AKADEMİDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK SÖYLEMİNİN TEZAHÜRLERİ

Yıl 2021, Cilt: 61 Sayı: 2, 1246 - 1274, 28.12.2021

Ozan Uştuk , Yasemin Özcan Gönülal

https://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2021.61.2.26

Öz

Sürdürülebilirlik, sürdürülebilir kalkınma ile birbirinin yerine kullanılan çok katmanlı bir terimdir. Sürdürülebilirlik konusunun, Türkiye’deki üniversiteler ve yerel yönetimlerin gündeminde olduğu, bu kavram setini projelerine sıklıkla dâhil ettikleri görülmüştür. Sürdürülebilirlik söyleminin akademideki artan popülerliğine rağmen, söylemin akademisyenler tarafından nasıl alımlandığı ve akademisyenlerin konunun bilimsel çıktıları ile nasıl ilişkilendiğine yönelik detaylı bir inceleme mevcut değildir. İlgili kavramın; kalkınma, ilerleme, aydınlanma gibi kapitalizmin ideolojik olarak beslendiği söylem setleri ve argümanlar tarafından araçsallaştırılması, kapitalizmle ne ölçüde iç içe olduğu üzerine düşünmeyi de gerektirmektedir. Zira günümüzde tekno-bilimsel-ekonomik söylemin temelini oluşturan aydınlanmacı düşünce ve bu düşüncenin temellendirdiği pozitivist paradigmanın akademik söyleme yansıması, sürdürülebilirlik kavramının eleştirel bir irdelenmeye muhtaç olduğunu göstermektedir. Literatürdeki bu irdelemenin noksanlığından hareket ettiğimiz çalışmamızda, akademisyenlerin sürdürülebilirlik kavramına yönelik algısı ve bu kavramın doğası itibariyle sahip olduğu pratik ve kuramsal çelişkilerle nasıl bir ilişki kurdukları ve bu çelişkilere yönelik tutumları eleştirel söylem analizi yöntemi ile incelenmiştir. Böylece sürdürülebilir kalkınma söyleminin akademide nasıl dolaşıma girdiği, küresel bir söylem olan sürdürülebilir kalkınmanın yerelde nasıl yeniden inşa edildiği ve bu inşanın tutarsızlıklarına odaklanılmıştır. Zira akademide özellikle ‘sürdürülebilirlik’ konusunu çalıştığını iddia eden akademisyenlerin ‘neyi ürettiğimiz, neye güç verdiğimiz, ne yöne ilerlediğimiz sorusuyla baş başa kaldığında bu meseleyi eleştirel bir bakışla değerlendirmelerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bağlamda sürdürülebilirlik söyleminin, daha iyi bir gelecek için çalıştığına inanan akademisyenlerin pratikleri aracılığıyla kalkınmacı ideolojinin yeniden üretimine sebep olup olmadığı sorguya açılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, Kalkınma İdeolojisi, Akademi, Eleştirel Söylem Analizi

MANIFESTATIONS OF SUSTAINABILITY DISCOURSE IN ACADEMIA

Öz

Sustainability is a complex term, which is often used interchangeably with sustainable development. We observed that sustainability is on the agenda of universities and local governments in Turkey, and frequently included in scientific projects as a keyword. Despite the growing popularity of the concept of sustainability in Turkish academia, there is no detailed examination on how it is understood by academics and how this reflects on their scientific outputs. Since the notion of sustainability is instrumentalised by discourses such as development, progress and modernism, on which capitalism nourishes, it also requires thinking about how closely it intertwined with capitalism. The reflection of the positivist paradigm on the academic discourses, which is the basis of contemporary techno-scientific-economic discourse, requires critical scrutiny on sustainability as a concept and a practice. For Turkey, this kind of critical inquiry is lacking in the literature. Therefore, we examined the perceptions of the academicians towards the concept of sustainability and how they relate to the practical and theoretical contradictions that this concept has through critical discourse analysis. Thus, we focused on how the sustainable development discourse circulates in academia and reconstructed in local circles. We believe that academics who claim to work on 'sustainability' need to critically engage the questions of what we produce, what we empower, and in what direction we are moving in a critical manner. In this context, we questioned whether the sustainability discourses cause the reproduction of development ideology through works of academics who believe that they work for a better future.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Sustainable Development Goals, Development Ideology, Academia, Critical Discourse Analysis

