GİRİŞİMCİLİK TUTUMU ve FİNANSAL OKURYAZARLIĞIN GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLE ARASINDAKİ İLİŞKİDE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN ARACILIK ETKİSİ

Yıl 2016, Afro-Avrasya Özel Sayısı, 419 - 436, 28.12.2016

Emre Sezici , Mediha Mine Çelikkol

Öz

Bu çalışmada, hem girişimcilik tutumunun hem de finansal okuryazarlığın girişimcilik
eğilimi üzerindeki doğrudan
etkisi ve algılanan sosyal desteğin bu ilişkiler üzerindeki aracı etkisi incelenmiştir.
Bu kapsamda, Dumlupınar Üniversitesi’nde eğitim gören 304 öğrenciden elde edilen
veriler analize dâhil edilmiştir. Kolayda örnekleme yönteminin
tercih edildiği çalışmada verilerin analizinde, SPSS 16 ve Lisrel 8.51 paket
programlarından yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda algılanan
sosyal desteğin, hem girişimcilik tutumu hem de finansal okuryazarlığın girişimcilik
eğilimi ile aralarında olan ilişkide tam aracı bir rolünün olduğu ortaya
çıkmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik Tutumu, Finansal Okuryazarlık, Algılanan Sosyal Destek, Girişimcilik Eğilimi

