Hemşirelerin Psikolojik Dayanıklılığının Merhamet Yorgunluğu, Tükenmişlik ve Merhamet Memnuniyetini Yordayıcı Rolü

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 4, 379 - 386, 15.10.2021

Bahar Sevin , Neslihan Günüşen

https://doi.org/10.46483/deuhfed.822640

Öz

Giriş: Hemşireler çalışma ortamında oluşan olumsuz durumların sonucunda merhamet yorgunluğu ve tükenmişlik yaşamaktadırlar. Psikolojik dayanıklılığın hemşirelerin çalışma yaşamı üzerine etkilerine ilişkin araştırmalar daha çok tükenmişlik üzerine olup merhamet yorgunluğu ve merhamet memnuniyeti ile ilgili çalışmalar sınırlıdır. Amaç: Bu araştırmanın amacı hemşirelerin psikolojik dayanıklılığının çalışan yaşam kalitesinin alt boyutları olan merhamet yorgunluğu, tükenmişlik ve merhamet memnuniyetine ilişkin yordayıcı rolünü incelemektir. Yöntem: Araştırma tanımlayıcı ve ilişkisel bir çalışmadır. Araştırmaya bir üniversite hastanesinde çalışan 350 hemşire katılmıştır. Araştırmada hemşirelere Çalışanlar için Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Bulgular: Psikolojik dayanıklılığın merhamet memnuniyetinin %12.7’sini, tükenmişliğin %19.5’ini ve merhamet yorgunluğunun %0.5’ini açıkladığı belirlenmiştir. Sonuç: Hemşirelerin yaşam kalitelerini geliştirmek ve psikolojik dayanıklılıklarını arttırmaya yönelik programların geliştirilmesi ve deneysel çalışmalarla etkinliğinin ortaya koyulması önerilir. 

Anahtar Kelimeler

hemşire, merhamet memnuniyeti, merhamet yorgunluğu, psikolojik dayanıklılık, tükenmişlik

The Role of Psychological Resilience Levels of Nurses in Predicting of Compassion Fatigue, Burnout and Compassion Satisfaction

Öz

Background: Nurses experience compassion fatigue and burnout as a result of negative situations in the workplace. Research on the effects of resilience on nurses' working life is mostly on burnout, and studies on compassion fatigue and compassion satisfaction are limited. Objectives: The aim of this study was to investigate the predictive role of compassion fatigue, burnout and compassion satisfaction of nurses' psychological resilience. Methods: This is a descriptive and correlational study. 350 nurses working in university hospital participated in the study. In this study, Professional Quality of Life Scale and Resilience Scale for Adults were applied to nurses. Multiple regression analysis was applied in the analysis of the data. Results: It was determined that psychological resilience explained 12.7% of compassion satisfaction, 19.5% of burnout and 0.5% of compassion fatigue. Conclusion: It is recommended that nurses develop programs to improve professional quality of life and increase their psychological resilience and to demonstrate their effectiveness through interventional studies.

