Türkçe ve Almanca Deyimlerde Doğrudan ve Dolaylı İletişim Biçemleri: Kültürdilbilimsel Bir Çözümleme

Yıl 2022, Cilt: 16 Sayı: 31, 77 - 91, 30.11.2022

Elif Erdogan

https://doi.org/10.54316/dilarastirmalari.1163351

Öz

Her toplumun kendine özgü kültürel özellikleri vardır ve her insan bu kültürel birikimin içine doğar. Sahip olunan bu kültürel özellikler insanların davranışlarını etkilediği gibi iletişim şeklini de etkiler. Bu konu hakkında yapılan kültürlerarası araştırmalar Türk kültüründe olduğu gibi akraba, arkadaş ve aile bağlarını korumanın ve çatışmalardan kaçınmanın önemli olduğu yüksek bağlamlı kültürlerde, grup ahengini korumak için iletişim esnasında geniş kapsamlı mesajların kullanıldığı, daha karmaşık, dolaylı bir iletişim şeklinin tercih edildiğini göstermiştir. Alman kültürü gibi iletişim esnasında beklenmeyen durumlarla karşılaşma endişesinin çok az olduğu düşük bağlamlı kültürlerde ise bireyler, duygu, düşünce ya da isteklerini doğrudan, açıkça ve anlaşılır kelimelerle bildirirler. Bu tür bir kültüre mensup toplumlarda iletişim esnasında yalnızca gerekli bilgiler verilir, gereğinden fazla bilgi verilmekten kaçınılır. Bu durumdan yola çıkarak bu çalışmada, kültürlerin özlü anlamlar içeren ürünleri olan ve anlatılması zor durumları kısa ve etkili bir şekilde ifade etmek için sıkça kullandığımız Türkçe ve Almanca deyimlerdeki dolayı ve doğrudan iletişim biçemleri, kültürdilbilimsel açıdan incelenip kültürlerarası iletişim kuramları çerçevesinde analiz edilmiştir. Çalışmanın sonunda yukarıda bahsedilen iletişim şekli olgularının Türkçe ve Almanca deyimlere yansıdığı tespit edilmiş ve Almancada doğrudan iletişim şeklini içeren deyim sayısının, aynı konuyu içeren Türkçe deyim sayısından fazla olduğu, dolaylı iletişim olgusunu içeren Türkçe deyimlerde ise tam tersi bir durumun söz konusu olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kültürdilbilim, Deyim, Doğrudan İletişim, Dolaylı İletişim, Kültürlerarası iletişim, Cultural Linguistic, Idioms, Direct Communication, Indirect Communication, Intercultural Communication

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır

Proje Numarası

Bulunmamaktadır

Direct and Indirect Communication Styles in Turkish and German Idioms: A Cultural Linguistic Analysis

Öz

Each society has its own unique cultural characteristics, and each person is born into this cultural accumulation. These cultural characteristics affect their behavior and the type of communication between people. For example, in high-context cultures such as Turkish culture, where it is important to maintain family, friend and family ties, especially to avoid conflicts, a more complex, indirect form of communication is preferred in which wide-ranging messages are used during communication. In low-context cultures such as German culture, individuals express their feelings, thoughts, or desires in clear and understandable words. During communication, only the necessary information is provided, more than necessary information is avoided. Based on this situation, in this study, verbal communication phenomena in Turkish and German idioms, which are products of cultures that contain concise meanings and which we frequently use to express situations that are difficult to explain in a short and effective way, have been analyzed in terms of cultural linguistics and analyzed within the framework of intercultural communication theories. At the end of the study, it was determined that the above-mentioned types of communication were reflected in Turkish and German idioms, and it was revealed that the number of idioms containing direct communication in German is higher than the number of Turkish idioms containing the same subject, and the opposite is true in Turkish idioms containing the indirect communication phenomenon.

Anahtar Kelimeler

Intercultural Communication, Cultural Linguistic, Idioms, Direct Communication, Indirect Communication

Proje Numarası

Bulunmamaktadır

Kaynakça

• Akarsu, Bedia (1998). Wilhelm von Humboldt’da Dil-Kültür Bağlantısı. İstanbul: İnkılap.
• Aksoy, Ömer-Asım (1993). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü – Atasözleri Sözlüğü 1. İstanbul: İnkılap.
• Aksoy, Ömer-Asım (2020). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü – Deyimler Sözlüğü 2. İstanbul: İnkılap.
• Coşkun, Recai; Altunışık, Remzi; Bayraktaroğlu, Serkan; Yıldırım, Engin. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. Adapazarı: Sakarya.
• Akturan, Ulun; Baş, Türker (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Nvivo ile nitel veri analizi, örnekleme, analiz, yorum. Ankara: Seçkin.
• Bakıner-Çekin, Ayça ; Çalışkan, Hasan (2020). Language and culture. Language Teaching and Educational Research, 3(1), 163-175. https://doi.org/10.35207/later.724966. Erişim Tarihi: 12.07.2022.
• Deutscher, Guy (2010): Im Spiegel der Sprache – Warum die Welt in anderen Sprachen anders aussieht. (Aus dem Englischen: Martin Pfeiffer) München: C.H. Beck oHG.
• Doğan, Aksan (1998). Her Yönüyle Dil. Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: Türk Dil Kurumu.
• Doğan, Aksan (2006). Dil, Şu Büyülü Düzen. Ankara: Bilgi.
• Essig, Rolf-Bernhard (2011). Alles für die Katz. Die lustigen Geschichten hinter unseren Redensarten. München: Carl Hanser.
• Hall, Edward T. (1976). Beyond Culture. New York: Doubleday.
• Kartarı, Asker (2014). Kültür, Farklılık ve İletişim. Kültürlerarası İletişimin Kavramsal Dayanakları. İstanbul: İletişim.
• Kuße, Holger (2012). Kulturwissenschaftliche Linguistik – Eine Einführung, Göttingen: Vandenhoeck ve Ruprecht. Pala, İskender (2021). İki Dirhem Bir Çekirdek. İstanbul: Kapı.
• Schulz, Dora ve Griesbach, Heinz (1962). 1000 idiomatische Redensarten Deutsch – Mit Erklärungen und Beispielen. Berlin-Schöneberg: Langenscheidt.
• Jiang, Wenying (2000). The relationship between culture and language. ELT Journal, 54 (4), 328–334. https://doi.org/10.1093/elt/54.4.328. Erişim Tarihi: 10.07.2022.
• Ünalan, Şükrü (2010): Dil ve Kültür. Ankara: Nobel.
• Yıldırımer, Mestan (2008). Deyim Yerindeyse. Türk Halk Şiirinden Açıklamalı Örneklerle Deyimlerimiz. İstanbul: Fide.