MUHASEBE VE MALİYE ÖN LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN “MESLEKİ UYGULAMA” KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORLARI

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 2, 283 - 303, 10.07.2023

Tugba Örs Onur , İsmail Koç

https://doi.org/10.31671/doujournal.1170251

Öz

Bu çalışmanın amacı, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları ile Maliye ön lisans programlarında öğrenim gören öğrencilerin mesleki uygulama kavramına yönelik algılarını, renk, hayvan, besin türü, mevsim, oyun, çiçek ve eşya metaforları aracılığı ile ilişkilendirerek incelemektir. Çalışmada nitel analiz yöntemlerinden olan fenomenoloji (olgubilim) deseni kullanılmıştır. Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ)’de Muhasebe ve Vergi Uygulamaları ile Maliye ön lisans programında öğrenim gören, 2020-2021 eğitim dönemi bahar yarıyılında mesleki uygulama eğitimini tamamlayan öğrencilerden “Eğer mesleki uygulama bir renk, hayvan, besin türü, mevsim, oyun, çiçek ve eşya olsaydı, “….” olurdu. Çünkü “….” cümlelerini tamamlamaları istenmiştir. Çalışmaya 46 kadın, 23 erkek toplam 69 öğrenci katılmıştır. Elde edilen veriler, içerik analizi yöntemleri ile analiz edilmiştir. Öğrencilerin mesleki uygulama kavramına yönelik algılarından toplam 218 metafor elde edilmiş ve 9 kategoride gruplandırılmıştır. Öncelikli olarak mesleki uygulama öğrencilerinin ürettikleri metaforlar incelendiğinde bu bireylerin büyük bir çoğunluğunun olumlu yönde metafor geliştirdiği görülmüştür. 9 ana kategoride sınıflandırılan metafor kategorilerinin 7’si olumlu (191 metafor), 2 kategori ise olumsuz (27 metafor) şeklinde sınıflandırılmaktadır. Bu durum katılımcıların mesleki uygulama sürecini faydalı bulduklarını ve verimli bir uygulama süreci geçirdiklerine işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Mesleki Uygulama, Staj, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları.

METAPHORS OF ACCOUNTING AND FINANCE ASSOCIATE STUDENTS ABOUT THE CONCEPT OF “PROFESSIONAL PRACTICE”

Öz

The aim of the present study was to examine the perceptions of Accounting and Tax Applications and Finance associate degree programs students at Sakarya University of Applied Sciences (SUBU) regarding the concept of professional practice by associating them with color, animal, food type, season, game, flower, and goods metaphors. Phenomenology pattern, as one of the qualitative analysis methods, was used for data analysis. The following question was asked from the particiapnts during the Spring of 2020-2021 educational period: “If the professional application was a color, animal, food type, season, game, flower and goods, it would be …, beecause ….” and they were asked to complete the sentence. A total of 69 students, including 46 women and 23 men, participated in the study. The obtained data were analyzed using content analysis method. A total of 218 metaphors were obtained from students' perceptions of the concept of professional practice and were grouped into 9 categories. When the metaphors produced by the students were examined, it was observed that the vast majority of the participants developed metaphors in a positive way. Out of 9 main metaphor categories, 7 were classified as positive (191 metaphors) and 2 categories were classified as negative (27 metaphors). This indicates that the participants found the professional application process useful and that they had an efficient application process.

