ZENGEZUR KORİDORU’NUN AZERBAYCAN’IN DIŞ TİCARET VE LOJİSTİK FAALİYETLERİNE OLASI ETKİLERİNİN SWOT ANALİZİ

Yıl 2023, Sayı: 12, 1 - 15, 29.12.2023

Tukazban Gasımova , Melis Erçin Yurcu

https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1309005

Cited By: 2

Öz

2020 senesinde İkinci Karabağ Savaşı'nın en dikkat çekici sonuçlarından biri olan Zengezur koridoru, yerel, bölgesel ve kıtalararası olmak üzere üç boyutta önem taşımaktadır. Yerel düzeyde, koridorun geçtiği bölgeler üzerinden ülkelerdeki yerel ekonomik kalkınmayı teşvik edici rolü bulunmaktadır. Zengezur Koridoru, Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan'ın az gelişmiş bölgelerinden geçmesiyle büyük bir önem taşımaktadır. Koridor, Azerbaycan'ın uzun süredir işgal altında olan güneybatı bölgelerine bağlanmasını sağlarken, aynı zamanda Türkiye'nin de terörle mücadele eden doğu bölgelerine ekonomik büyüme sağlayacaktır. Bu çalışma, Zengezur Koridoru'nun Azerbaycan'ın dış ticaret ve lojistik sektörü üzerinde olası etkilerini araştırmayı hedeflemektedir. Lojistik sektörüne odaklanan çalışmada, koridorun sektöre etkileri, güçlü ve zayıf yönleri ile ortaya çıkaracağı fırsatlar ve tehditler değerlendirilmiştir. Çalışmada SWOT analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, Zengezur Koridoru'nun Azerbaycan'ın dış ticaret ve lojistik sektöründe olumlu bir etki yaratacağı ve aynı zamanda toplumlar arasında barışa katkı sağlayacağı sonucuna varılmıştır. Koridor, Asya ile Avrupa arasında transit ulaşım projeleri için Azerbaycan üzerinden önemli bir fırsat sunmaktadır ve Azerbaycan Avrasya'da ulaşım ve lojistik merkezi olarak güçlenecektir. Ancak, koridor çalışmalarının net bir plana sahip olmaması ve bölgedeki güvenlik sorunlarının devam etmesi, Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki sınırların belirlenmemesi gibi zayıf yönler bulunmaktadır. Ayrıca, ABD ve Avrupa'da etkili Ermeni lobileri de koridorun açılmasına karşı önemli bir tehdit oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Lojistik, Ulaşım, Zengezur Koridoru, Bir Kuşak Bir Yol

SWOT ANALYSIS OF THE POTENTIAL IMPACTS OF THE ZENGEZUR CORRIDOR ON AZERBAIJAN'S FOREIGN TRADE AND LOGISTICS ACTIVITIES

Öz

The Zengezur corridor, a notable outcome of the 2020 Second Karabakh War, holds significance in three dimensions: local, regional, and intercontinental. It promotes local economic development in the regions it passes through, benefiting Turkey, Azerbaijan, and Armenia. By connecting Azerbaijan's long-occupied southwestern areas, it also contributes to the economic growth of Turkey's underdeveloped eastern regions. This study examines the potential impact of the Zengezur corridor on Azerbaijan's foreign trade and logistics sector. Focusing on logistics, it evaluates the corridor's effects, strengths, weaknesses, opportunities, and threats using SWOT analysis. The findings suggest that the opening of the Zengezur corridor will positively influence Azerbaijan's foreign trade and logistics sector, while fostering peace-building between communities. Furthermore, the corridor presents a valuable opportunity for transit transportation projects between Asia and Europe, strengthening Azerbaijan's position as a key transportation and logistics hub in Eurasia. However, the lack of a clear plan for corridor development and ongoing security concerns, along with the unresolved borders between Azerbaijan and Armenia, pose challenges. Additionally, the opposition from influential Armenian lobbies in the United States and Europe represents a significant threat to the opening of the corridor.