Kaynakça

• Abraham, C., & Sheeran, P. (2003). Acting on intentions: The role of anticipated regret. British Journal of Social Psychology, 42, 495–511.
• Ajzen, I. (1985). From intentions to actions: A theory of planned behavior. In J. Kuhl & J. Beckmann (Eds.), Action control from cognition to behavior (pp. 11-39). Berlin: Springer-Verlag.
• Ajzen, I. (1991). Theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50, 179-211.
• Ajzen, I., & Driver, B. L. (1992). Application of the theory of planned behavior to leisure choice. Journal of Leisure Research, 24(3), 207-224.
• Ansong, A. ve Gyensare, M. A. (2012). Determinants of university working-students’ financial literacy at the university of Cape Coast, Ghana. International Journal of Business and Management, 7(9), 126-133.
• Arifatul H. M., Zainol B., Zakiyah S. & Adura A. (2010). Predicting entrepreneurship intention among Malay University accounting students in Malaysia. UNITAR e-Journal, 6(1), 1–10.
• Atkinson, A. & Messy F. (2012). Measuring financial literacy: Results of the OECD/ international network on financial education (INFE) pilot study. OECD Working Papers on Finance, Insurance and Private Pensions, No. 15, France: OECD Publishing.
• Aytaç, Ö. ve İlhan, S. (2007). Girişimcilik ve girişimci kültür: Sosyolojik bir perspektif. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 101-120.
• Bajtelsmit, V. L. & Bernasek, A. (1996). Why do women invest differently than men?. Financial Counseling and Planning, 7, 1-10.
• Baron, R. & Kenny, D. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51 (6), 1173-1182.
• Barrick, M. R., Mount, M. K. & Judge, T. A. (2001). Personality and performance at the beginning of the new millennium: What do we know and where do we go next? International Journal of Selection and Assessment, 9, 9-30.
• Béres, D. & Huzdik, K. (2012). Financial literacy and macro-economics. Financial Literacy in Focus, 298-312.
• Bozkurt, Ö. ve Erdurur, K.(2013). Girişimci kişilik özelliklerinin girişimcilik eğilimindeki etkisi: Potansiyel girişimciler üzerinde bir araştırma. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 8(2), 57-78.
• Chen, C.C., Greene, P.G. & Crick, A. (1998). Does entrepreneurial self-efficacy distinguish entrepreneurs from managers?. Journal of Business Venturing, 13, 295–316.
• Cooke, R. & French, D. P. (2008). How well do the theory of reasoned action and theory of planned behavior predict intentions and attendance at screening programmes? A meta-analysis. Psychology & Health, 23(7), 745-765.
• Costa, P.T. & McCrae, R.R. (1992). Revised NEO personality inventory (NEO-PI-R) and NEO five factor inventory (NEO-FFI) professional manual. Odessa, FL: PAR.
• Çelik, A., İnce, M. ve Bozyiğit, S. (2014). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik niyetlerini etkileyen ailesel faktörleri belirlemeye yönelik bir çalışma. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(3), 113-124.
• Çetinkaya Bozkurt, Ö. (2014). Planlanmış davranış teorisi çerçevesinde öğrencilerin girişimci olma niyetlerinin incelenmesi. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 27-46.
• Delavande, A., Rohwedder, S. & Willis, R. J. (2008). Preparation for retirement, financial literacy and cognitive resources. Michigan Retirement Research Center Working Paper No. 2008-190, University of Michigan.
• Eker, D., Arkar, H. ve Yaldız, H. (2001). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği‘nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 12(1), 17-25.
• Er, F., Temizel, F., Özdemir, A. ve Sönmez, H. (2014). Lisans eğitim programlarının finansal okuryazarlık düzeyine etkisinin araştırılması: Türkiye örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 113-126.
• Gartner, W.B. (1985). A conceptual framework for describing the phenomenon of new venture creation. Academy of Management Review, 10(4), 696-706.
• Gird, A. & Bagraim, J. (2008). The theory of planned behavior as predictor of entrepreneurial intent amongst final-year university students. South African Journal of Psychology. 38(4), 711-724.
• Halko, M. L., Kaustia, M. & Alanko, E. (2012). The gender effect in risky asset holdings. Journal of Economic Behavior & Organization, 83, 66-81.
• House, J. (1981). Work stress and social support. Reading, MA: Addison-Wesly.
• Hayes, A. F. (2009). Beyond Baron and Kenny: Statistical mediation analysis in the new millennium. Communication Monographs, 76, 408-420.
• Hayta, A. B. (2011). Aile finans sistemi ilişkileri. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Hmieleski, K. M. & Corbett, A. C. (2006). Proclivity for improvisation as a predictor of entrepreneurial intentions. Journal of Small Business Management, 44(1), 45-63.
• Hofstede, G. (2001). Culture's consequences: Comparing values, behaviors, institutions and organizations across nations. London: Sage Publications.
• Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER). http://www.fo-der.org/edit-post/ (Erişim Tarihi: 11.08.2016)
• Fishbein, M., & Ajzen, I., (1975). Belief, attitude, intention and behavior: an introduction to theory and research, reading. MA: Addison-Wesley.
• Franke, N. & Luthje, C. (2004). Entrepreneurial intentions of business students: a benchmarking study. International Journal of Innovation and Technology Management, 1(3), 269-88.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2006). Yeni insan ve insanlar (10. Baskı). İstanbul: Evrim Yayın Evi.
