SPORCULAR İÇİN SPORA ÖZGÜ BAŞARI MOTİVASYONU: YAZ SPOR OKULUNDAN BİR ÖRNEK

Yıl 2016, Sayı: 49, 115 - 123, 28.07.2016

Ümit Doğan Üstun Mehmet Acet , Adnan Ersoy

Öz

Bu çalışmanın amacı amatör sporcularda spora özgü
başarı motivasyonunun cinsiyet ve yaş değişkenlerine göre incelenmesidir.
Çalışmaya İzmir ilinde bir yaz spor okuluna katılan 108 sporcu gönüllü olarak
katılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formunun yanı
sıra Willis’ in Spora Özgü Başarı Motivasyonu ölçeği Türkçe versiyonu
kullanılmıştır. Verilerin analizi aşamasında verilerin dağılımlarının
belirlenmesi için Tek Örneklem Kolmogorov-Smirnov testi yapılmış ve anlamlı
farklılıkların belirlenmesi için Çok Yönlü Varyans Analizi (MANOVA)
kullanılmıştır. Sonuç olarak katılımcıların spora özgü başarı motivasyonlarının
başarıya ulaşma alt ölçeğinde en yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca
katılımcıların spora özgü başarı motivasyonlarının cinsiyet faktörüne göre
başarısızlıktan kaçınmak alt boyutunda kadın katılımcıların lehinde anlamlı
olarak farklılaştığı tespit edilmiştir. Bu çalışma amatör kadın sporcuların
başarısızlıktan daha fazla kaçındıklarını ve başarısızlık hissinin onları daha
fazla motive ettiğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Spora Özgü Başarı Motivasyonu, Cinsiyet, Yaş

COMPETITION-RELATED MOTIVE FOR ATHLETES: AN EXAMPLE FROM A SUMMER SPORT SCHOOL

Öz

The aim of this study
was to investigate competition related motivation of amateur athletes in the
extent of their gender and age. 108 athletes from a summer sports school from İzmir volunteered for this
study. In this study as data gathering tool, in
addition, to personal information form
Turkish version of Willis Competition-Related
Motives in Sports Scale was used. In the evaluation of data, One-Sample Kolmogorov-Smirnov was used for seeking normal
distribution and MANOVA was used to determine significant differences. As a
result participants,’ competition-related
motives were the highest in the motive for
approaching success subscale. Also,
gender differences were found to be significant in the motive for avoiding failure subscale in favor of females. This study showed that amateur
female athletes are much more afraid of failure and failure motives them more.

