Göğüs Cerrahisi Sonrası Tüp Torakostomi Uygulanan Hastaların Ağrı Düzeylerinin ve Günlük Yaşam Aktivitelerinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 3, 349 - 358, 15.07.2022

Sema Nur Yaman Çelik , Aylin Durmaz Edeer

https://doi.org/10.46483/deuhfed.947579

Öz

Giriş: Göğüs cerrahisi sonrası tüp torakostomi uygulanan hastalarda ağrı ve hareket kısıtlaması görülebilmektedir. Amaç: Bu çalışmanın amacı, göğüs cerrahisi sonrası tüp torakostomi uygulanan hastaların ağrı düzeyleri ve günlük yaşam aktivitelerini saptamak, ağrı düzeyleri ve günlük yaşam aktiviteleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Yöntem: Çalışma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı bir çalışmadır. İki üniversite hastanesinde göğüs cerrahisi sonrası tüp torakostomi uygulanan 130 hasta örneklemi oluşturmuştur. Araştırmamızda Bireysel Özellikler Formu, Mcgill Melzack Ağrı Soru Formu, Görsel Analog Skala ve Katz Günlük Yaşam Aktiviteleri İndeksi kullanılmıştır. Verilerin analizinde Kruskal Wallis-H testi, sperman korelasyon ve lineer regresyon analizi yapılmıştır. Bulgular: Göğüs cerrahisi sonrası tüp torakostomi uygulanan hastaların yaş ortalaması 54.46±16.39’dır. Hastaların %67.7’si erkek ve %63.8’i torakotomi yöntemi ile ameliyat edilmiştir. Hastaların ağrı puan ortalaması 4.15 ± 2.42’dir (10 üzerinden). McGill Melzack Ağrı Soru Formuna göre hastaların %55.4’ü hareket etmenin ağrısını arttırdığını belirtmiştir. Hastaların %75.4’ünün giyinme ve %50.8’inin banyo aktivitelerinde bağımlı oldukları bulunmuştur. Katz Günlük Yaşam Aktiviteleri İndeksi toplam puanı ile ağrı puan ortalamaları arasında istatiksel olarak anlamlı negatif yönde orta düzey bir ilişki saptanmıştır (r = .44, p = 0.000). Hastaların cinsiyet (β = .-232 p: .004) ve günlük yaşam aktiviteleri toplam puanı (β = -.373 p = .000) bağımsız değişkenlerinin ağrı şiddetini anlamlı düzeyde yordadığı ve modelin anlamlı olduğu bulunmuştur (p = .000). Değişkenlerin toplam varyansın %27’sini açıkladığı saptanmıştır. Sonuç: Hastaların ameliyat sonrası orta düzeyde ağrı yaşadığı saptanmış ve günlük yaşam aktivitelerinde bağımlılık yaşadıkları bulunmuştur. Hastaların ağrı şiddeti arttıkça günlük yaşam aktivitelerinde bağımlılıkları artmaktadır. Kadın hastaların ağrı puan ortalaması erkek hastaların ağrı puan ortalamasına göre daha yüksek bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Göğüs Cerrahisi, Tüp Torakostomi, Ağrı, Günlük Yaşam Aktiviteleri, Hemşirelik

Teşekkür

Çalışmamızı yaptığımız kurumlarda özveriyle çalışan hemşirelere ve çalışmaya katılım sağlayan hastalara teşekkür ederim.