Anahtar Kelimeler

nurse, compassion satisfaction, compassion fatigue, Resilience, Burnout

Kaynakça

• 1. Partlak Günüşen N. Hemşirelerin ruh sağlığının korunması ve güçlendirilmesi. Turkiye Klinikleri J Psychiatr Nurs-Special Topics. 2017; 3(1):12–18.
• 2. Smart D, English, A, James J. Compassion fatigue and satisfaction: a cross sectional survey among US healthcare workers. Nurs Health Sci. 2014; 16: 3-10.
• 3. Stamm BH, The Concise ProQOL Manual. 2nd ed. ProQOL; 2010. Erişim: http://www.proqol.org/uploads/ProQOL_ Concise_2ndEd_12-2010.
• 4. Sacco TL, Copel LC. Compassion satisfaction: a concept analysis. Nurs Forum. 2018;53:76–83.
• 5. Şirin M, Yurttaş A. Hemşirelik bakımının bedeli: merhamet yorgunluğu. DEUHFED [online]. 2015; 8(2): 123-130. URL: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/753246 . 15.04.2015
• 6. Günüşen NP, Wilson M, Aksoy B. Secondary traumatic stress and burnout among muslim nurses caring for chronically ill children in a Turkish hospital. J. Transcult. Nurs. 2018;29(2): 146–154.
• 7. Figley CR. Compassion fatigue: Coping with secondary traumatic stress disorder. 1st Edition. Figley CR. New York: Taylor & Francis Group; 1995: p. 1–17.
• 8. Wells-English D, Giese J, Price J Compassion fatigue and satisfaction: influence on turnover among oncology nurses at an urban cancer center. Clin J Oncol Nurs.2019;29 (5):487–493.
• 9. Doğan T. Kısa psikolojik sağlamlık ölçeği’nin Türkçe uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness and Well-being. 2015; 3(1): 93-102.
• 10. Çam, O, Büyükbayram A. Hemşirelerde psikolojik dayanıklılık ve etkileyen faktörler. J Psychiatr Nurs. 2017; 8(2): 118–126.
• 11. Burnett HJ, Wahl K. The compassion fatigue and resilience connection: a survey of resilience, compassion fatigue, burnout, and compassion satisfaction among trauma responders. Int J Emerg Ment Health. 2015;17(1):318-326.
• 12. Hegney DG, Rees CS, Eley R, Osseiran-Moisson R, Francis K. The contribution of individual psychological resilience in determining the professional quality of life of Australian nurses. Front. Psychol. 2015 (6):1-8.
• 13. Seo SK, Kim M, Park J. Effects of resilience and job satisfaction on organizational commitment in korean-american registered nurses. Journal of Korean Academy of Nursing Administration. 2014; 20: 48–58.
• 14. Bitmiş GM, Sökmen A, Turgut H. Psikolojik dayanıklılığın tükenmişlik üzerine etkisi: örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. GÜİİBF. 2013; 15(2): 27-40.
• 15. Pak DM, Özcan E, İçağasıoğlu ÇA. Acil servis çalışanlarının ikincil travmatik stres düzeyi ve psikolojik dayanıklılığı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2017; 10(52): 639-641.
• 16. Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V. Biyoistatistik. 8. Basım. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi; Ekim 1998: 266-267.
• 17. Kelly L, Runge J, Spencer C. Predictors of compassion fatigue and compassion satisfaction in acute care nurses. J Nurs Scholarsh. 2015; 47(6): 522–528.
• 18. Şahin D, Önal Ö. Acil servis ve yoğun bakımda çalışan hemşirelerde yaşam Kalitesinin değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2014; 2(2): 81-92.
• 19. Stamm BH. The ProQOL manual: The Professional Quality of Life Scale. Brooklandville, MD: Sidran Press. 2005; Erişim: http://compassionfatigue.org/pages/ProQOLManualOct05.pdf
• 20. Yeşil A, Ergun Ü, Amasyalı C, Er F, Olgun NN, Aker AT. Çalışanlar için yaşam kalitesi ölçeği Türkçe uyarlaması geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Noro Psikiyatr Ars. 2010; 47: 111-117.
• 21. Friborg O, Hjemdal O, Rosenvinge JH, Martinussen M. A new rating scale for adult resilience: what are the central protective resources behind healthy adjustment?. Int J Methods Psychiatr Res, 2003; 12:65-76.
• 22. Basım HN, Çetin F. Yetişkinler için psikolojik dayanıklılık ölçeği’nin güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Turk Psikiyatri Derg. 2011; 22: 104–14.
• 23. Polat FN, Erdem R. Merhamet yorgunluğu düzeyinin çalışma yaşam kalitesi ile ilişkisi: sağlık profesyonelleri örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2017; 26: 291-312.
• 24. Hinderer KA, VonRueden KT, Friedmann E, McQuillan KA, Gilmore R, Kramer B ve ark. Burnout, compassion fatigue, compassion satisfaction, and secondary traumatic stress in trauma nurses. J Trauma Nurs. 2014; 21(4): 160–169.
• 25. Günüşen N, Wilson M, Aksoy B. Secondary traumatic stres and burnout among muslim nurses caring for chronically ill children in a Turkish hospital. J Transcult Nurs. 2018; 29(2): 146-154.
• 26. Ang SY, Uthaman T, Ayre TC, Mordiffi SZ, Ang E, Lopez V. Association between demographics and resilience – a cross- sectional study among nurses in Singapore. Int Nurs Rev. 2018; 65(3): 459-466.
• 27. Ju SJ, Oh D. Relationships between nurses’ resilience, emotional labor, turn over intention, job involvement, organizational commitment and burnout. Indian J Sci Technol. 2016; 9: 1–5.
• 28. Hart PL, Brannan JD, De Chesnay M. Resilience in nurses: an integrative review. J Nurs Manag. 2014; 22: 720-34.