RELIGION ON SOCIAL MEDIA AREAS IN THE POSTMODERN PERİOD

Yıl 2022, Cilt: 58 Sayı: 4, 1467 - 1490, 20.12.2022

Abdülaziz Yeniyol , Handan Karakaya

Öz

As social media transforms into a space where daily life is being constructed, the responses of social institutions are also carried to this space to different extents. In this respect, one may argue that the individual experiences new forms of socialization through social media. Social media spaces where the individual’s Daily life is carried transforms into spaces where religious practices are experienced. Religion is a mysterious phenomenon that is effective on the formation of societies and is based on divine commands. In this context, our study focuses on the ways in which religion is practiced in the fields of social media in post-modern times. Therefore, the public sphere shaped by the consumption and flexible approaches of the post-modern world has acquired a virtual dimension on social media and has turned into an area where different life practices are intertwined. Our study aims to examine the religious practices reconstructed in the fields of social media through the perception of religion in respect to modern and postmodern periods. In this context, in addition to obtaining data with the documentation technique, our study comparatively realizes the process of reconstructing religious practices in social media environment with a theoretical analysis in the data obtained in various fields (Facebook, Instagram, etc.).

Anahtar Kelimeler

Social Media, Religion, Religious practices, Modernism, Postmodernism

POSTMODERN DÖNEMDE SOSYAL MEDYA ALANLARI ÜZERİNDE DİN

Öz

Sosyal medya gündelik hayatın inşa edildiği bir alana dönüşürken toplumsal kurumların karşılıkları da farklı ölçülerde bu alana taşınmaktadır. Bu yönüyle bireyin sosyal medya üzerinden yeniden bir toplumsallaşma yaşadığını söyleyebiliriz. Bireyin gündelik yaşamının taşındığı sosyal medya alanları, dinî pratiklerin de yaşandığı alanlara dönüşmektedir. Din toplumların biçimlenmesi üzerinde etkili olan, ilâhî buyruklara dayanan gizemli bir olgudur. Bu bağlamda bizim çalışmamız postmodern dönemde sosyal medya alanlarında dinin pratik edilme biçimleri üzerine odaklanmaktadır. Dolayısıyla postmodern dünyanın tüketim ve esnek yaklaşımlarla biçimlendirdiği kamusallık, sosyal medya üzerinde sanal bir boyut kazanmakla birlikte farklı yaşam pratiklerinin iç içe geçtiği bir alana dönüşmüştür. Çalışmamız modern dönemler ve postmodern dönemler açısından dinîn algılanış biçimi üzerinden sosyal medya alanlarına yeniden inşa edilen dinî pratikleri incelemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda çalışmamız, dokümantasyon tekniği ile veri elde etmenin yanında çeşitli alanlarda (facebook, instagram vb.) elde edilen verilerde sosyal medya ortamında dinî pratiklerini yeniden inşa ediliş sürecini teorik bir analizle karşılaştırmalı olarak gerçekleştirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya, Din, Dinî Pratik, Modernizm, Postmodernizm, Social Media, Religion, Religious practices, Modernism, Postmodernism

