"Kur'ân'ın Anlamı ve Tefsiri" Adlı Eserin Yöntem ve Muhteva Açısından İncelenmesi

Yıl 2023, Sayı: 58, 137 - 168, 27.12.2023

Hatice Şahin Aynur , Mustafa Kara

https://doi.org/10.21054/deuifd.1374908

Öz

Bu makalede Prof. Dr. İsmail Karagöz tarafından kaleme alınan “Kur’ân’ın Anlamı ve Tefsiri” isimli eser ele alınmaktadır. Çalışmanın amacı, bu eseri yöntem ve muhteva açısından -ana hatlarıyla- incelemektir. Çalışma, “Kur’ân’ın Anlamı ve Tefsiri” adlı eserle sınırlı tutulmuştur. Bugüne dek söz konusu tefsirle ilgili herhangi bir bilimsel çalışma yapılmamış olması, makale-nin hem önemini hem de özgünlüğünü ortaya koymaktadır. Makale literatür taramasına dayanmaktadır. Sekiz ciltten oluşan bu eser, Kur’ân’ın baştan sona tefsirini içermektedir. Eserde Kur’ân’ın Kur’ân’la, sünnetle ve sahabe kavliyle tefsirine önem verilmiştir. Rivayet tefsirinden ziyade dirayet yönü ağır basan bu eserde yöntem ve muhteva açısından en dikkat geçen özellik, Kur’ân’ın Kur’ân’la tefsiridir. Bu doğrultuda müellif, her bir ayeti açıklamak için diğer ayetlere ve sünnete atıfta bulunmaktadır. Ayrıca lafızların izahında lügat, sarf ve nahiv çerçevesinde tahliller yapmakta ve yeri geldikçe fıkhî hükümlere de değinmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tefsir, İsmail Karagöz, Kur'^an'ın Anlamı ve Tefsiri, Müfessir, Yöntem

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed. el-Müsned. Beyrût: ‘Alemu’l-Kütüb, 1998.
• Aydemir, Halil. “Esbâb-ı Nüzûl Rivayetleri Arasında Görülen Çelilkiler ve Geliştirilen Çözüm Yollarının Tahlili”. Ekev Akademi Dergisi (2011), 15/48, ss. 141-159.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmaîl. el-Câmi‘u’s-sahîh. Beyrût: Dâru’l-Erkâm, ts.
• Cerrahoğlu, İsmail. Tefsir Usûlü. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2003.
• Demirci, Muhsin. “Esbâb-ı Nüzûl”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1995. Demirci, Muhsin. Tefsir Usûlü. İstanbul: İFAV, 2003.
• Ebû Dâvûd, Süleymân b. Esas b. İshâk. es-Sünen. Beyrût: Dâru’l- Kütübi’l-‘Ilmiyye, 1971.
• Ebu’l-Feyz Muhammed el-Murtazâ b. Muhammed b. Muhammed b. Abdirrezzâk ez-Zebîdî. Tâcü’l-‘arûs. Beyrût: y.y., ts.
• Hasan Ahmed, “Nesh Teorisi”, trc. Mehmet Paçacı, İslâmî Araştırmalar (1987, 1:4), ss. 102- 107.
• Işık, Şemsettin. “Nesh Anlayışına Genel Bir Bakış”. Din ve İnsan Dergisi 1, (2021), 13-36.
• İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmâîl b. Ömer. Tefsîru’l-Kur’âni’l-azîm. Kâhire: Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-‘Arabî, ts.
• İbn Manzûr, Ebu’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem b. Alî b. Ahmed. Lisânü’l-‘Arab. Beyrût: Dâru Sâdır, ts.
• Kara, Mustafa. “Kur’ân Kıssalarında Konu ve Kapsam Merkezli Bir Analiz”. İslâmî İlimler Dergisi 9/1 (2014), 69-102.
• Kara, Mustafa. “Kur’ân’da Nesh Tartışmaları Üzerine”. DEÜİFD 57, (2023), 105-130.
• Karagöz, İsmail. Kur’ân’ın Anlamı ve Tefsîri Açıklamalı ve Kırık Meâli. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2020.
• Müslim, Ebul-Huseyn Müslim b. Haccâc el-Kuşeyrî. el-Câmi‘u’s- sahîh. Beyrût: Dârul-Kütübi’l-‘Ilmiyye, 1992.
• Okuyan, Mehmet. Kur’ân’da Vücûh ve Nezâir. Samsun: Etüt Yayınları, 2007.
• Pak, Zekeriya. “Müteşabih Kavramının Semantik Alanı Üzerine Bir Değerlendirme”. KSÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi 15 (2010), 1-28.
• Râgıp el-Isfehânî, Ebu’l-Kâsım Hüseyin b. Muhammed b. el-Mufaddal. Müfradâtü elfâzi’l-Kur’ân. Beyrût: Dâru’l-Kalem, 2011.
• Süyûtî, Ebu’l-Fazl Celâluddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed. el-İtkân fî ‘ulûmi’l-Kur’ân. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-‘Ilmiyye, 1987.
• Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre. el-Câmi‘u’s-sahîh. b.y.: el-Mektebetül-İslâmiyye, ts.
• Zehebî, Muhammed Hüseyin. et-Tefsîr ve’l-müfessirûn. Kâhire: Dâru’l-Hadîs, 2005.
• Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Mahmûd b. Ömer b. Muhammed. Esâsu’l-belâğa. Beyrût: Mektebetü Lübnân, 1998.
• Zerkeşî, Ebû Abdillâh Bedruddîn Muhammed b. Bahâdır b. Abdillâh. el-Burhân fî ‘ulûmi’l-Kur’ân. Beyrût: Dâru’l-Marife, ts.
• Zürkânî, Muhammed Abdülazîm. Menâhilü’l-‘ırfân. Kâhire: Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-Arabî, 1943.