GELİR EŞİTSİZLİĞİ VE CO2 EMİSYONU İLİŞKİSİ: PANEL VERİ ANALİZİ

Yıl 2024, Sayı: 36, 412 - 435, 04.07.2024

Onur Yağış

https://doi.org/10.15182/diclesosbed.1418846

Öz

Bu çalışmada OECD ülkeleri için gelir eşitsizliği ve CO2 emisyonu ilişkisinin 1999-2020 dönemi için panel veri analizi yöntemiyle incelenmesi amaçlanmaktadır. Yapılan araştırmada, gelir eşitsizliği ve CO2 emisyonunun negatif ilişkiye sahip olduğu aynı zamanda kentleşme ile CO2 emisyonunun da negatif ilişkiye sahip olduğu yargısına varılmıştır. Gelir eşitsizliğinin azalması, gelir durumu düşük olan kesimin gelirinin artmasıyla CO2 emisyonunu artırıcı etki yaratmıştır. Bu nedenle söz konusu ülkelerde gelir dağılımında meydana gelen eşitsizlik CO2 emisyonunu azaltmaktadır. Dış ticaret ile CO2 emisyonu arasında pozitif ilişki tespit edilmiş, ekonomik büyüme ile CO2 emisyonu arasında herhangi bir ilişki tespit edilmemiştir. Büyüme ve CO2 emisyonu arasında herhangi bir ilişkinin bulunmaması çevresel hassasiyetlerin bulunduğunu ifade etmektedir. Dış ticaret ve CO2 emisyonu arasındaki pozitif ilişkisi ise dış ticarette kullanılan tekniklerin çevreye olumsuz etkileri olan tekniklerden oluştuğu anlamına gelmektedir. Kentleşmenin çevreye olan olumlu katkısında çevre dostu enerji kaynaklarına yönelik tüketim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi ekili olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Gelir Eşitsizliği, CO2 Emisyonu, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Acar, Y., Gürdal, T., & Eker Y. Ş. (2018). Environmental Kuznets Curve(EKC) for CO2 emissions: an analysis for developing, Middle East, OECD and OPEC countries. Environmental & Socio-economic Studies, 6(4), 48-58.
• Akyol, H. & Tekman, N. (2021). Ülkelerin sürdürülebilir kalkınma hedefleri ile yolsuzluklar ve gelir eşitsizliği ilişkisinin incelenmesi: Drıscoll-Kraay yöntemi örneği. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 6(2), 99-116, DOI: 10.53839/aifd.986382.
• Alataş, S. & Akın, T. (2022) The impact of income inequality on environmental quality: a sectoral-level analysis, Journal of Environmental Planning and Management, 65(10), 1949-1974, DOI: 10.1080/09640568.2022.2050684
• Ali, I. M. A. (2022). Income inequality and environmental degradation in Egypt: evidence from dynamic ARDL approach. Environmental Science and Pollution Research, 29(6), 8408-8422.
• Arı, A. & Zeren, F. (2011). CO2 emisyonu ve ekonomik büyüme: panel veri analizi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 37-47.
• Atabay, B. R. (2012). Türkiye ve BRIC ülkeleri arasındaki ticaret hacminin belirleyicileri: Panel çekim modeli analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11( 21), 403-424.
• Aydoğdu, D. G. & Özşahin G. (2023). Büyüme, eşitsizlik ve karbon emisyonu: yükselen piyasa ekonomilerinde Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin analizi. Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi e-Dergi, 12(1), 133-148,https://doi.org/10.47934/tife.12.01.07
• Baek, J. & Gweisah, G. (2013). Does income inequality harm the environment? Empirical evidence from the United States. Energy Policy, 62(C), 1434-1437, DOI: 10.1016/j.enpol.2013.07.097
• Baloch, M. A., Danish, S., Ud-Din, K., Şentürk, Z. U. & Ashfaq, A. (2020).Analyzing the relationship between poverty, income inequality, and CO2 emission in Sub-Saharan African countries. Science of The Total Environment,740(139867), ISSN 0048-9697. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.139867.
• Boyce, J.K. (2007). Is inequality bad for the environment. Research in Social Problems and Public Policy, 15, 267–288.
• Cenjie, L., Yong, J. & Rui, X. (2019). Does income nequality facilitate carbon emission reduction in The US? Journal of Cleaner Proiduction, 217, 380-387,ISSN 0959-6526, https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.01.242.
• Charfeddine, L. & Mrabet, Z. (2017). The impact of economic development and social-political factors on ecological footprint: A panel data analysis for 15 MENA countries. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 76, 138-154. DOI: 10.1016/j.rser.2017.03.031