Kaynakça

• Anderson, S. P. ‘‘An Ethics of Memory: Promising, Forgiving, Yearning’’. The Blackwell Companion to Postmodern Theology. ed. Graham Ward. 231-248. Blackwell Publishing 350 Main Street, Malden, MA 02148-5020, USA 108 Cowley Road, Oxford OX4 1JF, UK, 2005.
• Bal, M. ‘‘Postmodern Theology as Cultural Analysis, Postmodern Theology: İtroduction’’. The Blackwell Companion to Postmodern Theology. ed. Graham Ward. 3-23. Blackwell Publishing 350 Main Street, Malden, MA 02148-5020, USA 108 Cowley Road, Oxford OX4 1JF, 2005.
• Bauman, Z. Postmodemlik ve Hoşnutsuzlukları. çev. İsmail Türkmen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1997.
• Berger, L. P. - Luckmann, T. Gerçekliğin Sosyal İnşası-Bir Bilgi Sosyolojisi İncelemesi. çev. Vefa Saygın Öğütlü. İstanbul: Paradigma Yayınları, 2008.
• Can, Y. ‘‘Postmodern Bir İfşa Alanı Olarak Sosyal Medya’’. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1/31 (Ocak 2021), 419-430. https://dergipark.org.tr/tr/ download/article-file/1001936
• Campbell, H. - Connelly, L. ‘‘Cyber Behavior and Religion Practice on the Internet”. Encyclopedia of Cyber Behavior 1/1 (2012) 434-466.
• Eınsteın, M. Media, Religion-Culture, Routledge, Brands of Faith. Taylor-Francls Group London and New York: 2008.
• Erkul, R. E. ‘‘Sosyal Medya Araçlarının (web 2.0) Kamu Hizmetleri ve Uygulamalarında Kullanılabilirliği’’. Türkiye Bilişim Derneği 116 (Aralık 2009), 96-101. https://digitaldevlet.org/web2.0.pdf
• Erkan, E. ‘‘Postmodern Dönemde Ontolojik Anlam Aracı Olarak Dinî Kimlik’’. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 8/8 (Summer 2013), 1825-1837. https://turkishstudies.net/turkishstudies?mod=tammetin&makaleadi=&makaleurl=933531146_111ErkanErol-1825-1837.pdf&key=16627
• Furat, Z. A. ‘‘Medya ve Din: Din Eğitimi Açısından İmkan Mı Tehdit Mi?’’. Dijitalleşen Din. ed. Mete Çamdereli - Betül Önay Doğan - Nihal Kocabay Şener. İstanbul: Köprü, 2015.
• Faimau, G. ‘‘Clıck Here For Relıgıon: Self-Presentatıon Of Relıgıon On The Internet’’. Verbum SVD 2/48 (2008), 135-147.
• Gürses, İ. - İrk, E. ‘‘İnternet Kullanımı Ve Ergenlerin Dinî Gelişimleri Üzerine Bir Araştırma’’. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 27/1 (Ağustos 2018),109-135. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/547173
• Haberli, M. ‘‘Dinlerin İnternet Ortamındaki Temsili Ve Dağılımı’’. The Journal of Academic Social Science Studies 6/1 (January, 2013), 859-873. https://jasstudies. com/?mod=tammetin&makaleadi=&makaleurl=1024080014_Haberlimehmet_S_859873.pdf&key=26463
• Haberli, M. ‘‘Dinî Tecrübe Aracı Olarak Sanal Ritüeller’’. Akademik Araştırmalar Dergisi 15/57 (2013), 17-36. https://www.academia.edu/9877799/Dinî_tecr% C3%BCbe_arac%C4%B1_olarak_Sanal_rit%C3%BCeller_Cyber_Rituals_As_A_Means_Of_Religious_Experience_Haim, B. R. İsrail Hakkında Gerçekler. Kudüs: Keter Press, 2008.
• Hauerwas, S. ‘‘The Christian Difference, or Surviving Postmodernism’’. The Blackwell Companion to Postmodern Theology. ed. Graham Ward. 144-161, Blackwell Publishing 350 Main Street, Malden, MA 02148-5020, USA 108 Cowley, 2005. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/158512
• Karaaslan, F. ‘‘Post Seküler Din Halleri ve Dinin Dijitalleşmesi’’. Dijitalleşen Din. ed. Mete Çamdereli - Betül Önay Doğan - Nihal Kocabay Şener. İstanbul: Köprü, 2015.
• Kauppı, A. L. Foreign But Familiar Gods: Greco-Romans Read Religion in Acts. ed. Mark Goodacre. New York: Published by T&T Clark International A Continuum imprint The Tower Building, 11 York Road, London SE1 7NX 80 Maiden Lane, Suite 704, 2006.
