A Lacanian Analysis of the Work “Bird Rock” by Marie Luise Kaschnitz

Yıl 2020, , 83 - 94, 30.06.2020

İnci Aras

https://doi.org/10.37583/diyalog.759424

Öz

Psychiatrist Jacques-Marie Emile Lacan, who philosophically reaffirmed Sigmund Freud's psychoanalytic theory, was born in Paris on April 13, 1901 and died there on September 9, 1981. Acting from the view that the unconscious is structured like a language, Lacan, although based on Freud's psychoanalytic theory. He has dealt with the psychic structure of the subject that Freud is seeking in the unconscious with the other in the external reality. As a result, he has reached that not the human being is shaped by the unconscious, but rather the unconscious being shaped by the external reality. In short, he argued that all the elements of human psyche, which are inherently divided into the real, the imaginary, the symbolic forms, are shaped by the “othering” of the subject or the big “Other” in the outside world. According to Lacan, the tension between the subject and the big “Other” in the symbolic arena is the basis of all psychological problems. After this theoretical knowledge and in the light of this information of Lacanian psychoanalysis with a text-based examination method, we will examine the image of a bird in Marie Luise Kaschnitz's short story “Bird Rock”. We will attempt to determine the projections of the Lacan’s concept of “othering” and “Othering” in the work, which starts with the Mirror Phase of the subject attempting to integrate the different parts of his fragmented self.

Anahtar Kelimeler

lacanian psychoanalysis, bird image, psyche, Kaschnitz, unconscious

Marie Luise Kaschnitz’in „Kuş Rock“ Eserinin Lacanyen Analizi

Öz

Sigmund Freud’un psikanaliz kuramını felsefi açıdan yeniden temellendiren psikiyatr Jacques-Marie Emile Lacan, 13 Nisan 1901'de doğduğu Paris’te 9 Eylül 1981 yılında ölmüştür. Bilinçdışının dil gibi yapılandığı görüşünden hareket eden ve yapısalcı dilbiliminden yararlanan Lacan, Freud’un psikanalitik kuramından yola çıksa da Freud’un bilinçdışında aradığı öznenin psişik yapısını, dış gerçeklikteki öteki ile bağıntılı olarak ele almıştır. Bunun sonucunda insanın bilinçdışı tarafından şekillendirildiğine değil, aksine bilinçdışının insanın içinde bulunduğu dış gerçeklik tarafından biçimlendirildiği görüşünü dile getirmiştir. Kısacası imgesel, sembolik ve gerçek olmak üzere doğası gereği bölünmüş haldeki insan psişesinin bütün unsurlarının dış dünyadaki bir ötekinin / Ötekinin bakışı altında dönüşüme uğradığını, bütün psikolojik sorunların temelinde yatanın da özne ile öteki arasındaki gerilim olduğunu ileri sürmüştür. Biz de bu çalışmamızda Lacanyen psikanalizin bahsi geçen unsurlarını ve psişik öznenin geçirdiği üç dönemi (imgesel, sembolik ve gerçek) ele alacağız. Bu teorik bilgilerin ardından Marie Luise Kaschnitz’in kısa öyküsü “Kuş Rock” taki kuş imgesini Lacanyen psikanalizmin bu bilgileri ışığında metne bağlı inceleme yöntemi ile inceleyeceğiz. Öznenin Ayna Evresi ile başlayan ve benliğini bütünleştirmek uğruna girdiği ötekileşme ve Ötekileşme süreçlerinin eserdeki izdüşümlerini tespit etme girişiminde bulunacağız.

