Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

THE WORK OF SADREDDIN NAMED “MIRACLE OF MUHAMMAD MUSTAFA”

Yıl 2020, Cilt: 56 Sayı: 2, 371 - 389, 15.06.2020

Öz

There are countless works written in Turkish literature focusing on the Prophet Muhammad. There are separate texts that cover the whole life of the Prophet Muhammed as well as texts the ones dealing with different sections periods of his life. In addition, works stating that the Prophet Muhammad and his struggle should set an example for all humanity were also written. Some of these works consist of the texts with symbolic features. It is seen that literary works with religious themes that handle the extraordinary events in the Prophet’s life which are considered as miracles called “mujizat al-nabi” were also written. Our study is within the framework of the examination of a text with symbolic features presenting a section from the life of the Prophet Muhammad. In this work, Abu Jahl and Mecca’s polytheists want from Prophet Muhammad to set the sun down during the day and replace it with the moon, then ask him to make the moon speak and confirm the duty he was given by Allah to convey the message, and the religion. In the text, which describes the incident called as the splitting of the moon in the Islamic literature, the happiness of Muhammad and Muslims and the sadness of the polytheists are expressed. At the end of the work, it is emphasized that the religion of Islam is the true one and the others are invalid. The theme of the work is the greatness of the Might of Allah and the fact that Allah never leaves the Prophet alone and helpless. It is not a scientific text but a text that shows story features based on narration. In this context, the work has a fictitious feature. Written in the form of a small story, the work may also bear traces from the author’s reviews and imagination. It is seen that the events narrated in the work consist only of transmission, without specifying their accuracy and ties to reality. However, it is worth noting that the narrator used exaggeration technique to embellish the narrative. However, the events described have a place among the events described as miracles in the history of Islam. The source, livability and reality of the events described in the poem are not emphasized. In the work, the subjects of being the ummah of the Prophet Muhammad and devotion to the true religion are covered. In addition to the information given in the work about the splitting of the moon, the issues like its circumambulating the Ka’bah, talking with the Prophet, uttering the Kalimah Tawhid and saying that Muhammad is the Messenger of Allah, and the sun’s setting down and the moon’s rising may be due to different narrations or may be exaggerative usages. Besides, it cannot be ignored that the expression of the splitting of the moon symbolizes the emergence of truth and the clarification of the falsehood and false beliefs. As a matter of fact, as stated in the work, the fact that many people find the way of truth / reality and become Muslims is just one of the uses pointing to this. The work is important for the historical course of the Turkish language as it bears the language features of Old Anatolian Turkish in the work. The manuscript which contains the main text for review is registered in the library of Atatürk University Central Library’s Seyfettin Özege Manuscript Library under the number ASL 594 Mec 52. The number of leaves of the compilation manuscript is 117. It is understood that the compilation, which uses two different paper types and different fonts, was written by different people. Although different writing styles are used, it is seen that the naskh script is the generally preferred one. There is an introductory letter on the work whose only summary and registration information with the manuscript were provided prior to our study. According to the information provided by Amil Çelebioglu, the registration number of this periodical is ASL 544. But according to the current library records, there is a slight difference. Later, many academics made efforts to reach this manuscript on various occasions, but could not reach it. Despite this problem-oriented situation in the registration information, the relevant manuscript has been found as a result of the rigorous research conducted by us, the work has been read and analyzed in terms of its shape and content features. It is known that this periodical and particularly this work was written in about 1611 A.D. However, it is difficult to express an opinion about when the work was first written. This copy of the work consists of thirty-two couplets. It is stated in the thirtieth couplet that the writer or narrator of the work was Sadreddin. It is likely that this person was Sadreddin Ahmed, also known as Baba Tukles in the 13th and 14th centuries. 

Kaynakça

  • Çelebioğlu, Amil. Türk Mesnevi Edebiyatı Sultan İkinci Murad Devri. İstanbul: Dergâh Yayınları, İstanbul: 2018.
  • Çetin, İsmet. Tursun Fakih. Gazavat-ı Ummân, Ankara: Ertuğrul Gaziyi Anma ve Söğüt Şenlikler Vakfı Yayınları. Sarıyıldız Ofset, 2008.
  • Devın De Weese. “Baba Tükles”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Ek-1 s. 162-163, İstanbul: TDV Yayınları, 2016.
  • Güzel, Abdurrahman. Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatı El Kitabı, Ankara: Akçağ Yayınları, 2009.
  • İçli, Ahmet. “Tursun Fakı’nın Hz. Resul’ün Ebu Cehil ile Güreş’i Mesnevisinin Bir Yazma Nüshası” Uluslararası Yunus Emre ve Anadolu’da Türk Yazı Dilinin Gelişimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 4-6 Ekim 2018 Kırşehir 28-44, (Editörler: Nadir İlhan, v.dğr.), Dolce Vita Yayınları, İstanbul, 2020.
  • Karaman, Hayreddin v.dğr. Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir (Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2008.
  • Kültüral, Zühal. “İzzeddinoğlu’nun Tavus Hikâyesi”. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi 31, (2004), 187-203. (I S S N 1015-2091).
  • Mecmua, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Merkez Kütüphanesi Seyfettin Özege Yazma Eser Kütüphanesi ASL 594 Mec 52, 16a-16b.
  • Uyanıker, Nursel. “Dinî - Mensur Bir Eser: Hz. Muhammed’in Ebû Cehil ile Güreşi” Motif Akademi Halk Bilimi Dergisi 11/ 22, (2018), 28-48.
  • Yazıcı, Neslihan. Tursun Fakı’nın Cumhûr-nâme Adlı Eserinin Metni ve İncelemesi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2005.