• Kaya, M. Dinî Sosyalleşmede İnternet ve Sosyal Medya Etkisi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Kgatle, M. S. ‘‘Social Media and Religion: Missiological Perspective on The Link Between Facebook and The Emergence of Prophetic Churches in Southern Africa’’. Verbum et Ecclesia. AOSIS 1/39 (2018), 1-6.
• Kılavuz, U. M. ‘‘Küreselleşen Dünyada Din’’. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11/2 (Haziran 2002), 191-212. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/143932
• Krueger, O. ‘‘The Internet as Distributor and Mirror of Religious and Ritual Knowledge’’. Asian Journal of Social Science JSTOR, 2/32 (2004), 183-197.
• Loewenthal, K. Religion, Culture and Mental Health. Cambridge University Press The Edinburgh Building, Cambridge cb2 2ru, UK, 2006.
• Menekşe, Ö. ‘‘Dinin Dijitalleşmesi ve Mobil Uygulamalar’’. Dijitalleşen Din. ed: Mete Çamdereli - Betül Önay Doğan - Nihal Kocabay Şener. İstanbul: Köprü, 2015.
• Oyman, N. ‘‘Sosyal Medya Dindarlığı’’. KSÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi 28 (Aralık 2016), 125-167. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/259255
• Özbolat, A. ‘‘Postmodern Dünyada Din:Yaygınlaşan Dinsellik, Yüzeyselleşen Dindarlık’’. Journal of Islamic Research 28/3 ( 2017), 265-278. http://abdullahozbolat.com/wp-content/uploads/2018/01/Postmodern-D%C3%BCnyada-Din.-Yayg%C4%B1nla%C5%9Fan-dinsellik-Y%C3%BCzeyselle%C5%9Fen-dindarl%-C4%B1k.pdf
• Perşembe, E. “Modernlik ve Postmodernlikte Din Problemi”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 14/14-15 (Haziran 2003), 159-181. https:// dergipark.org.tr/tr/download/article-file/188599
• Phillips, M. P. The Bible, Social Media and Digital Culture. Published by Routledge 2 Park Square, Milton Park, Abingdon, Oxon OX14 4RN and by Routledge 52 Vanderbilt Avenue, New York, NY 1001, 2020.
• Roberts, K. A. Religion in Sociological Perspective. California: Wadsworth Publishing Company, 1990.
• Sarıbay, A. Y. ‘‘Postmodernite-ve Kültür Olarak İslam: Kültürel Bir Çözümleme’’. I. İslam Düşüncesi Sempozyumu. (Trabzon: Beyan Yayınları, 2000), 93-106.
• Stolow, J. Communicating Authority, Consuming Tradition: Jewish Orthodox Outreach Literature and Its Reading Public, Religion, Media, and the Public Sphere. ed. Bırgıt Meyer - Annelıes Moors. 73-91, Indiana University Press Bloomington and Indianapolis, First published, 2006.
• Simpson, B .C. Religion, Metaphysics, and the Postmodern: William Desmond and John D. Caputo. Indiana University Press 601 North Morton Street Bloomington, 2009.
• Ritzer, G. Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek. çev. Ş. S. Kaya. Ayrıntı Yayınları, 2011.
• Taylor, E. V. Para/Inquıry: Postmodern Religion and Culture. Routledge 11 New Fetter Lane, London EC4P 4EE: First published, 2000.
• Tekin, M. ‘‘Postmodernizmin “Din” Sorunu’’. Milel ve Nihal, İnanç, Kültür ve Mitoloji Dergisi 12/2 (Temmuz-Aralık 2015), 7-24. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/227381
• Vural, Z. Beril Akıncı – Bat, M. ‘‘Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma’’. Journal of Yasar University 20/5 (Haziran 2010), 3348-3382. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/179294
• Ward, G. “İntroduction: ‘Where We Stand’”. The Blackwell Companion to Postmodern Theology. ed. Graham Ward, 12-27. Blackwell Publishing 350 Main Street, Malden, MA 02148-5020, USA 108 Cowley Road, Oxford OX4 1JF, UK, 2005. https://recrodigital.com/dijital-2021-raporunda-turkiye-ve-dunyada-internet-ve-sosyal-medya-kullanimi-karsilastirmasi-ocak-2021/erişim 31.08.