Science Teachers’ Opinions on TUBITAK 2204-B Secondary School Students’ Research Projects Competition

Yıl 2025, Sayı: 63, 706 - 721, 27.03.2025

Mehmet Ali Pınar

https://doi.org/10.53444/deubefd.1561679

Öz

The study examines the experiences of seven science teachers who participated in the TUBITAK 2204-B Secondary School Students' Research Projects Competition held in Adana region in 2024 with a phenomenological approach. Participants were selected according to certain criteria and data were collected through semi-structured interviews. The data obtained were analysed by content analysis method. The results of the data analysis revealed that the teachers generally conducted a comprehensive literature review before starting their projects and built their projects on daily life problems. Especially Biology and Physics were among the most preferred disciplines by teachers. However, other fields such as Values Education and History were also preferred. The in-depth interviews with the teachers showed the critical role of guidance processes as well as training and support resources to increase the success of the projects. It was emphasised that teachers' intrinsic motivation was an important factor in the success of the projects and that appreciating this motivation contributed to their willingness and energy in their future work. However, teachers encountered various obstacles such as time constraints, lack of resources and difficulties encountered in the project reporting process. In order to overcome these obstacles, the importance of collaborating with academics and organising consultancy trainings to increase teachers' access to technical knowledge is highlighted. It is also emphasised that rewarding teachers‘ efforts can increase their motivation and that elective project preparation courses should be added to the curriculum to improve students’ project writing skills.

Anahtar Kelimeler

Science teachers, science education, secondary school students project competitions, TUBITAK

Fen Bilimleri Öğretmenlerinin TÜBİTAK 2204-B Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Hakkındaki Düşünceleri

Öz

Çalışma, 2024 yılında Adana bölgesinde düzenlenen TÜBİTAK 2204-B Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması'na katılan yedi fen bilimleri öğretmeninin deneyimlerini fenomenolojik bir yaklaşımla incelemektedir. Katılımcılar, belirli kriterlere göre seçilmiş ve yarı yapılandırılmış görüşmelerle veri toplanmıştır. Elde edilen veriler içerik analiz yöntemiyle incelenmiştir. Veri analiz sonuçları, öğretmenlerin projelerine başlamadan önce genellikle kapsamlı bir literatür taraması yaptıklarını ve projelerini günlük yaşam problemleri üzerine inşa ettiklerini ortaya koymuştur. Özellikle Biyoloji ve Fizik gibi alanların, öğretmenler tarafından en çok tercih edilen disiplinler arasında yer almıştır. Bununla birlikte, Değerler Eğitimi ve Tarih gibi diğer alanlar da tercih edilmiştir. Öğretmenlerle yapılan derinlemesine mülakatlar, projelerdeki başarıyı artırmak için eğitim ve destek kaynaklarının yanı sıra rehberlik süreçlerinin ne kadar kritik bir rol oynadığını göstermiştir. Öğretmenlerin içsel motivasyonlarının, projelerin başarısında önemli bir etken olduğu ve bu motivasyonun takdir edilmesinin, gelecekteki çalışmalarında daha istekli ve enerjik olmalarına katkı sağladığı vurgulanmıştır. Ancak, öğretmenler zaman kısıtlamaları, kaynak yetersizliği ve proje raporlama sürecinde karşılaşılan zorluklar gibi çeşitli engellerle karşılaşmışlardır. Bu engellerin aşılması için öğretmenlerin teknik bilgiye erişimlerini artırmak amacıyla akademisyenlerle işbirliği yapılmasının ve danışmanlık eğitimlerinin düzenlenmesinin önemine dikkat çekilmektedir. Ayrıca, öğretmenlerin çabalarının ödüllendirilmesinin motivasyonlarını artırabileceği ve öğrencilerin proje yazma becerilerini geliştirmek için seçmeli proje hazırlık derslerinin müfredata eklenmesinin gerekliliği vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Fen bilimleri öğretmenleri, fen eğitimi, ortaokul öğrencileri proje yarışmaları, TÜBİTAK