Anahtar Kelimeler

Professional Practice, Internship, Accounting and Tax Applications

Kaynakça

• Akbaş, F. (2020). Coğrafya lisans mezunlarının kültürel miras kavramına yönelik algılarının metafor analizi yöntemiyle değerlendirilmesi. Anasay, 4(12), 89-112. DOİ: https://doi.org/10.33404/anasay.725994
• Akpınar, S. ve Yıldız, Ş. (2018). Muhasebe eğitimi alan öğrencilerin muhasebe algılarına yönelik metaforlar. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 77, 91-114. https://doi.org/10.25095/mufad.401312
• Akturan, U. ve Esen, A. (2008). Fenomenoloji. Baş T. ve Akturan U. (Yay. Haz.), Nitel araştırma yöntemleri (83-98. ss.) içinde. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Arpat, B., M. Tokbaş, B. Çamurdan, A. Akşit (2017). Meslek yüksekokullarında 3+1 eğitim modeli stajlarında yapılan iş teklifleri üzerine bir araştırma: Honaz meslek yüksekokulu örneği. International Journal of Academic Value Studies, 3(14), 1-11.
• Botha, E. (2009). Why metaphor matters in education. South African Journal of Education, 29, 431-444. DOİ: 10.15700/saje.v29n4a287
• Cesur, E. Yılmaz, T. (2021). Bankacılık ve sigortacılık programı ön lisans öğrencileri ile mezunlarının “banka, kredi, sigorta ve risk” kavramlarına ilişkin metaforik algılarının değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(2). 1712-1736. ISSN: 1309 – 0712. https://doi.org/10.20491/isarder.2021.1225
• Çetinkaya, S. K. (2014). Öğrencilerinin kendi mesleklerine ilişkin algılarının metafor analizi ile incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2), 137-150. https://dergipark.org.tr/tr/pub/pauefd/issue/32869/374883
• Erol Fidan, M. (2019). Lisans öğrencilerinin muhasebe eğitimi hakkındaki metaforik algıları: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İİBF Örneği. Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi, 1(1), 30-57. https://dergipark.org.tr/en/pub/ijafr/issue/45064/472046
• Gül, H. ve Yürekli, E. (2020). MYO'lardaki 3+1 işbaşı eğitimlerinin girişimcilik eğilimine etkisi: PAÜ örneği. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(4), 2400-2417. https://doi.org/10.33206/mjss.672376.
• Güler, Z. (2015). Meslek yüksekokullarında staj sorunsalı: David A. Kob’un yaşantısal öğrenme kuramı kapsamında Eskişehir Meslek Yüksekokulu Büro Yönetimi ve Asistanlığı öğrencilerinin stajlarının değerlendirilmesi ve öneriler. 1. Ulusal Şişli Sempozyumu, 4-5 Haziran 2015, 409-430.
• Gümüş, İ, İskender, H. ve Bağdat, A. (2018). Dijitalleşme sürecinde ön lisans muhasebe eğitiminin yeniden yapılandırılması. 5. Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Kongresi, İzmir, 100-111.
• Gökdoğan, O. ve Sarıgöz, O. (2012). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin meslek, uygulama ders ile ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi. Batman University International Participated Science And Culture Symposium, 1091-1100, 18-20 April. Batman. https://dergipark.org.tr/tr/pub/buyasambid/issue/29824/320956.
• Jones, J. P. and Fields, K. T. (2001). The role of supplemental instruction in the first accounting course. Issues in Accounting Education, 16(4), 531-547. https://doi.org/10.2308/iace.2001.16.4.531
• Kalsen, C., Kaplan, İ. ve Şimşek, M. (2017). Mesleki ve teknik liseleri 12. Sınıf öğrencilerinin işletmelerde yaptıkları staj ve beceri eğitimi çalışmalarına ilişkin algıları. International Journal of Human Sciences, 14(3), 3043-3060, SSN:2458-948. https://www.j humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/4569
• Karacan, S. ve Karacan E. (2004). Meslek yüksekokullarında (MYO) yapılan staj uygulamalarına ilişkin bir araştırma: kalite ve verimlilik için iş yerleri – MYO işbirliğinin gereği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8, 168-184. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kosbed/issue/25712/271313
• Karadeniz, O. ve Kumaş, H. (2016). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin istihdam edilebilirliğini arttırmada mesleki uygulamalar dersi (3+1 programlarının) ile İŞKUR işbaşı eğitim programlarının rolü: Honaz Meslek Yüksekokulu örneği. 5th International Vocational Schools Symposium. Bosnia And Herzegovina. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cider/issue/36287/409617.
• Keklik, N. (1984). Felsefe bakımından metafor, Felsefe Arkivi, 25, https://dergipark.org.tr/tr/pub/iufad/issue/1304/15376
• Kocabıyık, O. O. (2016). Olgubilim ve gömülü kuram: bazı özellikler açısından karşılaştırma. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 55-66. http://publications.aare.edu.au/05pap/fli05040.pdf.
