EXAMINATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN EMOTIONAL INTELLIGENCE, LIFE SATISFACTION AND JOB PERFORMANCE: AN IMPLEMENTATION ON ACADEMICIANS OF AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN UNIVERSITY AND BAYBURT UNIVERSITY

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 16, 131 - 149, 30.11.2018

Ömer Çınar , Fatma Zehra Özyılmaz

Öz

Abstract

The main purpose of
this study is to examine relationships of emotional
intelligence with job performance and
life satisfaction. For this purpose, conceptual framework has been formed by
searching local and foreign literature on variables of emotional intelligence,
job performance and life satisfaction. In addition, brief information has been
given about structural equation modeling which has been used in data
analysis.  A field study has been carried
out on the academicians of Bayburt University and Ağrı İbrahim Çeçen University
to research these relationships. The data obtained were analyzed by using SPSS
and AMOS package programs and the research hypotheses have been tested. This
study’s model; direct relationships among emotional intelligence, job
performance and life satisfaction have been examined. Also, the mediation
effect of life satisfaction in relationship between emotional intelligence and
job performance has been examined. All the relationships examined in this model
have been found as positively significant.

Keywords: Structural Equation Modeling,
Emotional Intelligence, Job Performance and Life Satisfaction.

Anahtar Kelimeler

Structural Equation Modeling, Emotional Intelligence, Job Performance, Life Satisfaction

DUYGUSAL ZEKÂ, YAŞAM TATMİNİ VE İŞ PERFORMANSI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ: AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN ÜNİVERSİTESİNDE VE BAYBURT ÜNİVERSİTESİNDE ÇALIŞAN AKADEMİSYENLER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA

Öz

Öz

Bu çalışmanın temel
amacı akademisyenlerin duygusal zekâsı ile iş performansı ve yaşam tatmini
arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu amaçla duygusal zekâ, iş performansı ve
yaşam tatmini değişkenleri hakkında yerli ve yabancı literatür taranarak
kavramsal çerçeve oluşturulmuştur. Bayburt Üniversitesi ve Ağrı İbrahim Çeçen
Üniversitesi akademisyenleri üzerinde bir alan çalışması yapılmıştır. Elde
edilen veriler SPSS ve AMOS paket programları ile analiz edilerek, kurulan
araştırma hipotezleri test edilmiştir. Bu çalışmada duygusal zekâ, iş
performansı ve yaşam tatmini arasındaki doğrudan ilişkiler ve duygusal zekâ ile
iş performansı arasında kurulan modelde yaşam tatmininin aracı etkisine
bakılacak model oluşturulmuştur. Önerilen bu modelde aranılan tüm ilişkiler
olumlu yönde anlamlı bulunmuştur.

Anahtar
Kelimeler: Yapısal
Eşitlik Modellemesi, Duygusal Zekâ, İş Performansı ve Yaşam Tatmini.

