YÖNETİMDE LİYAKAT İLKESİNİN SİYASETNAMELER ÇERÇEVESİNDEN ANALİZİ

Yıl 2022, Sayı: 30, 226 - 280, 30.06.2022

Ferit İzci , Mehmet Şerif Yıldız

Öz

Liyakat ilkesi, hem etkin, başarılı, adil ve demokratik bir yönetimin hem de rasyonel işleyen bir personel rejiminin en asli unsurudur. Günümüzde olduğu gibi tarihte de pek çok devlet adamı ve düşünür, liyakat anlayışını geliştirmek ve liyakati temel bir yönetim ilkesi olarak tüm devlet işlerine hâkim kılmak için büyük çaba sarf etmişlerdir. Bazıları liyakat ilkesini, adil bir yönetimin temel taşı olarak ön plana çıkarırken, bazıları da devlet işlerinin düzgün bir şekilde yerine getirilmesi ile demokratik bir yönetim sergilemenin en birincil şartı olarak ifade etmiştir. Bu çalışmada Türk ve İslam siyasi düşüncesinde liyakat ilkesinin önemini tartışmak üzere Farabi, Maverdi, Nizamülmülk ve Koçibey’in eserleri üzerinden bir değerlendirme yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Liyakat İlkesi, Yağma Sistemi, Türk ve İslam Siyasi Düşüncesi, Siyasetname.

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Teşekkür

.

ANALYSIS OF THE PRINCIPLE OF MERIT IN MANAGEMENT FROM THE FRAMEWORK OF SİYASETNAMES

Öz

The principle of merit is the most fundamental element of both an effective, successful, fair and democratic administration and a rationally functioning personnel regime. Many statesmen and thinkers in history as well as today have made great efforts to develop the understanding of merit and to make merit dominate all state affairs as a basic management principle. While some emphasized the principle of merit as the cornerstone of a fair administration, others expressed it as the primary condition for a democratic administration with the proper performance of state affairs. In this study, an evaluation is made on the works of Farabi, Maverdi, Nizamülmülk and Koçibey in order to discuss the importance of the principle of merit in Turkish and Islamic political thought.

Anahtar Kelimeler

Principle of Merit, Spoils System, Turkish and Islamic Political Thought, Siyasetname.

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

• Akgüner, T. (2016). Kamu personel yönetimi. 7. Basım. Der Yayınları.
• Altıntop, C. (2016). Ebû Nasr El- Farabî’nin ideal devlet anlayışı. Akademia Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 48-62.
• Aykaç, B.(1990). Personel yönetiminde yeterlilik ilkesi. Amme İdaresi Dergisi, 24(4), 91-109.
• Bozkurt, Ö., Ergun, T. & Sezen, S. (1988). Kamu yönetimi sözlüğü. TODAİE Yayınları:158.
• Demirel, D. (2014). Fârâbi’nin ideal devleti: erdemli şehir. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 358-369.
• Eryılmaz, B. (2015). Kamu yönetimi. 8. Baskı. Umuttepe Yayınları.
• Farabi (2020). İdeal devlet. Çev. Ahmet Arslan. IX. Basım. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Güran, S. (1980). Memur hukukunda kayırma ve liyakat sistemleri. İstanbul Üniversitesi Yayınları. No:2781.
• Güran, S. (2004). Türk kamu personel rejimi ve kamu yönetimi temel kanunu tasarısı‟nın bu konudaki hükümleri. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı 48, 287-299.
• Karakuş, M. (2020). Farabi’nin ideal devletinde geleneksel yönetici tipi olarak Hz. Ömer. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7(1), 189-215.
• Kayar, N. (2020). Kamu personel yönetimi. 10. Baskı. Ekin Yayınevi.
• Koçibey (2018). Koçibey risalesi. Çev. Yılmaz Kurt. 4. Baskı. Akçağ Yayınları.
• Maverdi (2019). Yönetimin esasları. Çev. Mehmet Ali Kara. 4. Baskı. İlke Yayıncılık.
• Menekşe, Ö. (2005). İslam düşünce tarihinde devlet anlayışı: Mâverdi ve Nizâmülmülk örneği. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Sayı 3, 193-211.
• Nizamü’l-Mülk (2020). Siyasetname. Çev. Mehmet Taha Ayar, XV. Basım. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Sayan, İ. Ö. (2009). Türkiye’de kamu personel sistemi: idari, askeri, akademik, adli personel ayrımı. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(01), 201-245.
• Sezer, Y. (2003). Kamu hizmetine girme hakkı. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11(3-4), 153-171.
• Şen, M. L. (1995). Liyakat ilkesi ve Türk personel sistemindeki uygulanması. Amme İdaresi Dergisi, 28(1) (Mart), 77-92.
• Tortop, N. (1997). Personel seçiminde uyulması gereken kurallar. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 6(1) (Ocak), 16-20.
• Tutum, C. (1980). Türk personel sisteminin sorunlarına genel bir bakış. Amme İdaresi Dergisi, 13(3), 95-107.
• Uz, A. (2011), Anayasal bir hak olarak kamu hizmetine girme hakkı ve liyakat ilkesi. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(1), 59-94.