DUVAR RESİMLERİ ÜZERİNDEN KÜLT LİDERLİK PROPAGANDASI: IRAK DEVLET BAŞKANI SADDAM HÜSSEYİN ÜZERİNE İNCELEME

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 7 - 24, 30.11.2018

Caner Çakı , Mehmet Ozan Gülada

Öz

            Irak'ta
Baas Partisi'nin iktidarda olduğu dönemde Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in
kült lider olarak inşa edilebilmesi için yoğun bir propaganda faaliyetinin
yürütüldüğü görülmüştür. Bu süreçte Baas Partisi, kült liderlik inşasında duvar
resimlerinden propaganda faaliyetlerinde sıklıkla yararlanmıştır. Bu çalışmada,
Saddam Hüseyin'in kült liderlik propagandasında duvar resimlerinin nasıl ve ne
yönde kullanıldığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, çalışma
kapsamında amaçlı örneklem metodu kullanılarak belirlenen 6 duvar resmi
(Kurtarıcı, Mücahit, Savaşçı, Muzaffer, Kahraman, Önder), nitel araştırma
yöntemlerinden göstergebilimsel analiz yöntemi kullanılarak incelenmiştir.
Duvar resimleri, Fransız Dil Bilimci Roland Barthes, düzanlam ve yananlam
boyutunda ele alınırken, aynı zamanda propaganda amaçlı inşa edilen mitler de
açıklanmaya çalışılmıştır. Elde edilen bulgular ışığında, duvar resimlerinde
Irak'ın geçmişteki zaferleri hatırlatılarak, Saddam Hüseyin'in Irak'ın
düşmanlarına karşı büyük bir mücadele içine giren ulusal kahraman olarak inşa
edildiği ortaya çıkarılmıştır.   

Anahtar Kelimeler

Duvar resmi, kült liderlik, propaganda, poster, Irak

Kaynakça

• Abdi, K. (2008). "From Pan-Arabism to Saddam Hussein's Cult of Personality: Ancient Mesopotamia and Iraqi National Ideology", Journal of Social Archaeology, 8(1), 3-36.
• Abrahamian, E. (2011). Modern İran Tarihi, Çev. Dilek Şendil. 2. Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Agefotostock (2018). Duvar Resmi. Erişim Tarihi: 12 Eylül 2018, https:// www.agefotostock.com /age/en/Stock-Images/Rights-Managed/L22-306208.
• Arpa, M. (2018). "İş Güvenliğini Konu Alan Kamu Spotu Reklamlarında Korku Çekiciliği Kavramının Kullanılması", Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, 105-115.
• Barthes, R. (2016). Göstergebilimsel Serüven. (M. Rifat, S. Rifat, Çev.), 8. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• BBC (2018). Duvar Resmi. Erişim Tarihi: 12 Eylül 2018, http:// www.bbc.com /culture/story/20180419-saddam-disney-for-a-despot-how-dictators-exploit-ruins.
• Chehabi, H. E., & Christia, F. (2008). "The Art of State Persuasion: Iran’s Post-Revolutionary Murals", Persica, 22, 1-13.
• Çakı, C. (2018a). "Komünizm İdeolojisinde Kült Lider Olgusu:" Berlin'in Düşüşü" Propaganda Filmi'nin Alımlama Analizi", Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, (9), 94-113.
• Çakı, C. (2018b). "Birinci Dünya Savaşı’ndaki Alman Propaganda Kartpostallarında Kullanılan Karikatürlerde Türklerin Sunumunun Göstergebilimsel Açıdan İncelenmesi". Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (29), 73-94.
• Çakı, C. (2018c) "Propaganda", M. Karaca ve C. Çakı (ed.), İletişim ve Propaganda, (s.13-44). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Çakı, C. ve Gülada, M. O. (2018). "Vichy Fransası'nda İşgal Propagandası". Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (1), 53-80.
• Dawn (2018). Duvar Resmi. Erişim Tarihi: 12 Eylül 2018, https:/ /www. dawn. com/news /1195863.
• Domenach, J. M. (2003). Politika ve Propaganda, (T. Yücel, Çev.), 2. Basım. İstanbul: Varlık Yayınları.
• Fiske, J. (2017). İletişim Çalışmalarına Giriş. (S. İrvan. Çev.), 5. Basım. Ankara:Bilim ve Sanat Yayınları.
• Gill, G. (1980). "The Soviet Leader Cult: Reflections on the Structure of Leadership in the Soviet Union". British Journal of Political Science. 10(2). 167-186.
• Guiraud, P. (2016). Göstergebilim. (M. Yalçın, Çev.), 3. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.
• Güngör, N. (2013). İletişim Kuramlar ve Yaklaşımlar, 2. Baskı, İstanbul: Siyasal Kitapevi.
• Haaretz (2018). Duvar Resmi. Erişim Tarihi: 12 Eylül 2018, https://www.haaretz.com/.premium-using-twitter-doesnt-make-one-modern-1.5256655.
• İnanç, G. (2008). Türk Diplomasisi'nde Irak (1978-1997). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları, 2008.
• Jowett, S. Garth & O'donnell, Victoria (2014). Propaganda & Persuasion. USA: Sage.
• Karaburun Doğan, D., Sayan, Ş., & Çakı, C. (2017). The Analysis on Election Music and Propaganda Posters of Political Parties in 1999 General and Local Elections in Turkey, 2. Researches on Science and Art in 21st Century Turkey, (Ed. Hasan Arapgirlioğlu, Atilla Atik, Robert L. Elliott, Edward Turgeon), Ankara: Gece Publishing.
• Karimi, P. (2008). "Imagining Warfare, Imaging Welfare: Tehran’s Post Iran–Iraq War Murals and Their Legacy". Persica, 22, 47-63.
• Öymen, O. (2014). Bir Propaganda Silahı Olarak Basın. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Polese, A. & Horák, S. (2015). "A Tale of Two Presidents: Personality Cult and Symbolic Nation-Building in Turkmenistan". Nationalities Papers. 43(3). 457-478.
• Quora (2018). Duvar Resmi. Erişim Tarihi: 12 Eylül 2018, https://www.quora.com/ Did-Saddam- Hussein- ever-justify-himself-i-e-cognitively-and-affectively.
• Rifat, M. (2013). Açıklamalı Göstergebilim Sözlüğü: Kavramlar, Yöntemler, Kuramcılar, Okullar. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Rolston, B. (2017). "When Everywhere is Karbala: Murals, Martyrdom and Propaganda in Iran". Memory Studies, p. 1-21.
• Schwartz, L. L. (1983). "Family Therapists and Families of Cult Members". International Journal of Family Therapy. 5(3). 168-178.
• Tanyeri Mazıcı, E. ve Çakı, C. (2018). "Adolf Hitler’in Korku Çekiciliği Bağlamında Kamu Spotu Reklamlarında Kullanımı". Erciyes İletişim Dergisi. 5 (3). 290-306.
• Yaylagül, L. (2017). Kitle İletişim Kuramları, Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar. 8. Baskı. Ankara: Dipnot Yayınları.