Anahtar Kelimeler

Yapısal Eşitlik Modellemesi, Duygusal Zekâ, İş Performansı, Yaşam Tatmini

Kaynakça

• Al‐Hamdan, Z., Oweidat, I.A., Al‐Faouri, I. ve Codier, E., (January 2017). Correlating Emotional İntelligence and Job Performance Among Jordanian Hospitals’ Registered Nurses (Ürdün Hastanelerinin Kayıtlı Hemşireleri Arasında Duygusal Zekâ ve İş Performansı İlişkilisi), In Nursing Forum 52(1), 12-20.
• Ang, S., Van Dyne, L. ve Begley, T.M., (2003). The Employment Relationships Of Foreign Workers Versus Local Employees: A Field Study of Organizational Justice, Job Satisfaction, Performance, And OCB (Yabancı çalışanların yerel çalışanlara karşı istihdam ilişkileri: Örgütsel adalet, iş tatmini, performans ve OCB alan araştırması), Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 24(5), 561-583.
• Arbuckle, Jl., (2003). Amos 5.0. Chicago, II: SPSS.
• Ardahan, F., (2012). Duygusal Zekâ ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkinin Doğa Sporu Yapanlar Örneğinde İncelenmesi, Pamukkale Journal of Sport Sciences, 3(3), 20-33.
• Asiamah, N., (2017). The Nexus Between Health Workers’ Emotional İntelligence and Job Performance: Controlling for Gender, Education, Tenure and İn-Service Training (Sağlık Çalışanlarının Arasındaki Bağ ' Duygusal Zekâ ve İş Performansı: Cinsiyet, Eğitim, Görev Süresi Boyunca ve Hizmet İçi Eğitim Denetleme), Journal of Global Responsibility, 8(1), 10-33.
• Bar-On, R., (1997). Baron Emotional Quotient İnventory (BarOn Duygusal Bölüm Envanteri), Multi-Health Systems. http://www.Reuvenbaron.Org/Wp/The-Bar-On-Model/The-Ei-Conceptual-Aspect/
• Bar-On, R., (1997). Baron Emotional Quotient İnventory (Bar-On Duygusal Bölüm Envanteri), Multi-Health Systems. http://www.reuvenbaron.org/Wp/37-2/
• Beldoch, M., (1964). Sensitivity To Expression of Emotional Meaning in Three Modes of Communication (Üç İletişim Biçiminde Duygusal Anlamın İfadesine Duyarlılık), in J.R. Davitz et.all., The Communication Of Emotional Meaning, Mcgraw-Hill, pp. 31–42.
• Büyüköztürk, Ş., (2005). Anket Geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 133-151.
• Büyüköztürk, Ş., (2016). Sosyal Bilimler İçin veri Analizi El Kitabı. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Byrne, B.M., (2016). Structural Equation Modeling With AMOS: Basic Concepts, Applications, and Programming. Routledge.
• Campbell, J.P., Mccloy, R.A., Oppler, S.H. ve Sager, C.E., (1993). A Theory of Performance (Bir Performans Teorisi), Personnel Selection in Organizations, 3570, 35-70.
• Chong, V.K. ve Rundus, M.J., (2004). Total Quality Management, Market Competition and Organizational Performance (Toplam Kalite Yönetimi, Pazar Rekabet ve Organizasyonel Performans, The British Accounting Review, 36(2), 155-172.
• Codier, E., Kamikawa, C., Kooker, B.M. ve Shoultz, J., (2009). Emotional İntelligence, Performance, and Retention in Clinical Staff Nurses (Klinik Hemşirelerin Duygusal Zekâ, Performans ve Tutumu), Nursing Administration Quarterly, 33(4), 310-316.
• Cummins, R.A., (2010). Fluency Disorders and Life Quality: Subjective Wellbeing Vs. Health-Related Quality of Life (Akıcılık Bozuklukları ve Yaşam Kalitesi: Öznel Refah ve Sağlıkla İlişkili Yaşam Kalitesi) Journal of Fluency Disorders, 35(3), 161-172.
• Diener, E. ve Biswas-Diener, R., (2002). Will Money İncrease Subjective Well-Being? (Para Öznel İyi Olmayı Artıracak), Social Indicators Research, 57(2), 119-169.
• Diener, E. ve Larsen, R.J., (1984). Temporal Stability And Cross-Situational Consistency of Affective, Behavioral, and Cognitive Responses (Duyuşsal, Davranışsal ve Bilişsel Yanıtların Zamansal Kararlılığı ve Durumlararası Tutarlılığı). Journal of Personality and Social Psychology, 47(4), 871.
• Diener, E., Emmons, R.A., Larsen, R.J. ve Griffin, S., (1985). The Satisfaction With Life Scale (Yaşam Ölçeği İle Memnuniyet), Journal of Personality Assessment, 49, 71-75.
• Diener, E., Suh, E.M., Lucas, R.E. ve Smith, H.L., (1999). Subjective Well-Being: Three Decades of Progress (Öznel İyi olma: İlerleme Onüç Yılı), Psychological Bulletin, 125(2), 276.
• Erel, D., (2002). Kurumsal Çevre-Örgüt İlişkileri: Türkiye’deki Sanayi İşletmelerinde ISO 9000 Serisi Kalite Güvencesi Sistemi Uygulamaları Örneği, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• Gaskin, J., (2012). Gaskin, Confirmatory Factor Analysis (Doğrulayıcı Faktör Analizi). Gaskination’s Statwiki.