Anahtar Kelimeler

Lacanyen psikanaliz, kuş imgesi, psişe, Kaschnitz, bilinçdışı

Kaynakça

• Adam, Birgit (2009): Die schönsten internationalen Vornamen: Für Mädchen und Jungen. Mit Herkunft und Bedeutung. Mit Infos zu berühmten Namensträgern. Heyne Verlag.
• Berger, Peter Ludwig (1985): Modernleşme ve Bilinç. Çev. Cevdet Cerit. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bergson, Henri (2015): Madde ve Bellek. Çev. Işık Ergüden. Ankara: Dost Kitapevi.
• Butzer, Günter / Jacob, Joachim (2012): Metzler Lexikon literarischer Symbole. Stuttgart: Springer-Verlag.
• Castel, Pierre Henri (2009): Freud’un „Ruhsal Aygıt“ ından Lacan’ın İlk Topolojik Şemalarına: Kopuş mu, Süreklilik mi?. Çev. Ali Bilgin. MonoKL Lacan Özel Sayısı, Sayı: VI-VII. 157-216.
• Çelebi, Volkan (2009): Dış-Yakınlığın Çıkmazı ile Dışarının Sorumluluğu Arasında: ‘Lacan ve Levinas’ta Başka. MonoKL Lacan Özel Sayısı, Sayı: VI-VII. 241.
• Eidukevičienė, Rūta (2003): Jenseits des Geschlechterkampfes: traditionelle Aspekte des Frauenbildes in der Prosa von Marie Luise Kaschnitz, Gabriele Wohmann und Brigitte Kronauer. St. Ingbert: Röhrig Universitätsverlag.
• Fink, Bruce (1999): A Clinical Introduction to Lacanian Psychoanalysis-Theory and Technique. London: Harvard University Press.
• Florensky, Pavel (2007): Tersten Perspektif. Çev. Yeşim Tükel. İstanbul: Metis Yayınları.
• Freud, Sigmund (2002): Metapsikoloji. Çev. Emre Kapkın /Ayşen Tekşen Kapkın. İstanbul: Payel Yayınevi.
• Freud, Sigmund. (2013): Uygarlığın Huzursuzluğu. Çev. Haluk Barışcan. İstanbul: Metis Yayınları.
• Freud, Sigmund (2017): Briefe, Psychoanalytische Schriften, Studien und mehr: Massenpsychologie und Ich-Analyse + Die Traumdeutung + Über Psychoanalyse + Das Ich und das Es + Hemmung, Symptom und Angst + Abhandlungen zur Sexualtheorie und viel mehr. Musaicum Books.
• Hançerlioğlu, Orhan (1977): Felsefe Ansiklopedisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Homer, Sean (2005): Lacan. New York: Routledge.
• Kaplan, Ramazan (1998): Edebiyat Bilgi ve Kuramları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Kaschnitz, Marie Luise (2014): Kuş Rock. Çağdaş Alman Öykü Antolojisi: Almanya-Avusturya-İsviçre. Çev. ve Der.: Kamuran Şipal. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Lacan, Jacques (1998): The Seminar of Jacques Lacan. Book XX: Encore, (1972-1973). Ed. Jacques Alain Miller. Çev.: Bruce Fink. New York.
• Lacan, Jacques (2005): Ecrits. Çev. Bruce Fink. New York: W.W. Norton & Company.
• Lacan, Jacques (2013): Psikanalizin Dört Temel Kavramı. Çev. Nilüfer Erdem. İstanbul: Metis Yayınları.
• Leader, Darian (2004): Mona Lisa Kaçırıldı / Sanatın Bizden Gizledikleri. Çev. Handan Akdemir. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Leppert, Richard (2009): Sanatta Anlamın Görüntüsü. Çev. İsmail Türkmen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• McGowan, Todd. / Kunkle, Sheila (2014): Lacan ve Çağdaş Sinema. Çev. Yasemin Ertuğrul / Caner Turan. İstanbul: Say Yayınları.
• Nasio, Juan David (2007): Jacques Lacan’ın Kuramı Üzerine Beş Ders, Çev. Özge Erşen /Murat Erşen. Ankara: İmge Kitabevi.
• Sartre, Jean Paul (2009): İmgelem. Çev. Alp Tümertekin. İstanbul: İthaki Yayınları.
• Sayın, Zeynep (2013): İmgenin Pornografisi. İstanbul: Metis Yayınları.
• Schweikert, Uwe (1997): Kaschnitz. Metzler Autoren Lexikon. Ed. Bernd Lutz. Stuttgart: Metzler.
• Tura, Saffet Murat (1996): Freud’dan Lacan’a Psikanaliz. İstanbul: Ayrıntı.
• Wellek, Rene /Warren, Austin (1982): Yazın Kuramı. Çev. Yurdanur Salman /Suat Karantay. İstanbul: Altın Yayınları.
• Zizek, Slavoj (2002a): İdeolojinin Yüce Nesnesi. İstanbul: Metis.
• Zizek, Slavoj (2002b): Kırılgan Temas. İstanbul: Metis.
• Zizek, Slavoj (2004): Yamuk Bakmak. Çev. Tuncay Birkan. İstanbul: Metis Yayınları.
• Zizek, Slavoj (2011): İdeolojinin Yüce Nesnesi. Çev. Tuncay Birkan. İstanbul: Metis Yayınları.