The Author's Psychoanalytic Power of Production in Wilhelm Jensen's story Gradiva

Yıl 2023, , 263 - 278, 15.12.2023

Melik Bülbül

https://doi.org/10.37583/diyalog.1404179

Öz

The most obvious proof that authorship activities are, in a sense, intertwined with creative functions, are the internal creative skills that are embodied in the characters that manifest themselves clearly in certain writers. In this sense, it can be said that writers are special personalities of a celestial datum, who act as a prophet, performing duties in the terrestrial environment. It is known that the tangible sections of the mentioned creation processes, the sensory and superconscious states of the heroes created by some writers in their works, overlap with the traces they carry in the context of their own lives. These projections are frequently encountered in the internal equipment of the characters. When viewed with the Freudian approach, it can be clearly seen that the inner predictions and vital sensitivities of the writers in question are followed by highly sharp reception processes. Characteristic situations integrated in characters and figures as sub-decoration, sometimes delusions (delusions, paranoia), mood swings, forbidden love, phantasy (fantasy), frustration, dream, disappointment after imagination and loss, syria (emotional pathology); and sometimes it manifests as guilt, depth psychology, questioning of conscience, neurotic oscillations, hysteria, emotional confusion, death drive, emotional stalemate and disorder, psychoses, treatment problems, nightmare delusions, and unconscious impulses. The author, with his unique reception and observation skills, effectively operates the foresight-forsight mechanisms and manages to dress these parameters in his heroes with the mastery of soothsayer intuition and insight. While this study reveals the author’s work in the creative processes of Wilhelm Jensen’s story Gradiva; It aims to examine the psychoanalytic data with which its heroes are equipped, through the work and its content, using the document analysis method.

Anahtar Kelimeler

Author, psychoanalysis, Unconscious İmpulse, Neurotic Disorder, Therapy

Wilhelm Jensen’in Gradiva adlı öyküsünde Yazarın Psikanalitik Üretim Gücü

Öz

Yazarlık faaliyetlerinin, bir anlamda yaratım işlevleriyle içiçe olduğunun en belirgin kanıtı, belli yazarlarda kendisini açıkça gösteren karakterlere işlenmiş içsel yaratım becerileridir. Bu anlamda yazarlar için, kâhinlik görevi üstlenmiş göksel bir verinin, yersel ortamda görev icra eden özel kişilikleridir denebilir. Sözü edilen yaratım süreçlerinin somut kesitlerine, kimi yazarların eserlerinde yarattıkları kahramanlarının duyusal ve bilinç ötesi durumlarının kendi öz yaşantıları bağlamında taşıdıkları izlerle örtüştüğü bilinmektedir. Bu iz düşümlere karakterlerin içsel donanımlarında sıklıkla rastlanmaktadır. Freudiyen yaklaşım biçimleriyle izlendiğinde, açıkça görüleceği gibi söz konusu yazarların içsel öngörülerinin ve yaşamsal duyarlılıklarının üst düzeyde keskin alımlama süreçleriyle seyrettiği somut olarak görülmektedir. Karakterlerde ve alt dekor olarak figürlerde işlenerek entegre edilmiş karakteristik durumlar, kimi zaman hezeyan (sanrı, paronaya), duygu değişimi, yasak sevi, düşlem (fantazya), frustrasyon, düş, hayal gücü ve yitimi sonrası hayal kırıklığı, sayrı (duygu patolojisi); kimi zaman da suçluluk duygusu, derinlik psikolojisi, vicdan sorgusu, nevrotik salınımlar, histeri, sevisel duygu karmaşası, ölüm dürtüsü, duygu çıkmazı ve bozukluğu, psikozlar, sağaltım sorunu, kabus sanrıları ve bilinçdışı itimler olarak ortaya çıkar. Yazar, kendisine özgü alımlama ve gözlem becerileriyle, öngörü-uzgörü mekanizmalarını etkili bir biçimde işleterek bu parametreleri eserinde kahramanlarına kâhin sezgisi ve içgörü ustalığıyla giydirmeyi başarır. Bu çalışma, Wilhelm Jensen’in Gradiva adlı öyküsünde yazarın yaratım süreçlerinde eserini ortaya çıkarırken; kahramanlarını donattığı ruhçözümsel verilerin, doküman analizi yöntemiyle eser ve içeriği üzerinden irdelenmesini amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yazar, psikanaliz, Bilinçdışı İtim, Nevrotik Bozukluk, Sağaltım

