REASONS FOR TURNING TO ATHEISM IN TURKEY

Yıl 2019, Cilt: 55 Sayı: 4, 1011 - 1025, 15.12.2019

Selim Özarslan

Öz

In this article, we tried to explain what atheism, translated into Turkish as godlessness or disbelief in a god, is, what its general causes are in the West, and the particular reasons for the shift to atheism in Turkey. Atheism is not about living without thinking whether or not Allah exists but about asserting that the creator of everything is not Allah. The factors leading the people and particularly the young people to atheism can be listed as follows: the human desire to feel independent of all kinds of oversight and control, the religion-science nexus not being established on a solid ground, the language of the religion being archaic and not being presented to today’s people in such a way as to be understandable by them in terms of its level, style, and form, the religion being exploited for commercial and political purposes, and the religious groups’ literal approach to religious texts and the Shi’i/Isma’ili and their followers’ esoteric interpretations.

Anahtar Kelimeler

Atheism, Theology, Religion, Batini, Materializm

ÜLKEMİZDE ATEİZME YÖNELME SEBEPLERİ

Öz

Biz bu makalede dilimize “Tanrı tanımazlık” ya da “Tanrıya inanmazlık” olarak çevrilen atezmin ne olduğunu, Batı’da ateizme yönelmenin genel nedenleri ve ülkemizde ateizme kaymanın özel sebepleri üzerinde durmaya çalıştık. Ateizm sadece Allah’ın var olup olmadığını düşünmeksizin yaşamak değil, varlığın meydana getiricisinin Allah olmadığını ileri sürmektir. İnsanın kendisini her türlü kayıt ve kontrolden bağımsız hissetmesi arzusu, din bilim ilişkisinin sağlam bir zemine oturtulamaması, din dilinin günümüz insanının anlayabileceği düzey, biçim ve formda sunulamaması ve arkaik bir karakter taşıması, dinin ticarî ve siyasî amaçlar için istismar edilmesi, dinî metinlere literal/ lafızcı bir biçimde yaklaşan dini grupların din anlayışları ile Şiî-İsmailîlerin ve onların yolundan giden grupların bâtınî/ ezoterik din yorumları insanımızı ve özellikle gençlerimizi ateizme yönlendirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ateizm, Kelâm, Din, Batınî, Materyalizm

Kaynakça

• Adıvar, Adnan. Tarih Boyunca İlim ve Din. İstanbul: 1969.
• Aydın, Mehmet. Din Felsefesi. İzmir: D.E.Ü. Matbaası, 1990.
• Aydın, Mehmet. Hıristiyan Kaynaklarına Göre Hıristiyanlık. Ankara: TDV. Yayınları, 1995.
• Bolay, Süleyman Hayri. Felsefi Doktrinler Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları, 1987.
• Buhârî, Ebi Abdullah Muhammed b. İsmail. Sahih-i Buhari. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1413/1992.
• Coşkun, İbrahim. “Modern Çağ Deizminin Nedenleri ve Sonuçları”. Din Karşıtı Akımlar ve Deizm. Van: Ensar Neşriyat, 2017.
• Cüveynî, Ebu’l-Meâlî Abdulmelik. Kitabu’l-İrşâd. Thk. Esat Temim, Beyrut: 1413/1992.
• Demir, Remzi. Osmanlılarda Bilimsel Düşüncenin Yapısı. Ankara: 2001. Deylemî, Muhammed b. Hasan. Beyânu Mezhebi’l-Bâtıniyye ve Butlâ-nuhu. tash. R. Strothmann, İstanbul: 1938.
• Eroğlu, Ahmet Hikmet. Dinler Tarihi. Editör: Baki Adam, Ankara: Grafiker Yayınları, 2015.
• Flew, A. The Presumption of Atheism New York: 1976.
• Gazzalî, Ebû Hamid. Bâtıniliğin İçyüzü. Çev. Avni İlhan, Ankara: 1993. Hocaoğlu, Durmuş. Laisizm’den Milli Sekülerizm’e. Ankara: Selçuk Yayınları, 1995.
• Http://www.Makdanismanlik.Org/Wp-Content/Uploads/2017/06/ Mak-Danışmanlık-Türkiyede-Toplumun-Dine-Ve-Dini-Değerlere-Bakışı-Araştırması.Pdf (Erişim Tarihi: 13.05.2018)
• İbn Hümâm, Kemal. Kitab el-Müsâyere. (Kemaleddin İbn Ebû Şe- rif ’in el-Müsâmere’si ve İbn Kutluboğa’nın Hâşiyesi ile birlikte) Bulak: 1317/1899.
• İlhan, Avni. “Bâtiniyye”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: 1992.
• Katar, Mehmet. Hıristiyanlık, Yahudilik ve İslâm’da Tövbe. Ankara: 1997.
• Kitabı Mukaddes, Eski ve Yeni Ahit, İstanbul: 1985.
• Kutup, Muhammed. İnsan Psikolojisi Üzerine Etütler. Trc: Bekir Karlığa, İstanbul: 1987.
• Michel, Thomas. Hıristiyan Tanrıbilimine Giriş Dinler Tarihine Katkı. İstanbul: 1992.
• Müslim, Ebu’l-Hüseyin Müslim b. Haccac. Sahih. İstanbul: 1992.
• Nesefî, Ebu’l-Muîn. Tabsiratü’l-Edille fî Usûli’d-Dîn. Thk. Hüseyin Atay & Ş. Ali Düzgün, Ankara: DİB. Yayınları, 2003.
• Özarslan, Selim. “Ortadoğu’da İslâmofobi Ve Terör/ Islamophobia And Terror In The Mıddle East” Geçmiş Ve Gelecek Bağlamında Orta Doğu The Middle East İn The Context Of Past And Future. Editors: Zafer Gölen & Abidin Temizer, Podgorica, Montenegro: İnstitut za Geograflju, 2018, 131-141.
• Özarslan, Selim. Günümüz Kelâm İnanç Problemleri. Ankara: Nobel Yayınları, 2016.
• Özarslan, Selim. Kelâmda Tevbe. Ankara: Bizim Büro, 2003.
• Özdemir, Metin. İslâm Düşüncesinde Kötülük Problemi. İstanbul: Kaknüs, Furkan Yayınları, 2014.
• Razi, Fahreddin. Meâlimu Usuli’d-Din (İslâm İnancının Ana Konuları). Çev. Nadim Macit, Erzurum: İhtar Yayınları, 1996.
• Sâbûnî, Nureddin. el-Bidâye fî Usuli’d-Din. Thk. Bekir Topaloğlu, Ankara: DİB. Yayınları, 1995.
• Şerefuddin. “Bâtınilik Tarihi”. Darü’l-Funun İlahiyat Fakültesi Mecmu- ası. 1928, 2/8.
• Şerefuddin. “Fâtimiler ve Hasan Sabbah”. D.F.İ.F.Mecmuası. 1926, 1/4. Tümer, G- Küçük, A., Dinler Tarihi. Ankara: 1993.
• Tümer, Günay. “Aslî Günah”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: 1991.
• Wolfson, H. Austryn. Kelâm Felsefesine Giriş. Çev. Kasım Turhan, İstanbul: Kitabevi Yayınları, 1996.