Teknoloji Kültürü ve Dijital Minimalizm: Z Kuşağı Üzerine Analiz

Yıl 2024, Sayı: 24, 21 - 42, 21.05.2024

Esra Şahin , Oya Morva

https://doi.org/10.26650/4boyut.2024.1449758

Öz

Kültürü belirli bir yaşam biçimi olarak tanımladığımızda, kullanılan teknoloji, ait olduğu dönemin kültürü üzerinde her zaman doğrudan bir etkiye sahip olmuştur. Ancak tarihin hiçbir döneminde teknoloji, kültüre, günümüzde olduğu kadar entegre olmamıştır. Bugün dijital teknoloji, kapsamı ve yaygınlığı ile sıradan bir insanın gündelik hayat rutinindeki tüm pratiklerde asli unsurdur. Öyle ki, toplumsal hayatta var olabilmenin yolu çeşitli dijital teknolojileri kullanma becerilerine hakimiyetten geçer. Aktüel teknolojinin kullanımını her düzeyde talep ve teşvik eden böylesi bir toplumsal yapı, onu kullanmayı neredeyse kaçınılmaz kılmaktadır. Öte yandan, teknolojinin bu kuşatıcılığı karşısında alternatif kullanım biçimlerinin varlığından da söz etmek gerekir. Bu çalışma, sözü edilen alternatif kullanımlardan “dijital minimalizme” odaklanarak, Türkiye’de Z Kuşağına mensup bireylerin hangi nedenlerle dijital minimalizme yöneldikleri ve dijital teknolojiyi nasıl kullandıkları sorularına yanıt aramaktadır. Bu doğrultuda, kendini dijital minimalist olarak tanımlayan 20 kişi (10 kadın ve 10 erkek) ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiş, elde edilen veriler niteliksel içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda dijital minimalizmin, teknolojinin var olan yaygın kullanım biçimine alternatif olarak değerlendirilip benimsendiği gözlemlenmiştir. Kullanıcıların otokontrol mekanizmalarını da devreye sokarak, teknoloji kullanımlarını farklılaştırdıkları ve sınırladıkları bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dijital minimalizm, Dijital kültür, Teknoloji kültürü, Dijital çağ, Z kuşağı

Technology Culture and Digital Minimalism: An Analysis of Generation Z

Öz

When defining culture as a particular way of life, the technology used has always directly impacted the way of life of the period to which it belongs. Technology has never been as integrated into culture as it is today. Digital technology, with its scope and pervasiveness, is an essential element in all practices in the daily life routine of an ordinary person. The way to exist in social life today depends on mastering the skills for using various digital technologies. The existence of such a social structure that demands and encourages the use of current technology at all levels creates a consciousness that suggests its use to be inevitable. On the other hand, the existence of alternative forms of use in the face of this encompassing nature of technology also needs to be mentioned. This study discusses the concept of digital minimalism, which is considered an alternative form of technology use, and addresses the questions of the reasons why individuals belonging to Generation Z in Türkiye turn to digital minimalism and how they use digital technology within this framework. In line with this, the study conducts in-depth interviews with 20 people (10 males, 10 females) who identify themselves as digital minimalists and analyzes the obtained data using the qualitative content analysis method. As a result, the research observes digital minimalism to have been evaluated and adopted as an alternative to the existing widespread use of technology and found it to include such practices as operating a self-control mechanism regarding the duration and intensity of technology usage, using purpose-oriented platforms, and developing different usage forms regarding the relevant technology or applications’ characteristics.

Anahtar Kelimeler

digital minimalism, digital culture, technology culture, digital age, Generation Z

