THE REFLECTİON OF NESH, HURUF-I MUQATTA’A AN MUARREB WORD, WHİCH ARE THE KONTESTED ISSUES OF THE ÛLÛMU’L-QUR’AN İN TEYSİRU’T TAFSÎR

Yıl 2022, Sayı: 29, 340 - 359, 28.02.2022

Mehmet Fatih Dede

Öz

Three of the most challenging isssue of Tafsîr and, where the diversities of views are seen, are Nesh, Hurûfu Muqatta‟a and the existence of Muaarreb Words in Qur‟an. During the history of Tafsîr, glassators and scholors who made Works on the Tafsîr though different weights, surely focused on this issues. Glassators expressed their viewes on this issues in the commentory or in the interpretion of the relevant verses/âyât and they reflected this views on their interpretion . After giving brief and general information about three issues mentioned in our article, we will try to determine the opinion of the İbâziyye sect on these issues. Muhammed b. Yusuf Itfiyyiş is the symbol name of Ibâzıyye sect , nicknamed Qutbu'l-Aimmee, which had compiled three tafsir of İbaziyye sect. In his last work Teysiru‟t-Tefsir, we will try to identify and evaluate how he approaches these issues and how this approach is reflected in his commentary. With this study, we have determined the opinions of the Ibaziye sect, which is not well known in the academic community, on these issues, which have an important place in terms of tafsir science, and present them to those concerned.

ULUMU’L-KUR’AN’IN İHTİLAFLI MESELELERİNİN TEYSİRU’T-TEFSİR’DEKİ YANSIMALARI: NESH, HURUF-I MUKATTAA VE MU‘ARREB KELİMELER ÖRNEĞİNDE

Öz

Ulûmu‟l-Kur‟ân‟ın en zorlu ve en ihtilaflı konularından üç tanesi Nesh, Huruf-ı Mukattaa ve Kur‟an‟da Mu„arreb Kelimelerin Varlığı konularıdır. Tefsir tarihi boyunca müfessirler ve tefsir usulüne dair eser veren âlimler farklı ağırlıkta da olsa muhakkak bu konular üzerinde durmuşlardır. Müfessirler tefsirlerinin mukaddimelerinde veya ilgili ayetlerin tefsirinde bu konulara dair görüşlerini dile getirmiş ve bu görüşlerini de tefsirlerine yansıtmışlardır. Biz de makalemizde adı geçen üç konu ile ilgili kısa ve genel bilgiler verdikten sonra İbâzıyye fırkasının bu konulara dair görüşlerini tespit etmeye çalışacağız. Bunu yaparken de İbâzıyye‟nin üç tefsir telif etmiş olan Kutbu‟l-Eimme lakaplı sembol ismi Muhammed b. Yusuf Itfiyyiş‟in telif ettiği son tefsiri Teysiru‟t-Tefsir adlı eserde bu konulara nasıl yaklaştığını ve bu yaklaşımının tefsirine nasıl yansıdığını tespit edip değerlendirmeye çalışacağız. Bu çalışmamızla akademik camiada yeterince tanınmayan İbâzîler‟in, tefsir ilmi açısından önemli yere sahip bu konular hakkındaki görüşlerini tespit etmiş ve ilgililere sunmuş olacağız.

Anahtar Kelimeler

İbâzıyye, Nesh, Huruf-ı Mukattaa, Mu‘arreb, Itfiyyiş, Teysiru’t-Tefsir

Kaynakça

• A‘VEŞT, Bukeyr b. Said, Muhammed b. Yusuf Itfiyyiş Hayâtuhu, Âsâruhu‟l-Fikriyyah ve Cihâduhu, Mektebetu‟t-Dâmirî li‟n-Neşri ve’t-Tevzi‘, tsz. Uman.
• AYDIN, İsmail, Kur’an İlimleri ve Tefsir Usûlü, Tibyan Yayıncılık, İzmir 2014.
• BİRIŞIK, Abdulhamit, “Nesh”, Diyanet İslâm Ansiklopedisi, C.32, TDV Yayınları, İstanbul 2006.
• CERRAHOĞLU, İsmail, “Garibu’l-Kur’an”, Diyanet İslâm Ansiklopedisi, C.13, TDV Yayınları, İstanbul 1996.
• CERRAHOĞLU, İsmail, Tefsir Usûlü, TDV Yayınlar, Ankara 2003
• ÇAKMAKTAŞ, Nurullah, “İbâzî Müfessir Ettafeyyiş Ve Teysîru’t-Tefsir Adlı Eseri”, (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü) İstanbul 2009.