Çokkültürlü Toplumlarda Kültür ve Etnı̇sı̇te Algısı: Ahıska Türkleri Örneği 1-21

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 2, 1 - 21, 27.10.2017

Barış Çağırkan

Öz

Çokkültürlülük ve çokkültürcülük tartışmaları özellikle yerelliklerin korunması ve farklılıkların devlet tarafından koruma altına alınmasına yönelik politikalarla gündeme gelmektedir. Kültür kavramının çok geniş bir anlam kümesine sahip olması üzerinde anlaşılmış bir kültür tanımının yapılmasına imkân vermemektedir. Bu bağlamda alt kültür grupları sahip oldukları farklılıklar üzerinden kendilerine çokkültürlü toplumlarda yaşam alanı yaratma çabaları çeşitlilik olarak görülmeye başlandıkları son dönemlerde çokkültürlülük tartışmalarını da beraberinde getirmiştir. Alt kültür grupları için ana akım toplum içinde etnisite kavramı ayrı bir öneme sahiptir. Etnisite kavramı kullanılmaya başlandığı ilk andan itibaren her zaman farklılaşmaya işaret etmiştir. Günümüzde ise etnisite kavramı daha çok etnik farklılıkları vurgulamak için kullanılmaktadır. Kıtalararası göç ve mobilizasyon süreçleri sonucunda çokkültürlü toplumlarda bireyler bir köken arayışına giderek kendi kimliklerini, aidiyetlerini ve kültürlerini yeni anlamlar yüklemeye çalışmışlardır. Özellikle tireli kimliklerin (hibrit kimlikler) ortaya çıkışı bu sürecin sonucudur. Çalışma kapsamında aidiyet ve kimlik algıları incelenen Ahıska Türklerinin zorunlu olarak başlayan göç serüveni Özbekistan, Rusya, Ukrayna’dan sonra kendilerinin deyimiyle anavatan olan Türkiye’de son bulmuştur. Bu göç sürecinde yaşadıkları sosyal süreçler kimlik ve aidiyet algıları üzerinde her zaman belirleyici olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çokkültürcülük, Aidiyet, Etnisite, Ahıska Türkleri, Kimlik

Kaynakça

• Amselle, J. L. (1998b). Etni ve Kabile: Her Kapıyı Açan Kavramlar, Uluslar ve Milliyetçilikler, Haz: Jean Leca, Çev., Siren İ demen. İstanbul: Metis Yayınları. Anık, M. (2012). Kimlik ve Çokkültürcülük Sosyolojisi.. İstanbul: Açılım Kitap. Berman, M. (1983). All That Is Solid Melts into The Air: The Experience of Modernity. London: Verso. Bostanci N. (1998). Etnisite, Modernism ve Milliyetçilik, Türkiye Günlüğü, 50 (1), 38-55. Boyatzis, R. E. (1998) Transforming Qualitative Information: Thematic Analysis and Code Development. London: Sage Publications. Brickner, R. K. (eds.) (2013). Migration, Globalization, and the State. Basingstoke: Palgrave. Connor, W. (2002). Nationalism and Political İllegitimacy, Ethnonationalism in the Contemporary World, Ed. By Daniele Conversi. New York: Routledge. Demiray, E. (2012). Anavatanlarından Sekiz Ülkeye Dağılmış Bir Halk: Ahıska Türkleri. Turkish Studies, 7 (3), 877-885. Doytcheva, M. (2005). Çokkültürlülük. Çev. Tuba Akıncılar Onmuş. İstanbul: İletişim. Eriksen, T. H. (1993). Ethnicity and Nationalism. London: Pluto Press. Fenton, S. (1999). Ethnicity, Racism, Class and Culture. London: Macmillian. Hattatoğlu, P., Yakushko, O. (2014). Experiencing the Formation of Hybrid Cultural Identities in First- Generation Turkish Immigrants to The United States. Journal of Identity and Migration Studies, 8 (1), 27-46.
 Kaes, A. (1989). From Hitler to Heimat. Cambridge: Cambridge University Press. Kymlicka, W. (2001b). Western Political Theory and Ethnic Relations in Eastern Europe. IN: Kymlicka ve Opalski (eds), Can Liberal Pluralism Exported? New york: Oxford University Press. Longhurst, R. (2003) Semi-structured interviews and focus groups, IN: Clifford, N. and Valentine, G. (eds.) Key methods in Geography, London: SAGE. Lichtman, M. (2014). Qualitative Research for the Social Sciences. London: Sage.
 Martens, P., Dreher, A. and Gaston, N. (2010). Globalisation, the global village and the civil society. Futures, 42 (6), 574-582. Martin, D. (1995). The choices of identity. Social Identities, 1(1), 5- 20.
 Modood, T. (2007). Multiculturalism: A Civic Idea. Cambridge: Polity Press. Morley, D. ve Robinson, K. (1995) Kimlik Mekanları. Çev. Emrehan Zeybekoğlu. İstanbul: Ayrıntı. Pembecioglu, N. (2012). Building identities: Living in the hybrid identities. Scientific Journal of Humanistic Studies, 4 (7), 46-59.
 Rustin, M. (1987). Place and Time in Socialist Theory. Radical Philosophy, 147 (1), 28-44. Schlesinger, P. (1987). On national identity: some conception and misconceptions criticised. Social Science Information, 26 (2), 219-264. Say, Ö. (2013). 21. Yüzyılda Ulus, Çokkültürlülük ve Etnisite. İstanbul: Kaknüs Yayınları. Schudson, M. (1994) Culture and the integration of national identities. International Social Science Journal, 139 (1), 63-82. Seferov, R. ve Akış, A. (2008), “Sovyet Döneminden Günümüze Ahıska Türklerinin Yaşadıkları Coğrafyaya Göçlerle Birlikte Genel Bir Bakış, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 24 (1), 393-411. Smith, A. D. (2002). Nations and Nationalism in A Global Era. Cambridge: Polity Press. Taylor, C. (1996) Çokkültürcülük. Haz. Amy Gutman. İstanbul: YKY. Theodorson, G. A. and Theodorson, A. (1979). A Modern Dictionary of Sociology. New York: Barnes and Noble Books.
 Tourraine, A. (1997). Birlikte yaşayabilecek miyiz? Eşitliklerimiz ve Farklılıklarımızla. İstanbul: YKY. United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2016). International Migration Report 2015 (ST/ESA/SER.A/384). Yalçıner, R. (2014). Etnisite ve Milliyetçilik: Eleştirel Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 69 (1), 189-215. Yanık, C. (2013). Etnisite, Kimlik ve Milliyetçilik Kavramlarının Sosyolojik Analizi. Kaygı, 20 (1), 225- 237. Zeyrek, Y. (2001) Ahıska Bölgesi ve Ahıska Türkleri. Ankara: Pozitif Matbaacılık.