Kaynakça

• Allcott, H., Gentzkow, M.,Song L. (2022). Digital Addiction. Erişim adresi: https://web.stanford. edu/~gentzkow/research/DigitalAddiction.pdf google scholar
• Arendt, H. (2006). İnsanlık Durumu (B.S. Şener, Çev.). İstanbul: İletişim google scholar
• Bauman, Z. & Lyon D. (2020). Akışkan Gözetim (E. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. google scholar
• Baumer, E. P. S., Adams, P., Khovanskaya, V. D., Liao, T. C., Smith, M. E., Schwanda Sosik, V., & Williams, K. (2013). Limiting, leaving, and (re) lapsing: an exploration of Facebook non-use practices and experiences. In Proceedings of the SIGCHI conference on human factors in computing systems, 3257-3266. DOI:10.1145/2470654.2466446 google scholar
• Bijker, W. E. (1995). Of Bicycles, Bakelites, and Bulbs: Toward a Theory of Sociotechnical Change. MA: MIT Press. google scholar
• Bijker, W.E. (2010). How is Technology Made? -That is the Question!, Cambridge Journal of Economics. (34), 63-76. https://doi.org/10.1093/cje/bep068 google scholar
• Borgman, A. (1985). Technology and Character of Contemporary Life, Chicago: Chicago University Press. google scholar
• Brady, J. (2013). Amish Community Not Anti-Technology, Just More Thoughtful. Erişim adresi: https://www.npr.org/sections/alltechconsidered/2013/09/02/217287028/amish-community-not-anti-technology-just-more-thoughful. Erişim Tarihi: 05.06.2023 google scholar
• Briggs, A., Burke, P. (2011). Medyanın Toplumsal Tarihi: Gutenberg’den İnternet’e. (Ü.H. Yolsal, E. Uzun, Çev.). İstanbul, Kırmızı Yayınları. google scholar
• Brittannica, (03.03.2024) tarihinde https://www.britannica.com adresinden alındı. google scholar
• Castells, M. (2008). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür. Cilt: I.Ağ Toplumunun Yükselişi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. google scholar
• Ellul, J. (2003). Teknoloji Toplumu (M. Ceylan, Çev.). İstanbul, Bakış Yayınları. google scholar
• Eliot, T. (1987). Kültür Üzerine Düşünceler (S. Kantarcıoğlu, Çev.). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. google scholar
• Feenberg, A. (1999). Questioning Technology. London: Routledge google scholar
• Flayelle, M., Starcevic, V., Billieux, J., (2019). Beyond information overload and stress: a plea to acknowledge the complexity of problematic Internet use and consider individualized intervention strategies (commentary on Kumar et al., 2017). Curr. Psychiatry Rev. (15), 72-73. https://doi. org/10.2174/ 266608221501190416120931. google scholar
• Generation Z, (20.06.2023) tarihinde https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/ adresinden alındı. google scholar
• Gere, C. (2022). Dijital Kültür. (A. Akın,Çev.). İstanbul: Salon Yayınları. google scholar
• Global Day of Unplugging, (15.06.2023) tarihinde https://www.unplugcollaborative.org/ adresinden alındı. google scholar
• Güven, E. (2011). Yavaş Güzeldir: “Yavaş Yemek”ten “Yavaş Medya”ya Hızlı Tüketime Dair Bir Çözüm Önerisi. Selçuk İletişim, 7(1), 113-121. google scholar
• Heidegger, M. (1998). Tekniğe İlişkin Soruşturma (D. Özlem, Çev). İstanbul, Paradigma. google scholar
• Horkheimer, M. & Adorno, T. (2010). Aydınlanmanın Diyalektiği. İstanbul: Kabalcı. google scholar
• Van der Laan, J.M. (2016) Narratives of Technology. NY: Palgrave. google scholar
• Kelly, K. (2010). What technology wants. NY: Viking. google scholar
• Kaplan, K., Spielberg, D., Kancherla, B., Glaze, D., Smith, O., Vece, T., Sockrider, M. (2022). Problematic online gaming. Is it real and does it matter to our teenagers? Journal of Applied Research on Children: Informing Policy for Children at Risk, 13(1), DOI: https://doi.org/10.58464/2155-5834.1493 google scholar
• Kranzberg, M. (1985). The Information Age: Evolution or Revolution? In Bruce R. (Ed.), Information Technologies and Social Transformation (pp. 35-53). Washington: National Academy Press. google scholar
• Latour, B. (2021). Toplumsalı Yeniden Toplama. (N. Bingöl, Çev.). İstanbul: Tellekt. google scholar
• Marcuse, H. (1968). Tek Boyutlu İnsan. (S. Çağan, Çev.). İstanbul: May Yayınları. google scholar
• Millburn, J. F., & Nicodemus, R.(2011). Minimalism: Essential Essays. Asymmetrical Press. google scholar
• Move Over, Millennials: How ‘iGen’ Is Different From Any Other Generation, (20.06.2023) tarihinde https://www.calstate.edu/csu-system/news/Pages/Move-Over-Millennials-How-iGen-Is-Different-Than-Any-Other-Generation-.aspx adresinden alındı. google scholar
• Mumford, L. (1934). Technics and Civilization. London: Routledge & Kegan Paul PLC. google scholar
• Newport, C. (2022). Dijital Minimalizm. İstanbul: Metropolis. google scholar
• Özlem, D. (2022). Teknoloji İnsani Amaçlar İçin Bir Araçtır. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, Bahar (8), 1-9. google scholar
• Pınarbaşı, T. E., & Astam, F. K. (2020). Vazgeçmek Mümkün Mü?: Kuşakların Dijital Detoks Deneyimleri Üzerine Bir Analiz. Atatürk İletişim Dergisi, 20, 5-27. google scholar
• Sabbath Manifesto, (16.06.2023) tarihinde http://www.sabbathmanifesto.org/unplug_challenge adresinden alındı. google scholar
• Seppuko, (15.06.2023) tarihinde www.seppukoo.com adresinden alındı. google scholar
• Strauss, V. (20.06.2023) Today’s Kids Might Be Digital Natives- But A New Study Shows They Aren’t Close To Being Computer Literate, https://www.washingtonpost.com/education/ adresinden alındı. google scholar
• Suicide Machine, (15.06.2023) tarihinde www.suicidemachine.org adresinden alındı. google scholar
• Tekin, H. H. (2012). Nitel Araştırma Yönteminin Bir Veri Toplama Tekniği Olarak Derinlemesine Görüşme. İstanbul University Journal of Sociology, 3(13), 101-116. google scholar
• The Slow Media Manifesto, (16.06.2023) tarihinde https://en.slow-media.net/manifesto adresinden alındı. google scholar
• Tiles, M. & Oberdiek, H. (1995) Living in a Technological Culture. London ve New York: Routledge. google scholar
• Tiles, M. & Oberdiek, H. (2010). Teknoloji Kültürü İnsan Araçları ve İnsan Değer Yargıları. (K. Yerci, Çev.).İstanbul: Atlantis. google scholar
• Durkee T, Carli V, Floderus B, Wasserman C, Sarchiapone M, Apter A, Balazs JA, ... Wasserman D. (2016). Pathological Internet Use and Risk-Behaviors among European Adolescents. Int J Environ Res Public Health. 8;13(3):294. Doi: 10.3390/ijerph13030294. google scholar
• Ural, M. N. (2015). Antik Yunan’da “Teknik’’: Teknoloji Felsefesi Tarihine Genel Bir Bakış. Mavi Atlas, 4, 136-144. google scholar
• Uzelac, A. & Cvjetieanin, B. (2008). Digital Culture: The Changing Dynamics. Zagreb: Institute for International Relations. google scholar
• Williams, J., & White, A. (2020). Digital Minimalism in Everyday Life: Overcome Technology Addiction, Declutter Your Mind, and Reclaim Your Freedom. Independently Published. google scholar
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık google scholar