Anahtar Kelimeler

Logistics, Transportation, Zangezur Corridor, One Belt One Road

Kaynakça

• Aghayev, Z.(2008).Lojistik Yönetimi Açısından Azerbaycan Pazarının Değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Alaca, A. İ. S. (2021). The importance of the afro eurasıa region in terms of geo-economıcs, Prof. Dr. Uğur Özgöker. Eurasia–the territory of the future, 24, 19.
• Aliyev, X., (2018), Azərbaycan Respublikasının Logistika Potensialı, Proceedings Of The International Conference On Sustainable Development And Actual Problems Of Humanitarian Sciences.
• ARDSK (2023), https://www.stat.gov.az/source/transport/, (Erişim tarihi 01.06.2023).
• Aslanlı, A.(2021). Zengezur Koridoru: Zaferin Taçlanması. Kriter Aylık Siyaset Toplum ve Ekonomi Dergisi, 6(62), https://kriterdergi.com/dosya-turk-dunyasi/zengezur-koridoru-zaferin-taclanmasi, (Erişim tarihi: 14.01.2023).
• Atifqızı, Ş. (2015). Beynəlxalq nəqliyyat dəhlizlərdə logistik əməliyyatlar.
• Baltacı, A. (2019). Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
• Bayramlı, P.(2017). Azerbaycan`ın Dış Ticaretinde Lojistiğin Önemi Ve Lojistik Merkez Araştırması
• Bayramoğlu, M. (2022).Türkiye'nin Uluslararası Ticareti Ve Azerbaycan Uygulaması, Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
• Bayramov, V. (2022). Zəngəzur nəqliyyat dəhlizi Azərbaycana Avrasiyanın nəqliyyat və logistika mərkəzi kimi mövqeyini gücləndirməyə imkan verəcək. Xalqqəzeti: https://xalqqazeti.com/mobile/az/news/75615 (Erişim tarihi: 28.12.2022)
• Bayramova, U. (2021). Analysis the impact of the opening of Zangezur Corridor on regional.
• Cabbarova K ve İsgəndərov A., (2022). Azərbaycanın Regional Əhəmiyyətli Ticarət Və Logistika Mərkəzlərinə Çevrilməsində Zəngəzur Dəhlizinin Rolu, Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun İqtisadi Potensialının Sektoral Qiymətləndirilməsi.
• Gawliczek, p. ve Iskandarov, K. (2023). The Zangezur Corridor as part of the global transport route (against the backdrop of power games in the south caucasus region). Security And Defence Quarterly, 41(1), 36–53.
• Hamzatli M, (2022), Zengezur Koridoru’nun Azerbaycan Ve Türkiye’nin Dış Ticaretine Olası Etkileri, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
• http://unec.edu.az/application/uploads/2015/02/UE2020.pdf, (Erişim tarihi:17.12.2022)
• https://ikisahil.az/post/men-shushaya-qelebe-yolu-ilegelmishem (Erişim tarihi: 20.12.2022)
• https://president.az/az/articles/view/45923 (Erişim tarihi: 19.12.2022)
• https://report.az/infrastruktur/ady-azerbaycan-5-milyon-tondan-cox-tranzit-yukdasimalari-sifarisi-alib/ (Erişim tarihi: 15.12.2022)
• https://www.azerbaijan-news.az/ (Erişim tarihi: 26.12.2022)
• İsayeva T, (2022), Zengezur’un Coğrafi Konumu Ve Türkiye Azerbaycan İçin Jeopolitikalar, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi , Elazığ.
• Kanbur E. ve Karakavuz H, (2017), Stratejik Yönetim Kapsamında Küresel Havayolu İşbirliklerinin SWOT Analizi, Journal of Aviation, 2017, 1 (2) 74-86.
• Keleş Ç. A, (2020), Modern İpek Yolu Projesi(Tek Kuşak Tek Yol) kapsamında Orta Koridor: Türkiye yatırımları ve etkileri, Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Khan H. M, (2021), Zengezur Koridoru’nun Stratejik Önemi, Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi, https://www.ankasam.org/zengezur-koridorunun-stratejik-onemi/, (Erişim tarihi:13.01.2023)
• Michael, a. (2023). Armenia-Azerbaijan border crisis and trans-regional infrastructure initiatives in the south caucasus. Міжнародне співтовариство та україна в сучасних глобальних цивілізаційних процесах: актуальні економічні, політико-правові, безпекові та соціально-гуманітарні аспекти: матеріали доповідей, 19.
• Oxford Analytica (2023). Iran will work to improve ties in the south caucasus expert briefings. https://doi.org/10.1108/oxan-db279596
• Poghosyan, b. (2021). The Armenian view on the opening of the south caucasus after the 2020 Karabakh War. New Eastern Europe, 6(49), 37-42.
• Quliyev H, (2018), Nəqliyyat Və Logistika Sahəsindəki Başlıca Problemlər Onların Təhlili Həlli Yolları.
• SERKA, (2022), Zengezur Koridoru’nun Bölgesel Kalkınma ve Ekonomik Büyümede Stratejik Önemi Çalıştay Raporu, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, T.C. Serhat Kalkınma Ajansı, s. 50.
• Strateji Yol Xəritəsi, (2022). Azərbaycan Respublikasında logistika və ticarətin inkişafına dair Strateji Yol Xəritəsi”-Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 2016-cı il 6 dekabr tarixli Fərmanı.
• Turgunov E., Zengezur Koridorunun Azerbaycan ve Bölge için önemi, Eurasian Research Institute, https://www.eurasian-research.org/publication/zengezur-koridorunun-azerbaycan-ve-bolge-icin-onemi/?lang=tr, (Erişim tarihi:13.01. 2023)
• Üste, N.A., Aydın S.Ü., (2022), Güney Kafkaslarda Bölgesel Güvenlik Kompleksi Teorisi Bağlamında Zengezur Koridoru’nun Önemi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,20 (Özel Sayı); 261-274
• Xudiyeva P., Aslanov A., (2022), İşğaldan Azad Edilmiş Ərazilərdə Nəqliyyat Sistemi Və Onun Ölkə İqtisadiyyatına Verəcəyi Töhfələr, Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun İqtisadi Potensialının Sektoral Qiymətləndirilmə