Dilbilim ve Edebiyat: Edebi Eleştirmen İçin Bir Araç Olarak Üslup Çözümlemesi

Yıl 2018, , 395 - 408, 19.10.2018

Tuba Yılmaz

https://doi.org/10.30767/diledeara.472660

Öz

İngiliz Edebiyatının üniversitede kendi başına bir ders olarak ortaya çıktığı 1960’lardan beri, edebiyat çalışmaları ve dil çalışmaları arasındaki ilişki acı çekişmeler hâlindedir. Edebî eleştirmenler edebî metinlerin çözümlemesinde dilbilimle iştigal edenler tarafından kullanılan ‘soğuk’, ‘bilimsel’ yaklaşıma karşı çıkar, dilbilimcilerse edebiyat üzerine çalışan meslektaşlarını ürettikleri tahlillerde çok belirsiz ve öznel olmakla itham ederler. Bateson ve Fowler (bk. Fowler 1971) arasındaki çatışmada açıkça görülen bu anlaşmazlık, ilgili konuları yükseltmek açısından yararlı olmakla birlikte, tartışmayı kişisel hakaret seviyesine çekmenin talihsiz etkisine uğradı. Fowler’ın Bateson’a sorduğu ünlü soru, kız kardeşinin bir dilbilimciyle evlenmesine izin verip vermeyeceğidir. Belki de bu soru iddialaşmanın/çekişmenin (argümanın) en alt noktasını temsil ediyordu. O dönemde edebiyat ile dil arasındaki ilişki çoğunlukla yersiz bir duruma gelmişti. Şüphesiz her iki disiplin içindeki akademisyenler birbirlerinden öğrenmeleri gereken çok şey olduğundan bu çekişme bir talihsizlikti. Bu makaledeki amacım, üslupbilim (stylistics) olarak bilinen dil çalışmasının alt disiplini içerisinde bulunan çözümsel teknikleri kullanarak, dil ve edebiyat arasındaki bölünmeyi kapatmanın nasıl mümkün olduğunu göstermektir

Anahtar Kelimeler

....., .....

Kaynakça

• Blackmur, R. P. (1954) Language as Gesture: Essays in Poetry. London: George Allen & Unwin Ltd. Cummings, E. E. (1964) 73 Poems. London: Faber and Faber. Dixit, R. (1977) ‘Patterns of Deviation in Selected Poems of E. E. Cummings.’ Unpublished M.A. dissertation. Lancaster University. Fowler, R. (1971) The Languages of Literature. London: Routledge & Kegan Paul. Leech, G. N. (1969) A Linguistic Guide to English Poetry. London: Longman. Short, M. (2000) ‘Graphological Deviation, Style Variation and Point of View in Marabou Stork Nightmares by Irvine Welsh.’ Journal of Literary Studies/ Tydskrif vir Literatuur Wetenskap 15 (3/4): 305 – 323. Van Peer, W. (1980) ‘The Stylistic Theory of Foregrounding: A Theoretical and Empirical Investigation.’ Unpublished Ph.D. thesis. Lancaster University. Van Peer, W. (1986) Stylistics and Psychology: Investigations of Foregrounding. Croom Helm.