Hundreds of thousands of people lost their lives during the period starting with the War of Tripoli and ending with the National Struggle, and many more were left out of the active labor force. Therefore, one of the main problems that Republican Turkey had to solve was the issue of population. For the newly established nation state, the continuity of the state and the regime depended on the new generations to be raised. The first step in increasing the population and making it more qualified was to effectively combat the high infant mortality rate. Therefore, the country's intellectuals, health officials and politicians focused on solving the problem in cooperation. In order to reduce the rate of child mortality, various legal arrangements were made and the public was enlightened on the issue. After identifying the causes of the problem, efforts were made to combat various epidemics that caused child mortality. This struggle began to bear its first fruits as of the early 1930s, and significant decreases were observed in child mortality rates. However, it became clear that there was still a long way to go to reach the desired level.
Based on the fact that the child constituted both the labor force that would ensure the future of the state and the driving force of the qualitative change in the population, the problem of child mortality was one of the most important issues that the early Republican cadres focused on. This study traces the dimensions of this problem and the legal, socio-cultural, medical and economic steps taken to solve it, while also questioning the effectiveness of the measures taken. In the preparation of the article, newspapers and magazines of the period and the Presidential Republican Archive were used as the main reference sources. In addition, for the texts of legal regulations, the relevant copies of the official gazette were utilized. The study is expected to contribute to the literature on health and child research in the early Republican period.
early republican period child mortality hıfsısıhha public health
Trablusgarp Savaşıyla başlayıp Millî Mücadeleyle sonuçlanan süreçte, yüzbinlerce insan yaşamını yitirmiş, bir o kadarı da aktif işgücünün dışında kalmıştı. Bu nedenle, Cumhuriyet Türkiye’sinin çözmesi gereken başlıca sorunlardan biri nüfus meselesiydi. Zira yeni kurulan ulus devlet açısından devletin ve rejimin devamlılığı yetiştirilecek yeni nesillere bağlıydı. Nüfusu arttırıp daha nitelikli hale getirebilmenin ilk aşamasını ise oldukça yüksek olan çocuk ölümleriyle etkin bir şekilde mücadele etmek oluşturuyordu. Bu nedenle, ülkenin aydınları, sağlık görevlileri ve siyasetçileri iş birliği içerisinde sorunu çözmeye odaklandı. Çocuk ölümlerinin oranını düşürebilmek için çeşitli yasal düzenlemelere gidildi, halk bu konuda aydınlatılmaya çalışıldı. Sorunun nedenleri tespit edildikten sonra çocuk ölümlerine sebep olan çeşitli salgın hastalıklarla mücadele edilmeye çalışıldı. Söz konusu mücadele, 1930’lu yılların başından itibaren ilk meyvelerini vermeye başladı ve çocuk ölümü oranlarında kayda değer düşüşler gözlemlendi. Bununla birlikte, istenilen seviyeye ulaşılması noktasında bir hayli yol kat edilmesi gerektiği anlaşılmıştı. Çocuğun hem devletin geleceğini sağlayacak olan işgücünü hem de nüfusun niteliksel değişiminin itici gücünü oluşturduğu gerçeğinden hareketle, erken Cumhuriyet dönemi kadrolarının üzerinde en fazla durduğu meselelerin başında çocuk ölümleri sorunu gelmekteydi. Bu çalışma, söz konusu sorunun boyutlarını ve sorunu çözmek için atılan hukukî, sosyo-kültürel, sıhhî ve iktisadî adımların izini sürmekle birlikte alınan önlemlerin ne derece etkili olduğu da sorgulamaktadır. Makalenin hazırlanmasında, dönemin gazete ve dergileri, Cumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivi temel referans kaynaklar olarak kullanıldı. Bunun yanı sıra, yasal düzenlemelerin metinleri için resmî gazetenin ilgili nüshalarından istifade edildi. Çalışmanın, erken Cumhuriyet dönemi sağlık ve çocuk araştırmaları literatürüne katkı sağlaması beklenmektedir.
erken cumhuriyet dönemi çocuk ölümler hıfsısıhha kamu sağlığı
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Arkeoloji (Diğer) |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 24 Ekim 2023 |
Yayımlanma Tarihi | 29 Ekim 2023 |
Gönderilme Tarihi | 31 Ağustos 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 TÜRKİYE CUMHURİYETİ'NİN 100. YILI ÖZEL SAYISI-2023 |
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.