A New Hybrid Record for The Vascular Flora of Türkiye: Fagus x taurica Popl.

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 1, 175 - 184, 26.01.2024

Neval Güneş Özkan , Turgay Birtürk , Necmi Aksoy , Ahmet Ayteğin

https://doi.org/10.29130/dubited.1381503

Öz

The presence of Fagus x taurica Popl., a hybrid of two Fagus L. taxa known to be naturally distributed in Türkiye, has been detected in the natural deciduous-mixed forests of Bolu. Specimens were collected from Kökez Old Growth Fir Forest Nature Reserve Area, Bolu Kale Fındığı Nature Reserve Area, and Yedigöller National Park in Bolu province, northwest Türkiye. After the identification, specimens were compared with materials in the international herbaria. As a result of the examinations, the morphological features seen to be different from its parents are as follows: Young shoots are grayish-green in color, leaves have 7-13 pairs of lateral veins, are ovate or obovate, and their margins are dentate, and the cupula scales are subulate. It resembles F. orientalis Lipsky in terms of leaf characteristics and F. sylvatica L. in terms of cupula characteristics. In this article, a botanical description of the taxon, differences from the main species, distribution maps, and photos are given. Fagus x taurica is a new hybrid record for the vascular flora of Türkiye. With this new record, the number of Fagus sp. taxa in the flora of Türkiye has risen to 3.

Anahtar Kelimeler

Crimean beech, Fagaceae, Forest biodiversity, New records, Northern Türkiye

Destekleyen Kurum

Bolu Provincial Directorate of Nature Conservation and National Parks.

Teşekkür

Some of the findings in this study were obtained within the scope of the R&D projects supported by Bolu Provincial Directorate of Nature Conservation and National Parks.

Türkiye Vasküler Florası İçin Yeni Bir Hibrit Kayıt: Fagus x taurica Popl.

Öz

Türkiye'de doğal olarak yayılış gösterdiği bilinen iki Fagus L. türünün bir melezi olan Fagus x taurica Popl.'nın varlığı Bolu'nun doğal geniş yapraklı ormanlarında tespit edilmiştir. Örnekler Kuzeybatı Türkiye'nin Bolu ilindeki Kökez Çok Yaşlı Göknar Ormanı Tabiatı Koruma Alanı, Bolu Kale Fındığı Tabiatı Koruma Alanı ve Yedigöller Milli Parkı'ndan toplandı. Tanımlamanın ardından örnekler uluslararası herbaryumdaki materyallerle karşılaştırıldı. İncelemeler sonucunda ebeveynlerinden farklı olarak görülen morfolojik özellikler şöyledir: Genç sürgünler grimsi-yeşil renkte, 7–13 çift yan damara sahip yapraklar yumurtamsı veya ters yumurtamsı şekilde ve kenarları dişli, kupula pulları biz şeklindedir. Yaprak özellikleri bakımından F. orientalis Lipsky'e, kupula özellikleri bakımından ise F. sylvatica L.'ya benzemektedir. Bu makalede taksonun botanik tanımı, ana türlerden farklılıkları, yayılış haritaları ve fotoğrafları verilmektedir. Fagus x taurica Türkiye vasküler florası için yeni bir hibrit kayıttır. Bu yeni kayıtla birlikte Fagus cinsine ait Türkiye florasındaki takson sayısı 3'e yükselmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kırım kayını, Fagaceae, Orman biyoçeşitliliği, Yeni kayıt, Kuzey Türkiye

Destekleyen Kurum

Bolu Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü

Teşekkür

Bu çalışmadaki bulguların bir kısmı Bolu İl Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü tarafından desteklenen Ar-Ge projeleri kapsamında elde edilmiştir.

