“Sosyal Tip Problemi: Bir Gözden Geçirme”

Yıl 2018, , 357 - 394, 19.10.2018

Alper Günaydın

https://doi.org/10.30767/diledeara.472653

Cited By: 3

Öz

hindeki serüvenini, antropoloji ve psikoloji ile karşılaştırmalı olarak ele almakta, sosyal tipin nasıl şekillendiğini ve rol oyuncusundan nasıl ve hangi noktalarda ayrıldığını ortaya koymakta, sosyal tipin nasıl ve hangi kaynaklardan ortaya çıktığını tartışmakta, sosyal tip kavramı için tam bir tanım teklifi yapmakta, sosyal tipin sosyoloji araştırmalarında çok daha ehemmiyetli bir yer edineceğini ümit ederek ve öngörerek çalışmasını bitirmektedir.  Yazara göre sosyal tipi şekillendiren bazı faktörler vardır, bilhassa modern toplumlarda çok ani sosyal tip oluşumları ve değişimleri yaşanmaktadır. Yine yazara göre sosyal tip kavramı, modern manada antropolog, psikolog ve sosyologlarca ele alınmadan çok daha önce edebiyatçılar tarafından içgüdüsel olarak edebi metinler içerisinde kendine yer bulmaktaydı. Bugün de bilhassa sinemanın etkisi ile pek çok sosyal tip; senarist, yapımcı ve yönetmenlerce tespit edilerek insanlık belleğinin arşivlerine kazandırılmaktadır. Biz, bu çalışmamızda, 1998 yılında Electronic Journal of Sociology dergisinde  “The Problem of Social Type: A Review” başlığı ile İngilizce olarak yayınlanmış bu makaleyi Türkçeye tercüme ettik. Çeviri sırasında, bazı sosyal tip adlarını aynen (hobo, dandy, yuppie vb.) bazılarını Türkçeye aktararak (cimri, aptal, metropollü)  bazılarını da Türkçe çevirisi ile birlikte orijinal adını da muhafaza ederek (mürtet/the convert, bitirim/hustler) kullandık. Cümle kuruluşlarında ve paragraflarda büyük oranda yazarın üslubuna sadık kaldık.  Yalnızca, orijinal yayında sonnot olarak eklenen açıklamaları dipnotlar olarak verdik.

Anahtar Kelimeler

Sosyal tip, Sosyal tip formasyonu, Sosyal tip analizi, Sosyal tip konsepti, Sosyoloji, Mesleki Tip

Kaynakça

• Anderson, N. (1923). The Hobo. Chicago: University of Chicago Press. Arditi, G. (1987). “Role as a Cultural Concept.” Theory and Society 16:565-591. Arditi, G. (1982). Social Types: Towards a Theoretical Respecification. unpublished M.A., thesis, Department of Sociology and Anthropology, University of Haifa, Israel. Barthes, R. (1967). Elements of Semiology. New York: Hill and Wang. Barthes, R. (1977). Image, Music, Text. New York: Hill and Wang. Bauman, Z. (1988). “Sociology and Postmodernity.” Sociological Review 36: 790-813. Becker, S. H. (1976). “Art Worlds and Social Types.” American Behavioral Scientist 19: 703-718. Bellah, N. R., Madsen, R., Slivan, M. W., Swidler A., and Timpton M. S. (1985). Habits of the Heart - Individualism and Commitment in American Life. Berkley: University of California Press. Bolger, S. G. (1976). The Irish Character in American Fiction, 1830-1860. New York: Arno Press. Booth, B. and Blair, M. 1989. Thesaurus of Sociological Indexing Terms 2nd ed. San Diego: Sociological Abstracts Inc. Bourdieu, (1984). Homo Academicus. Paris: Minuit. Burgess, W. E. (1968). “Discussion.” Pp. 184-205 in Shaw, R. Clifford. The Jack Roller. Chicago and London: The University of Chicago Press. Camus, A. (1954). The Rebel. New York: Knopf. Cohen, S. (1972). Folk Devils and Moral Panics: The Creation of Mods and Rockers. London: Paladin Books. Collins, R. (1979). The Credential Society - an Historical Sociology of Education and Stratification. New York: Academic Press. Coser, A. L. (1974). The Pleasure of Sociology. New York: Signet. Danilo, D. (1968). The Man Who Plays Alone. London: MacGibbon and Kee. Dixon, N. (1976). On the Psychology of Military Incompetence. New York: Basic Books. Durkheim, E. (1964). The Rules of Sociological Methods. Translated by J. H Solovay and S. S. Hueller. New York: Free Press of Glencoe. Fairchild, H. (ed). (1964). Dictionary of Sociology. Paterson, New Jersey: Littlefield, Adams and Co. Finestone, H. (1957). “Cats, Kicks and Color.” Social Problems 5: 3-13. Forsyth, C. J. and Bankston W. B. (1983). “Seaman as a Social Type: A Marginal Life-style.” Free Inquiry in Creative Sociology 11: 8-12. Glick, C.E. (1955). “Social types in Race Relations.” Pp. 194-200 in Race Relations in World Perspective, edited by A.W Lind. Oxford: University Press. Goode, W. J. (1957). “Community Within a Community: The Professions.” American Sociological Review 22:194-200 Goffman, E. (1959). The Presentation of Self in Everyday Life. New-York: Doubleday. Goffman, E. (1961). Encounters: Two Studies in the Sociology of Interaction. New York: Bobbs-Merril. Hamilton D. A., Katz L. B. and Leirer V. (1980). “Organizational Processes in Impression Formation.” in R. Hastie T. M. Ostrom, E. B. Ebbesen, R. S. Wyer, D. L. Hamilton, and D. E. Carlson (eds.), Person Memory (pp. 121-153). Hillsdale, NJ: Erlb aum. Harris, T. (1957). “The Building of Popular Images: Grace Kelly and Marilyn Monroe.” Studies in Public Communication 1: 45-48. Hoerr, L. C. (1945). “The Clown’s Function.” Journal of American Folklore 58:25-34. Judd, (1985). “America’s Hippies Revisited: Lessons in Compassion for a Conservative Decade.” Social Development Issues 9: 88-99. Kanter, M. R. (1977). “Managers.” in Men and Women of the Corporation, New-York, Basic Books, pp. 47-67. Katriel, T. (1987). Talking Straight - Dugri Speech in Israeli Sabra Culture. London: Cambridge University Press. Kerckhoff, A. C. and McCormic T. C. (1955). “Marginal Status and Marginal Personality.” Social Forces 34: 48-55. Kinloch, G. C. (1972). “Social Types and Race Relations in the Colonial Setting: A Case Study of Rhodesia.” Phylon 33: 276-289. Klapp, E. O. (1949). “The Fool as a Social Type.” American Journal of Sociology 55: 157-162. Klapp, E. O. (1954). “The Clever Hero.” Journal of American Folklore 67: 21-34. Klapp, E. O. (1956). “American Villain-Types.” American Sociological Review 21:337-340. Klapp, E. O. (1958). “Social Types: Process and Structure.” American Sociological Review 23: 674-678. Klapp, E. O. (1962). Heroes Villains, and Fools. Englewood Cliffs, N J: Prentice-Hall. Klapp, E. O. (1964). Symbolic Leaders. Chicago: Aldine Publishing Co. Klapp, E. O. (1991). Inflation of Symbols: Loss of Values in American Culture. New Brunswick, NJ: Transaction Publishers. Linton, R. (1936). The Study of Man. New York: Appleton-Century-Crofts Inc. Linton, R. (1936). “The One Hundred Percent American.” The American Mercury, 40: 427-429.