Hemşirelik Öğrencilerinin Egzersiz Davranışları ve Uyku Kaliteleri

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 4, 236 - 241, 01.11.2017

Sultan Ayaz Alkaya , Canan Birimoğlu Okuyan

Öz

Giriş: Üniversite öğrencilerinde uyku kalitesi ve egzersiz fizyolojik ve psikolojik sağlığın korunması açısından önemlidir.Amaç: Bu araştırma hemşirelik öğrencilerinin egzersiz davranışları ile uyku kalitelerini ve etkileyen faktörleri belirlemek amacı ile yapılmıştır.Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte yapılan araştırmanın evrenini bir üniversitenin hemşirelik bölümü öğrencileri oluşturmuştur (N=800). Örneklem seçilmemiş, çalışmaya katılmayı kabul eden 604 öğrenci araştırmaya dahil edilmiştir. Veriler anket formu ve Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi ile toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzdelik dağılımları, ortalama, standart sapma, t testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır.Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 20.33 ± 1.7 olup %76.3’ünün egzersiz yapma olanağının olduğu, %31.6’sının düzenli egzersiz yaptığı, egzersiz yapanların %44’ünün egzersizi haftada 1-2 gün yaptığı, %78.5’i egzersiz türü olarak yürüyüş yaptığı, egzersiz yapmayanların %62.9’unun zaman olmaması nedeniyle egzersiz yapmadığı belirlenmiştir. Öğrencilerin Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi ortalama puanı 7.32 ± 2.8’dir. Kız öğrencilerin, birinci sınıfta olanların, egzersiz yapma olanağı olmayanların ve düzenli egzersiz yapmayanların PUKİ ortalama puanının daha yüksek olduğu bulunmuştur (p<.05). Öğrencilerin egzersize engel hastalık, egzersiz sıklığı ve günde ortalama egzersiz süresi gibi egzersiz davranışı özelliklerinin uyku kalitelerini etkilemediği belirlenmiştir (p>.05).Sonuç: Öğrencilerin uyku kalitesinin kötü olduğu, egzersiz yapma olanağı olmasına karşın yalnızca her üç öğrenciden birinin egzersiz yaptığı belirlenmiştir. Öğrencilerin kötü uyku kalitesi ve egzersiz yapmamaya bağlı olarak ortaya çıkabilecek sorunların önlenmesi için hemşirelik eğitimi süresince olumlu sağlık davranışlarının kazandırılması ve sürekliliğinin sağlanmasına yönelik girişimlerin uygulanması önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Egzersiz davranışı; uyku kalitesi; hemşirelik öğrencisi.

Anahtar Kelimeler

Egzersiz Davranışı, Uyku Kalitesi, Hemşirelik Öğrencisi

The Exercise Behaviors and Sleep Quality of Nursing Students

Öz

Background: Sleep quality and exercise in undergraduate students is important for health protection in terms of physiological and psychological. Objectives: This study was conducted in order to determine the exercise behaviors and sleep quality of nursing students and affecting factors. Methods: The universe of the research which has been conducted as descriptive consisted of nursing students of a university (N = 800). Sample group was not selected, 604 students who accepted to attend the research included in the study. Data was collected via a questionnaire and Pittsburgh Sleep Quality Index. Data was analysed by numbers, percentage, mean, standard deviation, t test and one way ANOVA. Results: Mean age of the students was 20.33 ± 1.7 and 67.3% of them had opportunity to exercise, 31.6% of them exercised regularly, 43.0% of who do not exercise stated lack of time as reason for not exercising. Mean score for Pittsburgh Sleep Quality Index was 7.32 ± 2.8. Among female students, who were in the first grade, who do not have opportunity to exercise and who do not regularly exercise have higher scores for sleep quality (p < .05). Features like socio-demographic features including age and marital status, disease preventing exercise, frequency of exercise, feature of exercise behaviour like daily average time of exercise did not affect sleep quality (p > .05). Conclusion: It was determined that sleep quality of the student was bad, and although having opportunity to exercise one of three students exercise. To prevent the problems which can be originated from poor sleep quality and not exercising, it advised to make interventions for the student to obtain positive health behaviours and to continue those behaviours during their nursing training period

Anahtar Kelimeler

Exercise Behavior, Sleep Quality, Nursing Student.