Kaynakça

• Adler, Alfred (2006): İnsanı Tanıma Sanatı. (çev. Kamuran Şipal). İstanbul: Say Yayınları.
• Adler, Alfred (2008): Nevroz Sorunları, (çev. Ali Kılıçoğlu). İstanbul: Say Yayınları.
• Bauman, Zigmund / Mazzeo, Riccardo (2019): Edebiyata Övgü. (çev. Akın Emre Pilgir). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bernhard, Thomas (1975): Deutschland erzählt. (Hg.): Benno von Wiese. Frankfurt a. Main: Fischer Verlag.
• Bülbül, Melik (2008): Arthur Schnitzler’in “Fräulein Else” ve İnci Aral’ın “Gelin” Adlı Öykülerinde Kadın Profili. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Erzurum. Sayı 1. 221-229.
• Bülbül, Melik (2019): Toplumsal Gerçeğin Dönüştürdüğü Bireyin Rüya ve Oyun Kıskacındaki Rolü: Dönüşüm (Die Verwandlung). Turkish Studies- Language and Literature. Volume 14 Issue 3, 1127-1136. http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.22884.
• Bülbül, Melik (2022): Edebiyat Evreninde Yazarın Dijital Dönüşüm Anksiyetesi. Germanistik im digitalen Wandel / Dijital Evriminde Germanistik. Edirne: Trakya Üniversitesi Yayınları.
• Eco, Umberto (2017): Edebiyata Dair. İstanbul: Can Yayınları.
• Ernst, Fischer (1995): Franz Kafka. İstanbul: BFS Yayınları.
• Freud, Sigmund (1900): Traumdeutung. P. F. L. Gesammelte Werke (18 Bände). 1-17 Bde. London 1940-52, 18. Bd. Frankfurt a. M.: S. Fischer Verlag.
• Freud, Sigmund (1924): Psychoanalytische Studien an Werken der Dichtung und Kunst: Wien.
• Freud, Sigmund (1986): Yaşamım ve Psikanaliz. (çev. Kmuran Şipal). İstanbul: Say Yayınları.
• Freud, Sigmund (1999): Sanat ve Edebiyat. Der Wahn und Träume in W. Jensens Gradiva. Gesammelte Werke in Wien. (Çev. Emre Kapkın ve A. Tekşen Kapkın). İstanbul: Payel Yayınları.
• Freud, Sigmund (2004): Sanat ve Sanatçılar Üzerine. (çev. Kamuran Şipal). İstanbul: YKY.
• Frisch, Max (1950): Tagebuch. 1946-49. Frankfurt: Suhrkamp Verlag.
• Jensen, Wilhelm (1907): Gradiva. Neue Freie Presse. Wien: Fischer Taschenbuch Verlag.
• Liewerschiedt, Dieter (1987): Schlüssel zur Literatur. Düsseldorf. Wien. New York: Econ Verlag.
• Murakami, Haruki (2007): Koşmasaydım Yazamazdım. İstanbul: Doğan Yayıncılık.
• Pankau, Johannes G. (2007): Das weite Land. Schnitzler als Psychologe. Interpretationen Arthur Schnitzler. Dramen und Erzählungen. (Hrsg. von H. J. Kim und Günter Sasse). Stuttgart: Reclam.
• Schnitzler, Arthur (1970): Gesammelte Werke. Die Erzählenden Schriften. 2. Band. Frankfurt a. M: S. Fischer Verlag.
• Zweig, Stefan (2004): Üç Büyük Usta. Balzac - Dickens – Dostoyevski. (çev. Nafer Ermiş). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.