncesi ile benzeştiği ancak pandemi ile beraber sosyal ağları kullanım amaçlarının ve kapsamının genişlediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Ağ Kullanımı, Öğretmenler, Covid-19, Pandemi

Examining Teachers’ Use of Social Networks During the Covid-19 Pandemic

Öz

In this study, teachers' use of social networks during the Covid-19 pandemic period was examined. Survey method was used in the research. Participants consist of 432 volunteer teachers working in schools affiliated to the Ministry of National Education of Türkiye. A questionnaire with 29 items was used as a data collection tool. The collected responses were analyzed with content analysis and simple statistical analysis. According to the research findings, with the effect of the pandemic and the application of distance education, teachers communicated in social networks with their families, close friends and student groups, and the duration of their using social networks has increased. In addition, it was observed that the purposes of use of social networks have spread over a wider range. The majority of the participants stated that social networks have more positive effects on their lives. It has been determined that teachers' purposes of using social networks during the pandemic period were similar to those before the pandemic, but the purposes of using social networks diversified and scopes expanded with the pandemic.

Anahtar Kelimeler

Social networking, social media, teachers, Covid-19, pandemic.

Kaynakça

• Referans1: Akyol, Y.S. (2021). Covid-19 pandemisi sürecindeki eğitimcilerin dijital bağımlılığı ve fiziksel aktivite düzeylerinin incelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
• Referans2: Altınöz, M., Tosun, N., Çinkılıç, T. & Çay, E. (2019). Siber güvenlik ve bilinçli sosyal medya kullanımı dersi pilot uygulamasına i̇lişkin öğretmen görüşleri. Journal of Conti̇nuous Vocati̇onal Educati̇on and Trai̇ni̇ng, 2(1), 1-15.
• Referans3: Arkan, A., & Yünter, S. (2018). Eğitim için sosyal ağlar. SETA Perspektif, (217), 1-6.
• Referans4: Atav, E., Akkoyunlu, B., & Sağlam, N. (2006). Öğretmen adaylarının internete erişim olanakları ve kullanım amaçları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(30), 37-44.
• Referans5: Avcı, F. (2020). Öğretmenlerin sosyal medya kullanımları ve sosyal medya kavramına ilişkin metaforik algıları. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 6(2), 769-788.
• Referans6: Balcı, Ş., Bekiroğlu, O., & Karaman, S. Y. (2019). Sosyal medya bağımlılığının bir belirleyicisi olarak öz saygı: Konya örneğinde bir araştırma. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2019(48), 35-64.
• Referans7: Biliciler, G. (2018). Sosyal medya kullanımını yönlendiren motivasyonel etkenler: kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı çerçevesinden sosyal medya kullanıcıları üzerine bir inceleme. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], İstanbul Üniversitesi.
• Referans8: Can, E., (2020). Coronavirüs (covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 11-53.
• Referans9: Cemaloğlu, N., & Bıçak, D. K. (2015). Sosyal ağlarda öğretmen-öğrenci arkadaşlığına yönelik öğrenci algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(2), 51-76.
• Referans10: Chaves-Montero, A., Relinque-Medina, F., Fernández-Borrero, M. Á., & Vázquez-Aguado, O. (2021). Twitter, social services and covid-19: Analysis of ınteractions between political parties and citizens. Sustainability, 13(4), 2187.
• Referans11: Çağıltay, K. (2015, January). Herkes için internet. ResearchGate. https://www.researchgate.net/publication/270684367.
• Referans12: Çolak, B., (2019). Öğretmenlerin sosyal ağları kullanım amaçlarının incelenmesi: Suluova örneği. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Referans13: Demirtaş, H., Van Yazlak, D., & Yazlak, B. (2022). Okul öncesi öğretmenlerinin sosyal medya kullanımına ilişkin görüşleri. Akademik İzdüşüm Dergisi, 7(2), 69-80.
• Referans14: Díaz, F., & Henríquez, P. A. (2021). Social sentiment segregation: Evidence from twitter and google trends in chile during the covıd-19 dynamic quarantine strategy. PloS one, 16(7), e0254638.
