Hastanede Yatan Çocuklarda Psikososyal Semptomlar ile Annelerinin Endişe Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 3, 207 - 216, 15.07.2021

Gonca Üstün , Büşra Akan Leyla Küçük

https://doi.org/10.46483/deuhfed.832698

Cited By: 3

Öz

Giriş: Hastanede yatmak hem çocukları hem de annelerini psikososyal açıdan etkilemektedir. Çocuklarda görülen psikososyal semptomların ve annelerinde görülen endişenin erken dönemde saptanması, hemşirelerin bu sorunlara yönelik gerekli müdahaleleri planlaması ve uygulaması için oldukça önemlidir. Amaç: Araştırmanın amacı hastanede yatan 6-12 yaş grubu çocuklarda psikososyal semptomları ve annelerinin endişelerini tanımlamak ve aralarındaki ilişkiyi incelemektir. Yöntem: Tanımlayıcı-ilişki arayıcı nitelikteki bu araştırma, Temmuz-Aralık 2019 tarihleri arasında bir eğitim araştırma hastanesinde yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 6-12 yaş grubundaki 120 çocuk ve anneleri oluşturmuştur. Veriler; “Bilgi Formu”, “Hastanede Yatan Çocuklarda Psikososyal Semptomları Tanılama Ölçeği”, “Ebeveynlerin Endişe Kaynakları Ölçeği” ile elde edilmiş ve tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney U, Kruskal Wallis H, Spearman korelasyon testleri ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Hastanede yatan 6-12 yaş grubu çocukların %62.5’i erkek, %68.3’ü 7 günden daha kısa süredir hastanede yatıyor ve %58.3’ü birden fazla hastanede yatma deneyimi yaşamıştır. Hastanede yatan erkek çocukların Öfke ve Saldırganlık düzeyi daha yüksek bulunmuştur. Çocuğu henüz okula başlamamış ve çocuğunun hastalığı 7-15 gündür devam eden annelerin endişe düzeyi daha yüksek bulunmuştur. Çocukların hastanede yatmaya bağlı psikososyal semptomları ile annelerinin endişe düzeyleri arasında zayıf düzeyde pozitif yönlü, çocukların yaşı ile psikososyal semptomlar ve annelerinin endişe düzeyleri arasında zayıf düzeyde negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Sonuç: Hastanede yatan çocuklarda psikososyal semptomların ve annelerinde görülen endişenin hafif düzeyde ve ilişkili olduğu bulunmuştur. Cinsiyet ve yaş hastanede yatan çocuklarda psikososyal semptomları, çocukların okula başlama durumu ve hastalık süresi ise annelerinin endişe düzeyini etkilemiştir. Hastanede yatan çocuklar ve annelerinin yaşadıkları psikososyal sorunlar bakımından birlikte değerlendirildiği araştırmaların yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk Hasta, Psikososyal Semptom, Endişe, Hastaneye Yatma

Examining the Relationship between Psychosocial Symptoms in Hospitalized Children and the Anxiety Levels of Their Mothers

Öz

Background: Hospitalization affects both children and their mothers psychosocially. Early detection of psychosocial symptoms in children and anxiety in their mothers is very important for nurses to plan and implement the necessary interventions for these problems. Objectives: The aim of the study is to define psychosocial symptoms in hospitalized children between the ages of 6-12 and the concerns of mothers and also to examine the relationship between them. Methods: This descriptive-relationship seeking research was done in a training and research hospital between July and December 2019. The sample of the study consisted of 120 children in the 6-12 age group and their mothers. The datas were obtained using the “Personal Information Form”, “Assessment Scale for Psychosocial Symptoms in Hospitalized Children”, “Parent Anxiety Resources Scale” and were evaluated using the descriptive statistics, the Mann Whitney U, the Kruskal Wallis H and the Spearman correlation tests. Results: 62.5% of the 6-12 age group hospitalized children are male, 68.3% of them have been in the hospital for less than 7 days and 58.3% of them have had more than one hospitalization experience. Anger and Aggression levels of hospitalized boys were found to be higher. The anxiety level of the mothers of the children have not started school yet and whose illness continued for 7-15 days was found to be higher. A weakly positive and significant correlation was found between the total score of parent anxiety resources and psychosocial symptoms in hospitalized children, and a weakly negative relationship between the age of the children and the psychosocial symptoms and the anxiety levels of their mothers. Conclusion: Psychosocial symptoms in hospitalized children and anxiety in their mothers were found to be mildly and correlated. Gender and age affected the psychosocial symptoms in hospitalized children, and their mothers' level of anxiety, on the other hand, as they start school and the duration of illness. It is recommended to conduct studies in which children and their mothers in hospital are evaluated together in terms of psychosocial problems they experience.