Kaynakça

• Adorno, T. W. (2007). Kültür endüstrisi kültür yönetimi. (Çev. M. Tüzel-N. Ülner-E. Gen). İstanbul: İletişim Yayınevi.
• Adorno, T. W. ve Horkheimer, M. (2014). Aydınlanmanın diyalektiği. (Çev.Ülner, N.). Kabalcı: İstanbul.
• Aydoğan B. F. (2020). Sürdürülebilirlik, tüketim ve medya. İnsan ve İnsan, 7 (26): 11-23. DOI: 10.29224/insan ve insan.757873
• Bahçeci, H. I. ve Görmez, K. (2019). Sürdürülebilir kalkınma vs. ekolojik düşünce. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(17), 2299-2323.
• Başkaya, F. (2005) Kalkınma. In F. Başkaya (Ed.), Kavram sözlüğü: Söylem ve gerçek (pp. 257-266). Ankara, Turkey: Maki Basın Yayın.
• Bhandari, M. (2019). Sustainable development: Is this paradigm the remedy of all challenges? Does its goals capture the essence of real development and sustainability? With reference to discourses, creativeness, boundaries and institutional architecture. SocioEconomic Challenges, 3 (4), 97-128. http://doi.org/10.21272/sec.3(4).97-128.2019.
• Brandner, A., Cummings, S. (Eds.) (2017). Agenda knowledge for development: Strengthening agenda 2030 and the sustainable development goals (p. 22). Vienna: Knowledge for Development Partnership.
• Callinicos, A. (2006a). Alternatives to neoliberalism, Socialist Review, July.
• Callinicos, A. (2006b). Neoliberal bir dünyada üniversiteler. London: Bookmarks Publications.
• Department for Education and Skills. (2003). The future of higher education. HM Stationery Office.
• Costanza, R., Graumlich ve L., Steffen, W. (2007). Sustainability or collapse: What can we learn from integrating the history of humans and the rest of nature? Ambio. http://wtf.tw/ref/costanza.pdf
• Cummings, S., Regeer, B, de Haan, L., Zweekhorst, M. ve Bunders, J. (2017). Critical discourse analysis of perspectives on knowledge and the knowledge society within the Sustainable Development Goals. Development Policy Review. 36 (6), 727-742. https://doi.org/10.1111/dpr.12296
• Cummings, S. (2015, July). Policy coherence in the post-2015 development agenda. ROSA News No. 48, 2–7. Retrieved from https://europa.eu/capacity4dev/file/26291/download?token=GYXHOd4i
• De Araujo, A. K., ve di Giulio (2020). Sustainable development: A narcissistic strategy to cope with the environmental crisis?. Ambiente & Sociedade, 23, e00503. Epub December 04, 2020. https://dx.doi.org/10.1590/1809-4422asoc20190050r3vu2020l6ao
• Edelman M., Oya C., Borras S. M. Jr. (2013). Global land grabs: Historical processes, theoretical and methodological implications and current trajectories. Third World Quarterly. 34 (9), 1517-31.
• Escobar, A. (2006). Difference and conflict in the struggle over natural resources: A political ecology framework. Development, 49 (3), 6-13.
• Fairhead J., Leach M., Scoones I. (2012). Green grabbing: A new appropriation of nature?. Journal of Peasant Studies. 39 (2), 285-307.
• Gardiner, M. (2001). Critiques of everyday life. London: Routledge.
• Güner, D., Taşçı B. G. (2020). Sürdürülebilirlik üzerine ekoeleştiri, Yeniden Akdeniz: Ekoloji Sayısı, Aralık (pp 24-25).
• Hall, S. (2005) Kodlama, kodaçımlama (Çev. Yavuz, Y.), Medya ve izleyici: Bitmeyen tartışma (Der: Şahinde Yavuz) (pp. 85-97). Ankara:Vadi Yayınları.
• Harvey, D. (2005). A brief history of neoliberalism. Oxford: Oxford University Press
• Hobsbawm, E. (1996). Kısa yirminci yüzyıl aşırılıklar çağı 1914-1991, (Çev. Alogan, Y.), İstanbul: Everest Yayınları.
• Hoşgör, E. (2020). Yeşil kapitalizmin gölgesinde ekolojik eleştiri. Yeniden Akdeniz: Ekoloji Sayısı, Aralık (pp 16-19).
• Laclau, E. ve Mouffe, C. (2012). Hegemonya ve sosyalist strateji: Radikal demokratik bir politikaya doğru. (A. Kardan, Trans). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Lélé, S. M. (1991). Sustainable development: a critical review. World development.19(6), 607-621.
• Mehta, L., Veldwisch G. ve Franco J. 2012. Water grabbing? Focus on the (re)appropriation of finite water resources. Water Altern. 5(2), 193-207.
• Neocleous, M. (2013). Resisting resilience. Radical Philosophy 178: 2–7.
• Oğuz, H. Ş. (2014). Stuart Hall... Moment Dergi. 1(1), 125-136. https://doi.org/10.17572/mj2014.1.125136
• Purvis, T., ve Hunt, A. (2014). Söylem, ideoloji, söylem, ideoloji, söylem, ideoloji... (Çev. Coşar, S.) Moment Dergi. 1(1). 9-36.
• Radkau, J. (2008). Nature and power: A global history of the environment, Cambridge: Cambridge University Press.
• Sarı, E., ve Sarı, Ç. K. (2014). Öğrenciler için üniversitenin anlamı: Bizim düşlediğimiz üniversite… Mülkiye Dergisi, 38(2), 35-65.
• Scoones I. 2007. Sustainability. Development in Practice. 17 (4-5): 589-596.
• Şahin, Ü. (2004). Truva atı olarak sürdürülebilir kalkınma. Üç Ekoloji, 2, 1-16.
• UN. (2015). Transforming our world: The 2030 agenda for sustainable development. Retrieved from United Nations website: http://www.un.org/en/development/desa/population/migration/generalassembly/docs/globalcompact/A_RES_70_1_E.pdf
• Weber, H. (2017). Politics of ‘leaving no one behind’: contesting the 2030 sustainable development goals agenda. Globalizations, 14:3, 399-414, DOI: 10.1080/14747731.2016.1275404
• White, B., Borras, S., M. Jr., Hall, R., Scoones, I., Wolford, W. (2012). The new enclosures: critical perspectives on corporate land deals. The Journal of Peasant Studies, 39(3–4): 619–47.
• Ziai, A. (2016). Development discourse and global history: from Colonialism to the sustainable development goals. Abingdon: Routledge.