Kaynakça

• Aksoy, T., & Uçar, H. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 1(2), 53–67.
• Ağargün, M.Y., Kara, H., & Anlar, Ö. (1996). Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi’nin geçerliliği ve güvenirliliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 7(2), 107-15.
• Ayaz, S., Tezcan, S., & Akıncı, F. (2005). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(2), 26- 34.
• Aysan, E., Karaköse, S., Zaybak, A., & Günay İsmailoğlu E. (2014). Üniversite öğrencilerinde uyku kalitesi ve etkileyen faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(3), 193-98.
• Buysse, D. J., Reynolds, C. F., & Monk, T.H. (1989). The Pittsburgh Sleep Quality Index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Research, 28, 193-213.
• Chang, S. P., Shih, K.S., Chi, C. P., Chang, C. M., Hwang, K. L., & Chen, Y. H. (2016). Association between exercise participation and quality of sleep and life among university students in Taiwan. Asia Pacific Journal of Public Health, 28(4), 356-67.
• Driver, H. S., & Taylor, S. R. (2000). Exercise and sleep. Sleep Medicine Reviews, 4, 387-402.
• El Desouky, E. M., Lawend, J. A., & Awed, H. A. M. (2015). Relationship between quality of sleep and academic performance among female nursing students. International Journal of Nursing Didactics, 5(9), 6-13.
• Flausino, N. H., Da Silva Prado, J. M., de Queiroz, S. S., Tufik, S., & de Mello, M.T. (2012). Physical exercise performed before bedtime improves the sleep pattern of healthy young good sleepers. Psychophysiology, 49(2), 186-92. Hemşirelik Ulusal Çekirdek http://www.hemed.org.tr/images/stories/hucep-2014-pdf.pdf. Eğitim Programı. (2014). Erişim tarihi: 09.05.2017
• Karatay, G., Baş, G.N., Aldemir, H., Akay, M., Bayır, M., & Onaylı, H. (2016). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin uyku alışkanları ve etkileyen etmenlerin incelenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 3(1), 16-22.
• Keshavarz Akhlaghi, A. A., & Ghalebandi, M. F. (2009). Sleep quality and its correlation with general health in pre-university students of Karaj. Iranian Journal of Psychiatry and Behavioral Sciences, 3, 44-49.
• Kline, C. (2013). Sleep quality. In M.D. Gellman, J.R. Turner (Eds.), Encyclopedia of Behavioral Medicine (pp. 1809-1812). New York: Springer.
• Lira, F. S., Pimentel, G. D., Santos, R.V.T., Oyama, L. M., Damaso, A. R., Oller do Nascimento C.M., et al. (2011). Exercise training improves sleep pattern and metabolic profile in elderly people in a time-dependent manner. Lipids in Health and Disease, 10, 1-6.
• Orzech, K. M., Salafsky, D. B., & Hamilton, L. A. (2011). The state of sleep among college students at a large public university. Journal of American College Health, 59(7), 612-19.
• Özyazıcıoğlu, N., Kılıç, M., Erdem, N., Yavuz, C., & Afacan, S. (2011). Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 277-289.
• Pender, N.J., Murdaugh, C.L., & Parsons, M.A. (2015). Health promotion in nursing. (3rd ed., pr. 121-126), New Jersey: Pearson Education.
• Sajadi, A., Farsi, Z., & Rajai, N. (2014). The relationship between sleep quality with fatigue severity and academic performance of nursing students. Nursing Practice Today, 1(4), 213-20.
• Schneider, M. L. M., Vasconcellos, D. C., Dantas, G., Levandovski, R., Caumo, W., & Allebrandt, K. V. (2010). Morningness-eveningness, use of stimulants, and minor psychiatric disorders among undergraduate students. International Journal of Psychology, 46(1), 18-23.
• Silva, M., Chaves, C., Duarte, J., Amaral, O., & Ferreir, M. (2016). Sleep quality determinants among nursing students. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 217, 999-1007.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. (2014). Türkiye fiziksel aktivite rehberi (2. baskı, p.1-2.) Ankara: Kuban Matbaacılık Yayıncılık.
• Üstün, Y., & Yücel, Ş. Ç. (2011). Hemşirelerin uyku kalitesinin incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4, 29-38.
• Vail-Smith, K., Felts, W. M., & Craig, C. (2009). Relationship between sleep quality and health risk behaviors in undergraduate college students. College Student Journal, 43(4), 924-30.
• Vardar, S. A. (2005). Egzersiz ve uyku ilişkisi tam olarak biliniyor mu? Genel Tıp Dergisi, 15(4), 173-177.
• Wong, S. N., Halaki, M., & Chow, C. M. (2013). The effects of moderate to vigorous aerobic exercise on the sleep need of sedentary young adults. Journal of Sports Sciences, 31(4), 381-6.