• Referans15: Döş, B., & Özşahin, C. (2019). Öğretmenlerin sosyal medya bağımlılığı, öğretmenlik öz-yeterlilikleri ve motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(71), 1397-1408.
• Referans16: Ekoç, A. (2020). No Teacher is an Island: Technology-assisted personal learning network (PLN) among english language teachers in Turkey, Interactive Learning Environments, 30(7), 1183-1199.
• Referans17: Ertuğ, C. A. N. (2020). Coronavirüs (covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 11-53.
• Referans18: Eryiğit, V., & Özdemir, L. (2023). Covid-19 Pandemi döneminde yükseliş gösteren sektörler: e-ticaret. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 83-99.
• Referans19: Erzen, E. & Odacı, H. (2021). Sosyal medya kullanım bozukluğu ölçeği: türkçe uyarlama çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 51, 520-535.
• Referans20: Eutsler, L., Antonenko, P. D., & Mitchell, C. (2021). Initial response to covıd-19: A mixed-methods analysis of media and school communications to identify pedagogical implications for remote teaching. Interactive Technology and Smart Education, 18(2), 227-245.
• Referans21: Gencer, Z. T. (2018). Sosyal medya kullanımının iletişim kaygısı bağlamında değerlendirilmesi. Selçuk İletişim, 11(2), 21-34.
• Referans22: Ghounane, N. (2020). Moodle or social networks: What alternative refuge is appropriate to algerian efl students to learn during covid-19 pandemic. Arab World English Journal (AWEJ), 11(3), 21-41.
• Referans23: Gülbahar, Y., Kalelioğlu, F., & Madran, O. (2010). Sosyal ağların eğitim amaçlı kullanımı. XV. Türkiye’de İnternet Konferansı, 10, 30-37.
• Referans24: Güleç, V. (2018). Aile ilişkilerinin sosyal medyayla birlikte çöküşü. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 2(2), 105-120.
• Referans25: Güven, H. (2020). Covid-19 Pandemik krizi sürecinde e-ticarette meydana gelen değişimler. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 251-268.
• Referans26: Kalip, K. & Çöl, M. (2020). Teknolojiyle bağlantılı yeni davranışsal bozukluklar. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 5(2), 318-333.
• Referans27: Karabatak, M., & Koç, M. (2012). Sosyal ağların öğrenciler üzerindeki etkisinin veri madenciliği kullanılarak incelenmesi. Education Sciences, 7(1), 155-164.
• Referans28: Karasar, N. (1991). Bilimsel araştırma yöntemi (4. Baskı). Sanem Matbaası.
• Referans29: Keles, E. (2018). Use of facebook for the community services practices course: Community of inquiry as a theoretical framework. Computers & Education, (116), 203-224.
• Referans30: Kıran, S., Küçükbostancı, H., & Emre, İ. E. (2020). Sosyal medya kullanımının kişiler üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 13(4), 435-441.
• Referans31: Kırmızıgül, H. G. (2020). Covid-19 salgını ve beraberinde getirdiği eğitim süreci. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 283-289.
• Referans32: Kırnık, D., Pepeler, E., & Özbek, R. (2018). Öğretmen adaylarının sosyal medya kullanımına ilişkin tutumları: Malatya il örneği. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 27-45.
• Referans33: Kilis, S., Christian, R. A. P. P., & Gülbahar, Y. (2014). Eğitimde sosyal medya kullanımına yönelik yükseköğretim düzeyindeki eğitmenlerin algısı: Türkiye-Almanya örneklemi. Journal of Instructional Technologies and Teacher Education, 3(3), 20-28.
• Referans34: Koç, N. E. (2020). Sosyal medya, katılımcı kültür ve kitle çevirisi. Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö8), 905-927.
• Referans35: Kulak, H., & Ayparçası, M. (2019). Öğretmenlerin internet ve sosyal medya kullanımı. İMGELEM Altı Aylık Hakemli Beşeri Bilimler Dergisi, 3(4), 7-32.
• Referans36: Liljekvist, Y. E., Randahl, A. C., van Bommel, J., & Olin-Scheller, C. (2021). Facebook for professional development: pedagogical content knowledge in the centre of teachers’ online communities. Scandinavian Journal of Educational Research, 65(5), 723-735.
• Referans37: MEB (2017). Okullarda sosyal medyanın kullanılması, Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Genelge. Sayı: 14168703-10.06.02-E.2975829, http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1833.pdf.