• Cheng, Y., Wang, Y., Chen, W., Wang, Q. & Zhao, G. (2021). Does income inequality affect direct and indirect household CO2 emissions? A quantile regression approach. Clean Technologies and Environmental Policy, 23(4), 1199–1213, https://doi.org/10.1007/s10098-020-01980-2.
• Chuanguo, Z. & Wei, Z. (2014). Panel estimation for income inequality and CO2 emissions: A regional analysis in China. Applied Energy, 136, 382-392, ISSN 0306-2619, https://doi.org/10.1016/j.apenergy.2014.09.048.
• Clement, M. & Meunie, A. (2010). Is inequality harmful for the environment? An empirical analysis applied to developing and transition countries. Review of Social Economy, 68(4), 413-445, https://doi.org/10.1080/00346760903480590.
• Destek, M. A. (2019). Türkiye’de gelir dağılımının çevre kirliliği üzerindeki etkileri üzerine bir inceleme, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(4), 1477-1488,
• Emilio, P. & Alfredo, S. (2006). Inequality in CO2 emissions across countries and its relationship with income inequality: a distributive approach. Energy Policy, 34(14) 1762-1772,ISSN 0301-4215,https://doi.org/10.1016/j.enpol.2004.12.014.
• Eren, M. (2022). Different impacts of democracy and income on carbon dioxide emissions: evidence from a panel quantile regression approach. Environ Sci Pollut Res 29, 71439–71459 https://doi.org/10.1007/s11356-022-20805-x
• Ergün, S. & Polat, A. M. (2015). OECD ülkelerinde CO2 emisyonu, elektrik tüketimi ve büyüme ilişkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 45, 115-141, DOI: 10.18070/euiibfd.89737.
• Ghazouani, T., & Beldi, L. (2022). The impact of income inequality on carbon emissions in Asian countries: non-parametric panel data analysis. Environmental Modeling & Assessment, 27(3), 441-459, https://doi.org/10.1007/s10666-021-09811-4.
• Grossman, G. M. & Krueger, A. B. (1991). Environmental impacts of a North American free trade agreement. National Bureau of economic research, No. w3914, https://www.nber.org/system/files/working_papers/w3914/w3914.pdf (Erişim Tarihi: 12.01.2024).
• Grossman, G.M. & Krueger, A.B. (1995). Economic growth and the environment. Q J Econ 110(2), 353–377.
• Grunewald, N., Klasen, S., Martínez-Zarzoso, I. & Muris, C. (2012, February 29). Income inequality and carbon emissions. No. 92. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2013039 (Erişim Tarihi: 12.01.2024
• Guo, L. (2014). CO2 emissions and regional income disparity: evidence from China. The Singapore Economic Review, 59(01), 1-20, DOI: 10.1142/S0217590814500076
• Hadri, K. & Kurozumi, E. (2012). A simple panel stationarity test in the presence of serial correlation and a common factor. Economics Letters, 115(1),31-34, DOI: 10.1016/j.econlet.2011.11.036.
• Hailemariam, A., Dzhumashev, R. & Shahbaz, M. (2020). Karbon emisyonları, gelir eşitsizliği ve ekonomik kalkınma. Ampirik Ekonomi, 59 (3), 1139-1159.
• Hassan, K. & Salim, R. (2015). Population ageing, income growth and CO2 emission: Empirical evidence from high income OECD countries. Journal of Economic Studies, 42(1), 54-67. https://doi.org/10.1108/JES-04-2013-0046
• Hausman, J.A. (1978). Specification tests in econometrics. Econometrica, 46, 1251-1271.
• Hundie, S. K. (2021). Income inequality, economic growth and carbon dioxide emissions nexus: empirical evidence from Ethiopia. Environ Sci Pollut Res 28, 43579–43598. https://doi.org/10.1007/s11356-021-13341-7
• Hussain, Z., Khan, M.K. & Shaheen, W.A. (2022). Effect of economic development, income inequality, transportation, and environmental expenditures on transport emissions: evidence from OECD countries. Environ Sci Pollut Res 29, 56642–56657 https://doi.org/10.1007/s11356-022-19580-6
• Jorgenson, A., Juliet, S. & Xiaorui, H. (2017). Income inequality and carbon emissions in the United States: a state-level analysis, 1997–2012. Ecological Economics, 134, 40-48, ISSN 0921-8009, https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2016.12.016.
• Karaca, C. & Alsu, E. (2017). İşletmelerde ticari alacak ve borç politikasının belirleyicileri: BİST imalat sanayii üzerinde ekonometrik bir uygulama. Researcher, 5(4), 1-20.
• Kaya, V. & Efe, G. (2015). Yurt içi tasarruflar ve ekonomik büyüme: dünyanın en büyük ilk yirmi ekonomisi üzerine teorik bir değerlendirme ve panel veri analizi. Ataturk University Journal Of Economics & Administrative Sciences, 29(2), 251-278.
