North Atlantic Oscillation Effect on the Water Levels of the Turkish Lakeland with Regard to Meteorological Indicators

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 61, 287 - 297, 15.01.2019

Mustafa Dogan , Aysegul Ozgenc Aksoy

Öz

The impact of the global climate change and the North
Atlantic Oscillation (NAO) on water resources in the geography of Turkey have
been revealed as a result of the investigations in recent years. Big climate
events have not only a direct effect on the temperature and rainfall but also
have an indirect effect on the evaporation, runoff, underground storage, and
sea-lake level changes depending on these meteorological parameters.

In this study, it has been
investigated how the level variations of the three biggest Turkish lakes
(Egirdir, Beysehir and Burdur in Turkish Lakeland) are effected from the global
climate change and NAO. This process will be evaluated not only with climate
indicators but also with the time variations of the meteorological data.
According to the results it is revealed that the meteorological parameters of
Turkish Lakeland are not affected strongly from North Atlantic Oscillation.
However it is found that the lake levels are affected inversely from North
Atlantic Oscillation and evaporation data. Turning points were also determined
by using paired t test in the early 1990s for lake level data sets. By
analyzing the dimensionless data it is found that lake levels and
precipitations start to decrease after the year 1985.

Anahtar Kelimeler

Meteorological Parameters, Lake Levels, North Atlantic Oscillation, Turkish Lakeland

Meteorolojik Göstergeler Işığında Kuzey Atlantik Salınımının Göller Bölgesi Su Seviyeleri Üzerindeki Etkisi

Öz

Küresel
iklim değişikliğinin ve Kuzey Atlantik Salınımının (KAS) Türkiye’deki su
kaynaklarına olan etkisi son yıllarda gerçekleştirilen çalışmalar ile
araştırılmaktadır. Büyük iklim olayları yalnızca sıcaklık ve yağışları değil
aynı zamanda buna bağlı olarak buharlaşma, akış, yer altı depolaması ile deniz
ve göl seviyelerini de etkilemektedir. Bu çalışma kapsamında Göller Bölgesi’nde
yer alan Türkiye’nin üç büyük gölüne ait seviyelerin (Eğirdir, Beyşehir ve
Burdur Gölleri) küresel iklim değişikliği ve Kuzey Atlantik Salınımı ile
değişimi incelenmiştir. Bu süreçte yalnızca iklim göstergeleri değil aynı
zamanda meteorolojik verilerin de zaman içinde değişimi değerlendirilmiştir.
Eğilim araştırmaları ve gidişlerin korelasyonları Mann-Kendall tekniği ile
boyutsuzlaştırılmış z istatistikleri yardımıyla gerçekleştirilmiştir.
Çalışmanın sonucunda, üç gölün seviye verilerin Kuzey Atlantik Salınımından
güçlü ve ters yönlü bir şekilde etkilendiği belirlenmiştir. Bulgular, eşlenik t
sınaması ile tespit edilen 1990’ların başındaki dönüm noktaları ile oldukça
uyumludur. Boyutsuz verilerin analizi ile göl seviyelerinin ve yağışların
1985’ten sonra düşmeye başladığı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Meteorolojik Parametreler, Göl Seviyeleri, Kuzey Atlantik Salınımı, Göller Bölgesi

Kaynakça

• Hurrell, J. 1995. Decadal trends in the North Atlantic Oscillation: regional temperatures and precipitation, Science, Cilt. 269, s. 676-679.
• Jones, P.D., Jonsson, T., Wheeler, D. 1997. Extension to the North Atlantic Oscillation using early instrumental pressure observations from Gibraltar and south-west Iceland, International Journal of Climatology, Cilt. 17, s. 1433–1450.
• Rodwell, M.J., Rowell, D.P., Folland, C.K. 1999. Oceanic forcing of the wintertime North Atlantic Oscillation and European climate, Nature, Cilt. 398, s. 320-323.
• Cullen, H.M., deMenocal, P.B. 2000. North Atlantic Influence on Tigris-Euphrates Streamflow, International Journal of Climatology, Cilt. 20, s. 853-863.
• Turkoglu, N., Gurgen, G., Cicek., Ceylan, A. 2006. Effects of North Atlantic Oscillation on Precipitation and Stream Flow at Büyük Menderes Basin, Proceeding Conference on Water Observation and Information System for Decision Support, Ohrid, Republic of Macedonia, 23-26 May.
• Turkes, M., Erlat, E. 2005. Climatological responses of winter precipitation in Turkey to variability of the North Atlantic Oscillation during the period 1930-2001, Theoretical and Applied Climatology, Cilt. 81, s. 45-69.
• Kucuk, M., Kahya, E., Cengiz, T.M., Karaca, M. 2009. North Atlantic Oscillation influences on Turkish lake levels, Hydrological Processes, Cilt. 23, s. 893-906.
• Cengiz T.M., Kahya E. 2006. Türkiye göl su seviyelerinin eğilim ve harmonik analizi, İTÜ dergisi/d, Cilt. 5, s. 215-224.
• Karabork, C.M., Kahya, E., Karaca, M. 2005. The influences of the Southern and North Atlantic Oscillations on climatic surface variables in Turkey, Hydrological Processes, Cilt. 19, s. 1185–1211.
• http://climatedataguide.ucar.edu/guidance/hurrell-north-atlantic-oscillation-nao-index-station-based (Erişim Tarihi: 2012).
• Dogan, M., Ozgenc Aksoy, A. 2013. Investigation of the relation between meteorological parameters, North Atlantic Oscillation and groundwater levels in Torbali Region, Turkey, Water and Environment Journal, Cilt. 27, s. 138–145.