Kaynakça

• [1] Plants of the World Online (POWO). (2024, January 10). [Online]. Available: https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:30048723-2
• [2] The International Plant Names Index (IPNI). (2021, September 09). [Online]. Available: https://ipni.org/n/358603–1
• [3] Catalogue of Life (COL). (2021, June 17). [Online]. Available: https://www.catalogueoflife.org/?taxonKey=4J87
• [4] F. Yaltırık, “Fagus L.”, in Flora of Türkiye and the East Aegean Islands (ed. PH Davis), Edinburgh University Press. Edinburgh, 1982, vol. 7, pp. 657–659.
• [5] A. Güner, S. Aslan, T. Ekim, M. Vural and M.T. Babaç (eds.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler), 1st ed. İstanbul, Türkiye: Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, 2012.
• [6] K. Browicz and J. Zielinski, “Fagus orientalis” in Chorology of Trees and Shrubs in South-West Asia and Adjacent Regions, Institute of Dendrology, Warszawa-Poznan: Polish Academy of Sciences, Polish Scientific Publishers, 1982, vol. 8, pp. 32–33.
• [7] N. Aksoy, G.N. Tuğ and Ö. Eminağaoğlu, “Türkiye’nin vejetasyon yapısı”, Türkiye’nin Doğal–Egzotik Ağaç ve Çalıları (ed. by Ü Akkemik), Ankara, Türkiye: Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, 2018. pp. 44–53.
• [8] R. Govaerts and D.G. Frodin, World checklist and bibliography of Fagales, 1st ed. Royal Botanic Gardens, Kew, 1998.
• [9] G. Postolache and D. Postolache, “Genetic resources of beech (Fagus sylvatica) in the Republic of Moldova”, Revista Botanică, vol. 3, no. 3, pp. 80–89, 2011.
• [10] H. Yılmaz, “Fagaceae”, Türkiye’nin Bütün Ağaçları ve Çalıları (ed. by Ü Akkemik), İstanbul, Türkiye: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2020, ss. 627–659.
• [11] D. Aydınözü and F. İmat, “Türkiye’de Avrupa Kayını (Fagus sylvatica)’nın Yeni Bir Yayılış Alanı: Ilgaz Dağları”, Coğrafya Dergisi, c. 27, ss. 38–45, 2013.
• [12] A. Ayteğin, N. Aksoy, S. Aslan, N. Güneş Özkan and Y. Zorlu, “Kavaklı bölgesindeki (Yenice–Karabük) doğal yaşlı orman meşçerelerinin florası”, OT Sistematik Botanik Dergisi, c. 26, s. 1, ss. 123–172, 2019.
• [13] H. Poplawska, “Die Buche in der Krim und ihre Variabilität”, Österreichische Botanische Zeitschrift, vol. 77, no. 1, pp. 23–42, 1928.
• [14] C. Vettori, D. Pafetti, L. Paule and R. Giannini, “Identification of the Fagus sylvatica L. and Fagus orientalis L. species and intraspecific variability”, Forest Genetics, vol. 10, no. 3–4, pp. 223–230, 2004.
• [15] G. Kandemir and Z. Kaya, “Technical Guidelines for Genetic Conservation and Use for Oriental Beech (Fagus orientalis)”, EUFORGEN Bioversity International, Rome, Italy, pp. 1-6, 2009.
• [16] E. Ciocîrlan, “Comparative morphological analyses in marginal beech populations”, Bulletin of the Transilvania University of Brasov, Forestry, Wood Industry, Agricultural Food Engineering, Serie II, vol. 7 (56), no. 1, pp. 7–12, 2014.
• [17] L. Paule, “Gene conservation in European beech (Fagus sylvatica L.)”, Forest. Genetics, vol. 2 no. 3, pp. 161–170, 1995.
• [18] D. Gömöry, L. Paule, R. Brus, P. Zhelev, Z. Tomovic and J. Gracan§, “Genetic differentiation and phylogeny of beech on the Balkan peninsula”, Journal of Evolutionary Biology, vol. 12, no. 4, pp. 746–754, 1999.
• [19] G.E. Kandemir, Y. Tayanç, B. Çengel and E. Velioğlu, “Türkiye’de yayılış gösteren kayın (Fagus) populasyonlarının moleküler filogenisi”, Ormancılık Araştırma Dergisi, c. 1, s. 4A, ss. 69–79, 2016.
• [20] D. Gömöry, L. Paule and V. Mačejovský, “Phylogeny of beech in western Eurasia as inferred by approximate Bayesian computation”, Acta Societatis Botanicorum Poloniae, vol. 87, no. 2, pp. 1-11, 2018.
• [21] T. Christian, (2021, June 17). International Dendrology Society Trees and Shrubs Online, [Online]. Available: https://treesandshrubsonline.org/articles/fagus/fagus-x-taurica/
• [22] D. Aydınözü, “Avrupa Kayını (Fagus sylvatica)’nın Yıldız (Istranca) Dağlarındaki Yayılış Alanları”, Coğrafya Dergisi, c. 1, ss. 46–56, 2008.
• [23] Turkish Plants Data Service (TUBIVES). (2021, Eylül 03). [Çevrimiçi]. Erişim: http://194.27.225.161/yasin/tubives/index.php?sayfa=hizli_ara
• [24] European Forest Genetic Resources Programme (EUFORGEN). (2021, September 03). [Online]. Available: https://www.euforgen.org/fileadmin/templates/euforgen.org/upload/Documents/Maps/PDF/Fagus_orientalis.pdf
• [25] International Union for Conservation of Nature (IUCN). (2022, July). Guidelines for using the IUCN Red List Categories and Criteria, Version 15.1. Prepared by the Standards and Petitions Subcommittee [Online]. Available: http://www.iucnredlist.org/documents/RedListGuidelines.pdf