Investigation of The Pain Levels and Daily Life Activities of Patients Who Applied Tube Thoracostomy After Chest Surgery

Öz

Introduction: Pain and limitation of movement can be seen in patients who underwent tube thoracostomy after thoracic surgery. Objective: The aim of this study is to determine the pain levels and activities of daily living of patients who underwent tube thoracostomy after thoracic surgery, and to examine the relationship between pain levels and activities of daily living. Method: The study is a descriptive and relation-seeking study. The sample consisted of 130 patients who underwent tube thoracostomy after thoracic surgery in two university hospitals. In our study, Individual Characteristics Form, Mcgill Melzack Pain Questionnaire, Visual Analog Scale and Katz Activities of Daily Living Index were used. In the analysis of the data, Kruskal Wallis-H test, sperm correlation and linear regression analysis were performed. Results: The mean age of the patients who underwent tube thoracostomy after thoracic surgery was 54.46±16.39 years. 67.7% of the patients were male and 63.8% of them were operated with the thoracotomy method. The mean pain score of the patients was 4.15 ± 2.42 (out of 10). According to the McGill Melzack Pain Questionnaire, 55.4% of the patients stated that movement increases their pain. It was found that 75.4% of the patients were dependent on dressing and 50.8% in bathroom activities. A statistically significant negative moderate correlation was found between Katz Activities of Daily Living Index total score and pain score averages (r = .44, p = 0.000). It was found that the independent variables of the patients' gender (β = .-232 p = .004) and total score of activities of daily living (β = -.373 p = .000) significantly predicted the severity of pain and the model was significant (p = .000). It was determined that the variables explained 27% of the total variance. Conclusion: It was determined that the patients experienced moderate pain after the surgery and they were found to be addicted in their daily living activities. As the pain intensity of the patients increases, their addiction in daily living activities increases. The mean pain score of female patients was found to be higher than the average of pain score of male patients.