SADREDDİN’İN “MUCİZE-İ MUHAMMED MUSTAFA” ADLI MESNEVİSİ

Yıl 2020, Cilt: 56 Sayı: 2, 371 - 389, 15.06.2020

Öz

Türk İslâm edebiyatı yazı geleneğinde Hz. Peygamber hakkında yazılan edebî türlerin önemli bir yeri vardır. Hz. Peygamber’in tüm hayatını konu alan müstakil metinler kaleme alındığı gibi, farklı yaşam kesitlerini işleyen metinler de bulunmaktadır. Bunlardan birisi de Hz. Peygamber’in hayatında mucize olarak değerlendirilen olağanüstü olayları işleyen “mucizât-ı nebî” muhtevalı dinî motifli edebî eserlerdir. Bu türden eserlerin bir kısmı yayımlanmış bir kısmı da yayımlanmayı beklemektedir. Birçok eser, tematik olarak yazılan mecmualar arasında, geniş çaplı değerlendirmeler ve içerik analizleri yapılamadığı için görülememektedir. Çalışmamızda ele aldığımız metin, bir mecmua içinde olup, daha önce üzerinde kısa değerlendirmelerin yapıldığı küçük bir mesnevidir. Fakat daha sonra kütüphane kayıtları, bilgi eksikliği ya da bilgi yanlışlığından dolayı metne ulaşım imkânı sınırlı olmuştur. Bu şekilde araştırılmayı bekleyen birçok eserden sadece biri olan metin, tarafımızdan tespit edilmiş, okunmuş ve üzerinde kısa değerlendirmeler yapılarak literatüre kazandırılmıştır. Bu makalemizde Sadreddin’e ait “Mucize-i Muhammed Mustafa” adlı bir mesnevi metni, Arap harflerinden günümüz Latin harflerine aktarılmıştır. Eser üzerinde çeşitli değerlendirmelerde bulunulmuştur. 

Kaynakça

  • Çelebioğlu, Amil. Türk Mesnevi Edebiyatı Sultan İkinci Murad Devri. İstanbul: Dergâh Yayınları, İstanbul: 2018.
  • Çetin, İsmet. Tursun Fakih. Gazavat-ı Ummân, Ankara: Ertuğrul Gaziyi Anma ve Söğüt Şenlikler Vakfı Yayınları. Sarıyıldız Ofset, 2008.
  • Devın De Weese. “Baba Tükles”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Ek-1 s. 162-163, İstanbul: TDV Yayınları, 2016.
  • Güzel, Abdurrahman. Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatı El Kitabı, Ankara: Akçağ Yayınları, 2009.
  • İçli, Ahmet. “Tursun Fakı’nın Hz. Resul’ün Ebu Cehil ile Güreş’i Mesnevisinin Bir Yazma Nüshası” Uluslararası Yunus Emre ve Anadolu’da Türk Yazı Dilinin Gelişimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 4-6 Ekim 2018 Kırşehir 28-44, (Editörler: Nadir İlhan, v.dğr.), Dolce Vita Yayınları, İstanbul, 2020.
  • Karaman, Hayreddin v.dğr. Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir (Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2008.
  • Kültüral, Zühal. “İzzeddinoğlu’nun Tavus Hikâyesi”. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi 31, (2004), 187-203. (I S S N 1015-2091).
  • Mecmua, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Merkez Kütüphanesi Seyfettin Özege Yazma Eser Kütüphanesi ASL 594 Mec 52, 16a-16b.
  • Uyanıker, Nursel. “Dinî - Mensur Bir Eser: Hz. Muhammed’in Ebû Cehil ile Güreşi” Motif Akademi Halk Bilimi Dergisi 11/ 22, (2018), 28-48.
  • Yazıcı, Neslihan. Tursun Fakı’nın Cumhûr-nâme Adlı Eserinin Metni ve İncelemesi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2005.
Toplam 10 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sanat ve Edebiyat
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Ahmet İçli 0000-0002-7478-7518

Yayımlanma Tarihi 15 Haziran 2020
Gönderilme Tarihi 20 Şubat 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 56 Sayı: 2

Kaynak Göster

ISNAD İçli, Ahmet. “SADREDDİN’İN ‘MUCİZE-İ MUHAMMED MUSTAFA’ ADLI MESNEVİSİ”. Diyanet İlmi Dergi 56/2 (Haziran 2020), 371-389. https://doi.org/10.61304/did.691721.