ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERDE VE TÜRK İŞ HUKUKUNDA GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ VE ÖZEL İSTİHDAM BÜROLARI DÜZENLEMELERİ

Yıl 2017, Sayı: 19, 156 - 168, 01.12.2017

Namık Hüseyinli , Hakkı Özbaş

Öz

Esnek çalışma politikalarının bir ürünü olan geçici iş ilişkisi, küresel rekabet ortamında işletmelerin rekabete ayak uydurabilmeleri açısından çözüm yollarından biri olarak görülmektedir. Ancak geçici iş ilişkisinin çalışma ilişkilerinde meydana getireceği tahribatı gözardı etmemek gerekir. Nitekim değişik kesimlerce özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi kurma yetkisi verilmesi kiralık işçi olarak nitelendirilmektedir. Düzenlemenin amaçlanan sorunları ortadan kaldırmayacağı, istihdama katkı sağlamayacağı ve aksine çalışma hayatındaki sorunları daha da derinleştireceği gerekçesiyle eleştirilmektedir. Geçici iş ilişkisi ilk olarak Uluslararası Çalışma Örgütü tarafından dile getirilmiş ve bu konuda çeşitli sözleşmeler yapılmış ve tavsiye kararları yayınlanmıştır. AB Hukuku’nda geçici iş ilişkisine dair çalışmalar 1980’li yıllarda başlamış olup, son olarak 2008 yılında çıkarılan çerçeve direktif olan 2008/104/EC ile önemli bir adım atılmıştır. Geçici iş ilişkisinin Türkiye mevzuatına girişi ise 4857 sayılı kanunu ile başlamış ve 2016 yılında yapılan değişikliklerle yeni bir boyut kazandırılmıştır. Çalışmada Uluslararası Çalışma Örgütü’nün yaptığı düzenlemeler ile Avrupa Birliği ve Türk Hukuk Sistemi içerisinde geçici iş ilişkisi düzenlemeleri incelenmiş ve 4857 sayılı İş Kanunu ile getirilen yeni değişiklikler ele alınmıştır

Anahtar Kelimeler

Geçici İş İlişkisi, Özel İstihdam Büroları, Kiralık İşçi, ILO ve Avrupa Birliği Sözleşmeleri, Türk İş

TEMPORARY BUSİNESS RELATİONSHİP İN INTERNATİONAL CONTRACTS AND TURKİSH LABOR LAW AND THE REGULATİONS OF PRİVATE EMPLOYMENT OFFİCES

Öz

The temporary business relationship, which is a product of flexible working policies, is seen one of the solutions for businesses to compete in global competitive environment. However, the damage caused by temporary business in labor relations shouldn’t be ignored.As a matter of fact, giving authority to private employment offices by different groups to establish temporary business relations is considered as rental worker.The regulation is criticized that it will not remove the aimed problems, not contribute to employment, on the contrary, it will deepen the problems in working life. The temporary work relationship was first expressed by the International Labor Organization and various contracts were made on this topic and recommendations were published.Works on temporary business relations in the EU Law began in the 1980s and lastly an important step was taken with the framework directive 2008/104 / EC made in 2008.The introduction of temporary business relation to Turkey’s legislation began with the law no.4857 and with the amendments made in 2016, a new dimension was gained. In this study, the regulations made by International Labor Organization, temporary business relations regulations in European Union and Turkish Law System were examined and new amendments introduced by the Labor Law no.4857 were discussed

Anahtar Kelimeler

Temporary Business Relation, Private Employment Offices, Rental Worker, ILO, European Union Contracts