Anahtar Kelimeler

Thoracic Surgery, Tube Thoracostomy, Pain, Activities of Daily Living, Nursing

Kaynakça

• 1. Lindsay L, Polomano KRC. Pain, chapter 9. In Sharon L, Lewis L, Bucher M, Heitkemper M, Medical Surgical Nursing Assessmentand Management of Clinical Problems. 9th Edition. St. Louis:Elsevier; 2014. 114-139.
• 2. Ravi C, Mcknight CL. Chest tube. In: StatPearls [online]. 2021 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459199/. 17 Haziran 2022
• 3. Eti Aslan F. Ameliyat sonrası bakım. İçinde Karadakovan A, Eti Aslan F. Dahili ve cerrahi hastalıklarda bakım. 5.Basım. Adana: Akademisyen Kitapevi; 2020. 299-327.
• 4. Dirimeşe E, Yavuz M, Altınbaş Y. Ameliyat sonrası ağrı yönetiminde nitelik değișimi: iki periyodun karșılaștırılması. Kafkas J MedSci 2014;4(2):62–68.
• 5. Amprachim S, Dkegkes J, Papathanasio J, Kourkoata L. Factors associated with chronic post-thoracotomy pain. Balkan Military Medical Review 2013;16(2): 105- 113.
• 6. Mergner D. Pain management in patients with a chest drain, chapter 10. In Kiefer T. Chest Drains in Daily Clinical Practice. First Edition. Cham Switzerland: Springer International Publishing 2017: 171-179.
• 7. González LB, Castro OG, Candela SC. Chest wall paraesthesia after thoracic surgery. In İmbelloni L, Gouvenia MA. Paresthesia, First Edition. Janeza Trdine: IntechOpen 2012;17-34.
• 8. Blichfeldt-Eckhardt MR, Andersen C, Ording H, Licht PB, Toft P. From acute to chronic pain after thoracic surgery: the significance of different components of the acute pain response. Journal of Pain Research 2018:11:1541-1548.
• 9. Andreetti C, Menna C, Ibrahim M, Ciccone AM, D'Andrilli A, Venuta F et al. Postoperative pain control: videothoracoscopic versus conservative mini-thoracotomic approach. Eur J Cardiothorac Surg. 2014;46(5):907-12.
• 10. Bendixen M, Jørgensen OD, Kronborg C, Andersen C, Licht PB. Postoperative pain and quality of life after lobectomy via video-assisted thoracoscopic surgery or anterolateral thoracotomy for early stage lung cancer: a randomised controlled trial. The Lancet Oncology 2016;17(6):839-844
• 11. Süt N. Klinik araştırmalarda örneklem sayısının belirlenmesi ve güç (power) analizi. RAED Dergisi 2011;3(1-2):29-33.
• 12. Yazıcı S, Eti-Aslan F, Olgun N. Adölesan ve erişkinlerin postoperatif ağrı değerlendirmesinde Mcgill melzack ağrı soru formu MASF’nun kullanımına yönelik bir çalışma. VI. Ulusal Hemşirelik Kongresi 1998; Ankara.
• 13. Eti Aslan F. Ağrı değerlendirme yöntemleri. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2002; 6(1). 9-16.
• 14. Ferreira VTK, Guirro ECO, Filho AVD, Ferreira SMA, Almeida AM. Characterization of chronic pain in breast cancer survivor susing the mcgill pain questionnaire. J Bodyw Mov Ther. 2015;19(4):651-5.
• 15. Melzack R. The mcgill pain questionnaire from description to measurement. Anesthesiology. 2005;7(103):199-202.
• 16. Cline ME, Herman J, Show F, Marton RD. Standardization of the visual analoque scale. NursRes, 1992;41(6):378-379.
• 17. Katz S, Downs TD, Cash HR, Grotz RC. Progress in development of the ındex of adl. Gerontologist 1970;10(1):20-30.
• 18. Arik G, Varan HD, Yavuz BB, Karabulut E, Kara O, Kılıç MK et al. Validation of katz index of independence in activities of daily living in turkish older adults. ArchGerontolGeriatr. 2015;61:344-50.
• 19. Pehlivanoğlu EFÖ, Özkan UM, Balcıoğlu H, Bilge U, Ünlüoğlu İ. Adjustment and reliability of katz daily life activity measures for elderly in turkish. Ankara Med J 2018; 2:219-223.
• 20. Öztürk T, Topçu İ, Yaldız S, Özbakkaloğlu A, Aşık K, Yentür A. Torakotomi sonrası postoperatif ağrı kontrolünde torakalepidural ve paravertebral bloğun karşılaştırılması. Agri 2016;28(1):32–38.
• 21. Leandro JD, Rodrigues OR, Slaets AFF, Aurelino F,Schmidt, JR, Milton L et al. Comparison between two thoracotomy closure techniques: postoperative pain and pulmonary function.J BrasPneumol 2014;40(4): 389–396.
• 22. Akar FA, Rivas DG, Ismail M, Deeb M, Reichenshtein Y, Halpern IH et al. Uniportal video-assisted thoracic surgery: themiddle east experience. J ThoracDis. 2017;9(4): 871–877.
