Öz
Petrol ve doğal gaz
taşımacılığında kullanılan borular, API (American Petroleum Institute)
standartları doğrultusunda yüksek mukavemetli, tok ve yüksek kaynaklanabilirlik
kabiliyetine sahip çeliklerden üretilmektedir. Toz altı
kaynağında kullanılan kaynak parametreleri, kaynaklı birleşiminin kalitesinde
önemli bir rol üstlenir. Bu çalışmada,
Erciyas Çelik Boru Fabrikası’nda spiral toz altı ark kaynak yöntemiyle
(HSAW) üretilen API X70M PSL2 kalite çelik borunun kaynak ısı girdisi- mekanik
özellik ilişkisi incelenmiştir. Birleştirmelerin dayanımlarını belirlemek
amacıyla çekme, sertlik, darbe (V çentik) testi, makroyapı ve dijital radyoskopik
muayene çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Farklı kaynak parametreleri ile
kaynatılan numuneler üzerinde yapılan incelemeler sonucunda, çekme testlerinde
tüm numunelerde kopma ana malzeme üzerinden gerçekleşmiş ve kaynaklı
birleştirmelerin dayanımları ana malzemeden daha yüksek bulunmuştur. Deneysel
çalışma sonucu elde edilen sertlik testleri sonucunda ısı girdisinin artmasıyla
kaynak ve ITAB bölgesinin sertlik değerleri düşmüştür. Darbe testi sonuçları
ise kaynak ısı girdisi artışıyla kaynak ve ITAB bölgelerinin toktuk
değerlerinin arttığı tespit edilmiştir.