506 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 20. MADDESİ KAPSAMINDA KURULAN VAKIF SANDIKLARININ EMEKLİLİK PLANLARININ SABİT VE STOKASTİK FAİZ ORANLARIYLA AKTÜERYAL DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2014, XIV. Uluslararası Ekonometri Yöneylem Araştırması ve İstatistik Sempozyumu Özel Sayısı, 297 - 316, 01.10.2014

Dilek Sabancı , Güçhan Yapar

Öz

Emeklilik planlamalarına dair
aktüeryal peşin değer, rezerv, sağ kalım süresi ve prim hesaplarında genellikle
rastgele olmayan faiz oranları kullanılmıştır. Sigortalı kişinin hayatta kalma
olasılığı emeklilik süresi boyunca rastsal olarak belirlenirken, faiz oranları
sabit olarak tercih edilmiştir. Bu durumda emeklilik sistemini oluşturan birçok
kuruluşa çeşitli risk unsurları yüklemiştir. Bu çalışmada söz konusu risklerin
en belirsizi olan faiz unsuru hem sabit hem de stokastik düşünülerek
hesaplamalarda daha net sonuçlar elde edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca; Bankalar,
Sigorta ve Reasürans Şirketleri, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Borsalar ve
bunların teşkil ettikleri birlikler personeli için kurulmuş bulunan sandıkların
iştirakçilerinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na devrine ilişkin esas ve usuller
hakkındaki bakanlar kurulu karar taslağına yönelik hesaplamalar stokastik faiz
oranlarıyla yapılmıştır. Excel tablolarında yapılan uygulamaların sonucu
olarak, sabit ve stokastik faiz oranlarına bağlı sonuçlar elde edilerek devir
işleminden sonra Emeklilik Sistemi’nin artı ve eksileriyle nasıl olacağıyla
ilgili olarak bazı sayısal sonuçlar elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Stokastik faiz oranları, emeklilik sistemi, risk unsurları

Kaynakça

• Beekman, J. A., & Fuelling, C. P. (1990). Interest and mortality randomness in some annuities. Insurance: Mathematics and Economics, 9 (2-3),185-196.
• Beekman, J. A., & Fuelling, C. P. (1992). Extra randomness in certain annuity models. Insurance: Mathematics and Economics, 10 (4), 275-287.
• Bellhouse D. R., & Panjer H. H. (1981). Stochastic modeling of interest rates with applications to life contingencies part II. Journal of Risk and Insurance, 48 (4), 628-637.
• Boyle, P. P. (1976). Rates of return as random variables. American Risk and Insurance Association, 43 (4), 693-713.
• Burnecki K., Marciniuk A., & Weron A. (2003). Annuities under random rates of interest—revisited. Insurance: Mathematics and Economics, 32 (3), 457-460.
• Eurostat (HICP – inflation rate (the average inflation rate in the 2003-2008 EU Euro Zone)). (n.d.). Retrieved June 29, 2012, from http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&language=en&pcode=tec00118&tableSelection=1&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=1.
• Giaccotto, C. (1986). Stochastic modelling of interest rates: actuarial vs. equilibrium. The Journal of Risk and Insurance, 53 (3), 435-453.
• Hoedemakers, T., Darkiewicz, G., & Goovaerts, M. (2005). On the distribution of life annuities with stochastic interest rates. Insurance: Mathematics and Economics 1-35.
• Huang, H.C., & Cairns, A. J. G. (2006). On the control of defined-benefit pension plans. Insurance: Mathematics and Economics, 38 (1), 113-131.
• Marcea, E., & Gaillardetz, P. (1999). On life insurance reserves in a stochastic mortality and interest rates environment. Insurance: Mathematics and Economics, 25 (3), 261-280.
• Panjer, H. H., & Bellhouse, D. R. (1980). Stochastic modelling of interest rates with applications to life contingencies. The Journal of Risk and Insurance, 47 (1), 91-110.
• Pollard, A. H., & Pollard, J. H. (1969). A stochastic approach to actuarial functions. Journal of the Institute of Actuaries, 95, 79-113.
• Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma Bakanlığı (The Medium Term Program 2013 – 2015; the fixed rate gross national product). (n.d.). Retrieved October 9, 2012,http://www.dpt.gov.tr/PortalDesign/PortalControls/WebIcerikGosterim.aspx?Enc=83D5A6FF03C7B4FCFFBD2CFE9591A91E.
• Zaks, A. (2001). Annuities under random rates of interest. Insurance: Mathematics and Economics, 28 (1), 1-11.