• Gaskin, J., (2016). Name of Tab (Etiketin isimlendirilmesi, Stats Tools Package. Http://Statwiki.Kolobkreations.Com
• Gilligan, T.D. ve Huebner, S., (2007). Initial Development and Validation of The Multidimensional Students’ Life Satisfaction Scale–Adolescent Version (Çok Boyutlu Öğrencilerin Yaşam Doyumu Ölçeği - Ergen Versiyonunun Başlangıç Gelişimi ve Geçerliliği). Applied Research in Quality of Life, 2(1), 1-16.
• Goleman, D.P., (1995). Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ for Character, Health and Lifelong Achievement (Duygusal Zekâ: Karakter, Sağlık ve Yaşam Boyu Başarı İçin Neden IQ'dan Daha Önemli Olabilir? Tdk.
• Goleman, D.P., (2006). Duygusal Zekâ (Çev. Banu Seçkin Yüksel), Varlık Yayınları, 30. Basım, İstanbul.
• Gürbüz, S. ve Yüksel, M., (2008). Emotional İntelligence in Workplace: İts Relation With Job Performance, Job Satisfaction (İşyerinde Duygusal Zekâ: İş Performansı İle İş İlişkisi, İş Tatmini), Organizational Citizenship Behavior, and Some Demographic Factors. Doğuş University Journal, 9(2), 174-190.
• Güriş, S. ve Astar, M., (2015). SPSS İle İstatistik, Der Kitapevi, 2.Basım, İstanbul.
• Gürsoy, D. ve Gavcar, E., (2003). International Leisure Tourists’ Involvement Profile (Uluslararası Boş Zaman Turistlerinin Katılımı Profili), Annuals of Tourism Research, 30(4), 906-926.
• Http://Www.Kpsskonu.Com/Egitim-Bilimleri/Gelisim-Psikolojisi/Piaget-Kurami/
• İplik, E., Ülbeği, İ.D. ve Develi, A., (2017). Çalışanların İş-Yaşam Kalitesi Algısının Üretkenlik Karşıtı Davranışlar ve Performans Üzerindeki Etkisinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, 3. Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu, Kahramanmaraş, 205-219.
• Jones, M.D. (2006). Which is A Better Predictor of Job Performance: Job Satisfaction or Life Satisfaction? (İş Performansının Daha İyi Bir Predictoru Nedir: İş Tatmini veya Yaşam Memnuniyeti?), Journal of Behavioral & Applied Management, 8(1).
• Jöreskog, K.G. ve Sorbom, D., (1985). Lisrel-Vprogram Manual (Lisrel-Vprogram Kılavuzu), Chicago: International Educational Services.
• Jöreskog, K.G. ve Sorbom, D., (1996). Https://Books.Google.Com.Tr/Books?İd=9ac-S50rjacc& Printsec=Frontcover&Dq=J%C3%B6reskog+Ve+S%C3%B6rbom,+1996 &Hl=Tr&Sa=X&Ved=0ahukewjahzg8sı_Dahwcyqqkhwyvbuqq6aeıkdaa#V=Onepage&Q=J%C3%B6reskog%20ve%20s%C3%B6rbom%2c%201996&F=False
• Kale, E., (2015). Lider Desteği ve İş Arkadaşları Desteğinin İş Performansı Üzerine Etkileri: İş Tatmini ve Yaşam Tatmininin Aracı Rolü, International Journal of Economic & Administrative Studies, 7(14).
• Karagöz, Y., (2016). SPSS ve AMOS 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Kesen, N.F., Kırlıoğlu, M. ve Deniz, M.E., (2013). Öğretmenlerin Yaşam Doyumu ve Duygusal Zekâ Düzeyleri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 16(1), 113-141.
• Kırtıl, S., (2009). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Duygusal Zekâ ve Yaşam Doyumu Düzeylerinin İncelenmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Kong, F., Zhao, J. ve You, X., (2012). Emotional İntelligence and Life Satisfaction in Chinese University Students: The Mediating Role of Self-Esteem and Social Support (Çinli Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Zekâsı ve Yaşam Memnuniyeti: Benlik Saygısının ve Sosyal Desteğin Aracılık Rolü), Personality and Individual Differences, 53(8), 1039-1043.
• Lam, S.S. ve Schaubroeck, J., (1999). Total Quality Management and Performance Appraisal: An Experimental Study of Process Versus Results and Group Versus Individual Approaches (Toplam Kalite Yönetimi ve Performans Değerlemesi: Proses ve Sonuçların Grup ve Bireysel Yaklaşımlara Yönelik Deneysel Bir İncelemesi), Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 20(4), 445-457.
• Landa, J.M.A., López-Zafra, E., De Antoñana, R.M. ve Pulido, M., (2006). Perceived Emotional Intelligence and Life Satisfaction Among University Teachers (Üniversite Öğretmenleri Arasında Algılanan Duygusal Zekâ ve Yaşam Doyumu), Psicothema, 18(Suplemento), 152-157.
