YEREL YÖNETİMLERDE KENTLİLİK BİLİNCİ İLE VERGİ BİLİNCİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Öğrencilerine Yönelik Bir Uygulama

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 14, 246 - 264, 28.11.2017

Yavuz Acungil , Doğan Bozdoğan Ümit Şimşek

Öz

Ülkemizde 1950’li yıllarda gelişen kentleşme olgusu 1990’lı yıllardan sonra ivme kazanmış ve günümüzde
%92,3 gibi yüksek oranlara ulaşmıştır. Hızla gelişen kentleşme olgusuna ülkemizdeki kentler aynı hızda uyum
sağlayamamış bu durum kentlerde birçok sorunun ortaya çıkmasına yol açmıştır. Bu şartlarda yerel yönetimlerin
kente yapacağı hizmetler kentlerde yaşanan sorunların çözümü konusunda önemli bir etken olmuştur. Yerel
yönetimler ise gerek merkezi yönetimden aldığı gelirlerle gerekse de yerel bazlı vergilerle bu hizmetleri
sunmaya çalışmaktadır. Bu kapsamda yerel halkın ödeyeceği yerel bazlı vergiler direkt olarak yerel halka hizmet
olarak döneceği için çok daha önemli hale gelmektedir.
Kentsel sorunların varlığını tümden ve kısa zamanda ortadan kaldırmak zordur. Ancak sorunları en aza indirmek
mümkündür. Bu da kentte yaşayan bireylerin duyarlılıklarına bağlıdır. Kendini bulunduğu kente kendini ait
hisseden, kenti sahiplenme duygusu gelişmiş ve kent sorunlarına kayıtsız kalmayan kısacası kentlilik bilinci
gelişmiş ve kentin gerektirdiği davranış biçimlerini benimsemiş bireylerden beklenen de yerel yönetimlerin gelir
kaynaklarına katkı sağlaması ve sorumluluktan kaçmamasıdır. Vergi kaçırma gibi vergi ahlakına aykırı
eylemlerde bulunan bireylerde kentlilik bilincinin de çok gelişmediği düşünülebilmektedir. Bu kapsamda,
gelişmekte olan bir ülke konumunda bulunan Türkiye’de, faal, eğitimli genç nüfusun kentlilik bilinci ile vergi
bilincine yönelik bakış açılarının tespit edilmesi önemlidir. Zira söz konusu bu genç nüfus geleceğin potansiyel
kentli halkı ve vergi mükellefidir. Bu doğrultuda, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi öğrencilerinin kentlilik
bilinci ile vergi bilinci arasındaki ilişkiye bakış açılarının ölçülmesine yönelik anket çalışması yapılacaktır.
Çıkacak sonuçlara göre bazı değerlendirmeler yapılacak ve birtakım önerilerde bulunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kentlilik bilinci, Vergi Bilinci, Yerel Yönetimler.

