Şeyyâd Hamza'nın Yeni Bir Eseri Üzerine: Dâsitân-ı Nemrûd ‘Aleyhi’l-la‘ne ve İbrâhîm ‘Aleyhi’s-selâm

Yıl 2022, Cilt: 29 Sayı: 29, 478 - 515, 30.12.2022

Müjgan Çakır , Hanife Koncu

Öz

14. yüzyılda hamse sahibi şairlerden biri olarak dikkat çeken Şeyyâd Hamza, genel olarak dinî içerikli mesnevîler ve şiirler yazmaktadır. Literatürde Yûsuf u Züleyhâ, Ahvâl-i Kıyâmet, Dâstân-ı Sultân Mahmûd, Vefât-ı Hazret-i Muhammed Aleyhi’s-selâm ve Mi’râc-nâme isimli mesnevîleri bilinen şairin şimdiye kadar bahsi geçmeyen bir eseri Sofya’da Bulgaristan Milli Kütüphanesi OR. 108 numarada kayıtlı “Dâsitân-ı Nemrûd ‘Aleyhi’l-la’ne ve İbrâhîm ‘Aleyhi’s-selâm” başlıklı mesnevîdir. Bu makalede eser tanıtılıp, Şeyyâd Hamza’ya aidiyeti sorgulanacak, eserin transkripsiyonlu metni ortaya konmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Şeyyâd Hamza, mesnevî, Hz. İbrahim kıssası, Eski Türkiye Türkçesi

Kaynakça

• Akar, Metin (1987), “Şeyyâd Hamza Hakkında Yeni Bilgiler”, Marmara Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Türklük Araştırmaları Dergisi, 2, 1-14+resimler.
• Anikeevoj, N.A. (1992), Šajjad Hamza: Jusuf i Zelicha, Moskva.
• Bars, Mehmet Emin (2018). Kıssa-i İbrahim (Mukayeseli Bir Araştırma). Ankara: Sonçağ Yay.
• Buluç, Sadeddin (1968), “Şeyyâd Hamza’nın Bilinmeyen Bir Mesnevîsi”, Türkiyat Mecmuası, XV, 247-264.
• Çelebioğlu, Âmil (1999), Türk Edebiyatı’nda Mesnevi, İstanbul: Kitabevi Yay.
• Dilçin, Cem (1978), “XIII. Yüzyıl Metinlerinden Yeni Bir Yapıt: Ahvâl-i Kıyâmet”, Ömer Asım Aksoy Armağanı, Ankara: TDK Yay., 49-75.
• Durmaz, Esra (1994), Şeyyâd Hamza’nın Ahvâl-i Kıyâmeti, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Feşel Güzelışık, Gülten (1996), Şeyyâd Hamza, Mi’râc-nâme, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Hickman, Bill (2014), The Story of Joseph: a fourteenth century Turkish morality play/Sheyyad Hamza, Syracuse University Press, Syracuse.
• Köprülü, Fuad (1921-1925), “Anatolishe Dicher in der Seldschukenzeit. İ Šejjād ‘Hamza”, Körösi Csoma-Archium, 1, 183-190.
• Köprülü, Fuad (2001), “Selçukiler Devrinde Anadolu Şairleri 1. Şeyyâd Hamza”, Türk Yurdu, Sekizinci Cilt (Cilt 15-1), Ankara: Tutibay Yay., 23-27.
• Köprülü, Fuad (1993), Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yay.
• Merhan, Aziz (2006), “Şeyyâd Hamza’nın Yeni Bir Şiiri (Milan Adamovic)”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 157-171.
• Şeyyâd Hamza (2008a), Destân-ı Yûsuf, Haz. Emin Eminoğlu, İstanbul: IQ Yay.
• Şeyyâd Hamza (2008b), Yûsuf u Zelîhâ, Haz. Osman Yıldız, Ankara: Akçağ Yay.
• Şeyyâd Hamza (2008c), Yûsuf u Zelihâ, Haz. Ümit Özgür Demirci-Şenol Korkmaz, İstanbul: Kaknüs Yay.
• Şeyyâd Hamza (2010), Yûsuf ve Zelîhâ, Haz. İbrahim Taş, Ankara: Kültür Bakanlığı Yay. 56443,seyyad-hamza--yusuf-ve-zelihapdf.pdf (ktb.gov.tr) [Erişim Tarihi: 13.08.2022]. Şeyyâd Hamza (1946), Yusuf ve Zeliha, Nakleden: Dehri Dilçin, İstanbul: TDK Yay.
• Tavukçu, Orhan Kemal (2009), “Klasik Edebiyatta Hamse Geleneği ve Şeyyâd Hamza”, Turkish Studies, 4/7, 593-602.
• Turhal Güler, Fatma (1996), Vefât-ı Hazret-i Muhammed Aleyhi’s-selâm, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.