Kaynakça

• Abacıoğlu, P.C. (2006). “Avrupa Birliği Normları Çerçevesinde Geçici İş İlişkisi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Alpagut, G. (2005). Mesleki Anlamda Geçici İş İlişkisi: Sınırlamadan Teşvike, A. Can Tuncay'a Armağan, İstanbul.
• Anayasa Mahkemesi, 19.10.2005, E. 2003/66, K. 2005/72., http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler /2007/11/20071124-4.htm, 25.02.2017.
• Cam, E. (2008), Uluslararası Çalışma Örgütü Sözleşmeleri Çerçevesinde Özel İstihdam Büroları ve Çeşitleri, Çimento İşverenler Dergisi, Ocak.
• Çelik, A. On Soruda Özel İstihdam Büroları ve Kiralık İşçi, http://t24.com.tr/yazarlar/aziz-celik/10- soruda-ozel-istihdam-burolari-ve-kiralik-iscilik, 10.02.2017.
• Çırak, C.A. (2006). “Türk İş Hukukunda ve Avrupa Birliği Hukukunda Geçici İş İlişkisi”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Demir, R. ve Özgün, H. O. (2015). Geçici İş İlişkisine ve Geçici İstihdam Bürolarına İlişkin Çalışanların Tutumlarının Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Aralık., 16 (2), 127-153.
• Ekin, N. (2001). “Türkiye’de İş Piyasasının Yeniden Yapılanması: Özel İstihdam Büroları” İstanbul Ticaret Odası. Yayın No: 2001-30. İstanbul.
• Erkan, B. (2008). “Özel İstihdam Bürolarının İşgücü Piyasasının Düzenlenmesindeki Karşılaştırmalı Rolü”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• European Commission. (2014). “Report From The Commissıon To The European Parliament, The Council, The European Economic And Social Committee And The Committee Of The Regions On The Application of Directive 2008/104/EC On Temporary Agency Work”. Ref. Ares (2014).
• ILO. (2007). “Guide To Private Employment Agencies, Regulation, Monitoring and Enforcement”.
• Kabakçı, M. (2011) “5920 sayılı Kanunun Ödünç İş İlişkisi Hakkındaki Veto Edilen Hükmünün AB Yönergesi Işığında Değerlendirilmesi”, Çalışma ve Toplum Dergisi, S.14, (73-112).
• Kayalı, G. S. (2014).Genç işsizliği. Ankara: Türk Metal Sendikası Yayınları.
• KEİG Araştırma Raporu, (2015). Özel İstihdam Büroları Ve Bürolar Aracılığıyla Geçici İş İlişkisi: Kadın İstihdamı için Çözüm mü? Güvencesiz Esneklik İçin Tuzak mı?, http://www.keig.org/wp-content/uploads/2016/04/oib-web.pdf, Ekim. 20.02.2017.
• Kotler, P. (2003). “Marketing Management” Prentice Hall, USA.
• Okur, A. (2004). “Küreselleşmenin Emek Piyasası Üzerindeki Etkileri”, Yönetim ve Ekonomi. Cilt:11, Sayı: 2. Manisa.
• Özen, C. (2015). “Yıllık Ücretli İzin Hakkının 4857 Sayılı İş Kanunu’ndaki Görünümü”. ÇSGB Çalışma Dünyası Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 1.
• Özkan, A.E. (1997), “Özel İstihdam Büroları”, Mercek, Nisan.
• Sayın, A. K. (2002) Emek Piyasasında Aracılık ve Özel istihdam Büroları, Yayın No: 324, Ankara.
• Su, A.E. Aktaşoğlu, E. Tekin, H. Taşkıner, U. İner, M. Ergani ve Ç. Aşkın, C. (2014). “Çalışma Mevzuatı İle İlgili Avrupa Birliği Direktifleri”. Aydın, F. (Ed.). Yayın No: 11. Ankara.
• Şakar, M. (2015). İş Hukuku Uygulamaları, İstanbul.
• Şen, M. (2014), “Özel İstihdam Büroları Aracılığı ile Kurulan (Meslek Edinilmiş) Geçici İş İlişkisi”, Melikşah Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi-MÜHFD Cilt 3, s. 1, (13–23).
• TİSK. (2000) “Türkiye’de İş ve İşçi Bulma Hizmetlerinin Çağdaş Bir Yapıya Kavuşturulması ve Özel İstihdam Büroları”, İşveren Dergisi. Cilt:38, Sayı:7.
• TİSK. (2013). “Özel İstihdam Büroları Aracılığıyla Geçici İş İlişkisi Semineri”. Tebliğler ve Görüşler. Ankara.
• Tümer E.Ö. Güray M., Bilgi A.Z., Akdemir K.A. ve Cankurtaran E. (2013). “Özel İstihdam Büroları Aracılığı İle Geçici İş İlişkisi”, Çalışma Meclisi Hazırlık Toplantısı Raporu. Ankara. Türk-İş Yeni Kolelik Düzenine Hayır, Ankara, 2009, s. 6. http://www.turkis.org.tr/dosya/B9i3fzBv8O71.pdf, 14.02.2017.
• Uşen, Ş. (2010). “2008/10/EC Sayılı Ödünç İş İlişkisine İlişkin Avrupa Birliği Yönergesinin Getirdiği Yeni Düzenlemelerin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”. Çalışma ve Toplum, Ekonomi ve Hukuk Dergisi, 2010/3.
• Ünal A. (2005). “Avrupa’da Kısmi Çalışma ve Uygulamanın Genel Özellikleri”, Kamu-İş Dergisi, Cilt:8, Sayı: 1.