Anahtar Kelimeler

Competition-Related Motive, Gender, Age

Kaynakça

• Aktas, Z., Cobanoglu, G., Yazicilar I. & Er, N. (2006). Profesyonel Basketbolcularda Spora Özgü Başari Motivasyon Düzeyinin Cinsiyetler Açisindan Karşilaştirilmasi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 55-59.
• Bastug, G. (2002). Sporda Psikolojik Motivasyon Faktörü Olarak Ödül ve Cezanın Cinsiyet ve Spora Başlama Yaşı Değişkenine Göre İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Konya.
• Blanchard, C.M., Mask, L., Vallerand, R.J., Sablonniere de la, R. & Provencher, P. (2007). Reciprocal Relationships between Contextual and Situational Motivation in a Sport Setting. Psychology of Sport and Exercise, 8, 854–873. Doi:10.1016/j.psychsport.2007.03.004.
• Cassidy, F. (2005) What Motivates Sports Event Tourists?: A Synthesis of Three Disciplines. Women in Research Conference, Women Doing Research, 24-25 Nov 2005, Gladstone, Australia.
• Deci, E. & Ryan, R. (1985). Intrinsic Motivation and Self-Determination in Human Behavior. New York: Plenum. In Deci, E. & Ryan, R. (Eds.), Handbook of Self-Determination Research. Rochester, Ny: University Of Rochester Press.
• Deci, E. & Ryan, R. (2000). The ‘What’ and ‘Why’ of Goal Pursuits: Human Needs and the Self-Determination of Behavior. Psychological Inquiry, 11, 227-268. Doi: Http://Dx.Doi.Org/10.1207/S15327965PLI1104_01.
• Duda, J.L. (1989). Relationship between Task and Ego Orientation and the Perceived Purpose of Sport among High School Athletes. Journal of Sport and Exercise Psychology, 11, 318-335.
• Engur, M. (2002). Elit Sporcularda Basarı Motivasyonunun, Durumluluk Kaygı Düzeyleri Üzerine Etkisi. Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi Sporda Psikososyal Alanlar, İzmir.
• Erman, A.K., Sahan, A. & Can, S. (2004). Sporcu Bayan ve Erkeklerin Spora Özgü Başarı Motivasyonlarının Karşılaştırılması. 10th ICHPER Sd European Congress & TSSA 8th International Sport Science Congress, 17-20 November, Antalya.
• Gillet, N., Vallerand, R.J., Amoura, S. & Baldes B. (2010). Influence of Coaches' Autonomy Support on Athletes' Motivation and Sport Performance: A Test of the Hierarchical Model of Intrinsic and Extrinsic Motivation. Psychology of Sport and Exercise, 11, 155-161. Doi:10.1016/J.Psychsport.2009.10.004.
• Halvari, H. & Kjormo, O. (1999). A Structural Model of Achievement Motives, Performance Approach and Avoidance Goals and Performans among Norwegian Olympic Athletes. Perceptual and Motor Skills, 89(3), 997-1022.
• Hayashi, C.T. (1996). Achievement Motivation among Anglo American and Hawaiian Physical Activity Participants; Individual Differences and Social Contextual Factors. Journal of Sport and Exercise Psychology, 18(2), 194-215.
• Hutzler, Y., Oz M. & Barak S. (2013). Goal Perspectives and Sport Participation Motivation of Special Olympians and Typically Developing Athletes. Research in Developmental Disabilities, 34, 2149–2160. Doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.ridd.2013.03.019.
• Joesaar, H., Hein, V. & Sagger M.S. (2012). Youth Athletes’ Perception of Autonomy Support from the Coach, Peer Motivational Climate and Intrinsic Motivation in Sport Setting: One-Year Effects. Psychology of Sport and Exercise, 13, 257-262. doi:10.1016/j.psychsport.2011.12.001.
• Keegan, R.J., Harwood, C.G., Spray, C.M. & Lavallee, D. (2009). A Qualitative Investigation Exploring the Motivational Climate in Early Career Sports Participants: Coach, Parent and Peer Influences on Sport Motivation. Psychology of Sport and Exercise, 10, 361–372. Doi:10.1016/J.Psychsport.2008.12.003.
• Kilinc, M., Ulucan, H., Kaya, K. & Turkcapar, U. (2012). Takım Sporu Yapanların Motivasyon Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 133-144.
• Kondric, M., Sindik, J., Furjan-Mandic, G. & Schiefler, B. (2013). Participation Motivation and Student’s Physical Activity among Sport Students in Three Countries. Journal of Sports Science and Medicine. 12, 10-18.
• Maslow, A.H. (1943). A Theory of Human Motivation. Psychological Review, 50(4), retrieved from http://psychclassics.yorku.ca/Maslow/motivation.htm (date of access: 26.02.2014, 12:00 am).
• Murray, H.A. (1938). Explorations in Personality. Oxford University Press, New York. In McClellan, D., et al. (1982). Leadership Motive Pattern and Long-Term Success in Management. Journal of Applied Psychology, 67(6), 737-743.
• Pelletier, L. G., Fortier, M. S., Vallerand, R. J., Tuson, K. M., Brière, N. M. & Blais, M. R. (1995). Toward a New Measure of Intrinsic Motivation, Extrinsic Motivation, and Amotivation in Sports: The Sport Motivation Scale (SMS). Journal of Sport & Exercise Psychology, 17, 35-53.
• Richard J. Keegan, R.J., Harwood, G.C., Spray, C.M. & Lavallee, D. (2014). A Qualitative Investigation of the Motivational Climate in Elite Sport. Psychology of Sport and Exercise, 15, 97-107. Doi: Http://Dx.Doi.Org/10.1016/J.Psychsport.2013.10.006.
• Rochi, M.A., Pellettier, L.G. & Couture, A.L. (2013). Determinants of Coach Motivation and Autonomy Supportive Coaching Behaviors. Psychology of Sport and Exercise, 14, 852-859. Doi: Http://Dx.Doi.Org/10.1016/J.Psychsport.2013.07.002.
• Soyer, F., Can, Y., Güven, H., Hergüner, G., Bayansalduz, M. & Tetik, B. (2010). Sporculardaki Başarı Motivasyonu Ile Takım Birlikteliği Arasındaki Ilişkinin Incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 226-239.
• Tazegul, U. (2012). The Comparison of Motivational Levels of Sportsmen in the Different Individual Branches. International Journal of Sport Studies, 2 (11), 576- 581.
• Tazegul, U. (2013). The Determination of the Relationship between Motivational Trends and the Style of Coping with Stress. World Applied Sciences Journal, 21(1), 08-14. DOI: 10.5829/idosi.wasj.2013.21.1.2427.
• Tiryaki, Ş. & Gödelek, E. (1997). Spora Özgü Başarı Motivasyonu Ölçeğinin Türk Sporcular için Uyarlama Çalımaşması; 1. Uluslararası Spor Psikolojisi Sempozyumu Bildirileri, Bağrgan Yayınevi, 128.
• Toros, T. (2010). Examination of Relationship between Autocratic Coaching Behaviors Perceived by Elite Sportmen and Their Motive to Approach Success. World Applied Sciences Journal, 11(10), 1210-1215.
• Vallerand, R. J. (1997). Toward A Hierarchical Model of Intrinsic and Extrinsic Motivation. In M. P. Zanna (Ed.). Advances in Experimental Social Psychology, 29, 271-360, New York: Academic Press.
• Willis, J.D. (1982) Three Scales to Measure Competition-Related Motives in Sports. Journal of Sport Psychology, (4), 338-353.
• Yaman, M., Duman, S. & Hergüner, G. (2001). Türkiye 1. Ligindeki Müsabık Voleybolcu, Hentbolcü ve Futbolcu Bayanlar Arasındaki Başarı Motivasyonu Farklılıklarının Araştırılması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 25, 102-107.