YARGI KARARLARI IŞIĞINDA İDARİ YARGIDA ŞEKLE AYKIRILIK SEBEBİYLE DAVA DİLEKÇESİNİN REDDİ -İDARİ YARGILAMA USULÜ KANUNU’NUN 3. VE 5. MADDESİ BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRMELER-

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 2, 477 - 542, 29.11.2023

Serkan Çınarlı , Hüseyin Bilgin , Kadir Can Özel

https://doi.org/10.33717/deuhfd.1375511

Cited By: 1

Öz

İdari yargılama usulünde yazılı yargılama usulü geçerlidir. Yazılı yargılama usulünün geçerli olması nedeniyle dava dilekçelerinin de birtakım özellikler taşıması gerekmektedir. Dava dilekçesinde bulunması gereken özelliklerin neler olduğu hususu 2577 sayılı Kanun’un 3. maddesinde düzenlenmiştir. Aynı şekilde tek dilekçeyle birden fazla idari işleme karşı dava açılabilecek haller ile birden fazla kişinin tek dilekçeyle dava açabileceği haller de 2577 sayılı Kanun’un 5. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan düzenlemelere aykırı dilekçeler hakkında mahkemece dilekçenin reddine karar verilecektir. Dilekçenin reddi kararında belirtilen eksikliklerin giderilmemesi ise davanın reddine karar verilmesi gibi neticeler doğurabilmektedir. Bu nedenle gereksiz veya hatalı verilen dilekçenin reddi kararları davacıların hak arama özgürlüğü, adil yargılanma hakkı ve mahkemeye erişim hakkının engellenmesine de neden olabilmektedir.
Çalışmamızda uygulamada çok karşılaşılan dilekçenin reddi ve buna bağlı olarak davanın reddi kararları incelenmiştir. İncelediğimiz kararlardan hareketle de verilen kararların mahkemeye erişim hakkını engelleyip engellemediği hususundaki görüşlerimize yer verilmiştir. Ayrıca ilgili konu başlığı altında kararlarla ilgili yorumlarımıza yer verilerek bu hususlarda uygulamada gördüğümüz eksiklikleri gidermek için çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yazılılık ilkesi, Dava dilekçesi, Dilekçenin reddi, Davanın reddi, 3. madde, 5. madde, 15/5. madde