Kaynakça

• 5393 Sayılı Belediye Kanunu.
• Acungil, Yavuz (2012) Küreselleşme Sürecinde Tokat’ta Kentlilik Bilinci, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Allingham, M., Sandmo, A. (1972) “Income Tax Evasion: A Theoretical Analysis”, Journal of Public Economics, 1, s.323–338.
• Altunışık, R.; Coşkun, R.; Bayraktaroğlu, S.; Yıldırım, E. (2010) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Baş, T. (2003) Anket, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Batmaz, Nazlı Yücel ve Alper Gürer (2016), “Kırıkkale İlinin Kentlilik Bilinci Bağlamında Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma”, 4. Uluslararası Kentsel ve Çevresel Sorunlar ve Politikalar Kongresi Bildirileri, s. 163-177.
• Buchanan, D., Huczynski, A. (1997) Organizational Behaviour, Third Edition, Milan: Prentice Hall,
• Çoban, H. ve S. Sezgin (2004) “Vergi Mükelleflerinin Davranışları Üzerine Ampirik Bir İnceleme: Denizli Örneği”, Türkiye’de Vergi Kayıp ve Kaçakları, Önlenmesi Yolları, 19. Türkiye Maliye Sempozyumu Bildirileri, (776-792), Ankara: Yaklaşım Yayıncılık.
• Dornstein, M. (1987) “Taxes: Attitudes and Perceptions and Their Social Bases”, Journal of Economic Psychology, 8, s. 55-76.
• Dubin, J. A., Wilde, L. L. (1988) “An Empirical Analysis of Federal Income Tax Auditing and Compliance”, National Tax Journal, 41, s.61–74.
• Ercoşkun, Özge Y., Ebru V. Öcalır Akünal, S. Bahar Yenigül, Leyla Alkan (2016), “Kentlilik Bilincini Oluşturan Göstergeler ve Kentlilik Bilincini Geliştirme Yolları”, Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11, s. 4-23.
• Es, M. (2008) “Kent Bilinci ve Yerel Siyaset”, Yerel Siyaset, Okutan Yayıncılık, s.s. 91-114, İstanbul.
• GENAR (2006) Konya’da Kent Kültürü ve Kentlilik Bilinci, Sosyal Doku Projesi Kent Araştırmaları 3, İstanbul: Konya Büyükşehir Belediyesi.
• Gerçek, A., M. Yüce, (1998) Mükelleflerin Vergiye Yaklaşımı Açısından Türk Vergi Sisteminin Değerlendirilmesi, Bursa: Bursa Ticaret ve Sanayi Odası.
• Geyik, S. (2010) Kırdan Kente Göç Sonrası Kentlilik Bilinci (Mevlana Mahallesi Örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• İnanç, H.ve Ünal, H. (2015) “Avrupa Yerel Özerklik Şartı ve Türkiye’de Belediyeler”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (17), 1-24.
• İpek, S. ve İ. Kaynar (2009) “Vergiye Gönüllü Uyum Konusunda Çanakkale İline Yönelik Ampirik Bir Çalışma”, Yönetim ve Ekonomi, 16(1), s.173–190.
• İslamoğlu, A. H. (2011) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, İstanbul: Beta Yayınları. Keleş, Ruşen (2008) Kentleşme Politikası, 10. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi.
• Muter, N.B., S. Sakınç, K Çelebi (1993) Mükelleflerin Vergi Karşısındaki Tutum ve Davranışları Araştırması, Manisa: Celal Bayar Üniversitesi.
• Mutlu, Ahmet (2011) Metropol Kent Samsun’da Kentlilik Bilinci, Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı Proje Raporu, Samsun.
• Savaşan, F. ve Odabaş, H. (2005) “Türkiye’de Vergi Kayıp ve Kaçaklarının Nedenleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Selçuk Üniversitesi İİBF, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 5(10), s.1- 28.
• Schmolders, G. (1970) “Survey Research in Public Finance: A Behavioral Approach to Fiscal Theory”, Public Finance, 25, s.300–306.
• Sencer, Y. (1979) Türkiye’de Kentleşme Bir Toplumsal ve Kültürel Değişme Süreci, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Şahin, Kamil ve Hasan Yaylı (2016) “Geleneksel Göçebelikten Modern Göçlere Türkiye’de Gençlerin Kentlilik Bilinci: Kırıkkale Örneği Üzerinden Bir Analiz”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, Sayı 51, s. 79-108.
• T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı (2009) Kentlilik Bilinci, Kültür ve Eğitim Komisyonu Raporu, Kentleşme Şurası, Ankara.
• Taytak, M. (2010) “İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinde Vergi Bilincinin Tespiti: Ampirik Bir Araştırma”, Maliye Dergisi, (158), s.496-512.
• Vogel, J. (1974) Taxation and Publicopinion in Sweden: An Interpretation of Recent Survey Data”, National Tax Journal, 27, s. 499–513.
• Wenzel, M. (2004) “An Analysis of Norm Processes in Tax Compliance, Journal of Economic Psychology, 25, s. 213-228.
• Yeşil, Murat ve Murat Yüksel (2016) “Ordu Kenti Örneğinde Kentlilik Bilinci, Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11, s. 43-65.