• Law, K.S., Wong, C.S., Huang, G.H. ve Li, X., (2008). The Effects of Emotional Intelligence on Job Performance and Life Satisfaction for The Research and Development Scientists in China (Çin'deki Araştırma ve Geliştirme Bilim İnsanlarının Duygusal Zekâsının İş Performansı ve Yaşam Doyumu Üzerindeki Etkileri), Asia Pacific Journal of Management, 25(1), 51-69.
• Law, K.S., Wong, C. ve Song, L.J., (2004). The Construct and Criterion Validity of Emotional Intelligence and its Potential Utility for Management Studies (Yönetim Çalışmalarında Duygusal Zekânın Konstrüksiyon ve Kriter Geçerliliği ve Potansiyel Faydası), Journal of Applied Psychology, 89(3), 483-496. Doi:10.1037/0021-9010.89.3.483
• Moon, T.W. ve Hur, W.M., (2011). Emotional Intelligence, Emotional Exhaustion, and Job Performance (Duygusal Zekâ, Duygusal Tükenmişlik ve İş Performansı), Social Behavior and Personality: An International Journal, 39(8), 1087-1096.
• Neugarten, B.L., Havighurst, R.J. ve Tobin, S.S., (1961). The Measurement of Life Satisfaction (Yaşam Memnuniyeti Ölçümü). Journal of Gerontology.
• Nually, J.C., (1978). Psychometric Theory (Psikometrik Teori), Mcgraw-Hill, New York.
• O'boyle Jr, E.H., Humphrey, R.H., Pollack, J.M., Hawver, T.H. ve Story, P.A., (2011). The Relation Between Emotional Intelligence and Job Performance: A Meta‐Analysis (Duygusal Zekâ ve İş Performansı Arasındaki İlişki: Bir Meta Analiz), Journal of Organizational Behavior, 32(5), 788-818.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. ve Müller, H., (2003). Evaluating The Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures (Yapısal Eşitlik Modellerinin Uyumunun Değerlendirilmesi: Önemlilik Testleri ve Tanımlayıcı İyilik Ölçüleri), Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Schumacker, R.E. ve Lomax, R.G., (2004). A Beginners Guide to Structural Equation Modeling (Yapısal Eşitlik Modellemeye Yeni Başlayanlar Kılavuzu), Second Edition, Mahwah, NJ: Lawrence Earlbaum Associates, London, 498s.
• Seçer, İ., (2015). SPSS ve LİSREL İle Pratik Veri Analizi, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Shih, H.A. ve Susanto, E., (2010). Conflict Management Styles, Emotional Intelligence, And Job Performance in Public Organizations (Kamu Kurumlarında Çatışma Yönetimi Stilleri, Duygusal Zekâ ve İş Performansı), International Journal of Conflict Management, 21(2), 147-168.
• Shook, C.L., Ketchen, D.J., Hult, G.T.M. ve Kaçmar, K.M., (2004). An Assessment of The Use of Structural Equation Modeling in Strategic Management Research (Stratejik Yönetim Araştırmalarında Yapısal Eşitlik Modellemesinin Kullanılması Üzerine Bir Değerlendirme), Strategic Management Journal, 25(4), 397-404.
• Singh, J.S.K. ve Nik Mahmood, N.H., (2017). Emotional Intelligence and Expatriate Job Performance in The ICT. Sector: The Mediating Role of Cultural Adjustment (BİT Sektöründe Duygusal Zekâ ve Gurbetçi İş Performansı: Kültürel Uyumun Aracılık Rolü). Global Business & Management Research, 9.
• Smith, P.C. ve Goddard, M., (2002). Performance Management and Operational Research: A Marriage Made in Heaven? (Performans Yönetimi ve Operasyonel Araştırma: Cennette Bir Evlilik mi?), Journal of The Operational Research Society, 53(3), 247-255.
• Sözbilir, F., ve Yeşil, S., (2015). Kurumsal Yaratıcılık: Yaratıcılığı Etkileyen Faktörler Açısından Türkiye’de Bir Kamu Kurumunda Alan Araştırması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(4).
• Ural, A., (2001). Yöneticilerde Duygusal Zekâ’nın Üç Boyutu, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 212
• Wasti, S.A., (2000). Meyer ve Allen’in Üç Boyutlu Örgütsel Bağlılık Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenirlilik Analizi, 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Bildiriler Kitabı, 25-27 Mayıs, Nevşehir, ss. 401-410.
• Wong, Chi-Sum ve Law. Kenneth S., (2002). The Effects of Leader and Follower Emotional Intelligence on Performance and Attitude: An Exploratory Study (Lider ve Takipçinin Duygusal Zekâsının Performans ve Tutuma Etkileri: Bir Araştırma), The Leadership Quarterly. 13(3), 243-274.
• Yan, İ., (2008). Duygu-Zekâ İlişkisi ve Duygusal Zekânın Yöneticiler Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon,
• Yıldız, M., (2016), Üniversite Öğrencilerinde Duygusal Zekâ Yaşam Doyumu ve Depresyonun Cinsiyet ve Sınıf Seviyelerine Göre Etkileri, Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(11), 451-474.