ÖLEN EŞİN AİLE KONUTUNA İLİŞKİN ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARININ SAĞ KALAN EŞİN TMK M. 240 UYARINCA AİLE KONUTUNUN ÖZGÜLENMESİ TALEBİNE ETKİSİ

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 1, 431 - 459, 24.05.2021

Şeyda Dursun Karaahmetoğlu

https://doi.org/10.33717/deuhfd.899908

Cited By: 1

Öz

Evliliğin ölümle sona ermesi halinde sağ kalan eş katılma alacağına hak
kazanmış ise, söz konusu katılma alacağına mahsuben aile konutunun kendisine
özgülenmesini isteyebilir. Diğer yandan, aile konutunun maliki olan ölen eş
sağlığında yapmış olduğu ölüme bağlı tasarrufla aile konutu üzerinde tasarrufta
bulunmuş olabilir. Bu durumda aile konutu kendisine ait olan eşin ölümünün
ardından hem eş hem de vasiyet alacaklısı aile konutu üzerinde hak iddia
edebilecektir. Yargı kararları dikkate alındığında evliliğin ölümle sona ermesi
halinde öncelikli olarak mal rejimi tasfiye edilip katılma alacağı tereke borcu
olarak ödenmeli daha sonra mirasın paylaşımı gerçekleştirilmelidir. Bu
durumda ölen eş aile konutuna ilişkin geçerli bir ölüme bağlı tasarruf yapmış
olsa bile sağ kalan eş bu ölüme bağlı tasarruftan etkilenmeden konutun kendisine özgülenmesini isteyebilir. Vasiyet alacaklısı sağ kalan eşin özgüleme talebinde bulunduğu safhada aile konutunun kendisine devrini istemiş olsa dahi
Türk Medeni Kanunu’nun 603. maddesi uyarınca mirasbırakanın alacaklılarının
hakları, vasiyet alacaklılarının hakkından öncelikli olduğu için aile konutu
bakımından öncelikli olarak sağ kalan eşin talebi dikkate alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Evliliğin ölüm ile sona ermesi, Aile konutu, Katılma alacağı, Sağ kalan eşin özgüleme talebi, Ölüme bağlı tasarruf