• Kusumawardani, D. & Dewi, A. K. (2020). The effect of income inequality on carbon dioxide emissions: a case study of Indonesia. Heliyon. 6(8), 1-8. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2020.e04772
• Kuznets, S. (1955). Economic growth and income inequality. The American Economic Review, 45(1), 1-28.
• Liu, Q.,Wang, S., Zhang,W., Li, J. & Kong, Y. (2019). Examining the effects of income inequality on CO2 emissions: Evidence from non-spatial and spatial perspectives. Applied Energy, 236, 163–171. https://doi. org/10.1016/j.apenergy.2018.11.082.
• Manga, M. (2020). Çevre Teknolojileri Ve Gelir Eşitsizliğinin Karbon Emisyonu Üzerindeki Etkisi: MIST Ülkeleri Üzerine Ampirik Bir Analiz. İnternational CEO Communication, Economics, Organization & Social Sciences Congress, 586-593.
• Muhammad, I., Özcan, R., Jain, V., Sharma, P., & Shabbir, M. S (2022). Does environmental sustainability affect the renewable energy consumption? Nexus among trade openness, CO2 emissions, income inequality, renewable energy, and economic growth in OECD countries. Environ Sci Pollut Res 29, 90147–90157 https://doi.org/10.1007/s11356-022-22011-1
• Padilla, E. & Serrano, A. (2006). Inequality in CO2 emissions across countries and its relationship with income inequality: a distributive approach. Energy policy, 34(14), 1762-1772, https://doi.org/10.1016/j.enpol.2004.12.014.
• Sather, A. C., Jiansheng, Q., Qin, W., Jingjing, Z. & Yan Li, (2011). Carbon inequality at the Sub-national scale: a case study of provincial-level inequality in CO2 emissions in China 1997–2007. Energy Policy, 39(9) 5420-5428, ISSN 0301-4215, https://doi.org/10.1016/j.enpol.2011.05.021.
• Solt, (2020). Measuring income inequality across countries and over time: the standardized world income inequality database. Social Science Quarterly, doi: 10.1111/ssqu.12795.
• Tatoğlu, Y. F. (2016). Panel veri ekonometrisi, genişletilmiş 3. Baskı, (stata uygulamalı). Beta Basım Yayım Dağıtım,
• Ulucak, R., Danish, Zhang, Y., Chen, R., & Qiu, Y. (2024). Income inequality, economic complexity, and renewable energy impacts in controlling consumption-based carbon emissions. Evaluation Review, 48(1), 119-142.
• Uysal, D. & Yapraklı, H. (2016). Kişi başına düşen gelir, enerji tüketimi ve karbondioksit (Co2) emisyonu arasındaki ilişkinin yapısal kırılmalar altında analizi: Türkiye örneği. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(31), 186-202. DOI: 10.30976/susead.302164
• Vallejos, J. R. & Lastuka, A. (2020). The income inequality and carbon emissions trade-off Revisited. Energy Policy, 139(111302), ISSN 0301-4215, https://doi.org/10.1016/j.enpol.2020.111302.
• Yücesan, M., & Yağış, O. & Torun, M. (2019). Ekonomik büyüme ve enerji tüketiminin CO2 emisyonu üzerindeki etkileri: seçilmiş MENA ülkeleri için panel veri analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17, 351-368. doi:10.11611/yead.573327
• World Bank (2024, Jan 12). World development indicators. https:// https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators (Erişim Tarihi: 12.01.2024).
• Wolde-Rufael, Y. & Idowu, S. (2017). Income distribution and CO2 emission: A comparative analysis for China and India. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 74, 1336-1345, DOI: 10.1016/j.rser.2016.11.149.
• Wu, R, & Xie, Z.(2020). Identifying the impacts of income inequality on CO2 emissions: empirical evidences from OECD countries and non-OECD countries. Journal of Cleaner Production, 277, 123858, https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.123858.
• Zhang, C. & Zhao, W. (2014) Panel estimation for income inequality and CO2 emissions: a regional analysis in China. Applied Energy, 136, 382–392, DOI: 10.1016/j.apenergy.2014.09.048.
• Zhou, S. & Hu. A. (2021). Will China fall into the middle income trap? bt—china: surpassing the middle income trap. Contemporary Chına Studıes
• Zhao, W., Hafeez, M., Maqbool, A., Ullah, S. & Sohail, S. (2021). Analysis of income inequality and environmental pollution in BRICS using fresh asymmetric approach. Environ Sci Pollut Res, 28, 51199-51209, https://doi.org/10.1007/s11356-021-16275-2