Anahtar Kelimeler

Child Patient, Psychosocial Symptom, Anxiety, Hospitalization

Kaynakça

• 1. Akay AP, Emiroğlu FNİ. Kronik pediatrik hastalıklar ve hastaneye yatış. İçinde Çetin FÇ, Coşkun A, İşeri E, Miral S, Motavallı N, Pehlivantürk B ve ark., Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Temel Kitabı. Ankara: HYB Basın Yayın; 2008: 723-729.
• 2. Bazzan JS, Milbrath M, Silva S, Tavares DH, Santos A, Thomaz MM. Family experiences during child hospitalization: an integrative review. Revista de Pesquisa, Cuidado é Fundamental Online 2020;12:1179-1186.
• 3. Santos PM, Silva LF, Bastos Depianti JR, Gallindo Cursino E, Ribeiro CA. Nursing care through the perception of hospitalized children. Revista Brasileira de Enfermagem 2016;69(4):603-609.
• 4. Theofanidis D. Chronic illness in childhood: psychosocial adaptation and family. Health Science Journal 2007;2:1-9.
• 5. Wilson ME, Megel ME, Enenbach L, Carlson KL. The voices of children: stories about hospitalization. J Pediatr Health Care 2010;24(2):95-102.
• 6. Bsiri-Moghaddam K, Basiri-Moghaddam M, Sadeghmoghaddam L, Ahmadi F. The concept of hospitalization of children from the view point of parents and children. Iranian Journal of Pediatrics 2011;21(2):201-208.
• 7. Çavuşoğlu H. Hastaneye yatmanın çocuk ve aile üzerindeki etkileri. İçinde Çavuşoğlu H, Çocuk Sağlığı Hemşireliği. Cilt 1. Sekizinci Baskı. Ankara: Bizim Büro Basımevi; 2004: 47-67.
• 8. Handayani A, Daulima NHC. Parental presence in the implementation of atraumatic care during children’s hospitalization. Pediatr Rep 2020;12(11):11-14.
• 9. Lee YO. Hospitalization stress in child: concept analysis. Journal of the Korea Convergence Society 2020;11(1):327-335.
• 10. Üstün G, Erşan E, Kelleci M, Turgut H. Hastanede yatan çocuklarda psikososyal semptomların bazı değişkenler açısından incelenmesi. Cumhuriyet Tıp Dergisi 2014;36(1):25-33.
• 11. Obaid KB. Psychosocial impact of hospitalization on ill children in pediatric oncology wards. IOSR Journal of Nursing and Health Science 2015;4(3):72-78.
• 12. Lau BWK, Tse WWC. Psychological effects of physical illness and hospitalization on the child and the family. Hong Kong Journal of Psychiatry 1993;3:9-18.
• 13. Kabukçu-Başay BK, Başay Ö, Ürüt A, Hasmercan B, Uysal M, Usul BE. Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. Klinik Psikiyatri Dergisi 2020;24:402-413.
• 14. Üstün G, Kelleci M. Assessment scale for psychosocial symptoms in hospitalized children scale development, reliability and validity study. HealthMED 2013;7(7):2219-2228.
• 15. Erermiş HS. Hastalık karşısında çocuk ve ergen. İçinde Çetin FÇ, Coşkun A, İşeri E, Miral S, Motavallı N, Pehlivantürk B ve ark., Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Temel Kitabı. Ankara: HYB Basın Yayın; 2008: 730-737.
• 16. Quirino DD, Collet N, Neves AFGB. Hospitalização infantil: concepções da enfermagem acerca da mãe acompanhante. Rev gaúcha enferm 2010;31(2):300-306.
• 17. Kaynak H, Çövener Özçelik Ç. Ebeveynlerin hastanede yatan çocuklarının anksiyete düzeyine etkisi. HEAD 2020;17(4):312-316.
• 18. Lyu QY, Kong SKF, Wong FKY, You LM. Validation of Hospitalization Impact Scale among families with children hospitalized for cancer treatment. J Adv Nurs 2015;71(8):1958-1969.
• 19. Commodari E. Children staying in hospital: a research on psychological stress of caregivers. Ital J Pediatr 2010;36(1):40-48.
• 20. Tehrani TH, Haghighi M, Bazmamoun H. Effects of stress on mothers of hospitalized children in a hospital in Iran. Iranian Journal of Child Neurology 2012;6(4):39-45.
• 21. Sarman A, Sarman E. Gözden kaçırılan bir konu: çocuğun hastanede yatmasının aile üzerindeki olumsuz etkileri ve önleyici hemşirelik yaklaşımları. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi 2020;2(2):113-120.
• 22. Günay O, Sevinç N, Arslantaş EE. Hastanede yatan çocukların annelerinde durumluk ve sürekli anksiyete düzeyi ve ilişkili faktörler. Turkish Journal of Public Health 2017;15(3):176-186.
• 23. Açıkgöz A, Ezen M, Söngüt S, Ulukuş A, Emir B. Çocuğu hastanede yatan annelerde anksiyete ve depresif belirtilerin değerlendirilmesi. ACU Sağlık Bilimleri Dergisi 2019;10(3):373-382.
• 24. Yüzer S, Yiğit R, Taşdelen B. Çocuğu hastanede yatan annelerin aldığı sosyal destek ile depresyon düzeyleri arasındaki ilişki. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2006;9(4):54-62.
• 25. Açıkgöz A, Şayık D, Söngüt S, Kaya Y, Köksal İ. Pediatri kliniklerinde refakatçi olarak kalan annelerin yaşadığı güçlükler ve hastanede kalmanın depresyon, anksiyete, stres düzeylerine etkisi. Kocaeli Medical J 2017;6(2):43-47.
• 26. Taşdemir Akkavak D, Sarıkaya Karabudak S. Hastanede yatan okul çağı çocukların hemşireyi ve hastaneyi algılama durumlarının incelenmesi. DEUHFED 2019;12(1):46-56.
• 27. Gönener D, Pek H. Okul yaş dönemi çocuğu olan ebeveynlerin hastalık ve hastaneye yatma durumunda “Ebeveynlerin Endişe Kaynakları Ölçeği”nin geliştirilmesi ve çocukların endişe kaynakları ile etkileşimi. Gaziantep Tıp Dergisi 2009;15(1):31-40.
• 28. Seval M, Kurt A. Duygusal zekâ düzeyinin çocuklarda hastanede yatmaya bağlı psikososyal semptomlar üzerindeki etkisi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 2019;14(20):743-762.