Kaynakça

• Acar, Faruk: Aile Hukukumuzda Aile Konutu-Mal Rejimleri ve Eşin Yasal Miras Payı, Genişletilmiş, Güncellenmiş 5. Baskı, Ankara, 2016. (Aile Konutu)
• Acar, Faruk: “Miras Hukukunda Paylaşma Kuralı”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 1, 2006, s. 121-159.
• Akıntürk, Turgut/Ateş, Derya: Türk Medeni Hukuku-Aile Hukuku-İkinci Cilt, 22. Bası, Ankara, 2020.
• Aldemir, İpek Betül: Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Taraf İradelerinin Etkisi, İstanbul, 2018.
• Ayan, Serkan: Evlilik Birliğinin Korunması, Ankara, 2004.
• Badur, Emel: “Eşin Rızası”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı: 109, 2013, s. 251-302.
• Barlas, Nami: “Yeni Türk Medeni Kanun Hükümleri Çerçevesinde Eşler Arası Hukuki İşlem Özgürlüğü ve Sınırları”, Prof. Dr. Necip Kocayusufpaşaoğlu İçin Armağan, Ankara, 2004, s. 117-143.
• Başpınar, Veysel: “Türk Medeni Kanunu ile Aile Hukukunda Yapılan Değişiklikler ve Bu Konuda Bazı Önerilerimiz”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 52, Sayı:3, 2003, s. 79-101.
• Ceylan, Ebru: “Yeni Türk Medeni Kanunu’nda Aile Konutunun Önemi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı:128, 2017, s. 203-230.
• Çabri, Sezer: Miras Hukuku Şerhi (TMK m. 495-574), Cilt-I, İstanbul, 2018.
• Demirsatan, Barış: Sözleşmeden Doğan Üst Hakkı Bedeli ve Bedel Borcuna Aykırılığın Sonuçları, 2. Baskı, İstanbul, 2017.
• Doğan, Murat: “Medeni Kanunun Getirdiği Yeni Bir Müessese: Aile Konutu”, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: VI, Sayı: 1-4, 2002, s. 285-300.
• Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan/Gümüş, Mustafa Alper: Türk Özel Hukuku Cilt III Aile Hukuku, İstanbul, 2005. (2005)
• Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan/Gümüş, Mustafa Alper: Türk Özel Hukuku Cilt III Aile Hukuku, İstanbul, 2018. (2018)
• Dural, Mustafa/Öz, Turgut: Miras Hukuku, 13. Bası, İstanbul, 2019.
• Ergüne, Mehmet Serkan: “Üst Hakkının Tasarruf İşlemine Konu Olmasına İlişkin Hukuki Sorunlar”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt:66, Sayı: 1, 2008, s. 275-292.
• Gençcan, Ömer Uğur: Mal Rejimleri Hukuku, 6. Baskı, Ankara, 2019.
• Gezder, Ümit: “Mirasın Paylaşılmasında Aile Konutunun ve Ev Eşyasının Sağ Kalan Eşe Özgülenmesi (MK m. 652)”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt: LXV, Sayı: 2, 2007, s. 237-252.
• Gümüş, Mustafa Alper: Evliliğin Genel Hükümleri ve Mal Rejimleri, İstanbul, 2008.
• Günergök, Özcan: “Eşlerden Birinin Mülkiyetindeki Tapuya Kayıtlı Aile Konutu Üzerinde Üçüncü Kişilerin Mülkiyet ve Sınırlı Ayni Hak İktisabı”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: XIII, Sayı: 1-2, 2009, s. 249-283.
• Hasenböhler, Franz: Zürcher Kommentar Band/Nr. II/1c, Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Das Familienrecht, 1. Abteilung: Das Eherecht (Art. 90-251 ZGB), Dritte, völlig neu bearbeitete Auflage, Zürich, 1998.
• Hausheer, Heinz/Aebi-Müller, Regina E.: Basler Kommentar Zivilgesetzbuch I Art 1-456 (ZGB), 5. Auflage, Basel, 2014.
• Hausheer, Heinz/Reusser, Ruth/Geiser, Thomas: Berner Kommentar, Band/Nr. II/1/3/1, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Familienrecht, Das Eherecht, Das Güterrecht der Ehegatten, Bern, 1992.
• Hausheer, Heinz/Reusser, Ruth/Geiser, Thomas: Berner Kommentar, Band/Nr. II/1/2, 2. Auflage, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Familienrecht, Das Eherecht, Bern, 1999.
• Helvacı, İlhan: Gerekçeli-Karşılaştırmalı-İçtihatlı-Notlu Türk Medeni Kanunu, Cilt II Aile Hukuku, İstanbul, 2013.
• Kamacı, Mahmut: “Aile Konutu ve Hak Sahibi Eşin Bu Konutla İlgili Tasarruflarına Diğer Eşin Katılma Hakkı (Rıza) (TMK.nun 194. Maddesi)”, Yargıtay Dergisi, Cilt:30, Sayı:1-2, 2004, s. 113-138.
• Karabağ Bulut, Nil: “Aile Konutu Üzerinde İpotek Tesisi”, Medeni Hukuk Alanındaki Güncel Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi Sempozyumları, Cilt I, Eşya Hukuku 20 Ekim 2016, Editörler: Tufan Öğüz/Baki İlkay Engin, İstanbul, 2017, s. 59-83.
• Kılıçoğlu, Ahmet M.: Katkı-Katılma Alacağı, 7. Bası, Ankara, 2020. (KatkıKatılma Alacağı)