• Kalkan, A. (2011). Kişisel tutum, öznel norm ve algılanan davranış kontrolünün girişimcilik niyeti üzerindeki etkisi: üniversite öğrencileri üzerine bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(14), 189-206.
• Kaplan, S., Gruber, J., Reinthaler, M. & Klauenberg, J. (2016). Intentions to introduce electric vehicles in the commercial sector: A model on the theory of planned behavior. Research in Transportation Economics, 55, 12-19.
• Karabey, C. N.(2013). Girişimsel düşünceyi anlamak: Düşünme tarzı ve risk tercihinin girişimsel özyetkinlik ve girişimcilik niyeti ile ilişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 18(3), 143-159.
• Karabulut, A. T. (2009). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik özelliklerini ve eğilimlerini belirleme. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 26(1), 331-356.
• Karimi, S., Biesmans, H. J., Lans, T., Chizari, M., Mulder, M. & Mahdei, K. N. (2013). Understanding role models and gender influences on entrepreneurial intentions among college students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 93, 204-214.
• Kelleher, S., FitzGerald, S. & Hegarty, J. (2016). Factors that influence nursing and midwifery students’ intentions to study abroad: A qualitative study using the theory of planned behavior. Nurse Education Today, 44, 157-164.
• Kocagöz, E. ve Dursun, Y. (2010). Algılanan davranışsal kontrol, Ajzen’in teorisinde nasıl konumlanır? Alternatif model analizleri. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(19), 139-152.
• Kolvereid, L. (1996). Prediction of employment status choice intentions. Entrepreneurship Theory and Practice, 21(4), 47–57.
• Krueger, N. F. & Brazeal, D.V. (1994). Entrepreneurial potential and potential entrepreneurs. Entrepreneurship Theory And Practice, 18(1), 91-104.
• Leavy, R. L. (1983). Social support and psychological disorder: A review. Journal of Community Psychology, 11(1), 3-21.
• Lusardi, A., Mitchell, O. S. & Curto, V. (2010). Financial literacy among the young. Journal Of Consumer Affairs, 44 (2), 358–380.
• Malhotra, N.K., Kim, S.S. & Patil, A. (2006). Common method variance in IS research: A comparison of alternative approaches and a reanalysis of past research. Management Science, 52 (12), 1865-1883.
• Manev, I. M. & Manolova, T. S. (2010). Entrepreneurshıp in transitional economies: Review and integration of two decades of research. Journal of Developmental Entrepreneurship, 15(1), 69-99.
• Marangoz, M., Kaya, F. ve Bakan, H. (2014). Eğitim alanı girişimcilik niyetini nasıl etkilemektedir? Üniversite öğrencilerine yönelik bir inceleme. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 75-95.
• Monticone, C., (2011). Financial literacy and financial advice: theory and emprical evidence. Unpublished doctorate thesis, Torino University, Italy.
• Phan, P. H., Wong, P. K. & Wang, C. K. (2002). Antecedents to entrepreneurship among university students in singapore: Beliefs, attitudes and backround. Journal of Enterprising Culture, 10(2), 151-174.
• Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Lee, J. & Podsakoff, N. P. (2003). Common method biases in behavioral research: A critical review of the literature and recommended remedies. Journal of Applied Psychology, 88 (5), 879-903.
• Procidano M. E. & Heler, K. (1983). Measures of perceived social support from friends and from family: Three validation studies. American Journal of Community Psychology, 11(1), 1-22.
• Seibert, S.E. & Kraimer, M.L. (2001). The five-factor model of personality and career success. Journal of Vocational Behavior, 58, 1–21.
• Sezer, C. (2013). Kariyer olarak girişimcilik ve girişimcilik niyetini etkileyen faktörlerin içerik analizi ile belirlenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 49-59.
• Shook, C. L. & Bratianu, C. (2010). Entrepreneurial intent in a transitional economy: An application of the theory of planned behavior to romanian students. International Entrepreneurship and Management Journal, 6(3), 231-247.
• Shahrabani, S. (2012). The effect of financial literacy and emotions on intent to control personal budget: A study among Israeli college students. International Journal of Economic Finance, 4(9), 156-163.
• Sobel, M. E. (1982). Asymptotic confidence intervals for indirect effects in structural equation models. Sociological Methodology, 13, 290-312.
• Souitaris, V., Zerbinati, S. & Al-Laham, A. (2007). Do entrepreneurship programmes raise entrepreneurial intention of science and engineering students? The effect of learning, inspiration and resources. Journal of Business Venturing, 22(4), 566-591.
• Şeşen, H. ve Basım, N. (2012). Demografik faktörler ve kişiliğin girişimcilik niyetine etkisi: Spor bilimleri alanında öğrenim gören üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış Dergisi, Özel Sayı, 21-28.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları. Ankara: Ekinoks.
• Thomas, D. C. & Au, K. (2002). The effect of cultural differences on behavioural responses to low job satisfaction. Journal of International Business Studies, 33(2), 309-326.
• Yadav, R. & Pathak, G. S. (2016). Young consumers intention towards buying green products in a developing nation: Extending the theory of planned behavior. Journal of Cleaner Production, 135, 732-739.
• Yao, X., Wu, X. & Long D. (2016). University students entrepreneurial tendency in China. Journal of Entrepreneurship in Emerging Economies, 8(1), 60-81.
• Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G. & Farley, G. K. (1988). The multidimensional scale of perceived social support. Journal of Personality Assessment, 52(1), 30-41.