Kültürel Çeşitlilik ve Felsefî Eleştiri

Yıl 2018, Sayı: 14, 31 - 43, 14.12.2018

Ümit Öztürk Seda Özsoy Somuncuoğlu

Öz

Felsefe, başlangıcından beri, insan varlığının sadece imkânlarını veya zenginliğini değil fakat daha ziyade içinde yer aldığı imkânsızlıklarla dolu yaşam sahnesini ve bu sahnenin yoksunluk şartlarını daha iyi bir dünya adına eleştirerek sorgulayan bir araştırma alanı olmuştur. Bununla birlikte günümüzün temel bir fenomeni olarak küreselleşme, küresel kültür ve bağlantılı bir şekilde kültürel çeşitlilik söylemleri başlığı altında, istesek de istemesek de hem bir öznesi hem de bir nesnesi hâline geldiğimiz modern dünyada, felsefenin son derece önemli bir yönünün, çağın eleştirisi işlevinin, giderek gözlerden kaybolmaya başladığını saptamak mümkündür. Bu çalışmada, kültür kavramı hakkında kısa bir analiz sunarak gerçekte öyle olmasa da küresel süreçlerin bir getirisi neticesinde tek bir anlama gelecek şekilde anlaşılan ve farklılıkların silindiği bir anlatı olarak takdim edilen kültürel çeşitlilik konusunu ele almaktayız. Amacımız, Platon felsefesinin klasik değil, fakat moda da sayılamayacak bir “tema”sını, Sokratik eleştiri yöntemini mevcut problemler ağına eklemlemeyi deneyerek günümüz dünyasında felsefenin yerine getirebileceği eleştiri işlevini yeniden düşünmeyi önermektir.

Anahtar Kelimeler

Global Dünya, Kültür ve Eleştiri, Platon, Sokratik İdeal

Cultural Diversity and Philosophical Criticism

Öz

From the beginning, philosophy has been a research area questioning not only the possibilities and richness of human existence but also the impossibilities of a life stage in which human existence get involved and deprived situation of this stage by examining in the name of a better world. However, under the titles of globalization as a basic phenomenon of nowadays, global culture and correlatively a discourse of cultural diversity, it is possible to determine that the function of a criticism of age, highly important aspect of philosophy, has begun to disappear in modern world where we have unwillingly become both subject and object of it. In this study, we deal with the topic of cultural diversity that is introduced as a narrative discrepancy and understood as one meaning as a result of the global process by analysing the concept of culture. In this manner, aim of the study is to commit to reconsider the ancient function of philosophy by trying to articulate a Platonic theme to the present problems.

Anahtar Kelimeler

Global World, Culture and Criticism, Plato, Socratic Ideal

Kaynakça

• Bauman, Zygmunt (2017). Küreselleşme. Toplumsal Sonuçları, çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Cevizci, Ahmet (2006). Sokrates, İstanbul: Say Yayınları.
• Direk, Zeynep (2004). “Derrida Düşüncesinin Fenomenolojideki Kaynakları”, Çağdaş Fransız Düşüncesi, haz. Z. Direk ve R. Güremen, ss. 133-156, Ankara: Epos Yayınları.
• Dorion, Louis-Andre (2005). Sokrates, çev. M. Nedim Demirtaş, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Ege, Ragıp (2005). “Jacques Derrida’nın, Hegel’in ‘Aufhebung’ (Ortadan Kaldırma) Kavramını Soruşturması Üzerine”, Kaygı. Uludağ Üniversitesi Felsefe Dergisi, 4: 116-125.
• Gasset, José Ortega (2017). İnsan ve Herkes, çev. Neyire Gül Işık, İstanbul: Metis Yayınları.
• Haşlakoğlu, Oğuz (2016). Platon Düşüncesinde Tekhnê, İstanbul: Sentez Yayınları.
• Herakleitos (2009). Fragmanlar, çev. Cengiz Çakmak, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Kuçuradi, Ioanna (2006). “Sokrates’in Felsefî Araştırma ve Eğitim Metodu”, Uluğ Nutku’ya Armağan, haz. M. Elgin ve Ç. Veysal, s. 259-267, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
• Lyotard, Jean-François (2001). “Eğer Bedensiz Düşünülebilirse”, çev. Melih Başaran, FelsefeLogos, 13: 73-84.
• Plato (2009). Republic, ed. by. G. R. F. Ferrari, trans. by Tom Griffith, UK: Cambridge University Press.
• Platon (1996a). Menon (Diyaloglar 1 içinde), çev. Adnan Cemgil, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Platon (1996b). Parmenides, çev. Saffet Babür, Ankara: İmge Kitabevi.
• Platon (1996c). Theiatetos (Diyaloglar 2 içinde), çev. Macit Gökberk, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Platon (1997). Timaios, çev. Erol Güney ve Lütfi Ay, İstanbul: MEB.
• Platon (2000). Sofist, çev. Cenap Karakaya, İstanbul: Sosyal Yayınları.
• Platon (2006). Sokrates’in Savunması, çev. Erman Gören, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Platon (2007). Symposion, çev. Eyüp Çoraklı, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Platon (2011). Euthyphron, çev. Güvenç Şar, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Sartre, Jean-Paul (1981). Bulantı, çev. Selâhattin Hilav, İstanbul: Can Yayınları.
• Versenyi, Laszlo (1995). Sokrates ve İnsan Sevgisi, çev. Ahmet Cevizci, Ankara: Gündoğan Yayınevi.
• Williams, Raymond (2007). Anahtar Sözcükler, çev. Savaş Kılıç, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Williamson, Judith (1998). “Kadın Bir Adadır”, çev. Nurdan Gürbilek, Eğlence İncelemeleri: Kitle Kültürüne Eleştirel Yaklaşımlar, haz. Tania Modleski, s. 135-155, İstanbul: Metis Yayınları.