• Kılıçoğlu, Ahmet M.: Medeni Kanun’umuzun Aile-Miras-Eşya Hukukuna Getirdiği Yenilikler, 3. Bası, Ankara, 2014. (Yenilikler)
• Jungo, Alexandra: Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Personenund Familienrecht – Partnerschaftsgesetz Art. 1-456 ZGB - PartG, 3.Auflage, Zürich, 2016.
• Nebioğlu Öner, Şebnem: “Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Aile Konutunun Sağ Kalan Eşe Özgülenmesi”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: XXIV, Sayı:1, 2020, s. 169- 218.
• Nuspliger, Isabelle: Orell Füssli Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch ZGB Kommentar, 3. überarbeitete Auflage, Zürich, 2016.
• Özdamar, Demet/Kayış, Ferhat/Yağcıoğlu, Burcu/Akgün, Aliye: Yasal Mal Rejimi ve Tasfiyesi, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 4. Baskı, Ankara, 2017.
• Özer Deniz, Miray: Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesi ve Tasfiyesi, İstanbul, 2016.
• Öztan, Bilge: Aile Hukuku, 6. Bası, Ankara, 2015.
• Öztaş, İlker: “MK. m. 240 Kapsamında Sağ Kalan Eşin Aile Konutu Üzerindeki Hakkı”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XIII, S. 3-4 (2009), s. 223-264.
• Özuğur, Ali İhsan: Mal Rejimleri, Genişletilmiş 8. Baskı, Ankara, 2015. Sarı, Suat: Evlilik Birliğinde Yasal Mal Rejimi Olarak Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi, İstanbul, 2007.
• Schmid, Ursula: ZGB Kommentar Schweizeriches Zivilgesetzbuch, OFKOrell Füssli Kommentar, 3. überarbeitete Auflage, Zürich, 2016. Schwander, Ivo: Basler Kommentar Zivilgesetzbuch I Art 1-456 (ZGB), 5. Auflage, Basel, 2014.
• Serozan, Rona/Engin, Baki İlkay: Miras Hukuku, 6. Baskı, Ankara, 2019.
• Steck, Daniel/Fankhauser, Roland: FamKomm, Band I ZGB/Band II: Anhænge, Scheidung, 3. Auflage, Bern, 2017.
• Şeker, Muzaffer: “Eşin Ölümü Halinde Malların Miras ve Yasal Mal Rejimi Kapsamında Birbirinden Bağımsız Olarak Tasfiye Edilmesi ve Özellikle Sağ Kalan Eşin Aile Konutu ve Ev Eşyası Üzerinde Miras ve Yasal Mal Rejimini Hükümlerinden Kaynaklanan Hakları (MK m.240, 652)”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Aydın Aybay’a Armağan, Sayı:1, 2007, s. 435-450.
• Şengül, Mehmet: “Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Katılma Alacağının İfasına İlişkin Hüküm ve Sonuçlar”, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:7, Sayı:3-4, 2012, s. 61-97.
• Şenocak, Zarife: “Miras Hukukunda Sağ Kalan Eşin Aile Konutunun ve Ev Eşyasının Özgülenmesini Talep Hakkı”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, Cilt:25, Sayı:2, 2009, s. 97-129.
• Şıpka, Şükran: Türk Hukukunda Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Uygulamaya İlişkin Sorunlar, İstanbul, 2011. (Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi)
• Şıpka, Şükran: Aile Konutu ile İlgili İşlemlerde Diğer Eşin Rızası (TMK. m. 194), İstanbul, 2004. (Aile Konutu)
• Şıpka, Şükran: “Aile Konutu ve Diğer Eşin Rızasına Bağlı İşlemler”, Yeni Medeni Yasanın Aile Hukukuna Getirdiği Yenilikler ve Uygulaması” Sempozyum, Ankara, 2003, s. 35-53. (Sempozyum)
• Şıpka, Şükran: “Türk Hukukunda Eşlerin Hukuki İşlem Özgürlüğünün Sınırları”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Cilt:35, Sayı:1, 2015, s. 47-58. (Sınırlar)
• Şıpka, Şükran/Özdoğan, Ayça: Eşler Arasındaki Malvarlığı Davaları, 2. Bası, İstanbul, 2017.
• Tuor, Peter/Schnyder, Bernhard/Schmid, Jörg/Rumo-Jungo, Alexandra: Das Schweizerische Zivilgesetzbuch, 13. Auflage, auf Grund der 12. Auflage (2002) neu bearbeitet undergänzt, Zürich, 2009.
• Ürem, Müge: “TMK m. 240 Hükmü Uyarınca Sağ Kalan Eşin Konut ve Ev Eşyası Üzerindeki Talep Hakkı”, Aile Hukuku Derneği Mal Rejimi Çalıştayı 26-27 Nisan 2019, Ed. Şükran Şıpka, İstanbul, 2019, s. 25-29.
• Yağcıoğlu, Ali Haydar: Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Eşlerin Yasal Alım Hakkı, İzmir, 2007.
• Zeiter, Alexandra/Schlumpf, Michael: Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Personen- und Familienrecht – Partnerschaftsgesetz Art. 1- 456 ZGB, 3. Auflage, Zürich, 2016.
• Zeytin, Zafer: Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Tasfiyesi, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 4. Baskı, Ankara, 2020.