• Koç, İ. ve Bağdat, A. (2022). Muhasebe ve maliye eğitimi alan yükseköğretim öğrencilerinin vergi ve devlet algılarına yönelik metafor araştırması. Karadeniz 11. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, Rize, 507-515.
• Lakoff, G. and Johnsen, M. (2003). Metaphors we live by. Chiago: The University of Chicago Press. Mete, Y. A. (2013). Okul uygulaması dersine yönelik öğretmen adayı, öğretmen ve okul yöneticilerinin sahip oldukları metaforlar. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 2(2), 249-274. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/646251
• Miller, S. (1987). Some comments on the utility of metaphors for educational theory and practice. Educational Theory, 37(3), 219-227. https://doi.org/10.1111/j.1741-5446.1987.00219.x
• Miles, M. B. and Huberman, A. M. (2019). Nitel veri analizi, qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage Publications,.
• Özdaş, F ve Çakmak, M. (2018). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin metaforik algıları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(4), 2747- 2766. https://dergipark.org.tr/tr/pub/teke/issue/42447/511244
• Öztürk, H. ve Alkaya, S. (2020). Otel işletmelerinde çalışan yöneticilerin “stajyer” kavramına ilişkin algılarına yönelik metafor analizi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(3), 1763–1777. DOİ:10.26677/TR1010.2020.449.
• Saatcı, G. ve Aksu, M. (2020). Lisans düzeyinde turizm eğitimi alan yabancı uyruklu öğrencilerin koronavirüs algılarını metafor yolu ile tespit etmeye yönelik bir araştırma. A study on the detection of coronavirus perceptions of Foreing Students receiving tourism education at the undergraduate level through metaphor. Journal of Awareness, 5(4), 617-630. https://doi.org/10.26809/joa.5.042 Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Eğitim Bilgi Sistemi. https://ebs.sabis.subu.edu.tr/BirimDetay/DersPlan/31590. E.T.17.06.2022.
• Sarı, C., Kılıç, A. F., Güven, S. ve Yaşar, H. B. (2020). Üniversite öğrencilerinin kültürel miras kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. International Journal of Current Approaches in Language, Education and Social Sciences, 2(1), 334-353. DOİ: 10.35452/caless.2020.16. https://doi.org/10.35452/caless.2020.16
• Sarıaltın, H. ve Erol, Z. (2015). Meslek yüksekokulu (MYO) sektör işbirliği bağlamında bir mesleki yükseköğretim modelinin analizi (Sakarya Üniversitesi 3+1 modeli). UMYOS2015 Sempozyumu. Özel Sayı.
• Sarıbıyık, M. (2019). Mesleki eğitimde +1 eğitim modeli. Sayı 292. SETA Yayınları. https://setav.org/assets/uploads/2019/08/A292.pdf.
• Sezerel, H. ve Cankül, D. (2021). Stajın nasıl geçti? Turizm alanında orta öğretim öğrencilerinin staj deneyimleri. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3), 471-483. DOİ:10.26677/TR1010.2019.173.
• Stone, P. J, Dunphy, D. C., Marshall, S. S. ve Ogilvie, D. M. (1966). The general inquirer: a computer approach to content analysis. Massachusetts: The M.I.T. Press.
• Tuncer, M. ve Tanaş, R. (2019). Mesleki eğitim sorunsalının meslek yüksekokulları bağlamında öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Electronic Journal of Education Sciences, 8(15), 76-88. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ejedus/issue/44340/538129
• Ulusoy, A. (2004). Kalifiye işgücünün yetiştirilmesinde eğitim kurumu-işletme işbirliği: Türkiye uygulaması. Erişim adresi: https://urlamtal.meb.k12.tr/icerikler/mesleki-ve-teknik-egitimi-gelistirmek-icin-yapilan-calismalar_3763592.html.
• Uygur, N. (1962). İğretileme (metafor) Problemi. Felsefe Arşivi, 13, 125-139. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iufad/issue/1325/15617
• Weber, R. P. (1989). Basic content analysis. London: Sage.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, Y. (2020). Tarih bölümü öğrencilerinin bakışıyla göç: bir metafor analizi çalışması. Rumeli’de Uluslararası Hakemli Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 21, 523 – 535. DOİ:10.29000/rumelide.835772
• Yıldırgan, R., Baysal, H. T., & Zengin, B. (2016). 3+ 1 Eğitim modeli kapsamında işletmelerde istihdam edilen turizm önlisans öğrencilerinin mesleğe ilişkin tutumları: Sakarya Üniversitesi örneği. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 101-116.
• Yürekli, E. ve Kalfa, V. R. (2016). Stajyer öğrencilerin mesleki atılganlık düzeylerinin araştırılması: PAÜ Honaz Meslek Yüksekokulu’nda bir alan araştırması, ISVET, 684-700.