• Referans38: Mercieca, B., & Kelly, N. (2018). Early career teacher peer support through private groups in social media, Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 46(1), 61-77.
• Referans39: Muls, J., Triquet, K., Vlieghe, J., De Backer, F., Zhu, C., & Lombaerts, K. (2019). Facebook group dynamics: An ethnographic study of the teaching and learning potential for secondary school teachers. Learning, Media and Technology, 44(2), 162-179.
• Referans40: Ngussa, B. M., Fitriyah, F. K., & Diningrat, S. W. M. (2021). Correlation between facebook use, mental health and learning engagement: A case of universities in surabaya city, indonesia. Turkish Online Journal of Distance Education, 22(1), 229-245.
• Referans41: Özen, Y., & Gül, A. (2010). Sosyal ve eğitim bilimleri araştırmalarında evren-örneklem sorunu. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 394-422.
• Referans42: Pelin, S. (2017). Sosyal medya kullanımının mutlu olma durumuna etkisi üzerine nitel bir araştırma. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Marmara Üniversitesi.
• Referans43: Prestridge, S., Tondeur, J., & Ottenbreit-Leftwich, A. T. (2019). Insights from ıct-expert teachers about the design of educational practice: the learning opportunities of social media. Technology, Pedagogy and Education, 28(2), 157-172.
• Referans44: Prestridge, S., Utami, L. P., & Main, K. (2021). A cross-cultural comparison: the socio-technical affordances of social media as a professional learning tool for teachers. Teacher Development, 25(5), 549-566.
• Referans45: Randahl, A., Liljekvist, Y., Olin-Scheller, C., & Van Bommel, J. (2023). From authorised visitor to key person – a trajectory of participation in teacher facebook groups. Education Inquiry, 14(4), 480-495.
• Referans46: Sarıçam, H. & Adam Karduz, F. F. (2018). Sosyal medya kullanım bozukluğu ölçeği’nin Türk kültürüne uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 9(2), 116-135.
• Referans47: Schroeder, S., Curcio, R., & Lundgren, L. (2019). Expanding the learning network: How teachers use pinterest. Journal of Research on Technology in Education, 51(2), 166-186.
• Referans48: Solmaz, B., Tekin, G., Herzem, Z., & Demir, M. (2013). İnternet ve sosyal medya kullanımı üzerine bir uygulama. Selçuk İletişim Dergisi, 7(4), 23 – 32.
• Referans49: Tartaglia, S., & Bergagna, E. (2022). Social networking sites passive use and its effects on sad-happy mood. Psihologija, 55(2), 137–148.
• Referans50: Teke, A., & Özkiliç, R. (2016). Öğretmen adaylarının eğitim amaçlı sosyal ağ ve internet kullanma öz-yeterlik algıları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 303-323.
• Referans51: Toğay, A., Akdur, T. E., Yetişken, İ. C., & Bilici, A. (2015). Eğitim süreçlerinde sosyal ağların kullanımı: Bir MYO deneyimi. Education Sciences, (3), 151-168.
• Referans52: Tonbuloğlu, İ., & İşman, A. (2014). Öğretmenlerin sosyal ağları kullanım profillerinin incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 320-338.
• Referans53: Trust, T., & Whalen, J. (2021). Emergency remote teaching with technology during the covıd-19 pandemic: Using the whole teacher lens to examine educator’s experiences and insights. Educational Media International, 58(2), 145-160.
• Referans54: Ulu, H., & Baş, Ö. (2020). Öğretmen adaylarının sosyal ağ sitelerini kullanım amaçları, eleştirel düşünme eğilimleri ve medya okuryazarlıkları arasındaki ilişkiler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 35(3), 556-574.
• Referans55: Üzer, A. & Kurtses Gürsoy, B. (2022). Tıp fakültesi öğrencilerinde internet bağımlılığı, problemli sosyal medya kullanımı, anksiyete, depresyon ve sosyodemografik değişkenler arasındaki ilişki. Kocatepe Tıp Dergisi, 23, 288-294.
• Referans56: Verduyn, P., Gugushvili, N., & Kross, E. (2022). Do social networking sites ınfluence well-being? the extended active-passive model. Current Directions in Psychological Science, 31(1), 62–68.
• Referans57: Vural, Z. B., & Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege üniversitesi iletişim fakültesine yönelik bir araştırma. Journal of Yaşar University, 20(5), 3348-3382.