Kaynakça

• Akyılmaz, Bahtiyar/Sezginer, Murat/Kaya, Cemil: Türk İdari Yargılama Hukuku, Yenilenmiş 4. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara 2020.
• Ardıçoğlu, Artuk: “İdari Yargıda Tanık”, Yaklaşım Dergisi, S. 215, 2010, www.adaletbiz.com.
• Atay, Ender Ethem: İdari Yargılama Hukuku (İİBF-SBF ve MYO’lar için), Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2020.
• Bal, Yakup/Karabulut, Mustafa/Şahin, Yahya: İdari Yargılama Usulü ile İlgili Danıştay 10. Dairesinin Seçilmiş Kararları, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2003.
• Bilgin, Hüseyin: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının Türk İdari Yargısına Yansımaları, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
• Bilgin, Hüseyin: İdari Davalar ve Çözüm Yolları, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2022, (İdari Davalar).
• Bilgin, Hüseyin: “İdari Yargılama Hukukunda Davanın Açılmamış Sayılması Konusu”, Adalet Dergisi, S. 35, 2009, s. 86-106.
• Candan, Turgut: “Hukuk Muhakemeleri Kanununun Hükümlerinin İdari Davalarda Uygulanabilirliği”, www.turgutcandan.com.
• Candan, Turgut: İdari Yargı’da Uyuşmazlığın Başlangıcından Sona Ermesine Kadar, Yargılamanın Tüm Aşamalarıyla İlgili Dilekçe Yazım Rehberi, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2023.
• Çağlayan, Ramazan: İdari Yargılama Hukuku, Güncellenmiş 11. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019, (İdari Yargılama Hukuku).
• Çağlayan, Ramazan: “İdari Yargılama Usulünde Tanık Delilinin Yeri”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 11, S. 3-4, 2003, s. 195-206.
• Çınarlı, Serkan/Ağar, Baykal: “İdari Yargıda Duruşmaların Verimliliği Sorunu”, KTO Karatay Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 2, 2016, s. 45-65.
• Derdiman, R. Cengiz: “İdari Yargıda Birden Fazla Davanın Tek Dilekçe ile Açılması: Türk İdari Yargılama Usulü Kanununun 5. Maddesinin Anlamı ve Kapsamı Üzerinde Değerlendirmeler”, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 2, S. 2, 2020, s. 249-295.
• Eraslan, Yunus/Boz, Selman Sacit: “İdari Yargılama Usulünde İncelenmeksizin Ret Kararları”, Türk İdare Dergisi, S. 488, 2019, s. 203-243.
• Erkut, Celâl/Soybay, Selçuk: Anayasa ve İdari Yargılama Hukukuna İlişkin Kanunlar, Yenilenmiş 5. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul 2001.
• Gözübüyük, A. Şeref: Yönetsel Yargı, Güncelleştirilmiş 37. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2020.
• Gözübüyük, A. Şeref/Dinçer, Güven: İdari Yargılama Usulü, 2. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 1999.
• Gözübüyük, A. Şeref/Tan, Turgut: İdare Hukuku, C. II - İdari Yargılama Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara 1999.
• Hondu, Selçuk: “İdari Yargılama Usulünde Deliller ve Şahit”, Günışığında Yönetim II - Yargısal Korunma, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2010, s. 289-302.
• Işıklar, Celâl: “İdari Yargıda Derdestlik”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 16, S. 1, 2012, s. 63-106.
• Işıklar, Celâl: “İdari Yargılamada İlk İncelemenin Sıra, Düzen ve Usulü”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, S. 6, 2011, s. 69-140.
• Kalabalık, Halil: İdari Yargılama Usulü Hukuku, 5. Baskı, Sayram Yayınları, Konya 2013.
• Kaneti, Selim: Vergi Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 1989.
• Kaplan, Gürsel: İdari Yargılama Hukuku, Güncelleştirilmiş 6. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa 2020.
• Karakoç, Yusuf: Türk Vergi Yargılaması Hukukunda Delil Sistemi, Denge Yayınevi, İzmir 1994.
• Koçak, Nazım Taha: Tam Yargı Davaları, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2020.
• Kumrulu, Ahmet: Vergi Yargılama Hukukunun Kuramsal Temelleri İşlev-Yapı-İlkeler-Nitelik, Ankara 1989.
• Kuru, Baki/Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder: Medeni Usul Hukuku, 16. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2005.
• Onar, Sıddık Sami: İdare Hukukunun Umumi Esasları, C. 3, Hak Kitabevi, İstanbul 1966.
• Özdemir, Halit Eyüp: İdari Yargıda Dilekçeler Üzerine İlk İnceleme, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2019.
• Özel, Kadir Can: “İdari Sözleşmelerin Ölçütleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Ombudsman Akademik Dergisi, S. 12, 2020, s. 181-220.
• Özel, Kadir Can: “İdari Yargıda İstinaf Sistemi Tartışmaları Üzerine Bir Değerlendirme”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, S. 44, 2020, s. 45-81.
• Sancakdar, Oğuz: “İdari Yargıda Tek Dilekçe ile Dava Açma (Karşılaştırmalı Hukuki Analiz)”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 9, S. 2, 2007, s. 223-270.
• Tan, Turgut: İdare Hukuku, Güncelleştirilmiş 8. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2019.
• Tezel, Adnan: “Türk Vergi Hukukunda İspat ve Delil Sistemi”, İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi, Reşat Kaynar’a Armağan, İstanbul 1981, s. 251-268.
• Ulusoy, Ali D.: İdari Yargılama Hukuku, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2020.
• Ulusoy, Ali D.: Yeni Türk İdare Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara 2019, (İdare Hukuku).
• Yıldırım, Ramazan/Çınarlı, Serkan: Türk İdari Yargılama Hukuku Dersleri, Astana Yayınları, Ankara 2018.
• Yıldırım, Turan/Fiş Üstün, Gül: Açıklamalı-Notlu İdari Yargılama Usulü Kanunu, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2020.
• Zabunoğlu, Yahya: “İdari Yargılama Usulü: Genel İlkeler ve Pozitif Düzenlemeler”, İdari Yargıda Son Gelişmeler Sempozyumu, Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları, Ankara 1982, s. 87-101.