• 23. Demirhan A, Gül R, Ganidağlı S, Koruk S, Mızrak A, Şanlı M ve ark. Torakotomi sonrası ağrı tedavisinde tramadol ve deksmedetomidinin kombinasyonu. GKDA Dergisi 2011;17(2):34-41.
• 24. Erden S, Çelik ŞS. Torakotomi sonrası ağrı ve analjezi yöntemlerinin kullanılmasında hemşirenin rolü. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi 2013; 2 (1-2-3): 11-24.
• 25. Wenk M, Schug SA. Perioperative pain management after thoracotomy. Curr Opin Anaesthesiol 2011;24(1):8–12.
• 25. Wenk M, Schug SA. Perioperative pain management after thoracotomy. Curr Opin Anaesthesiol 2011;24(1):8–12.
• 26. Yıldırım A, Şendir M, Total diz protezi ameliyatı olan hastalarda postoperatif ağrının tanılanması ve ağrı yönetimi. SBÜHD Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi 2019; 1(3): 157-164.
• 27. Tavşanlı GE, Özçelik H, Karadakovan A. Ağrısı olan yaşlı bireylerin yaşam kalitesinin incelenmesi. Ağrı Dergisi 2013; 25(3):93-100.
• 27. Tavşanlı GE, Özçelik H, Karadakovan A. Ağrısı olan yaşlı bireylerin yaşam kalitesinin incelenmesi. Ağrı Dergisi 2013; 25(3):93-100.
• 28. Kol E, Erdogan A, Karslı B, Erbil N. Evaluation of the outcomes of ıce application forthe control of pain associated with chest tube ırritation. Pain Management Nursing 2013; 14 (1), 29-35.
• 28. Kol E, Erdogan A, Karslı B, Erbil N. Evaluation of the outcomes of ıce application forthe control of pain associated with chest tube ırritation. Pain Management Nursing 2013; 14 (1), 29-35.
• 29. Guyton AC, Hall JE. Somatik duyular, 2.ağrı, baş ağrısı ve termal duyular. İçinde Yeğen BÇ, Alican İ, Solakoğlu Z, Tıbbi Fizyoloji. 13. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp kitapevleri; 2017: 598-608.
• 30. Uyar M, Köken İ. Kronik ağrı nörofizyolojisi. TOTBİD Dergisi 2017; 16:70–76.
• 30. Uyar M, Köken İ. Kronik ağrı nörofizyolojisi. TOTBİD Dergisi 2017; 16:70–76.
• 31. Homma T, Shimada Y, Tanabe K, Akemoto Y, Ojima T, Yamamoto Y et al. Adverse factors and postoperative neuropathic pain in challenging video-assisted thoracoscopic surgery. Ann Palliat Med. 2021;10(3):2849-2858.
• 32. Wu L, Wang H, Cai H, Fan J, Jiang G, Yayi He et al. comparison of double sleeve lobectomy by uniportal video-assisted thoracic surgery (vats) and thoracotomy for nsclc treatment. Cancer Manag Res. 2019; 11: 10167–10174.
• 33. Kefeli ÇH, Doğanay Z. Postoperatif ağrı kontrolü, göğüs duvarı hastalıkları ve cerrahisi. İçinde Gürsoy S, Kutluk AC, TÜSAD Eğitim Kitapları Serisi, 1. Basım. İstanbul: Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği; 2020: 279-291.
• 34. Hah MJ, Cramer E, Hilmoe H, Schmidt P, Mccue R, Trafton J et al. Factors associated with acute pain estimation, postoperative pain resolution, opioid cessation, and recovery. JAMA Netw Open 2019; 1;2(3):e190168.
• 35. Sözen KK. Ameliyat sonrası derlenme ünitesinde görülen erken dönem komplikasyonların değerlendirilmesi. J Cukurova Anesth Surg. 2020;3(3):212-22.
• 36. Kai S, Liu D, Chen J, Yu S, Bai Y, Chen C et al. Moderate-severe postoperative pain in patients undergoing video-assisted thoracoscopic surgery: A retrospective study. Sci Rep. 2020;10(1):795.
• 37. Wang Y, Liu Z, Chen S, Ye X, Xie W, Hu C et al. Pre-surgery beliefs about pain and surgery as predictors of acute and chronic post-surgical pain: A prospective cohort study. Int J Surg. 2018;52:50-55.
• 38. Acar K, Acar H, Demir F, Eti Aslan F. Cerrahi sonrası ağrı insidansı ve analjezik kullanım miktarının belirlenmesi. ACU Sağlık Bil Dergisi 2016;(2):85-91.
• 39. Fillingim RB. Individual differences in pain: understanding the mosaic that makes pain personal. Pain. 2017;158 (1):11-18.
• 40. Meints SM, Wang V, Edwards RR. Sex and race differences in pain sensitization among patients with chronic low back pain. J Pain 2018;19(12):1461-1470.
• 41. Sertel M, Yümin ET, Şimşek TT, Arslan SA. Orta ve ileri yaş kadınlarda ağrı sıklığı ve sosyo demografik özellikler arasındaki ilişki. H.Ü. Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2016; 3(1): 97-98.
• 42. Bayman EO, Lennertz R, Brennan TJ. Pain-Related limitations in daily activities following thoracic surgery in a united states population. Pain Physician 2017;20(3):367-378.