Kaynakça

• Akçöltekin, A. ve Engin, A. O. (2019). Lise öğretmenlerinin proje yarışmalarına danışman olarak katılmaya yönelik öz yeterlilik düzeylerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 208-219. https://doi.org/10.17679/inuefd.429812
• Avcı, E., Su-Özenir, Ö. ve Yücel, E. (2016). TÜBİTAK ortaöğretim öğrencileri araştırma projeleri yarışmasına katılan öğrencilerin yarışma sonrası kazanımlarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (27/3), 1-21.
• Bolat, A., Bacanak, A., Kaşıkçı, Y. ve Değirmenci, S. (2014). Bu benim eserim proje çalışması hakkında öğretmen ve öğrenci görüşleri. Eğitim Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4), 100-110.
• Brannigan, G. G. (1985). The research interview. In A. Tolor, (Ed.), A Efective interviewing (pp. 196-205). Charles C. Thomas Pub.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2024). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (35. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Creswell, J.W. (2013). Qualitative ınquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage Publications.
• Çetintaş, H. (2019). TÜBİTAK ortaokul öğrencileri araştırma projelerinin bilimsel danışmanlık süreci yönetimi: Fen bilimleri örneği [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi.
• Deniş Çeliker, H. ve Balım, A. G. (2019). Proje tabanlı öğrenme yöntemi. A.G. Balım (Ed). Fen öğretiminde yenilikçi yaklaşımlar (133-170) içinde. Anı Yayıncılık.
• Deveci, İ. ve Daşçı, H. (2020). Ortaokul seviyesi TÜBİTAK araştırma projeleri yarışmasına katılan danışman öğretmenlerin proje deneyimleri. Journal of Individual Differences in Education, 2(2), 75-97. https://doi.org/10.47156/jide.847861
• Diken, A. A. (2022). TÜBİTAK 2204-B araştırma proje yarışmasına matematik alanında katılan öğrenci ve danışman öğretmenlerin proje hazırlama sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri [Yüksek linsans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
• Keskin, D. (2019). Bilim fuarlarının ortaokul öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri, fen dersine karşı motivasyonları ve kaygı düzeyleri üzerinde etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• MEB. (2014) Ortaokul öğrencilerine yönelik. matematik ve fen bilimleri -bu benim eserim- proje yarışması yönergesi. Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
• MEB (2018). İlköğretim kurumları fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Devlet Basımevi.
• Miles, M. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Sage Publications.
• Mills, G. E. (2003). Action research a guide for the teacher researcher (2nd. edition). Pearson Education.
• Oğuz Ünver, O., Arabacıoğlu, S. ve Okulu, H. (2015). Öğretmenlerin bu benim eserim proje yarışması rehberlik sürecine ilişkin görüşleri. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2)12-35. https://doi.org/10.21666/mskuefd.87781
• Okuyucu, M. A. (2019). 4006-TÜBİTAK bilim fuarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. International Journal of Social Sciences and Education Research, 5(2), 202-218. https://doi.org/10.24289/ijsser.545583
• Özel, M. ve Akyol, C. (2016). Bu benim eserim projeleri hazırlamada karşılaşılan sorunlar, nedenleri ve çözüm önerileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 141-173.
• Saracaloğlu, A.S., Akamca, G. O. ve Yeşildere, S. (2006). İlköğretimde proje tabanlı öğrenmenin yeri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(3), 241-260.
• Soyuçok, H. (2018). Tübitak 4006 bilim fuarları kapsamında hazırlanan fen projeleri hakkında çalışmalara katılan farklı kesimlerin görüşleri (Ağrı İli örneği) [Yüksek lisans tezi]. İbrahim Çeçen Üniversitesi.
• Tatık, R. Ş. ve Ayçiçek, B. (2020). Bilimsel Araştırma Projesi (BAP) yürütücülerinin proje deneyimleri üzerine nitel bir çalışma. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 15(21), 659-685. https://doi.org/10.26466/opus.630564
• Tortop, H. S. (2013). Bu benim eserim bilim şenliğinin yönetici, öğretmen, öğrenci görüşleri ve fen projelerinin kalitesi odağından görünümü. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 255-308. https://doi.org/10.14520/adyusbd.497
• TÜBİTAK (2024). Ortaokul öğrencileri araştırma projeleri yarışması proje rehberi. https://tubitak.gov.tr/sites/default/files/26487/ortaokul_proje_rehberi_2024_.pdf adresinden 08/06/2024 tarihinde erişilmiştir.
• Ülker Kurtuluş, Ş. (2019). Biyoloji bilim dalında TÜBİTAK araştırma projelerine katılan öğretmenlerin karşılaştığı güçlüklerin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Vatansever Bayraktar, H. (2015). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımı. The Journal of International Social Research, 8(37), 709-718. https://doi.org/10.17719/jisr.20153710637
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Seçkin Yayıncılık.